Hverjir verja almannahagsmuni? Reynir Böðvarsson skrifar 29. nóvember 2024 12:11 Almannahagsmuni þykjast allir flokkar hafa fyrir augum en við þekkjum það vel að hægri flokkarnir eru fyrst og fremst í sérhagsmunagæslu, Sjálfstæðisflokkurinn, Miðflokkurinn og Viðreisn eru augljóslega flokkar sérhagsmuna þeirra sem betur meiga sín í samfélaginu og þá sérstaklega fjármagnseigenda. Framsóknarflokkurinn, sem þykist reyndar alltaf vera miðjuflokkur, er sögulega flokkur landsbyggðarinnar en virðist nú helst standa vörð um efnahagssvæði Skagafjarðar. Flokkur fólksins hefur byggt sinn málflutning á því að standa vörð um hagsmuni almennings, sérstaklega þeirra sem eiga í fjárhagslegum erfiðleikum eða tilheyra viðkvæmum hópum samfélagsins. Flokkurinn hefur í orði lagt áherslu á mál eins og lækkun skatta á tekjulága, hækkun bóta og aukna velferðarþjónustu. Þessi áhersla hefur að hluta náð eyrum kjósenda, enda höfðar hún til þeirra sem telja sig hafa orðið útundan í hagvaxtarþróun eða njóta ekki ávinnings af kerfinu. Þrátt fyrir góðan tilgang skortir verulega á trúverðugleika, sérstaklega þegar kemur að fjármögnun. Það er augljóst hverjum sem er að tillögur flokksins um aukin útgjöld til velferðarmála og skattalækkanir eru illa útfærðar eða svo óljósar að það er ekkert mark takandi á þeim. Stundum eru settar fram hugmyndir um að spara í ríkisrekstri eða endurskipuleggja forgangsröðun, en útfærslan er alltaf mjög óljós. Það er augljóst að án skýrra útreikninga og framkvæmanlegra áætlana er hætta á að loforðin verði einfaldlega orðin tóm, sem ég held að sé staðreynd málsins. Flokkurinn leggur áherslu á málefni sem höfða til tilfinninga frekar en að leggja fram heildstæðar lausnir sem hægt er að greina. Augljóst er að málflutningur flokksins byggist á einföldunum og vinsældastefnu fremur en á djúpstæðri greiningu eða ábyrgum tillögum. Þetta grefur undan trúverðugleika hans í augum okkar sem vilja sjá raunhæfar lausnir sem standast skoðun. Þeir sem aðhyllast áherslur flokksins ættu frekar að líta til vinstri ef árangurs á að vænta. Vinstri flokkar leggja almennt mikla áherslu á almannahagsmuni og jafnaðarmál, með það að markmiði að tryggja félagslegt réttlæti og draga úr ójöfnuði. Þeir ganga út frá þeirri grundvallarhugmynd að samfélagið eigi að byggjast á samstöðu og sanngirni þar sem allir fá jafnan aðgang að grunnþjónustu, svo sem heilbrigðis- og menntakerfi, óháð efnahag. Þetta kemur fram í áherslu vinstri flokka á öflugt velferðarkerfi, hátekjuskatt, sanngjarna dreifingu auðs og stuðning við veikburða hópa, til að mæta þörfum samfélagsins í heild fremur en að hygla sérhagsmunahópum. Sósíalistaflokkur Íslands hefur tekið þessar áherslur enn lengra með róttækum tillögum sem beinast að því að uppræta kerfislægan ójöfnuð og valdaójafnvægi í samfélaginu. Flokkurinn hafnar hugmyndafræði markaðshyggju sem hann telur hafa leitt til aukins ójafnaðar og misskiptingar, bæði í efnahagslegu og samfélagslegu samhengi. Í stefnu flokksins má sjá skýra áherslu á almannahagsmuni í baráttu fyrir eignarhaldi almennings á auðlindum og innviðum, svo sem orkukerfi, húsnæðismarkaði og heilbrigðisþjónustu. Eitt af lykilmálum Sósíalistaflokksins er húsnæðismál, þar sem hann krefst þess að húsnæði sé tryggt sem mannréttindi fremur en markaðsvara. Hann leggur til stórátak í uppbyggingu félagslegs húsnæðis til að draga úr áhrifum gróðaafla á markaðnum, sem hefur leitt til verðbólgu og skorts á viðráðanlegu húsnæði. Þá vinnur flokkurinn einnig að því að lækka framfærslukostnað, meðal annars með því að tryggja ókeypis heilbrigðisþjónustu, lækka leigu og draga úr verðtryggingu lána. Flokkurinn beinir spjótum sínum sérstaklega að sérhagsmunum stórfyrirtækja og fjármálafyrirtækja, sem hann telur hafa of mikil áhrif á stefnumótun stjórnvalda. Hann vill að auðlindir landsins, eins og orka og sjávarútvegur, skili meiri arði til almennings í stað þess að nýtast fáum útvöldum. Þessi stefna undirstrikar kjarnaviðhorf Sósíalistaflokksins: að samfélagið eigi að þjóna fólkinu í landinu en ekki einkahagsmunum. Áherslur flokksins endurspegla djúpa trú á því að jafna beri leikvöllinn í samfélaginu og að ójöfnuður sé ekki aðeins óréttlátur heldur einnig hindrun fyrir raunverulegt lýðræði. Með þessari róttæku nálgun skapar Sósíalistaflokkurinn andsvar við valdaójafnvægi sem hann telur ríkjandi í samfélaginu og býður kjósendum sem deila þessum sýn valkost sem leggur almannahagsmuni í öndvegi. Þetta er ekki flókið, kjósum Sósíalistaflokk Íslands í þessum kosningum. Höfundur er sósíalisti. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reynir Böðvarsson Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal Skoðun Skoðun Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Sjá meira
Almannahagsmuni þykjast allir flokkar hafa fyrir augum en við þekkjum það vel að hægri flokkarnir eru fyrst og fremst í sérhagsmunagæslu, Sjálfstæðisflokkurinn, Miðflokkurinn og Viðreisn eru augljóslega flokkar sérhagsmuna þeirra sem betur meiga sín í samfélaginu og þá sérstaklega fjármagnseigenda. Framsóknarflokkurinn, sem þykist reyndar alltaf vera miðjuflokkur, er sögulega flokkur landsbyggðarinnar en virðist nú helst standa vörð um efnahagssvæði Skagafjarðar. Flokkur fólksins hefur byggt sinn málflutning á því að standa vörð um hagsmuni almennings, sérstaklega þeirra sem eiga í fjárhagslegum erfiðleikum eða tilheyra viðkvæmum hópum samfélagsins. Flokkurinn hefur í orði lagt áherslu á mál eins og lækkun skatta á tekjulága, hækkun bóta og aukna velferðarþjónustu. Þessi áhersla hefur að hluta náð eyrum kjósenda, enda höfðar hún til þeirra sem telja sig hafa orðið útundan í hagvaxtarþróun eða njóta ekki ávinnings af kerfinu. Þrátt fyrir góðan tilgang skortir verulega á trúverðugleika, sérstaklega þegar kemur að fjármögnun. Það er augljóst hverjum sem er að tillögur flokksins um aukin útgjöld til velferðarmála og skattalækkanir eru illa útfærðar eða svo óljósar að það er ekkert mark takandi á þeim. Stundum eru settar fram hugmyndir um að spara í ríkisrekstri eða endurskipuleggja forgangsröðun, en útfærslan er alltaf mjög óljós. Það er augljóst að án skýrra útreikninga og framkvæmanlegra áætlana er hætta á að loforðin verði einfaldlega orðin tóm, sem ég held að sé staðreynd málsins. Flokkurinn leggur áherslu á málefni sem höfða til tilfinninga frekar en að leggja fram heildstæðar lausnir sem hægt er að greina. Augljóst er að málflutningur flokksins byggist á einföldunum og vinsældastefnu fremur en á djúpstæðri greiningu eða ábyrgum tillögum. Þetta grefur undan trúverðugleika hans í augum okkar sem vilja sjá raunhæfar lausnir sem standast skoðun. Þeir sem aðhyllast áherslur flokksins ættu frekar að líta til vinstri ef árangurs á að vænta. Vinstri flokkar leggja almennt mikla áherslu á almannahagsmuni og jafnaðarmál, með það að markmiði að tryggja félagslegt réttlæti og draga úr ójöfnuði. Þeir ganga út frá þeirri grundvallarhugmynd að samfélagið eigi að byggjast á samstöðu og sanngirni þar sem allir fá jafnan aðgang að grunnþjónustu, svo sem heilbrigðis- og menntakerfi, óháð efnahag. Þetta kemur fram í áherslu vinstri flokka á öflugt velferðarkerfi, hátekjuskatt, sanngjarna dreifingu auðs og stuðning við veikburða hópa, til að mæta þörfum samfélagsins í heild fremur en að hygla sérhagsmunahópum. Sósíalistaflokkur Íslands hefur tekið þessar áherslur enn lengra með róttækum tillögum sem beinast að því að uppræta kerfislægan ójöfnuð og valdaójafnvægi í samfélaginu. Flokkurinn hafnar hugmyndafræði markaðshyggju sem hann telur hafa leitt til aukins ójafnaðar og misskiptingar, bæði í efnahagslegu og samfélagslegu samhengi. Í stefnu flokksins má sjá skýra áherslu á almannahagsmuni í baráttu fyrir eignarhaldi almennings á auðlindum og innviðum, svo sem orkukerfi, húsnæðismarkaði og heilbrigðisþjónustu. Eitt af lykilmálum Sósíalistaflokksins er húsnæðismál, þar sem hann krefst þess að húsnæði sé tryggt sem mannréttindi fremur en markaðsvara. Hann leggur til stórátak í uppbyggingu félagslegs húsnæðis til að draga úr áhrifum gróðaafla á markaðnum, sem hefur leitt til verðbólgu og skorts á viðráðanlegu húsnæði. Þá vinnur flokkurinn einnig að því að lækka framfærslukostnað, meðal annars með því að tryggja ókeypis heilbrigðisþjónustu, lækka leigu og draga úr verðtryggingu lána. Flokkurinn beinir spjótum sínum sérstaklega að sérhagsmunum stórfyrirtækja og fjármálafyrirtækja, sem hann telur hafa of mikil áhrif á stefnumótun stjórnvalda. Hann vill að auðlindir landsins, eins og orka og sjávarútvegur, skili meiri arði til almennings í stað þess að nýtast fáum útvöldum. Þessi stefna undirstrikar kjarnaviðhorf Sósíalistaflokksins: að samfélagið eigi að þjóna fólkinu í landinu en ekki einkahagsmunum. Áherslur flokksins endurspegla djúpa trú á því að jafna beri leikvöllinn í samfélaginu og að ójöfnuður sé ekki aðeins óréttlátur heldur einnig hindrun fyrir raunverulegt lýðræði. Með þessari róttæku nálgun skapar Sósíalistaflokkurinn andsvar við valdaójafnvægi sem hann telur ríkjandi í samfélaginu og býður kjósendum sem deila þessum sýn valkost sem leggur almannahagsmuni í öndvegi. Þetta er ekki flókið, kjósum Sósíalistaflokk Íslands í þessum kosningum. Höfundur er sósíalisti.
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun