Öskjuhlíðin, Perla Reykjavíkur Birgir Dýrfjörð skrifar 8. september 2023 18:00 Ég á góða minningu um sólríkan dag í Öskjuhlíðinni. Það var svokallaður Flugdagur. Ég var með börnum mínum, og við komum okkur fyrir norðanvert í Öskjuhlíðinni. Þar eru stök björg lábarin (sæsorfin) og ávöl eins og björgin umhverfis Kársneskirkju. Gróðurinn þar var gras, lyng, blóm og mosi, og mikið af skjólsælum lautum og bollum. Við höfðum með okkur teppiog nesti og komum okkur fyrir ásamt fjölda annarra áhorfanda. Okkur leið vel í þessu einstaklega fagra og mikið notað útivistarsvæði Reykvíkinga. Það voru þó víðar í Öskjuhlíðinni aðgengileg fögur og merkileg svæði en í norðurhluta hennar. Á stóru skilti til hliðar við aðalbílastæðið við Perluna voru upplýsingar fyrir almenning. Þar var fólki bent á að skoða sæsorfin (lábarin) björg sem sýna hvar fjörumörk voru áður en landið reis frá því að vera eyja og í núverandi hæð.Þar var líka bent á, að skoða rispur í björgum eftir ísaldarjökulinn. Þar mátti líka finna fagra kletta, sem voru æfingarsvæði fyrir klettaklifur. Mjög algengt var meðan eitthvað var hægt að sjá, að fólk keyrði upp á Öskjuhlíðina til að horfa á sólsetrið og stórkostlegan roðagylltan fjallahringinn. Nú er sú mikla fegurð bara minning ein. Öllu þessu til viðbótar var í boði að skoða merkilegar menningarminjar í Öskjuhlíð. Ókeypis lífsgæði Í Öskjuhlíðinni var gerður goshver sem gaus með náttúrulegum hætti. - Engar rafmagnsdælur. Goshverinn heitir Strókur. Hann var þekktur í bæklingum ferðafyrirtækja vítt um heim. Alþjóðleg fyrirtæki komu oft til Íslands til að hafa hverinn sem sviðsmynd í auglýsingum. Á góðviðrisdögum var mikið um að fólk lá og sat í hallanum ofan við hverinn. Þaðan gat það horft og séð Fossvoginn, Kópavoginn, Álftanesið, Suðurnesin, Keili, Lönguhlíðar, Bláfjöll, Vífilfell, Hengil, Úlfarsfell, Helgafell, Mosfell, og Skálafell. Að eiga völ á slíkri upplifun með sjónrænni tengingu við náttúruna eru lífsgæði, sem Reykvíkingum og gestum þeirra stóðu til boða. Ókeypis. Af mannavöldum hafa þeir nú verið sviptir þessum lífsgæðum. Fólk sem í dag stendur í þessum sama halla ofan við hverinn sér ekki þessa dásemd. Framandi boðflennur í formlausum vegg af grenitrjám byrgja því alla sýn. Himnesk fegurð Það var algengt þegar kvöldsól skein, að borgarbúar óku upp á Öskjuhlíðina að horfa á sólarlagið. Þá blasti við í himinroða ægifagur Snæfellsjökull fljótandi á rauðskyggndum hyl Faxaflóans. Það fer vel að lýsa þeirri sýn með orðum og upplifun Stefáns Vagnssonar, Skagfirðings. Hnöttur sólar rennur rjóður. / Ránar yfir skyggndan hyl. Hvílík fegurð! Guð minn góður! / Gaman er að vera til. Ef horft var af Öskjuhlíð í tæru lofti til hægri frá Snæfellsjökli, blasa við eggjum krýndar Helgrindur, Ljósufjöll og Tröllatindar, Akrafjall, Skarðsheiði og Skessuhorn. Þvert á hægri hönd er svo Esjan með sínum marglitu skriðum, giljum og hryggjum. Og innst skarta þar litum prýddir Móskarðshnúkar. Af mannavöldum hefur nú þessi sálarbætandi sýn verið kyrfilega hulin og frá okkur tekin. Er frekja að óska eftir, að þau sem sköpuðu þann skaðvald fjarlægi hann? Er það frekja? Algjörlega einstök náttúruperla Perlan er byggingardjásn og borgarprýði og rómuð sem einkenni höfuðborgarinnar. Hún er nú óðum af mannavöldum, að hverfa bak við trjátoppa. Öskjuhlíðin hefur allt til að bera sem útsýnis og útivistarsvæði fyrir höfuðborgina og gesti hennar. Þessi fyrrum yndisreitur fyrir almenning hefur þó nánast verið gjöreyðilagður sem slíkur. Fyrir þeirri eyðileggingu hefur farið fyrirhyggjulítið hugsjónafólk, sem réttlætir yfirgang sinn og áráttu (blæti) þannig, að því beri að greiða landinu fyrir lífsbjörg forfeðranna, og það verði best gert með því að smita náttúruna með ágengum framandi útlendum trjátegundum sem engu eira og kaffæra og kæfa og drepa allan lággróður, grös, blóm, lyng og mosa. Skógarbotninn er víða orðinn ördeyða sem sólargeislar ná ekki að skína á. Þrengsli milli trjástofna og greina eru slík, að þau rífa og rispa bæði flíkur og fólk. Nú fer enginn ótilneyddur milli trjánna í Öskjuhlíð, þessari fyrrverandi útivistarparadís. Nú ættu Reykvíkingar að slá skjaldborg um Öskjuhlíðina og gæta hennar sem sameignar. Þeir eiga að gera hana að sjónarhæð með fræðandi náttúru og menningarminjum umvöfðum gróðri úr flóru Íslands og stórkostlegum sjóndeildarhring, sem allir hafi aðgang að án endurgjalds. Aldrei má gerast, að Öskjuhlíð verði gróðastía fyrir afþreyingariðnað. Reykvíkingar mega aldrei afsala sér yfirráðarétti yfir Öskjuhlíðinni, ekki frekar en Arnarhóli og Reykjavíkurtjörn. Höfundur er rafvirki. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birgir Dýrfjörð Reykjavík Mest lesið Þegar Sjálfstæðisflokkurinn fann málbeinið sitt Ásta Guðrún Helgadóttir Skoðun Hvar er fyrirsjánaleikinn, forsætisráðherra? Monika Margrét Stefánsdóttir Skoðun Gefum heimild fyrir kyrrð og kærleik Aðalheiður Mjöll Þórarinsdóttir Skoðun Sex hlutir sem þú vissir ekki um húsnæðisfélög Björn Brynjúlfur Björnsson Skoðun Gamla Reykjavíkurhöfn - Vesturbugt – ákall um nýtt skipulag Páll Jakob Líndal Skoðun Takk Trump! Trausti Breiðfjörð Magnússon Skoðun 25 metrar í Fannborg Hákon Gunnarsson Skoðun „Drifkraftur að óöryggi og óvissu“ Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Krossferðir - Íslamófóbía - Palestína Kristján Þór Sigurðsson Skoðun Tími til að staldra við Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Takk Trump! Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Fíllinn á teikniborði Landsvirkjunar Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tími til að staldra við Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Hvar er fyrirsjánaleikinn, forsætisráðherra? Monika Margrét Stefánsdóttir skrifar Skoðun 25 metrar í Fannborg Hákon Gunnarsson skrifar Skoðun Krossferðir - Íslamófóbía - Palestína Kristján Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Gefum heimild fyrir kyrrð og kærleik Aðalheiður Mjöll Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Frumvarp til ólaga Jón Ásgeir Sigurvinsson skrifar Skoðun Hervirki í höfuðborg - Svefngenglar við stjórnvölinn Örn Sigurðsson skrifar Skoðun „Drifkraftur að óöryggi og óvissu“ Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Klerkaveldi, trú og stjórnmál Sigurður Árni Þórðarson skrifar Skoðun Stöðvum áætlanir um sjókvíaeldi í Eyjafirði! Harpa Barkardóttir skrifar Skoðun Gamla Reykjavíkurhöfn - Vesturbugt – ákall um nýtt skipulag Páll Jakob Líndal skrifar Skoðun Að elska sjálfan sig – lykill að heilbrigðu starfsumhverfi í leik- og grunnskólum Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Þegar Sjálfstæðisflokkurinn fann málbeinið sitt Ásta Guðrún Helgadóttir skrifar Skoðun Sex hlutir sem þú vissir ekki um húsnæðisfélög Björn Brynjúlfur Björnsson skrifar Skoðun Þegar hið óhugsanlega gerist Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Ábyrgð og ábyrgðarleysi Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar óttinn er ekki sannur Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Átak til að stytta biðlista barna eftir sérfræðiaðstoð Helga Þórðardóttir skrifar Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson skrifar Skoðun Tölvupóstar fjórðu iðnbyltingarinnar Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir skrifar Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason skrifar Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson skrifar Sjá meira
Ég á góða minningu um sólríkan dag í Öskjuhlíðinni. Það var svokallaður Flugdagur. Ég var með börnum mínum, og við komum okkur fyrir norðanvert í Öskjuhlíðinni. Þar eru stök björg lábarin (sæsorfin) og ávöl eins og björgin umhverfis Kársneskirkju. Gróðurinn þar var gras, lyng, blóm og mosi, og mikið af skjólsælum lautum og bollum. Við höfðum með okkur teppiog nesti og komum okkur fyrir ásamt fjölda annarra áhorfanda. Okkur leið vel í þessu einstaklega fagra og mikið notað útivistarsvæði Reykvíkinga. Það voru þó víðar í Öskjuhlíðinni aðgengileg fögur og merkileg svæði en í norðurhluta hennar. Á stóru skilti til hliðar við aðalbílastæðið við Perluna voru upplýsingar fyrir almenning. Þar var fólki bent á að skoða sæsorfin (lábarin) björg sem sýna hvar fjörumörk voru áður en landið reis frá því að vera eyja og í núverandi hæð.Þar var líka bent á, að skoða rispur í björgum eftir ísaldarjökulinn. Þar mátti líka finna fagra kletta, sem voru æfingarsvæði fyrir klettaklifur. Mjög algengt var meðan eitthvað var hægt að sjá, að fólk keyrði upp á Öskjuhlíðina til að horfa á sólsetrið og stórkostlegan roðagylltan fjallahringinn. Nú er sú mikla fegurð bara minning ein. Öllu þessu til viðbótar var í boði að skoða merkilegar menningarminjar í Öskjuhlíð. Ókeypis lífsgæði Í Öskjuhlíðinni var gerður goshver sem gaus með náttúrulegum hætti. - Engar rafmagnsdælur. Goshverinn heitir Strókur. Hann var þekktur í bæklingum ferðafyrirtækja vítt um heim. Alþjóðleg fyrirtæki komu oft til Íslands til að hafa hverinn sem sviðsmynd í auglýsingum. Á góðviðrisdögum var mikið um að fólk lá og sat í hallanum ofan við hverinn. Þaðan gat það horft og séð Fossvoginn, Kópavoginn, Álftanesið, Suðurnesin, Keili, Lönguhlíðar, Bláfjöll, Vífilfell, Hengil, Úlfarsfell, Helgafell, Mosfell, og Skálafell. Að eiga völ á slíkri upplifun með sjónrænni tengingu við náttúruna eru lífsgæði, sem Reykvíkingum og gestum þeirra stóðu til boða. Ókeypis. Af mannavöldum hafa þeir nú verið sviptir þessum lífsgæðum. Fólk sem í dag stendur í þessum sama halla ofan við hverinn sér ekki þessa dásemd. Framandi boðflennur í formlausum vegg af grenitrjám byrgja því alla sýn. Himnesk fegurð Það var algengt þegar kvöldsól skein, að borgarbúar óku upp á Öskjuhlíðina að horfa á sólarlagið. Þá blasti við í himinroða ægifagur Snæfellsjökull fljótandi á rauðskyggndum hyl Faxaflóans. Það fer vel að lýsa þeirri sýn með orðum og upplifun Stefáns Vagnssonar, Skagfirðings. Hnöttur sólar rennur rjóður. / Ránar yfir skyggndan hyl. Hvílík fegurð! Guð minn góður! / Gaman er að vera til. Ef horft var af Öskjuhlíð í tæru lofti til hægri frá Snæfellsjökli, blasa við eggjum krýndar Helgrindur, Ljósufjöll og Tröllatindar, Akrafjall, Skarðsheiði og Skessuhorn. Þvert á hægri hönd er svo Esjan með sínum marglitu skriðum, giljum og hryggjum. Og innst skarta þar litum prýddir Móskarðshnúkar. Af mannavöldum hefur nú þessi sálarbætandi sýn verið kyrfilega hulin og frá okkur tekin. Er frekja að óska eftir, að þau sem sköpuðu þann skaðvald fjarlægi hann? Er það frekja? Algjörlega einstök náttúruperla Perlan er byggingardjásn og borgarprýði og rómuð sem einkenni höfuðborgarinnar. Hún er nú óðum af mannavöldum, að hverfa bak við trjátoppa. Öskjuhlíðin hefur allt til að bera sem útsýnis og útivistarsvæði fyrir höfuðborgina og gesti hennar. Þessi fyrrum yndisreitur fyrir almenning hefur þó nánast verið gjöreyðilagður sem slíkur. Fyrir þeirri eyðileggingu hefur farið fyrirhyggjulítið hugsjónafólk, sem réttlætir yfirgang sinn og áráttu (blæti) þannig, að því beri að greiða landinu fyrir lífsbjörg forfeðranna, og það verði best gert með því að smita náttúruna með ágengum framandi útlendum trjátegundum sem engu eira og kaffæra og kæfa og drepa allan lággróður, grös, blóm, lyng og mosa. Skógarbotninn er víða orðinn ördeyða sem sólargeislar ná ekki að skína á. Þrengsli milli trjástofna og greina eru slík, að þau rífa og rispa bæði flíkur og fólk. Nú fer enginn ótilneyddur milli trjánna í Öskjuhlíð, þessari fyrrverandi útivistarparadís. Nú ættu Reykvíkingar að slá skjaldborg um Öskjuhlíðina og gæta hennar sem sameignar. Þeir eiga að gera hana að sjónarhæð með fræðandi náttúru og menningarminjum umvöfðum gróðri úr flóru Íslands og stórkostlegum sjóndeildarhring, sem allir hafi aðgang að án endurgjalds. Aldrei má gerast, að Öskjuhlíð verði gróðastía fyrir afþreyingariðnað. Reykvíkingar mega aldrei afsala sér yfirráðarétti yfir Öskjuhlíðinni, ekki frekar en Arnarhóli og Reykjavíkurtjörn. Höfundur er rafvirki.
Skoðun Að elska sjálfan sig – lykill að heilbrigðu starfsumhverfi í leik- og grunnskólum Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar
Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar