Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar 31. mars 2025 12:01 Framtíð Reykjavíkur: Ofanjarðar og neðanjarðar Sjáðu fyrir þér Reykjavík þar sem götur eru kyrrlátar og öruggar, lausar við umferðarþunga, þökk sé neðanjarðar göngum sem munu vernda mikilvæga innviði gegn erfiðum veðurskilyrðum, stýra sjálfvirkum hitakerfum, sorphirðu, vöruflutningum, raforku og samgöngum. Ofanjarðar koma lífleg opin svæði, aðlögunarhæfar byggingar og síðan gagnvirkt borgarumhverfi sem blómstrar, bætir daglegt líf og eflir samfélagstengsl. Með því að nýta einstaka endurnýjanlega orkuauðlind Íslands, hátækni og samstöðumátt samfélagsins getur höfuðborgarsvæðið orðið ein samfelld brautryðjandi snjallborg sem byggir á gervigreind og velferð íbúanna en ekki vaxandi skuggaborg þéttingar…. Ef við viljum og kjósum. Hvað er snjallborg? Lykilþættir í snjallborgarframtíð Reykjavíkur: Snjallt borgarskipulag með stafrænum tvíburum og rauntíma greiningum. Neðanjarðar innviðir með sjálfvirkum samgöngum og þjónustu. Sjálfakandi rafbílar og skutlur sem draga úr umferð og mengun. Sjálfbærni með orkustýringu og úrgangsstjórnun. Vélmenni og drónar til viðhalds, öryggis og þjónustu. Stafrænn jöfnuður sem tryggir öllum jafnan aðgang að tækni og upplýsingum. Hringrásarhagkerfi sem dregur úr sóun og hámarkar nýtingu auðlinda. Snjallheilbrigðisþjónusta sem býður persónulega umönnun með hjálp gervigreindar. Stafrænt öryggi með öflugri vernd gagna og einkalífs. Menningar- og ferðaþjónustuupplifanir auðgaðar með gagnvirkri tækni. Tímalína fyrir umbreytingu Reykjavíkur með gervigreind 2025–2030: Grunnuppbygging Innleiðing stafræns tvíbura og borgarskipulags með gervigreind. Gangagerð hefst fyrir mikilvæga innviði (jarðhita, rafmagn, úrgang, vatn o.fl.). Tilraunaverkefni með sjálfakandi farartæki hefjast; undirbúningur hafinn að göngum eingöngu ætluðum sjálfakandi bílum. 2030–2035: Útvíkkun innviða Sjálfvirkar neðanjarðar samgönguæðar komnar í rekstur. Vélmenni tekin í notkun við viðhald og þjónustu í borginni. Innleiðing gervigreindar vettvanga til að efla samfélagsþátttöku. 2035–2040: Algjör samþætting Heildstæð innleiðing sjálfakandi rafbíla á öllu svæðinu. Snjallmiðstöðvar stjórna innviðum, neyðarþjónustu og stafrænu öryggi. Þroskuð sjálfbærniverkefni knúin af gervigreind og stafrænar aðgerðir sem ná til allra. Nýtt atvinnu- og samfélagslandslag Gervigreind umbreytir atvinnumarkaðnum með skapandi, tæknivæddum og sveigjanlegum störfum með styttri vinnutíma. Breytt samfélag sem auðgar bæði þéttbýli og úthverfi. Rafbílar og sjálfakandi farartæki munu hafa áhrif á íbúðarval fólks, húsnæðismarkað og þróun hverfa. Félagslegur og efnahagslegur ávinningur allra Þótt fjárfesting í upphafi sé töluverð er ávinningurinn mikill til lengri tíma Íbúar: Aukin lífsgæði, lægri kostnaður og meiri tími fyrir sig og fjölskylduna. Borgir: Betri nýting fjármagns og betri þjónusta. Ríkið: Efnahagslegur vöxtur og alþjóðleg þátttaka. Fyrirtæki: Ný tækifæri og markaðir. Samvinna einkaaðila og hins opinbera tryggir jafnan ávinning. Umbreyting húsnæðismarkaðar og skipulags Breytingar á vinnumarkaði dregur úr þörf fyrir hefðbundið skrifstofuhúsnæði, sem þá væri hægt að umbreyta í íbúðir. Neðanjarðar innviðir skapa rými fyrir græn svæði, nýja hverfisþjónustu og blandaða byggð sem mótar nýtt skipulag. Íbúar leiða breytingarnar: Samfélagsleg virkni skiptir sköpum Það er mikilvægt að íbúar Höfuðborarsvæðisins taki frumkvæði, deili hugmyndum og ýti eftir breytingum í grasrótarstarfi, samfélagsmiðlum og samtali við yfirvöld. Virk þátttaka allra er nauðsynleg til að skapa þá framtíð sem við viljum. Hvernig og hvar viljum við búa, við hvað á ég að vinna þegar gervigreindar snjallmenni hafa tekið yfir mestan hluta atvinnu og hvernig tryggjum við að gervigreindin tryggi öllum betra líf en ekki bara útvöldum. Græðgin drífur áfram uppbyggingu gervigreindar í dag en gervigreindin hefur allt til að útrýma fátækt og græðgi. Ímyndum okkur framtíðina saman: Reykjavík árið 2040 Ímyndum okkur borg þar sem lífsgæði, sjálfbærni og samfélagsleg þróun fara saman. Þar sem neðanjarðar innviðir skapa svigrúm fyrir græn svæði, menningu og mannlíf. Reykjavík verður fyrirmynd annarra borga, þar sem nýsköpun og gervigreind gera daglegt líf okkar allra betra, fallegra og sjálfbærara. Tökum þátt í að skapa þessa framtíð saman en látum hana ekki verða framtíð útvaldra og/eða á kostnað okkar. Þessi grein er hluti greina raðar um gervigreind, fyrri greinar; Fækkum kennurum um 90% Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson Mest lesið Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Tíðaheilbrigði er lykilatriði í jafnrétti kynjanna Berit Mueller skrifar Skoðun Þjóðarmorð – frá orðfræðilegu sjónarmiði Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann skrifar Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Nokkur orð um stöðuna Dögg Þrastardóttir skrifar Sjá meira
Framtíð Reykjavíkur: Ofanjarðar og neðanjarðar Sjáðu fyrir þér Reykjavík þar sem götur eru kyrrlátar og öruggar, lausar við umferðarþunga, þökk sé neðanjarðar göngum sem munu vernda mikilvæga innviði gegn erfiðum veðurskilyrðum, stýra sjálfvirkum hitakerfum, sorphirðu, vöruflutningum, raforku og samgöngum. Ofanjarðar koma lífleg opin svæði, aðlögunarhæfar byggingar og síðan gagnvirkt borgarumhverfi sem blómstrar, bætir daglegt líf og eflir samfélagstengsl. Með því að nýta einstaka endurnýjanlega orkuauðlind Íslands, hátækni og samstöðumátt samfélagsins getur höfuðborgarsvæðið orðið ein samfelld brautryðjandi snjallborg sem byggir á gervigreind og velferð íbúanna en ekki vaxandi skuggaborg þéttingar…. Ef við viljum og kjósum. Hvað er snjallborg? Lykilþættir í snjallborgarframtíð Reykjavíkur: Snjallt borgarskipulag með stafrænum tvíburum og rauntíma greiningum. Neðanjarðar innviðir með sjálfvirkum samgöngum og þjónustu. Sjálfakandi rafbílar og skutlur sem draga úr umferð og mengun. Sjálfbærni með orkustýringu og úrgangsstjórnun. Vélmenni og drónar til viðhalds, öryggis og þjónustu. Stafrænn jöfnuður sem tryggir öllum jafnan aðgang að tækni og upplýsingum. Hringrásarhagkerfi sem dregur úr sóun og hámarkar nýtingu auðlinda. Snjallheilbrigðisþjónusta sem býður persónulega umönnun með hjálp gervigreindar. Stafrænt öryggi með öflugri vernd gagna og einkalífs. Menningar- og ferðaþjónustuupplifanir auðgaðar með gagnvirkri tækni. Tímalína fyrir umbreytingu Reykjavíkur með gervigreind 2025–2030: Grunnuppbygging Innleiðing stafræns tvíbura og borgarskipulags með gervigreind. Gangagerð hefst fyrir mikilvæga innviði (jarðhita, rafmagn, úrgang, vatn o.fl.). Tilraunaverkefni með sjálfakandi farartæki hefjast; undirbúningur hafinn að göngum eingöngu ætluðum sjálfakandi bílum. 2030–2035: Útvíkkun innviða Sjálfvirkar neðanjarðar samgönguæðar komnar í rekstur. Vélmenni tekin í notkun við viðhald og þjónustu í borginni. Innleiðing gervigreindar vettvanga til að efla samfélagsþátttöku. 2035–2040: Algjör samþætting Heildstæð innleiðing sjálfakandi rafbíla á öllu svæðinu. Snjallmiðstöðvar stjórna innviðum, neyðarþjónustu og stafrænu öryggi. Þroskuð sjálfbærniverkefni knúin af gervigreind og stafrænar aðgerðir sem ná til allra. Nýtt atvinnu- og samfélagslandslag Gervigreind umbreytir atvinnumarkaðnum með skapandi, tæknivæddum og sveigjanlegum störfum með styttri vinnutíma. Breytt samfélag sem auðgar bæði þéttbýli og úthverfi. Rafbílar og sjálfakandi farartæki munu hafa áhrif á íbúðarval fólks, húsnæðismarkað og þróun hverfa. Félagslegur og efnahagslegur ávinningur allra Þótt fjárfesting í upphafi sé töluverð er ávinningurinn mikill til lengri tíma Íbúar: Aukin lífsgæði, lægri kostnaður og meiri tími fyrir sig og fjölskylduna. Borgir: Betri nýting fjármagns og betri þjónusta. Ríkið: Efnahagslegur vöxtur og alþjóðleg þátttaka. Fyrirtæki: Ný tækifæri og markaðir. Samvinna einkaaðila og hins opinbera tryggir jafnan ávinning. Umbreyting húsnæðismarkaðar og skipulags Breytingar á vinnumarkaði dregur úr þörf fyrir hefðbundið skrifstofuhúsnæði, sem þá væri hægt að umbreyta í íbúðir. Neðanjarðar innviðir skapa rými fyrir græn svæði, nýja hverfisþjónustu og blandaða byggð sem mótar nýtt skipulag. Íbúar leiða breytingarnar: Samfélagsleg virkni skiptir sköpum Það er mikilvægt að íbúar Höfuðborarsvæðisins taki frumkvæði, deili hugmyndum og ýti eftir breytingum í grasrótarstarfi, samfélagsmiðlum og samtali við yfirvöld. Virk þátttaka allra er nauðsynleg til að skapa þá framtíð sem við viljum. Hvernig og hvar viljum við búa, við hvað á ég að vinna þegar gervigreindar snjallmenni hafa tekið yfir mestan hluta atvinnu og hvernig tryggjum við að gervigreindin tryggi öllum betra líf en ekki bara útvöldum. Græðgin drífur áfram uppbyggingu gervigreindar í dag en gervigreindin hefur allt til að útrýma fátækt og græðgi. Ímyndum okkur framtíðina saman: Reykjavík árið 2040 Ímyndum okkur borg þar sem lífsgæði, sjálfbærni og samfélagsleg þróun fara saman. Þar sem neðanjarðar innviðir skapa svigrúm fyrir græn svæði, menningu og mannlíf. Reykjavík verður fyrirmynd annarra borga, þar sem nýsköpun og gervigreind gera daglegt líf okkar allra betra, fallegra og sjálfbærara. Tökum þátt í að skapa þessa framtíð saman en látum hana ekki verða framtíð útvaldra og/eða á kostnað okkar. Þessi grein er hluti greina raðar um gervigreind, fyrri greinar; Fækkum kennurum um 90% Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun.
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar