Lókal er leiðin Hildur Björnsdóttir skrifar 28. apríl 2021 10:30 Á dögunum var greint frá áformum tólf stærstu knattspyrnuliða Evrópu um stofnun svokallaðrar Ofurdeildar. Hugðust liðin sneiða hjá skipulögðum keppnum á vegum Evrópska knattspyrnusambandsins, en keppa þess í stað á eigin vegum - í keppni þar sem þeim yrði tryggð þátttaka á grundvelli sögu og fjárhagsstöðu, ekki árangurs. Segja má að um sé að ræða eina skammlífustu tilraun íþróttasögunnar, en hún var blásin af nánast samstundis. Ástæðan var einföld - engum hugnaðist hugmyndin nema eigendum liðanna tólf. Aðdáendur urðu æfir af reiði. Forsvarsmenn annarra liða ekki síður. Jafnvel leikmenn og þjálfarar liðanna sem hlut áttu að máli. Hvað varð um regluna, að bíta ekki höndina sem fæðir þig? Stærri sneið af kökunni Stærstu lið Evrópu, sem þegar njóta fjárhagslegra yfirburða gagnvart öðrum félögum, vilja fá stærri sneið af hinni fjárhagslegu köku. Þau vilja síður deila ávinningi af sjónvarpssamningum með smærri liðum, og telja óréttlátt að smærri lið byggi fjárhagslega afkomu sína að stærstum hluta á viðureignum við stórliðin. Með Ofurdeildinni hugðust stórliðin útrýma óvissu úr sínum rekstri – þau vildu ekki eiga á hættu að missa sæti úr þeirri deild sem er nú allra arðbærust - Meistaradeild Evrópu. Þau vildu ekki þurfa að vinna fyrir sætinu inni á vellinum, heldur skyldi þeim tryggt sætið í hinni nýju Ofurdeild, óháð árangri. Plastkenndur draumur? Afleikurinn um Ofurdeildina er framhald af þróun undanliðinna ára. Stóru félögin hafa fjarlægst grasrótina með hverju tímabilinu – það hefur gleymst að félögin eru í grunninn félagsskapur fólks úr ólíkum borgum og bæjarhlutum. Gömlu vellirnir í Englandi voru reistir milli húsaþyrpinga svo engum varð ljóst að hann stæði á stórleikvangi fyrr en komið var efst í stúkuna. Leikmennina mátti hitta á barnum eftir leik - þeir voru aðgengilegir, mennskir og fyrirmyndir barna í hverfunum. Þessa sögu mætti segja af Arsenal, sem áður spilaði á Highbury Stadium í Islington - tæplega fjörutíu þúsund manna velli í miðri íbúabyggð. Í dag spilar Arsenal hins vegar á sálarlausum stórvelli sem kenndur er við arabískt flugfélag. Hvað sem því líður byggir Arsenal þó, líkt og Liverpool og Manchester United, þrátt fyrir allt á hundrað ára sögu afreka inni á vellinum. Manchester City er hins vegar skýrt dæmi um þessa varhugaverðu þróun. Miðlungsklúbbur sem alla tíð hefur flakkað milli deilda. Félagið er nú í eigu sjeiksins af Abu Dhabi, nýtur ríkulegrar niðurgreiðslu gegnum málamyndastyrktarsamninga og fær til sín bestu leikmenn og þjálfara víðsvegar að úr veröldinni. Leiki sína spila þeir á Etihad leikvanginum í Manchester við fullkomnar aðstæður. Plastkenndur draumur, eða upphafið að martröð þar sem aðdáendurnir, sem þrátt fyrir allt eru hornsteinn félagsins, fjarlægast smátt og smátt? Teygist á tauginni Í heimsfaraldrinum hafa leikir í ensku úrvalsdeildinni farið fram fyrir tómu húsi. Upplifunin er allt önnur og verri – jafnvel gegnum sjónvarpsskjáinn. Öllum er ljóst að knattspyrna er heldur furðuleg afþreying þegar áhorfendur og umgjörð vantar. Fólkið er ómissandi - og fólkið þarf að geta myndað tengingar við þá sem spila leikinn - annars teygist á tauginni þar til hún rofnar. Ýmis merki eru um að sú geti orðið raunin. Í síðasta sjónvarpssamningi sem gerður var um réttindin að ensku knattspyrnunni í Bretlandi, lækkaði samningsfjárhæðin. Útlit er fyrir að hún standi í besta falli í stað í næstu samningum. Áður hafði leiðin legið óhindrað upp á við. Er þetta er hugsanlegt merki um það sem koma skal? Er að teygjast á tauginni? Eigendur ensku stórliðanna sex; arabískur sjeik, þrír bandarískir kaupsýslumenn, rússneskur ólígarki og gjaldeyrisbraskari búsettur á Bahamaeyjum virðast ekki tengja við taugina. Þeir gera sér ekki grein fyrir mikilvægi grasrótarinnar, ef marka má drauminn um Ofurdeildina. Vafalaust ná þeir vopnum sínum og gera aðra atlögu - blindir gagnvart því að Ofurdeildin útrýmir einmitt því sem gerir knattspyrnu að markaðsvöru - spennu, óvissu og þeirri staðreynd að Davíð fær ekki bara að mæta Golíat, heldur á þess kost að sigra hann. Fegurðin í leiknum En hvar má finna andstæðu hinna alþjóðlegu stórliða sem sjúga nú sálina úr leiknum fagra? Hana er að finna nær en við höldum. Á Íslandi eigum við landslið í fremstu röð sem árum saman hafa náð fordæmalausum árangri sé tekið mið af mannfjölda, fjárráðum og innviðum. Við búum jafnframt að sterkum deildakeppnum sem fram fara hérlendis hvert sumar. Þar etja kappi íþróttafélög sem halda úti merkilegu samfélagsstarfi og eru að mestu drifin áfram af sjálfboðaliðum. Ætli framtíð knattspyrnunnar sé beint fyrir framan nefið á okkur? Alvöru jarðbundinn og óspjallaður iðnaðarfótbolti við bæjardyrnar heima. Aðgengilegir og mennskir leikmenn sem öll eru fyrirmyndir barna í hverfunum. Gróskumikið, lókal grasrótarstarf knúið áfram af fólki sem sér fegurðina í leiknum. Íslenski boltinn byrjar að rúlla næstu helgi. Fjölmennum á völlinn, eftir því sem kostur er. Áfram KR, og allir hinir! Höfundur er borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hildur Björnsdóttir Ofurdeildin Íþróttir barna Reykjavík Borgarstjórn Mest lesið Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Skoðun Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Byrjað á öfugum enda! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Væri ekki hlaupið út aftur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Sjá meira
Á dögunum var greint frá áformum tólf stærstu knattspyrnuliða Evrópu um stofnun svokallaðrar Ofurdeildar. Hugðust liðin sneiða hjá skipulögðum keppnum á vegum Evrópska knattspyrnusambandsins, en keppa þess í stað á eigin vegum - í keppni þar sem þeim yrði tryggð þátttaka á grundvelli sögu og fjárhagsstöðu, ekki árangurs. Segja má að um sé að ræða eina skammlífustu tilraun íþróttasögunnar, en hún var blásin af nánast samstundis. Ástæðan var einföld - engum hugnaðist hugmyndin nema eigendum liðanna tólf. Aðdáendur urðu æfir af reiði. Forsvarsmenn annarra liða ekki síður. Jafnvel leikmenn og þjálfarar liðanna sem hlut áttu að máli. Hvað varð um regluna, að bíta ekki höndina sem fæðir þig? Stærri sneið af kökunni Stærstu lið Evrópu, sem þegar njóta fjárhagslegra yfirburða gagnvart öðrum félögum, vilja fá stærri sneið af hinni fjárhagslegu köku. Þau vilja síður deila ávinningi af sjónvarpssamningum með smærri liðum, og telja óréttlátt að smærri lið byggi fjárhagslega afkomu sína að stærstum hluta á viðureignum við stórliðin. Með Ofurdeildinni hugðust stórliðin útrýma óvissu úr sínum rekstri – þau vildu ekki eiga á hættu að missa sæti úr þeirri deild sem er nú allra arðbærust - Meistaradeild Evrópu. Þau vildu ekki þurfa að vinna fyrir sætinu inni á vellinum, heldur skyldi þeim tryggt sætið í hinni nýju Ofurdeild, óháð árangri. Plastkenndur draumur? Afleikurinn um Ofurdeildina er framhald af þróun undanliðinna ára. Stóru félögin hafa fjarlægst grasrótina með hverju tímabilinu – það hefur gleymst að félögin eru í grunninn félagsskapur fólks úr ólíkum borgum og bæjarhlutum. Gömlu vellirnir í Englandi voru reistir milli húsaþyrpinga svo engum varð ljóst að hann stæði á stórleikvangi fyrr en komið var efst í stúkuna. Leikmennina mátti hitta á barnum eftir leik - þeir voru aðgengilegir, mennskir og fyrirmyndir barna í hverfunum. Þessa sögu mætti segja af Arsenal, sem áður spilaði á Highbury Stadium í Islington - tæplega fjörutíu þúsund manna velli í miðri íbúabyggð. Í dag spilar Arsenal hins vegar á sálarlausum stórvelli sem kenndur er við arabískt flugfélag. Hvað sem því líður byggir Arsenal þó, líkt og Liverpool og Manchester United, þrátt fyrir allt á hundrað ára sögu afreka inni á vellinum. Manchester City er hins vegar skýrt dæmi um þessa varhugaverðu þróun. Miðlungsklúbbur sem alla tíð hefur flakkað milli deilda. Félagið er nú í eigu sjeiksins af Abu Dhabi, nýtur ríkulegrar niðurgreiðslu gegnum málamyndastyrktarsamninga og fær til sín bestu leikmenn og þjálfara víðsvegar að úr veröldinni. Leiki sína spila þeir á Etihad leikvanginum í Manchester við fullkomnar aðstæður. Plastkenndur draumur, eða upphafið að martröð þar sem aðdáendurnir, sem þrátt fyrir allt eru hornsteinn félagsins, fjarlægast smátt og smátt? Teygist á tauginni Í heimsfaraldrinum hafa leikir í ensku úrvalsdeildinni farið fram fyrir tómu húsi. Upplifunin er allt önnur og verri – jafnvel gegnum sjónvarpsskjáinn. Öllum er ljóst að knattspyrna er heldur furðuleg afþreying þegar áhorfendur og umgjörð vantar. Fólkið er ómissandi - og fólkið þarf að geta myndað tengingar við þá sem spila leikinn - annars teygist á tauginni þar til hún rofnar. Ýmis merki eru um að sú geti orðið raunin. Í síðasta sjónvarpssamningi sem gerður var um réttindin að ensku knattspyrnunni í Bretlandi, lækkaði samningsfjárhæðin. Útlit er fyrir að hún standi í besta falli í stað í næstu samningum. Áður hafði leiðin legið óhindrað upp á við. Er þetta er hugsanlegt merki um það sem koma skal? Er að teygjast á tauginni? Eigendur ensku stórliðanna sex; arabískur sjeik, þrír bandarískir kaupsýslumenn, rússneskur ólígarki og gjaldeyrisbraskari búsettur á Bahamaeyjum virðast ekki tengja við taugina. Þeir gera sér ekki grein fyrir mikilvægi grasrótarinnar, ef marka má drauminn um Ofurdeildina. Vafalaust ná þeir vopnum sínum og gera aðra atlögu - blindir gagnvart því að Ofurdeildin útrýmir einmitt því sem gerir knattspyrnu að markaðsvöru - spennu, óvissu og þeirri staðreynd að Davíð fær ekki bara að mæta Golíat, heldur á þess kost að sigra hann. Fegurðin í leiknum En hvar má finna andstæðu hinna alþjóðlegu stórliða sem sjúga nú sálina úr leiknum fagra? Hana er að finna nær en við höldum. Á Íslandi eigum við landslið í fremstu röð sem árum saman hafa náð fordæmalausum árangri sé tekið mið af mannfjölda, fjárráðum og innviðum. Við búum jafnframt að sterkum deildakeppnum sem fram fara hérlendis hvert sumar. Þar etja kappi íþróttafélög sem halda úti merkilegu samfélagsstarfi og eru að mestu drifin áfram af sjálfboðaliðum. Ætli framtíð knattspyrnunnar sé beint fyrir framan nefið á okkur? Alvöru jarðbundinn og óspjallaður iðnaðarfótbolti við bæjardyrnar heima. Aðgengilegir og mennskir leikmenn sem öll eru fyrirmyndir barna í hverfunum. Gróskumikið, lókal grasrótarstarf knúið áfram af fólki sem sér fegurðina í leiknum. Íslenski boltinn byrjar að rúlla næstu helgi. Fjölmennum á völlinn, eftir því sem kostur er. Áfram KR, og allir hinir! Höfundur er borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins.
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar