Neytendastofa hjólar í hlaupara Árni Sæberg skrifar 3. febrúar 2025 14:01 Mari og Sigurjón Ernir hafa fengið skammir í hattinn frá Neytendastofu. Vísir Neytendastofa hefur slegið á putta fjögurra áhrifavalda sem auglýstu ýmsar útivistarvörur án þess að merkja auglýsingarnar sem slíkar. Meðal þeirra eru ofurhlaupararnir Mari Jaersk og Sigurjón Ernir Sturluson. Í tilkynningu á vef Neytendastofu segir að stofnunin hafi tekið þátt í samræmdri skoðun neytendayfirvalda í Evrópu á því hvort rétt væri staðið að merkingum auglýsinga á samfélagsmiðlum. Neytendastofa hafi nú tekið ákvarðanir í fimm málum tengdum skoðuninni. Aðeins fjórar slíkar er að finna á vef stofnunarinnar. Í þessum ákvörðunum sé fjallað um færslur á samfélagsmiðlum sem Neytendastofa hafi talið vera auglýsingar án þess að það fram kæmi nægilega skýrt fram. Hlauparar, leiðsögumaður og áhrifavaldur Á vef stofnunarinnar segir að ákvarðanirnar hafi verið teknar í málum Mari Jaersk, Sigurjóns Ernis Sturlusonar, Matteo Meucci og Kyönu Sue Powers. Í máli Kyönu beindi stofnunin ákvörðun sinni að Kröftum media ehf., fyrirtækis í hennar eigu. Mari og Sigurjón Ernir hafa um árabil verið meðal fremstu ofurhlaupara landsins. Matteo er ítalskur jökla- og fjallaleiðsögumaður og Kyana er bandarískur áhrifavaldur sem vakið hefur talsverða athygli fyrir umfjöllun sína um útivist og ferðamennsku á Íslandi. Margvíslegar færslur Í öllum ákvörðunum segir að málin lúti að margvíslegum samfélagsmiðlafærslum sem Neytendastofa hafi orðið vör við á Instagram- og Tiktok-síðum fólksins í tilefni samræmdrar skoðunar neytendayfirvalda í Evrópu á duldum auglýsingum á samfélagsmiðlum. Nánar tiltekið væri um að ræða samfélagsmiðlafærslur þar sem ýmis fyrirtæki væru merkt án þess að gerð væri grein fyrir að um auglýsingu væri að ræða. Lög um eftirlit með viðskiptaháttum og markaðssetningu leggi bann við birtingu auglýsinga sé ekki tekið fram að um auglýsingar sé að ræða. Peningagreiðslur ekki skilyrði Í ákvörðununum segir að lögin taki til allrar atvinnustarfsemi án tillits til þess hvort um einstakling eða fyrirtæki er að ræða, óháð stærð fylgjendahóps á samfélagsmiðlum og án tillits til þeirrar vöru, þjónustu eða réttinda sem sýslað er með gegn endurgjaldi. Umfjöllun sem birt er á samfélagsmiðlum gegn endurgjaldi, hvort sem er í formi mynda, myndbanda eða texta séu ein tegund markaðssetningar og falli undir gildissvið laganna. Endurgjald í þessum skilningi geti verið í ýmsu formi, svo sem gjafir, vöruskipti, hlutfall af hagnaði sölu eða fjárgreiðslu. Ekki skipti máli hvort gjafir hafi verið sendar óumbeðnar eða að umfjöllun um vöru eða þjónustu lýsi persónulegri skoðun viðkomandi. Mega búast við sektum láti þau ekki af háttsemi sinni Í ákvörðununum segir að Neytendastofa telji að í fjölda samfélagsmiðlafærslna þar sem fyrirtæki, vörur þeirra eða þjónusta eru kynnt hafi ekki verið gerð grein fyrir því með fullnægjandi hætti að um auglýsingu hafi verið að ræða eða að endurgjald hafi komið fyrir umræddar samfélagsmiðlafærslur. Þá telji Neytendastofa að það hafi ekki áhrif á niðurstöður stofnunarinnar hvort að samfélagsmiðlafærslurnar hafi verið birtar að eigin frumkvæði. Það hvort færsla skuli merkt byggir á hlutlægum mælikvörðum á borð við viðskiptasamböndum viðkomandi við fyrirtæki það sem auglýst er fyrir og sem fjallað er um, óháð því hvort viðkomandi deilir raunverulegri skoðun sinni á vörunni eða ekki, enda ekki hægt að ganga úr skugga um að viðskiptatengsl hafi ekki áhrif á umfjöllunina Þannig hafi fólkið með villandi viðskiptaháttum brotið gegn lögum um eftirlit með viðskiptaháttum og markaðssetningu. Neytendastofa telji nauðsynlegt að banna fólkinu að viðhafa framangreinda viðskiptahætti. „Verði ekki farið að banninu má búast við að tekin verði ákvörðun um sekt.“ Samfélagsmiðlar Neytendur Hlaup Auglýsinga- og markaðsmál Mest lesið ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Viðskipti innlent Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi Viðskipti innlent „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ Viðskipti innlent Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Viðskipti innlent 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Viðskipti innlent Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Viðskipti innlent Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Viðskipti innlent Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Atvinnulíf Eiríkur Orri til Ofar Viðskipti innlent Fleiri fréttir ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Þetta eru réttindi þeirra sem eiga bókað með Play Airpods allt að 40 prósent dýrari hérlendis U-beygja Metro sem komst í gegnum eftirlit án nokkurra athugasemda Lækkar vexti og boðar frekari innreið á lánamarkað „Gæti orðið til þess að þú sért látinn fara“ Sleppur við vangreiðslugjaldið hjá Parka Afbókaði dýra ferð þremur dögum fyrir brottför og fær endurgreitt Búinn að fá sig fullsaddan af þjónustunni hjá Wolt Dældi dísil á bensínbíl en fær kostnaðinn endurgreiddan Fær endurgreiðslu þar sem sjónvarpið í herberginu virkaði ekki Sýnishornið of ólíkt borðplötunni sem skilaði sér heim Ellefu prósent þjóðarinnar eiga ísvél Sjá meira
Í tilkynningu á vef Neytendastofu segir að stofnunin hafi tekið þátt í samræmdri skoðun neytendayfirvalda í Evrópu á því hvort rétt væri staðið að merkingum auglýsinga á samfélagsmiðlum. Neytendastofa hafi nú tekið ákvarðanir í fimm málum tengdum skoðuninni. Aðeins fjórar slíkar er að finna á vef stofnunarinnar. Í þessum ákvörðunum sé fjallað um færslur á samfélagsmiðlum sem Neytendastofa hafi talið vera auglýsingar án þess að það fram kæmi nægilega skýrt fram. Hlauparar, leiðsögumaður og áhrifavaldur Á vef stofnunarinnar segir að ákvarðanirnar hafi verið teknar í málum Mari Jaersk, Sigurjóns Ernis Sturlusonar, Matteo Meucci og Kyönu Sue Powers. Í máli Kyönu beindi stofnunin ákvörðun sinni að Kröftum media ehf., fyrirtækis í hennar eigu. Mari og Sigurjón Ernir hafa um árabil verið meðal fremstu ofurhlaupara landsins. Matteo er ítalskur jökla- og fjallaleiðsögumaður og Kyana er bandarískur áhrifavaldur sem vakið hefur talsverða athygli fyrir umfjöllun sína um útivist og ferðamennsku á Íslandi. Margvíslegar færslur Í öllum ákvörðunum segir að málin lúti að margvíslegum samfélagsmiðlafærslum sem Neytendastofa hafi orðið vör við á Instagram- og Tiktok-síðum fólksins í tilefni samræmdrar skoðunar neytendayfirvalda í Evrópu á duldum auglýsingum á samfélagsmiðlum. Nánar tiltekið væri um að ræða samfélagsmiðlafærslur þar sem ýmis fyrirtæki væru merkt án þess að gerð væri grein fyrir að um auglýsingu væri að ræða. Lög um eftirlit með viðskiptaháttum og markaðssetningu leggi bann við birtingu auglýsinga sé ekki tekið fram að um auglýsingar sé að ræða. Peningagreiðslur ekki skilyrði Í ákvörðununum segir að lögin taki til allrar atvinnustarfsemi án tillits til þess hvort um einstakling eða fyrirtæki er að ræða, óháð stærð fylgjendahóps á samfélagsmiðlum og án tillits til þeirrar vöru, þjónustu eða réttinda sem sýslað er með gegn endurgjaldi. Umfjöllun sem birt er á samfélagsmiðlum gegn endurgjaldi, hvort sem er í formi mynda, myndbanda eða texta séu ein tegund markaðssetningar og falli undir gildissvið laganna. Endurgjald í þessum skilningi geti verið í ýmsu formi, svo sem gjafir, vöruskipti, hlutfall af hagnaði sölu eða fjárgreiðslu. Ekki skipti máli hvort gjafir hafi verið sendar óumbeðnar eða að umfjöllun um vöru eða þjónustu lýsi persónulegri skoðun viðkomandi. Mega búast við sektum láti þau ekki af háttsemi sinni Í ákvörðununum segir að Neytendastofa telji að í fjölda samfélagsmiðlafærslna þar sem fyrirtæki, vörur þeirra eða þjónusta eru kynnt hafi ekki verið gerð grein fyrir því með fullnægjandi hætti að um auglýsingu hafi verið að ræða eða að endurgjald hafi komið fyrir umræddar samfélagsmiðlafærslur. Þá telji Neytendastofa að það hafi ekki áhrif á niðurstöður stofnunarinnar hvort að samfélagsmiðlafærslurnar hafi verið birtar að eigin frumkvæði. Það hvort færsla skuli merkt byggir á hlutlægum mælikvörðum á borð við viðskiptasamböndum viðkomandi við fyrirtæki það sem auglýst er fyrir og sem fjallað er um, óháð því hvort viðkomandi deilir raunverulegri skoðun sinni á vörunni eða ekki, enda ekki hægt að ganga úr skugga um að viðskiptatengsl hafi ekki áhrif á umfjöllunina Þannig hafi fólkið með villandi viðskiptaháttum brotið gegn lögum um eftirlit með viðskiptaháttum og markaðssetningu. Neytendastofa telji nauðsynlegt að banna fólkinu að viðhafa framangreinda viðskiptahætti. „Verði ekki farið að banninu má búast við að tekin verði ákvörðun um sekt.“
Samfélagsmiðlar Neytendur Hlaup Auglýsinga- og markaðsmál Mest lesið ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Viðskipti innlent Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi Viðskipti innlent „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ Viðskipti innlent Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Viðskipti innlent 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Viðskipti innlent Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Viðskipti innlent Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Viðskipti innlent Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Atvinnulíf Eiríkur Orri til Ofar Viðskipti innlent Fleiri fréttir ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Þetta eru réttindi þeirra sem eiga bókað með Play Airpods allt að 40 prósent dýrari hérlendis U-beygja Metro sem komst í gegnum eftirlit án nokkurra athugasemda Lækkar vexti og boðar frekari innreið á lánamarkað „Gæti orðið til þess að þú sért látinn fara“ Sleppur við vangreiðslugjaldið hjá Parka Afbókaði dýra ferð þremur dögum fyrir brottför og fær endurgreitt Búinn að fá sig fullsaddan af þjónustunni hjá Wolt Dældi dísil á bensínbíl en fær kostnaðinn endurgreiddan Fær endurgreiðslu þar sem sjónvarpið í herberginu virkaði ekki Sýnishornið of ólíkt borðplötunni sem skilaði sér heim Ellefu prósent þjóðarinnar eiga ísvél Sjá meira