Greint var frá því að verðbólga hafi aukist gríðarlega og mælist nú 5,7% á ársgrundvelli og hefur ekki verið meiri síðan árið 2012. Margir þættir eru sagðir þar að verki: húsnæðisverð sem aldrei hafi verið hærra, innflutt vara og þjónusta hækkar sökum áhrifa kórónuveirufaraldursins og þjónustugjöld og álög ríkis og sveitarfélaga hækka sömuleiðis.
Miðstórn ASÍ segir í ályktun sem hún sendir frá sér að athygli veki að hækkun verðbólgu komi verst við láglaunafólk og þá hópa sem höllum fæti standi í samfélaginu. Í þeim hópi séu einstæðir foreldrar, leigjendur, ungt fólk, innflytjendur, öryrkjar og hluti ellilífeyrisþega.
„Þeim fjölgar sem búa við sligandi húsnæðiskostnað vegna vaxtahækkana, áhrifa á verðtryggð lán og vísitölubundna leigusamninga. Húsnæðiskostnaður þeirra sem búa í eigin húsnæði er hærri á Íslandi en í nokkru öðru Evrópulandi. Þessa stöðu má rekja til hagstjórnarmistaka stjórnvalda og niðurlagningar húsnæðisbótakerfisins í þeirri mynd sem það var,“ segir í ályktun miðstjórnar ASÍ.
Segja að bönkunum beri að draga úr arðsemiskröfum
Hún segist krefjast þess að ríkisstjórnin grípi tafarlaust til aðgerða til að milda höggið fyrir heimilin í landinu. Ríkisstjórnin geri það meðal annars með því að; endurræsa tilfærslukerfin, að minnsta kosti tímabundið, og taka upp vaxtabætur til húsnæðiseigenda, húsaleigubætur fyrir leigjendur og raunverulegan stuðning við barnafjölskyldur; tkaa upp vísitölu til verðtryggingar sem undanskilur húsnæðisliðinn; setja þak á húsaleigu; og ríki og sveitarfélög dragi úr opinberum álögum.
Hún segir að samhliða þessu beri bönkunum að draga úr arðsemiskröfu sinni og óhóflegum vaxtamuni til að minnka verðbólguþrýsting.
„Verslanir með nauðsynjavöru þurfa jafnframt eftir fremsta megni að halda að sér höndunum í verðhækkunum og fjárfestar, þar á meðal lífeyrissjóðir, þurfa að gæta hófsemi í arðsemisvæntingum,“ segir í ályktuninni.
„Miðstjórn ASÍ krefst þess að stjórnvöld leggi fram aðgerðaáætlun og staðfesti þannig að margnefnd áform þeirra um stöðugleika séu ekki öðru fremur loforð um kyrrstöðu og verkleysi. Ef ekki verður gripið til aðgerða strax mun það leiða til ófremdarástands sem mun hafa rík áhrif á kjaraviðræður næstkomandi vetur.“
