Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar 5. júlí 2025 21:33 Á síðustu árum hefur hugmyndin um fjögurra daga vinnuviku vakið sífellt meiri athygli, bæði á Íslandi og erlendis. Nýlegar tilraunir í Bretlandi sýna að styttri vinnuvika getur verið góð fyrir bæði starfsmenn og atvinnurekendur. Með hraðri þróun gervigreindar og sjálfvirkni eru nú fleiri tækifæri en áður til að gera fjögurra daga vinnuviku að raunhæfum valkosti fyrir íslenskan vinnumarkað. Árangur tilrauna – bætt líðan og auknar tekjur Í sex mánuði, frá nóvember 2024 til apríl 2025, tóku 17 fyrirtæki og stofnanir í Bretlandi þátt í tilraun með fjögurra daga vinnuviku án launalækkunar eða aukins vinnuálags. Niðurstöðurnar voru afgerandi: Allar stofnanir héldu áfram með styttri vinnuviku eftir tilraunina. Sum fyrirtæki sáu auknar tekjur – til dæmis jók hugbúnaðarfyrirtækið BrandPipe í London tekjur sínar um nær 130%. Færri veikindadagar og fjarvistir voru skráðar hjá flestum þátttakendum. Starfsfólk upplifði meiri starfsánægju, betri líðan og aukið jafnvægi milli vinnu og einkalífs. Þó að gögnin séu takmörkuð og ekki hægt að alhæfa um öll fyrirtæki, benda niðurstöðurnar til þess að styttri vinnuvika geti bætt bæði afkomu og líðan starfsfólks. Gervigreind sem lykill að breytingum Gervigreind og sjálfvirkni eru að umbreyta vinnustöðum með því að taka yfir síendurtekin og tímafrek verkefni, eins og gagnaeyðslu, bókanir og einfaldar samskiptarútínur. Með því að létta starfsmönnum byrðar af þessu tagi geta þeir einbeitt sér að skapandi og flóknari verkefnum sem krefjast mannlegrar innsæis og samskipta. Rannsóknir sýna að fyrirtæki sem nýta gervigreind mest eru þrefalt líklegri til að prófa fjögurra daga vinnuviku en þau sem gera það minna. Ávinningurinn er tvíþættur: Starfsfólk fær meiri tíma fyrir fjölskyldu, áhugamál og hvíld, en fyrirtæki geta aukið framleiðni, dregið úr veikindum og laðað að sér hæft starfsfólk. Ísland – tilbúið í fjögurra daga vinnuviku? Á Íslandi hefur verið umræða um styttingu vinnuvikunnar, sérstaklega eftir að opinberir starfsmenn fengu styttingu niður í 36 tíma á viku. Reynslan hér á landi sýnir að styttri vinnutími getur aukið starfsánægju og dregið úr kulnun. Hins vegar eru fá dæmi um fjögurra daga vinnuviku á almennum vinnumarkaði. Fyrirtæki á Íslandi gætu lært af bresku tilrauninni. Með því að prófa fjögurra daga vinnuviku gæti skapast tækifæri til að laða að og halda í hæft starfsfólk, auka framleiðni og bæta líðan. Þetta gæti verið sérstaklega mikilvægt í samkeppni um starfsfólk á sviðum þar sem skortur er á hæfu vinnuafli. Framtíðin – meira frelsi með nýrri tækni Með góðu skipulagi, tækninýjungum og virku samtali milli stjórnenda og starfsfólks gæti fjögurra daga vinnuvika orðið nýtt norm á Íslandi – og gervigreindin lykillinn að því að gera það mögulegt. Þetta myndi ekki aðeins bæta lífsgæði heldur einnig auka samkeppnishæfni íslenskra fyrirtækja á alþjóðamarkaði. Höfundur er MBA gervigreindar ráðgjafi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigvaldi Einarsson Mest lesið Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic Skoðun Skoðun Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic skrifar Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson skrifar Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Þegar vitleysan í dómsal slær allt út Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fræ menntunar – frá Froebel til Jung Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar Skoðun Að hafa trú á samfélaginu Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Sköpum samfélag fyrir börn Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Skrift er málið Guðbjörg Rut Þórisdóttir skrifar Skoðun Viltu hafa jákvæð áhrif þegar þú ferðast? Ásdís Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Á síðustu árum hefur hugmyndin um fjögurra daga vinnuviku vakið sífellt meiri athygli, bæði á Íslandi og erlendis. Nýlegar tilraunir í Bretlandi sýna að styttri vinnuvika getur verið góð fyrir bæði starfsmenn og atvinnurekendur. Með hraðri þróun gervigreindar og sjálfvirkni eru nú fleiri tækifæri en áður til að gera fjögurra daga vinnuviku að raunhæfum valkosti fyrir íslenskan vinnumarkað. Árangur tilrauna – bætt líðan og auknar tekjur Í sex mánuði, frá nóvember 2024 til apríl 2025, tóku 17 fyrirtæki og stofnanir í Bretlandi þátt í tilraun með fjögurra daga vinnuviku án launalækkunar eða aukins vinnuálags. Niðurstöðurnar voru afgerandi: Allar stofnanir héldu áfram með styttri vinnuviku eftir tilraunina. Sum fyrirtæki sáu auknar tekjur – til dæmis jók hugbúnaðarfyrirtækið BrandPipe í London tekjur sínar um nær 130%. Færri veikindadagar og fjarvistir voru skráðar hjá flestum þátttakendum. Starfsfólk upplifði meiri starfsánægju, betri líðan og aukið jafnvægi milli vinnu og einkalífs. Þó að gögnin séu takmörkuð og ekki hægt að alhæfa um öll fyrirtæki, benda niðurstöðurnar til þess að styttri vinnuvika geti bætt bæði afkomu og líðan starfsfólks. Gervigreind sem lykill að breytingum Gervigreind og sjálfvirkni eru að umbreyta vinnustöðum með því að taka yfir síendurtekin og tímafrek verkefni, eins og gagnaeyðslu, bókanir og einfaldar samskiptarútínur. Með því að létta starfsmönnum byrðar af þessu tagi geta þeir einbeitt sér að skapandi og flóknari verkefnum sem krefjast mannlegrar innsæis og samskipta. Rannsóknir sýna að fyrirtæki sem nýta gervigreind mest eru þrefalt líklegri til að prófa fjögurra daga vinnuviku en þau sem gera það minna. Ávinningurinn er tvíþættur: Starfsfólk fær meiri tíma fyrir fjölskyldu, áhugamál og hvíld, en fyrirtæki geta aukið framleiðni, dregið úr veikindum og laðað að sér hæft starfsfólk. Ísland – tilbúið í fjögurra daga vinnuviku? Á Íslandi hefur verið umræða um styttingu vinnuvikunnar, sérstaklega eftir að opinberir starfsmenn fengu styttingu niður í 36 tíma á viku. Reynslan hér á landi sýnir að styttri vinnutími getur aukið starfsánægju og dregið úr kulnun. Hins vegar eru fá dæmi um fjögurra daga vinnuviku á almennum vinnumarkaði. Fyrirtæki á Íslandi gætu lært af bresku tilrauninni. Með því að prófa fjögurra daga vinnuviku gæti skapast tækifæri til að laða að og halda í hæft starfsfólk, auka framleiðni og bæta líðan. Þetta gæti verið sérstaklega mikilvægt í samkeppni um starfsfólk á sviðum þar sem skortur er á hæfu vinnuafli. Framtíðin – meira frelsi með nýrri tækni Með góðu skipulagi, tækninýjungum og virku samtali milli stjórnenda og starfsfólks gæti fjögurra daga vinnuvika orðið nýtt norm á Íslandi – og gervigreindin lykillinn að því að gera það mögulegt. Þetta myndi ekki aðeins bæta lífsgæði heldur einnig auka samkeppnishæfni íslenskra fyrirtækja á alþjóðamarkaði. Höfundur er MBA gervigreindar ráðgjafi
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar
Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar
Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar