Hættan sem felst í því þegar stjórnmálamenn vilja endurskoða fjölmiðlastyrki vegna gagnrýnnar umfjöllunar Ólafur Hand skrifar 5. febrúar 2025 14:02 Í lýðræðisríkjum er sjálfstæði fjölmiðla og tjáningarfrelsi grundvallaratriði til að tryggja gagnsæi og ábyrgð í stjórnmálum. Þegar stjórnmálamenn leggja til að endurskoða ríkisstyrki til fjölmiðla vegna gagnrýnnar umfjöllunar um sjálfa sig eða flokk sinn, skapast alvarleg hætta fyrir lýðræðið. Slík viðbrögð geta grafið undan frelsi fjölmiðla til að fjalla um mál af heilindum og án ótta við refsingu frá stjórnvöldum. Nýleg ummæli Sigurjóns Þórðarsonar, formanns atvinnuveganefndar Alþingis, þar sem hann lagði til að endurskoða ríkisstyrki til Morgunblaðsins í kjölfar gagnrýnnar umfjöllunar blaðsins um Flokk fólksins og formann þess, eru skýr dæmi um slíka hættu. Með því að tengja fjárhagslegar afleiðingar við neikvæða umfjöllun sendir hann skilaboð til fjölmiðla um að óhagstæðar fréttir gætu haft fjárhagslegar afleiðingar. Þetta getur haft kælingaráhrif á blaðamennsku, þar sem fjölmiðlar kunna að forðast að fjalla um umdeild mál til að vernda fjárhagslega hagsmuni sína. Fjölmiðlar gegna mikilvægu hlutverki við að upplýsa almenning og veita stjórnvöldum aðhald. Ef stjórnmálamenn fái tækifæri til að hafa áhrif á fjármögnun fjölmiðla út frá því hvernig þeim líkar eða mislíkar umfjöllun, getur það leitt til ritskoðunar og skekktra fréttaflutninga. Slík þróun gæti skapað umhverfi þar sem aðeins jákvæð umfjöllun um stjórnvöld fær að blómstra, á kostnað sannleika og fjölbreytileika sjónarmiða. Lýðræði byggir á því að borgarar hafi aðgang að óháðum upplýsingum og fjölbreyttum sjónarmiðum. Til að tryggja að fjölmiðlar geti haldið áfram að sinna þessu hlutverki án ótta við pólitískar afleiðingar, verður að verja sjálfstæði þeirra og tryggja að ríkisstyrkir séu veittir á faglegum forsendum, óháð pólitískum þrýstingi. Þegar stjórnmálamenn hóta að draga til baka slíka styrki vegna gagnrýni, er það ekki aðeins árás á fjölmiðlafrelsi heldur einnig á sjálft lýðræðislega kerfið. Höfundur er ráðgjafi og framkvæmdastjóri Lionfish slf. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fjölmiðlar Mest lesið Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Af hverju er verðbólga ennþá svona há? Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Uppbygging hjúkrunarheimila Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Með skynsemina að vopni Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar Skoðun 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal skrifar Sjá meira
Í lýðræðisríkjum er sjálfstæði fjölmiðla og tjáningarfrelsi grundvallaratriði til að tryggja gagnsæi og ábyrgð í stjórnmálum. Þegar stjórnmálamenn leggja til að endurskoða ríkisstyrki til fjölmiðla vegna gagnrýnnar umfjöllunar um sjálfa sig eða flokk sinn, skapast alvarleg hætta fyrir lýðræðið. Slík viðbrögð geta grafið undan frelsi fjölmiðla til að fjalla um mál af heilindum og án ótta við refsingu frá stjórnvöldum. Nýleg ummæli Sigurjóns Þórðarsonar, formanns atvinnuveganefndar Alþingis, þar sem hann lagði til að endurskoða ríkisstyrki til Morgunblaðsins í kjölfar gagnrýnnar umfjöllunar blaðsins um Flokk fólksins og formann þess, eru skýr dæmi um slíka hættu. Með því að tengja fjárhagslegar afleiðingar við neikvæða umfjöllun sendir hann skilaboð til fjölmiðla um að óhagstæðar fréttir gætu haft fjárhagslegar afleiðingar. Þetta getur haft kælingaráhrif á blaðamennsku, þar sem fjölmiðlar kunna að forðast að fjalla um umdeild mál til að vernda fjárhagslega hagsmuni sína. Fjölmiðlar gegna mikilvægu hlutverki við að upplýsa almenning og veita stjórnvöldum aðhald. Ef stjórnmálamenn fái tækifæri til að hafa áhrif á fjármögnun fjölmiðla út frá því hvernig þeim líkar eða mislíkar umfjöllun, getur það leitt til ritskoðunar og skekktra fréttaflutninga. Slík þróun gæti skapað umhverfi þar sem aðeins jákvæð umfjöllun um stjórnvöld fær að blómstra, á kostnað sannleika og fjölbreytileika sjónarmiða. Lýðræði byggir á því að borgarar hafi aðgang að óháðum upplýsingum og fjölbreyttum sjónarmiðum. Til að tryggja að fjölmiðlar geti haldið áfram að sinna þessu hlutverki án ótta við pólitískar afleiðingar, verður að verja sjálfstæði þeirra og tryggja að ríkisstyrkir séu veittir á faglegum forsendum, óháð pólitískum þrýstingi. Þegar stjórnmálamenn hóta að draga til baka slíka styrki vegna gagnrýni, er það ekki aðeins árás á fjölmiðlafrelsi heldur einnig á sjálft lýðræðislega kerfið. Höfundur er ráðgjafi og framkvæmdastjóri Lionfish slf.
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar
Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar
Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun