Hver borgin fellur á fætur annarri Samúel Karl Ólason skrifar 10. ágúst 2021 13:14 Talibanar í Kunduz, þar sem þeir náðu vopnum og búnaði sem stjórnarher Afganistans hafði fengið frá Bandaríkjunum. AP/Abdullah Sahil Vígamenn Talibana hafa hert tök sín á yfirráðasvæðum þeirra í norðurhluta Afganistans og virðast þeir vera að undirbúa sig fyrir það að stjórna svæðum þessum til lengri tíma. Stjórnarher landsins á undir högg að sækja en Bandaríkjamenn segja það á ábyrgð Afgana sjálfra að verjast Talibönum. Ríkisstjórn Bandaríkjanna segir þó að nái Talibanar völdum í Afganistan með afli verði ríkisstjórn þeirra seint viðurkennd af alþjóðasamfélaginu. Talibanar voru reknir frá völdum í innrás Bandaríkjanna árið 2001. Það var í kjölfar þess að Talibanar höfðu staðið þétt við bakið á Al-Qaeda, hryðjuverkasamtökunum sem gerðu árás á Tvíburaturnana svokölluðu. Frá því Joe Biden, forseti, tilkynnti í vor að hann myndi kalla alla hermenn Bandaríkjanna heim frá Afganistan hefur Talibönum vaxið ásmegin í landinu. Vígamenn þeirra hafa lagt undir sig stóra hluta landsins. Stjórnarher Afganistans og aðrar sveitir sem styðja ríkisstjórn landsins eiga í hörðum bardögum við Talibana víða um landið. Herinn er undir miklu álagi og hefur þurft að hörfa víða. Talibanar hafa lagt undir sig stóran hluta landsins samhliða því að Bandaríkin og Atlantshafsbandalagið flytja hermenn sína á brott. Talibanar hafa haft yfirhöndina í dreifðri byggðum Afganistans og hefur stjórnarherinn að mestu haldið sig við það að verja héraðshöfuðborgirnar. Undanfarna daga hafa Talibanar þó lagt undir sig hverja héraðshöfuðborgina á fætur annarri. Á minna en viku hafa Talibanar hertekið minnst sjö af 34 héraðshöfuðborgum Afganistans. Harðir bardagar geisa í minnst þremur öðrum. Fyrsta borgin féll á föstudaginn 6. ágúst. Sjá einnig: Talibanar taka fyrstu borgina án þess að hleypa af skoti Samhliða því að leggja héraðshöfuðborgir undir sig hafa Talibanar opnað fangelsi þeirra héraða en margir fangar í þeim eru Talibarnar. Þegar þetta er skrifað eru fregnir að berast frá Afganistan af því að héraðshöfuðborg Farah í suðurhluta landsins sé í höndum Talibana. Talibanar hafa meðal annars tekið borgina Kunduz en þar hafa meðlimir stjórnarhersins og sveita hliðhollar ríkisstjórn landsins hörfað til flugstöðvar í jaðri borgarinnar. Þeir heita því að berjast til síðasta manns, þó Talibanar sitji um flugstöðina. #Afghanistan Goverment forces inside #Kunduz airport vow to fight despite #Taliban siege-so probably no peaceful hand over- pic.twitter.com/j7kZEHGlfe— C4H10FO2P (@markito0171) August 10, 2021 Reuters segir að árangur Talibana í norðurhluta landsins hafi komið á óvart. Þar hafa stríðsherrar hliðhollir ríkisstjórninni í Kabúl farið með völd og landshlutinn hefur verið einn sá friðsælasti í Afganistan. Talibanar hafa lengi verið hvað öflugastir í suður og austurhluta Afganistans. Þá segir fréttaveitan að Talibanar virðist ætla að hertaka norðurhluta landsins og helstu landamærastöðvar í landinu. Svo ætli þeir að umkringja Kabúl og sækja að borginni úr öllum áttum. Samkvæmt samkomulagi sem Talibanar gerðu við ríkisstjórn Donalds Trump, fyrrverandi forseta, áttu þeir að eiga í friðarviðræðum við ríkisstjórnina en þeir hafa neitað að taka þátt í þeim. Talibanar segja frið ekki koma til greina fyrr en Ashraf Ghani, forseti, fari frá völdum. Í frétt AP fréttaveitunnar er haft eftir talsmanni utanríkisráðuneytis Bandaríkjanna að Zalmay Khalilzad, sérstakur erindreki, væri staddur í Katar. Þaðan gera Talibanar út erindreka sína. Khalilzad er þar staddur til að þrýsta á Talibana til að hætta árásum sínum og hefja viðræður við ríkisstjórnina. Hann mun reyna að gera Talibönum ljóst að pólitísk lausn á átökunum sé eina leiðin til að koma á stöðugleika í Afganistan. Hann er einnig sagður ætla að fá nágranna Afganistan til að skuldbinda sig til að viðurkenna mögulega ríkisstjórn Talibana ekki. Þar á meðal eru Pakistanar, sem hafa töluverð áhrif á Talibana. Ríkisstjórn Afganistans hefur krafist þess að Pakistanar loki landamærum ríkjanna og passi að Talibanar flytji ekki vígamenn og vopn á milli ríkjanna. Búist er því ríkisstjórn Afganistans sendi einnig erindreka til Katar á næstunni. Skipar vígamönnum að haga sér Mohammad Yaqoob, yfirmaður herafla Talibana og sonur Mullah Mohammad Omar, fyrrverandi leiðtoga þeirra, sendi frá sér hljóðupptöku í dag þar sem hann skipaði Talibönum að skaða ekki hermenn eða embættismenn á yfirráðasvæðum þeirra. Þeir ættu sömuleiðis ekki að stunda rán og ættu að verja fyrirtæki og halda mörkuðum opnum. Óljóst er hvort að skipununum verði framfylgt. AP segir að frá nýjum yfirráðasvæðum Talibana hafi borist fregnir af því að þeir stýri með harðri hendi, brenni skóla og beini umfangsmiklum takmörkunum gegn konum. Þá eru þeir sagðir hafa myrt fjölda manns sem hafi áður starfað með ríkisstjórninni eða erlendum herjum. Afganistan Hernaður Pakistan Bandaríkin Katar Mest lesið Alvarlegt slys á starfsmönnum á Íslandsmeistarmóti í rallycross Innlent Lést við tökur á Emily in Paris Erlent Níu sviptir leyfi meðan á annað hundrað kvartana hafa borist Innlent Grunur um brot gegn fleiri börnum Innlent Ferðamaður neitaði að borga reikninginn og lét öllum illum látum Innlent Eigandi Sante segir málið gjörunnið: „Frelsið sigrar alltaf að lokum” Innlent Leiðist „linnulaust væl” Íslendinga yfir réttu málfari Innlent Stungumanni í Bankastrætismálinu aftur stungið í steininn Innlent Gríðarlegt magn myndefnis til skoðunar hjá lögreglu Innlent „Forsetinn var aldrei óviðeigandi við neinn“ Erlent Fleiri fréttir Lést við tökur á Emily in Paris „Forsetinn var aldrei óviðeigandi við neinn“ Fjöldi látinn eftir rútuslys í New York Gerðu húsleit á heimili fyrrverandi þjóðaröryggisráðgjafa Trump Staðfesta hungursneyð á Gasa Thunberg og félagar borin út úr norska seðlabankanum Hótar Hamas með helvíti og gjöreyðingu Gasa-borgar Rússar vilja koma að því að tryggja öryggi Úkraínu Erik Menendez fær ekki reynslulausn Fella niður 64 milljarða sekt Trump Samþykktu ný hagstæðari kjördæmi í Texas Vara við hörmungum verði gert áhlaup á Gasaborg Stefna á fjöldaframleiðslu á eigin stýriflaugum Losun Kína dregst saman vegna uppgangs í sólarorku Líkamlegar refsingar hamla þroska og hafa áhættu í för með sér Handtekinn á Ítalíu vegna Nord Stream sprenginganna Rússar halda árásum áfram Ætla að stoppa farandfólk með svartri málningu Mega neita þeim aðgengi sem bera keffiyeh Hefur áhyggjur af gervigreind sem virðist sjálfsmeðvituð Engir hermenn í Úkraínu og enginn fundur með Pútín Kalla tugi þúsunda til herþjónustu Öflugasti sjónaukinn fann áður óþekkt tungl í sólkerfinu „Stríðin“ sex, stundum sjö, sem Trump segist hafa stöðvað Kirkjan í Kiruna komin á áfangastað Frambjóðandi sem ræddi um morð á hundi farinn í hundana Nýtt flaggskip Rússa á sjó eftir tuttugu og fimm ár í slipp Hondúras og Úganda samþykkja að taka við hælisleitendum Segist vilja komast til himna Ísraelar taki ekki annað í mál en lausn allra gísla Sjá meira
Ríkisstjórn Bandaríkjanna segir þó að nái Talibanar völdum í Afganistan með afli verði ríkisstjórn þeirra seint viðurkennd af alþjóðasamfélaginu. Talibanar voru reknir frá völdum í innrás Bandaríkjanna árið 2001. Það var í kjölfar þess að Talibanar höfðu staðið þétt við bakið á Al-Qaeda, hryðjuverkasamtökunum sem gerðu árás á Tvíburaturnana svokölluðu. Frá því Joe Biden, forseti, tilkynnti í vor að hann myndi kalla alla hermenn Bandaríkjanna heim frá Afganistan hefur Talibönum vaxið ásmegin í landinu. Vígamenn þeirra hafa lagt undir sig stóra hluta landsins. Stjórnarher Afganistans og aðrar sveitir sem styðja ríkisstjórn landsins eiga í hörðum bardögum við Talibana víða um landið. Herinn er undir miklu álagi og hefur þurft að hörfa víða. Talibanar hafa lagt undir sig stóran hluta landsins samhliða því að Bandaríkin og Atlantshafsbandalagið flytja hermenn sína á brott. Talibanar hafa haft yfirhöndina í dreifðri byggðum Afganistans og hefur stjórnarherinn að mestu haldið sig við það að verja héraðshöfuðborgirnar. Undanfarna daga hafa Talibanar þó lagt undir sig hverja héraðshöfuðborgina á fætur annarri. Á minna en viku hafa Talibanar hertekið minnst sjö af 34 héraðshöfuðborgum Afganistans. Harðir bardagar geisa í minnst þremur öðrum. Fyrsta borgin féll á föstudaginn 6. ágúst. Sjá einnig: Talibanar taka fyrstu borgina án þess að hleypa af skoti Samhliða því að leggja héraðshöfuðborgir undir sig hafa Talibanar opnað fangelsi þeirra héraða en margir fangar í þeim eru Talibarnar. Þegar þetta er skrifað eru fregnir að berast frá Afganistan af því að héraðshöfuðborg Farah í suðurhluta landsins sé í höndum Talibana. Talibanar hafa meðal annars tekið borgina Kunduz en þar hafa meðlimir stjórnarhersins og sveita hliðhollar ríkisstjórn landsins hörfað til flugstöðvar í jaðri borgarinnar. Þeir heita því að berjast til síðasta manns, þó Talibanar sitji um flugstöðina. #Afghanistan Goverment forces inside #Kunduz airport vow to fight despite #Taliban siege-so probably no peaceful hand over- pic.twitter.com/j7kZEHGlfe— C4H10FO2P (@markito0171) August 10, 2021 Reuters segir að árangur Talibana í norðurhluta landsins hafi komið á óvart. Þar hafa stríðsherrar hliðhollir ríkisstjórninni í Kabúl farið með völd og landshlutinn hefur verið einn sá friðsælasti í Afganistan. Talibanar hafa lengi verið hvað öflugastir í suður og austurhluta Afganistans. Þá segir fréttaveitan að Talibanar virðist ætla að hertaka norðurhluta landsins og helstu landamærastöðvar í landinu. Svo ætli þeir að umkringja Kabúl og sækja að borginni úr öllum áttum. Samkvæmt samkomulagi sem Talibanar gerðu við ríkisstjórn Donalds Trump, fyrrverandi forseta, áttu þeir að eiga í friðarviðræðum við ríkisstjórnina en þeir hafa neitað að taka þátt í þeim. Talibanar segja frið ekki koma til greina fyrr en Ashraf Ghani, forseti, fari frá völdum. Í frétt AP fréttaveitunnar er haft eftir talsmanni utanríkisráðuneytis Bandaríkjanna að Zalmay Khalilzad, sérstakur erindreki, væri staddur í Katar. Þaðan gera Talibanar út erindreka sína. Khalilzad er þar staddur til að þrýsta á Talibana til að hætta árásum sínum og hefja viðræður við ríkisstjórnina. Hann mun reyna að gera Talibönum ljóst að pólitísk lausn á átökunum sé eina leiðin til að koma á stöðugleika í Afganistan. Hann er einnig sagður ætla að fá nágranna Afganistan til að skuldbinda sig til að viðurkenna mögulega ríkisstjórn Talibana ekki. Þar á meðal eru Pakistanar, sem hafa töluverð áhrif á Talibana. Ríkisstjórn Afganistans hefur krafist þess að Pakistanar loki landamærum ríkjanna og passi að Talibanar flytji ekki vígamenn og vopn á milli ríkjanna. Búist er því ríkisstjórn Afganistans sendi einnig erindreka til Katar á næstunni. Skipar vígamönnum að haga sér Mohammad Yaqoob, yfirmaður herafla Talibana og sonur Mullah Mohammad Omar, fyrrverandi leiðtoga þeirra, sendi frá sér hljóðupptöku í dag þar sem hann skipaði Talibönum að skaða ekki hermenn eða embættismenn á yfirráðasvæðum þeirra. Þeir ættu sömuleiðis ekki að stunda rán og ættu að verja fyrirtæki og halda mörkuðum opnum. Óljóst er hvort að skipununum verði framfylgt. AP segir að frá nýjum yfirráðasvæðum Talibana hafi borist fregnir af því að þeir stýri með harðri hendi, brenni skóla og beini umfangsmiklum takmörkunum gegn konum. Þá eru þeir sagðir hafa myrt fjölda manns sem hafi áður starfað með ríkisstjórninni eða erlendum herjum.
Afganistan Hernaður Pakistan Bandaríkin Katar Mest lesið Alvarlegt slys á starfsmönnum á Íslandsmeistarmóti í rallycross Innlent Lést við tökur á Emily in Paris Erlent Níu sviptir leyfi meðan á annað hundrað kvartana hafa borist Innlent Grunur um brot gegn fleiri börnum Innlent Ferðamaður neitaði að borga reikninginn og lét öllum illum látum Innlent Eigandi Sante segir málið gjörunnið: „Frelsið sigrar alltaf að lokum” Innlent Leiðist „linnulaust væl” Íslendinga yfir réttu málfari Innlent Stungumanni í Bankastrætismálinu aftur stungið í steininn Innlent Gríðarlegt magn myndefnis til skoðunar hjá lögreglu Innlent „Forsetinn var aldrei óviðeigandi við neinn“ Erlent Fleiri fréttir Lést við tökur á Emily in Paris „Forsetinn var aldrei óviðeigandi við neinn“ Fjöldi látinn eftir rútuslys í New York Gerðu húsleit á heimili fyrrverandi þjóðaröryggisráðgjafa Trump Staðfesta hungursneyð á Gasa Thunberg og félagar borin út úr norska seðlabankanum Hótar Hamas með helvíti og gjöreyðingu Gasa-borgar Rússar vilja koma að því að tryggja öryggi Úkraínu Erik Menendez fær ekki reynslulausn Fella niður 64 milljarða sekt Trump Samþykktu ný hagstæðari kjördæmi í Texas Vara við hörmungum verði gert áhlaup á Gasaborg Stefna á fjöldaframleiðslu á eigin stýriflaugum Losun Kína dregst saman vegna uppgangs í sólarorku Líkamlegar refsingar hamla þroska og hafa áhættu í för með sér Handtekinn á Ítalíu vegna Nord Stream sprenginganna Rússar halda árásum áfram Ætla að stoppa farandfólk með svartri málningu Mega neita þeim aðgengi sem bera keffiyeh Hefur áhyggjur af gervigreind sem virðist sjálfsmeðvituð Engir hermenn í Úkraínu og enginn fundur með Pútín Kalla tugi þúsunda til herþjónustu Öflugasti sjónaukinn fann áður óþekkt tungl í sólkerfinu „Stríðin“ sex, stundum sjö, sem Trump segist hafa stöðvað Kirkjan í Kiruna komin á áfangastað Frambjóðandi sem ræddi um morð á hundi farinn í hundana Nýtt flaggskip Rússa á sjó eftir tuttugu og fimm ár í slipp Hondúras og Úganda samþykkja að taka við hælisleitendum Segist vilja komast til himna Ísraelar taki ekki annað í mál en lausn allra gísla Sjá meira