Rafræn þjónustumiðstöð í Reykjavík Halldór Auðar Svansson skrifar 29. júní 2016 07:00 Á fundi sínum þann 23. júní síðastliðinn samþykkti borgarráð Reykjavíkurborgar einróma tillögu stjórnkerfis- og lýðræðisráðs um að stofnuð skuli rafræn þjónustumiðstöð í borginni. Um er að ræða nýja stjórnsýslueiningu sem verður leiðandi í vinnu við að samræma rafræna þjónustu milli mismunandi sviða borgarinnar, finna þar úrbótatækifæri og nýta þau. Sú ákvörðun að stofna rafræna þjónustumiðstöð er í góðu samræmi við ábendingar sem finna má í skýrslu sem starfshópur um þjónustuveitingu borgarinnar skilaði í fyrra. Þar kemur fram að rafræn þjónusta eigi að vera augljós fyrsti kostur fyrir þjónustuþega borgarinnar en svo sé ekki eins og er. Rafræn þjónusta hafi á undanförnum árum aukist eitthvað en þó ekki eins hratt og æskilegt væri. Einnig kemur fram að þjónusta borgarinnar er nú skipulögð þannig að íbúar þurfa að hafa umtalsverða innsýn í skipulag Reykjavíkurborgar til að vita hvert þeir eiga að leita eftir þjónustu.Rafræn þjónusta er nærþjónusta Rekstur sveitarfélaga snýst að stórum hluta um nærþjónustu; þjónustu sem er eins nálægt þeim og nýtur hennar og mögulegt er. Á netvæddum tímum í landi þar sem langflestir hafa aðgang að netinu og nota það að staðaldri (núorðið í gegnum síma sem alltaf er í vasanum) er augljóst mál að vel útfærð rafræn þjónusta er eins mikil nærþjónusta og kostur er á. Það er því eðlilegt að gera þá kröfu að sveitarfélög taki rafræna þjónustu alvarlega í því skyni að spara íbúum sínum spor og umstang við að sendast á milli stofnana til að fá upplýsingar eða skila inn eyðublöðum. Í þessu felst líka hagkvæmni fyrir rekstur sveitarfélagsins sjálfs. Nærþjónusta snýst þó ekki bara um þægindi og hagkvæmni heldur er hún líka mikilvæg út frá umhverfissjónarmiðum. Í drögum að loftslagsstefnu borgarinnar sem lögð voru fram á fundi borgarstjórnar þann 21. júní síðastliðinn má finna þau markmið að stefnt verði að því að draga úr samgöngum með áherslu á rafræna þjónustu og að önnur þjónusta verði veitt sem næst notendum eða gerð aðgengileg með vistvænum fararmátum innan hvers borgarhluta.Frelsun gagna og snjallborgin Reykjavík Rafræn þjónusta felur meðal annars og ekki síst í sér rafræna upplýsingagjöf; samþættingu og frelsun gagna. Ýmsar borgir víða um heim hafa til dæmis unnið eftir módeli sem kallast Snjallborgir (Smart cities), en það snýst um að sameina gögn úr ólíkum gagnagrunnum er tengjast innviðum borgarinnar og nota þau til að bæta þjónustu, auka lífsgæði íbúa og draga úr sóun. Í þessu felst meðal annars að koma upp skynjurum sem afla gagna um þjónustu borgarinnar sem síðan er hægt að nýta til að bæta hana. Einfalt dæmi um slíkt væri ruslafötur sem skynja hversu mikið er í þeim hverju sinni, sem hjálpar til við að vita hvernig er best að dreifa þeim og hvenær er best að tæma þær. Hjá Reykjavíkurborg hefur ýmis stefnumótun sem og verkefni verið í gangi í þessa veru. Til að mynda hefur verið að störfum starfshópur um snjallborgarvæðingu borgarinnar sem hefur kortlagt tækifærin sem í þessu felast og lagt fram tillögur um heppileg tilraunaverkefni á þessu sviði. Samstarfssamningur sem Gagnaveita Reykjavíkur (dótturfélag Orkuveitunnar) gerði fyrr á þessu ári við Cisco Systems snýst síðan meðal annars um að áhugasömum fyrirtækjum og opinberum aðilum er boðið að nýta ljósleiðara Gagnaveitunnar til prófunar á snjalllausnum hvers konar. Með slíkri söfnun og samþættingu gagna gefast líka mörg tækifæri til að opna gögnin í þágu gagnsæis og til þess að gefa öðrum færi á að nýta sér gögnin á skapandi hátt. Borgin hefur með ýmsum hætti, meðal annars í nýrri upplýsingastefnu, markað sér skýra stefnu um að opna gögn borgarinnar og þverpólitísk samstaða hefur ríkt um það markmið. Á þessu kjörtímabili hefur verið unnin áætlun um innleiðingu rafrænnar gagnagáttar um fjármál borgarinnar og opinna gagna almennt – en hægar hefur gengið að vinna eftir henni en vonir stóðu til. Þess vegna er opnun gagna eitt af því sem rafrænni þjónustumiðstöð er falið að hafa umsjón með. Allt í allt gefst þannig með rafrænni þjónustumiðstöð frábært svigrúm til að vinna þvert á kerfið í þágu þess að lyfta rafrænni þjónustu við íbúa og starfsfólk borgarinnar upp á hærra stig – eins og almenn samstaða ríkir um að sé nauðsynlegt.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson Skoðun Skoðun Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Sjá meira
Á fundi sínum þann 23. júní síðastliðinn samþykkti borgarráð Reykjavíkurborgar einróma tillögu stjórnkerfis- og lýðræðisráðs um að stofnuð skuli rafræn þjónustumiðstöð í borginni. Um er að ræða nýja stjórnsýslueiningu sem verður leiðandi í vinnu við að samræma rafræna þjónustu milli mismunandi sviða borgarinnar, finna þar úrbótatækifæri og nýta þau. Sú ákvörðun að stofna rafræna þjónustumiðstöð er í góðu samræmi við ábendingar sem finna má í skýrslu sem starfshópur um þjónustuveitingu borgarinnar skilaði í fyrra. Þar kemur fram að rafræn þjónusta eigi að vera augljós fyrsti kostur fyrir þjónustuþega borgarinnar en svo sé ekki eins og er. Rafræn þjónusta hafi á undanförnum árum aukist eitthvað en þó ekki eins hratt og æskilegt væri. Einnig kemur fram að þjónusta borgarinnar er nú skipulögð þannig að íbúar þurfa að hafa umtalsverða innsýn í skipulag Reykjavíkurborgar til að vita hvert þeir eiga að leita eftir þjónustu.Rafræn þjónusta er nærþjónusta Rekstur sveitarfélaga snýst að stórum hluta um nærþjónustu; þjónustu sem er eins nálægt þeim og nýtur hennar og mögulegt er. Á netvæddum tímum í landi þar sem langflestir hafa aðgang að netinu og nota það að staðaldri (núorðið í gegnum síma sem alltaf er í vasanum) er augljóst mál að vel útfærð rafræn þjónusta er eins mikil nærþjónusta og kostur er á. Það er því eðlilegt að gera þá kröfu að sveitarfélög taki rafræna þjónustu alvarlega í því skyni að spara íbúum sínum spor og umstang við að sendast á milli stofnana til að fá upplýsingar eða skila inn eyðublöðum. Í þessu felst líka hagkvæmni fyrir rekstur sveitarfélagsins sjálfs. Nærþjónusta snýst þó ekki bara um þægindi og hagkvæmni heldur er hún líka mikilvæg út frá umhverfissjónarmiðum. Í drögum að loftslagsstefnu borgarinnar sem lögð voru fram á fundi borgarstjórnar þann 21. júní síðastliðinn má finna þau markmið að stefnt verði að því að draga úr samgöngum með áherslu á rafræna þjónustu og að önnur þjónusta verði veitt sem næst notendum eða gerð aðgengileg með vistvænum fararmátum innan hvers borgarhluta.Frelsun gagna og snjallborgin Reykjavík Rafræn þjónusta felur meðal annars og ekki síst í sér rafræna upplýsingagjöf; samþættingu og frelsun gagna. Ýmsar borgir víða um heim hafa til dæmis unnið eftir módeli sem kallast Snjallborgir (Smart cities), en það snýst um að sameina gögn úr ólíkum gagnagrunnum er tengjast innviðum borgarinnar og nota þau til að bæta þjónustu, auka lífsgæði íbúa og draga úr sóun. Í þessu felst meðal annars að koma upp skynjurum sem afla gagna um þjónustu borgarinnar sem síðan er hægt að nýta til að bæta hana. Einfalt dæmi um slíkt væri ruslafötur sem skynja hversu mikið er í þeim hverju sinni, sem hjálpar til við að vita hvernig er best að dreifa þeim og hvenær er best að tæma þær. Hjá Reykjavíkurborg hefur ýmis stefnumótun sem og verkefni verið í gangi í þessa veru. Til að mynda hefur verið að störfum starfshópur um snjallborgarvæðingu borgarinnar sem hefur kortlagt tækifærin sem í þessu felast og lagt fram tillögur um heppileg tilraunaverkefni á þessu sviði. Samstarfssamningur sem Gagnaveita Reykjavíkur (dótturfélag Orkuveitunnar) gerði fyrr á þessu ári við Cisco Systems snýst síðan meðal annars um að áhugasömum fyrirtækjum og opinberum aðilum er boðið að nýta ljósleiðara Gagnaveitunnar til prófunar á snjalllausnum hvers konar. Með slíkri söfnun og samþættingu gagna gefast líka mörg tækifæri til að opna gögnin í þágu gagnsæis og til þess að gefa öðrum færi á að nýta sér gögnin á skapandi hátt. Borgin hefur með ýmsum hætti, meðal annars í nýrri upplýsingastefnu, markað sér skýra stefnu um að opna gögn borgarinnar og þverpólitísk samstaða hefur ríkt um það markmið. Á þessu kjörtímabili hefur verið unnin áætlun um innleiðingu rafrænnar gagnagáttar um fjármál borgarinnar og opinna gagna almennt – en hægar hefur gengið að vinna eftir henni en vonir stóðu til. Þess vegna er opnun gagna eitt af því sem rafrænni þjónustumiðstöð er falið að hafa umsjón með. Allt í allt gefst þannig með rafrænni þjónustumiðstöð frábært svigrúm til að vinna þvert á kerfið í þágu þess að lyfta rafrænni þjónustu við íbúa og starfsfólk borgarinnar upp á hærra stig – eins og almenn samstaða ríkir um að sé nauðsynlegt.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun