Á miðvikudag var greint frá því að Jóhann Páll Jóhannsson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, hefði ákveðið að falla frá ráðstöfun 600 milljóna króna af fjárheimildum ársins 2025 og lagt til við fjármála- og efnahagsráðherra að horft verði til þess við gerð frumvarps til fjáraukalaga.
Um væri að ræða 250 milljónir króna af fjárheimildum á málefnasviði 15 Orkumál og 350 milljónir króna af fjárheimildum á málefnasviði 17 Umhverfismál.
Greint var frá þessu á vef Stjórnarráðsins þar sem sagði að ákvörðunin um lækkun útgjalda væri liður í hagræðingarátaki ríkisstjórnarinnar. Með henni væri stutt við markmið um að ekki skyldi ráðist í nein ný útgjöld árið 2025 án þess að aukinna tekna væri aflað eða hagrætt á móti.
Umhverfisverndarsinnar ekki ánægðir
Þessum fregnum hafa umhverfisverndarsinnarnir í Vinstri grænum ekki tekið vel. Ung vinstri græn sendu í dag út yfirlýsingu undir yfirskriftinni Fjársvelt umhverfisráðuneyti í boði ríkisstjórnarinnar.
Þar segir að umhverfisráðuneytið hafi í gegnum tíðina verið fjársvelt. Það hafi verið Vinstri græn sem juku framlög til umhverfisráðuneytisins um helming milli 2017 og 2021. Þessi ákvörðun ráðherrans nú sé mikil afturför fyrir þennan mikilvæga málaflokk. Að nýta ekki fjármuni í öll þau brýnu verkefni sem heyra undir ráðuneytið sé ákvörðun sem nái engri átt, verkefni muni nú ekki komast í framkvæmd og dregið verði úr öðrum vegna tilbúins fjárskorts ráðherrans sjálfs. Þetta fordæmi Ung vinstri græn harðlega.
„Er meiningin að láta minna fjármagn renna í að tryggja öryggi gegn náttúruvá, verndun náttúru Íslands, framkvæmd vöktunar og rannsókna, vinnu að kolefnishlutleysi Íslands og öðrum loftslagsmálum og að koma á hringrásarhagkerfi til að stuðla að sjálfbærri nýtingu auðlinda? Hvert er planið? Það er verið að fjársvelta umhverfisráðuneytið í boði núverandi ríkisstjórnar. Því mótmæla Ung vinstri græn,“ segir í yfirlýsingunni.
Kom á óvart og olli vonbrigðum
Þá fékk Guðmundur Ingi Guðbrandsson, varaformaður Vinstri grænna og fyrrverandi umhverfisráðherra, aðsenda grein um málið birta hér á Vísi í dag. „Nei, hættu nú alveg Jóhann Páll!“ segir hann.
Hann segir að umhverfisráðuneytið hafi um árabil verið fjársvelt en reynt hafi verið að bæta úr því í ráðherratíð hans.
Það hafi komið honum verulega á óvart og valdið honum miklum vonbrigðum þegar Jóhann Páll boðaði niðurskurð í ráðuneytinu, um sex hundruð milljónir króna strax á þessu ári.
„Það eru háar fjárhæðir í litlu ráðuneyti. Til að setja í samhengi, þá er þetta svipuð upphæð og rennur úr ríkissjóði til Samkeppniseftirlitsins og svipað og Framhaldsskólinn í Mosfellsbæ fær. Þetta er 2,5 sinnum meira en fer í rekstur embættis ríkissáttasemjara og er um 1/4 af framlagi ríkisins til nýrrar Náttúruverndarstofnunar.“
Ríkisstjórnin hafi kastað teningnum í umhverfismálum
Guðmundur Ingi segir að ríkisstjórnin, undir forystu Samfylkingarinnar, hafi kastað teningunum í umhverfismálum. Það eigi sérstaklega að greiða götu virkjana og fjarlægja varnagla úr umhverfislöggjöfinni, þrátt fyrir að Samfylkingin hafi tekið þátt í að koma þeim varnöglum í lög á sínum tíma.
„Ráðherrann ætlar að virkja eftir uppskrift hægrisinnaðra hagsmunaafla með einföldun regluverks og undanþágum, eins og nýlegt frumvarp ráðherrans í kjölfar úrskurðar Héraðsdóms Reykjavíkur ber með sér. Þá boðar ráðherrann færri aðgerðir í loftslagsmálum. Engar aðgerðir í þágu náttúruverndar eða til verndar líffræðilegri fjölbreytni hafa verið boðaðar. Og, nú á að draga úr fjárheimildum til umhverfismála.“
Umhverfi og náttúra eigi sér greinilega enga talsmenn í ríkisstjórn sem helst stundi niðurrif í málaflokknum. Þessar aðgerðir ríkisstjórnarinnar gangi gegn hagsmunum samtímans og framtíðarkynslóða og séu mikil afturför í íslenskum stjórnmálum og stefnumótun hins opinbera í þágu umhverfis- og náttúruverndar.
