Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar 17. september 2024 15:01 Brasilíski menntunarfræðingurinn Paulo Freire sagði að þegar við afmennskum aðra þá afmennskum við okkur sjálf í leiðinni. Eins og við flest hef ég horft með skelfingu á hörmingarnar í Gaza síðastliðið ár. Ég hef líka hlustað á málefnið rætt fram og til baka á ýmsum vettvöngum, af alls konar fólki en alltaf þegar ég heyri talsmenn Ísraelsríkis tala þá verður mér hugsað til Paulo Freire. Málflutningur síonismans er til þess gerður að kúga og afmennska Palestínumenn, en endar alltaf á því að afmennska Ísraelsmenn í leiðinni. Ísraelski málflutningurinn gengur oftast út á að sýna fram á að kúgun Palestínumanna sé einhvers konar sjálfskaparvíti og að Ísrael hafi engra annarra kosta völ en að kúga Palestínumenn. Myndin sem er máluð af Palestínumönnum er mjög ljót og setur þá upp sem illkvittna, ofbeldisfulla og ósiðmenntaða gyðingahatara. Palestínumenn eru sagðir vondir, en í því felst líka að þeir séu ábyrgir fyrir gjörðum sínum og þar af leiðandi færir um siðferðislegar ákvarðanir. Ísrael, aftur á móti, í ísraelska málflutningnum, er ekki fært um siðferðislega breytni. Allt sem ísraelsk stjórnvöld og ísraelski herinn gera eru, samkvæmt þeirra eigin málflutningi, viðbrögð við einhverju öðru, eins og heimskt dýr sem bregst bara við áreiti. Það er ekki við björninn að sakast að hann ráðist á þig, þú hefðir ekki átt að atast í honum. Þessa sömu áróðurstaktík má líka sjá hjá talsmönnum Rússlands þegar innrásin í Úkraínu er rædd. Ábyrgðin er öll sett á Úkraínu, Vesturlönd og NATO. Þau hefðu ekki átt að hleypa öllum þessum Austur-Evrópuríkjum inn í NATO, þau hefðu ekki átt að vera með herstöðvar nálægt Rússlandi, Úkraína hefði ekki átt að mynda tengsl við ESB og Bandaríkin. Ef þú potar í geitungabúið þá verður þú stunginn. Vladímír Pútín fær í þessum málflutningi ekki að vera viti borinn maður sem getur tekið ákvarðanir út frá siðferðiskennd sinni, hvað þá út frá skynsemi, heldur sem geitungnum sem að stingur vonda úkraínumanninn sem var að pota í búið. Annað dæmi má finna í umræðum um kynferðisofbeldi. Í gegnum tíðina hef ég séð mörg dæmi þar sem að þolendum er sjálfum kennt um ofbeldið sem þeir eru beittir. Þar er m.a. bent á klæðaburð kvenna og sagt að þar sem að þær klæddu sig á ákveðinn hátt þá hafi þær verið að „bjóða upp á“ að vera nauðgað, að karlmenn einfaldlega ráði ekki við sig. Ég hef heyrt þessu líkt við það veifa kjötbita framan í úlf og búast við því að hann láti þig í friði. Markmiðið er að kenna konum um það ofbeldi sem þær eru beittar, en karlmenn eru afmennskaðir í leiðinni. Við karlmenn fáum í þessum málflutningi ekki að vera manneskjur, heldur bara óstjórnanleg rándýr sem tryllast þegar þau finna lyktina af blóði. Enn annað dæmi má sjá þegar rædd eru málefni fólks í leit að alþjóðlegri vernd á Íslandi. Síendurtekið er fólk nauðugt flutt úr landi fyrir þann eina glæp að hafa fæðst á vitlausum stað á hnettinum. Eðlilega blöskrar okkur þessi framganga, sér í lagi þegar börn eiga í hlut, en öllum mótmælum er svarað með því að segja að íslenska ríkið bara einfaldlega geti ekki gert neitt annað en að brottvísa og svipta fólk þjónustu. Útlendingastofnun er bara að fara eftir lögum. Dómsmálaráðherra hefur enga lagaheimild til þess að grípa inn í. Lögreglan er bara að fylgja fyrirmælum. Ekkert af þessu fólki fær að vera manneskjur í þeirra eigin málflutningi, heldur frekar vélar sem geta ekkert annað gert en að fylgja einhverjum óhagganlegum lagakóða. En þetta er bull. Ísraelskir ráðamenn og hermenn eru ekki heimskar skepnur, heldur manneskjur með hjörtu sem slá og geta ákveðið að enda á þjóðarmorðið í Gaza. Vladímír Pútín er ekki geitungur heldur maður og getur bundið enda á stríðið hvenær sem hann vill; syndir NATO og Vesturlanda eru vissulega margar en syndir Pútíns eru hans eigin. Karlmenn eru ekki rándýr heldur vitibornir menn og við erum fullfærir um sjálfstjórn. Dómsmálaráðherra, starfsfólk Útlendingastofnunar og lögregluþjónar eru ekki vélar heldur mannskjur. Í 9. grein siðareglum lögreglu er tekið fram að lögregluþjónum sé ekki skylt að fylgja fyrirmælum sem fara alvarlega gegn siðferðiskennd þeirra, starfsfólk Útlendingastofnunar þarf ekki að beita öllum mögulegum lagaheimildum til brottvísana (og í sumum tilvikum fara fram á brottvísanir sem eru beinlínis ólöglegar) og Dómsmálaráðherra situr í þingmeirihluta og getur hreinlega breytt lögunum. Kúgararnir eru ekki skepnur og vélar, heldur menn. Þar af leiðandi eru þeir ábyrgir fyrir eigin gjörðum, við getum gert þær kröfur til þeirra að þeir sýni af sér mennsku og við ættum aldrei að umbera það að þeir hagi sér eins og skepnur og vélar. Höfundur er deildarstjóri á leikskóla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hælisleitendur Mest lesið Við vitum alveg upphafið Guðný Níelsen Skoðun Varalitur á skattagrísinum Helgi Brynjarsson Skoðun D-vítamín mín besta forvörn Auður Elisabet Jóhannsdóttir Skoðun Leiðréttingin leiðrétt Sigurgeir Brynjar Kristgeirsson Skoðun Það er flókið að eiga næstum 500 milljarða króna á Íslandi Þórður Snær Júlíusson Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 3/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Hvað skiptir okkur mestu máli? Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun Mikilvægt skref til sáttar Guðmundur Ari Sigurjónsson Skoðun Hugrekki getur af sér hugrekki Þorbjörg Þorvaldsdóttir Skoðun Það er betra fyrir okkur öll að Háskóli Íslands efli fjarnám Darri Rafn Hólmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Hugrekki getur af sér hugrekki Þorbjörg Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun D-vítamín mín besta forvörn Auður Elisabet Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Húmanisminn í kærleikanum og kærleikurinn í húmanismanum Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Helför gyðinga gegn íbúum Palestínu Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Leiðréttingin leiðrétt Sigurgeir Brynjar Kristgeirsson skrifar Skoðun Hvað skiptir okkur mestu máli? Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægt skref til sáttar Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Staðið með þjóðinni Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Við vitum alveg upphafið Guðný Níelsen skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 3/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Varalitur á skattagrísinum Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Við eigum ekki efni á vonleysi né uppgjöf Magnús Magnússon skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Kafli eitt: Tómlæti Íslendinga Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þegar líða fer að jólum Ísak Hilmarsson skrifar Skoðun Svansvottaðar íbúðir – fjárfesting í lífsgæðum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun D-vítamín mín besta forvörn Auður Elisabet Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hættulegt tal Sjálfstæðisflokksins og Viðskiptaráðs Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Þetta má ekki gerast aftur! - Álag á útsvar Sveinn Ægir Birgisson skrifar Skoðun Meistaragráða í lífsreynslu Elín Ebba Ásmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnvöld, Óskar á heima hér! Þóra Andrésdóttir skrifar Skoðun Dvel þú í draumahöll Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Níðingsverk Jón Daníelsson skrifar Skoðun Umhverfi, heilsa og skólamáltíðir Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Æji nei innflytjendur Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Stríðsglæpir sem munu ekki gleymast! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Samstaða, kjarkur og þor Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Það er betra fyrir okkur öll að Háskóli Íslands efli fjarnám Darri Rafn Hólmarsson skrifar Skoðun Yfirfull fangelsi, brostið kerfi Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Þegar rafmagn hættir að vera sjálfsagður hlutur Árni B. Möller skrifar Sjá meira
Brasilíski menntunarfræðingurinn Paulo Freire sagði að þegar við afmennskum aðra þá afmennskum við okkur sjálf í leiðinni. Eins og við flest hef ég horft með skelfingu á hörmingarnar í Gaza síðastliðið ár. Ég hef líka hlustað á málefnið rætt fram og til baka á ýmsum vettvöngum, af alls konar fólki en alltaf þegar ég heyri talsmenn Ísraelsríkis tala þá verður mér hugsað til Paulo Freire. Málflutningur síonismans er til þess gerður að kúga og afmennska Palestínumenn, en endar alltaf á því að afmennska Ísraelsmenn í leiðinni. Ísraelski málflutningurinn gengur oftast út á að sýna fram á að kúgun Palestínumanna sé einhvers konar sjálfskaparvíti og að Ísrael hafi engra annarra kosta völ en að kúga Palestínumenn. Myndin sem er máluð af Palestínumönnum er mjög ljót og setur þá upp sem illkvittna, ofbeldisfulla og ósiðmenntaða gyðingahatara. Palestínumenn eru sagðir vondir, en í því felst líka að þeir séu ábyrgir fyrir gjörðum sínum og þar af leiðandi færir um siðferðislegar ákvarðanir. Ísrael, aftur á móti, í ísraelska málflutningnum, er ekki fært um siðferðislega breytni. Allt sem ísraelsk stjórnvöld og ísraelski herinn gera eru, samkvæmt þeirra eigin málflutningi, viðbrögð við einhverju öðru, eins og heimskt dýr sem bregst bara við áreiti. Það er ekki við björninn að sakast að hann ráðist á þig, þú hefðir ekki átt að atast í honum. Þessa sömu áróðurstaktík má líka sjá hjá talsmönnum Rússlands þegar innrásin í Úkraínu er rædd. Ábyrgðin er öll sett á Úkraínu, Vesturlönd og NATO. Þau hefðu ekki átt að hleypa öllum þessum Austur-Evrópuríkjum inn í NATO, þau hefðu ekki átt að vera með herstöðvar nálægt Rússlandi, Úkraína hefði ekki átt að mynda tengsl við ESB og Bandaríkin. Ef þú potar í geitungabúið þá verður þú stunginn. Vladímír Pútín fær í þessum málflutningi ekki að vera viti borinn maður sem getur tekið ákvarðanir út frá siðferðiskennd sinni, hvað þá út frá skynsemi, heldur sem geitungnum sem að stingur vonda úkraínumanninn sem var að pota í búið. Annað dæmi má finna í umræðum um kynferðisofbeldi. Í gegnum tíðina hef ég séð mörg dæmi þar sem að þolendum er sjálfum kennt um ofbeldið sem þeir eru beittir. Þar er m.a. bent á klæðaburð kvenna og sagt að þar sem að þær klæddu sig á ákveðinn hátt þá hafi þær verið að „bjóða upp á“ að vera nauðgað, að karlmenn einfaldlega ráði ekki við sig. Ég hef heyrt þessu líkt við það veifa kjötbita framan í úlf og búast við því að hann láti þig í friði. Markmiðið er að kenna konum um það ofbeldi sem þær eru beittar, en karlmenn eru afmennskaðir í leiðinni. Við karlmenn fáum í þessum málflutningi ekki að vera manneskjur, heldur bara óstjórnanleg rándýr sem tryllast þegar þau finna lyktina af blóði. Enn annað dæmi má sjá þegar rædd eru málefni fólks í leit að alþjóðlegri vernd á Íslandi. Síendurtekið er fólk nauðugt flutt úr landi fyrir þann eina glæp að hafa fæðst á vitlausum stað á hnettinum. Eðlilega blöskrar okkur þessi framganga, sér í lagi þegar börn eiga í hlut, en öllum mótmælum er svarað með því að segja að íslenska ríkið bara einfaldlega geti ekki gert neitt annað en að brottvísa og svipta fólk þjónustu. Útlendingastofnun er bara að fara eftir lögum. Dómsmálaráðherra hefur enga lagaheimild til þess að grípa inn í. Lögreglan er bara að fylgja fyrirmælum. Ekkert af þessu fólki fær að vera manneskjur í þeirra eigin málflutningi, heldur frekar vélar sem geta ekkert annað gert en að fylgja einhverjum óhagganlegum lagakóða. En þetta er bull. Ísraelskir ráðamenn og hermenn eru ekki heimskar skepnur, heldur manneskjur með hjörtu sem slá og geta ákveðið að enda á þjóðarmorðið í Gaza. Vladímír Pútín er ekki geitungur heldur maður og getur bundið enda á stríðið hvenær sem hann vill; syndir NATO og Vesturlanda eru vissulega margar en syndir Pútíns eru hans eigin. Karlmenn eru ekki rándýr heldur vitibornir menn og við erum fullfærir um sjálfstjórn. Dómsmálaráðherra, starfsfólk Útlendingastofnunar og lögregluþjónar eru ekki vélar heldur mannskjur. Í 9. grein siðareglum lögreglu er tekið fram að lögregluþjónum sé ekki skylt að fylgja fyrirmælum sem fara alvarlega gegn siðferðiskennd þeirra, starfsfólk Útlendingastofnunar þarf ekki að beita öllum mögulegum lagaheimildum til brottvísana (og í sumum tilvikum fara fram á brottvísanir sem eru beinlínis ólöglegar) og Dómsmálaráðherra situr í þingmeirihluta og getur hreinlega breytt lögunum. Kúgararnir eru ekki skepnur og vélar, heldur menn. Þar af leiðandi eru þeir ábyrgir fyrir eigin gjörðum, við getum gert þær kröfur til þeirra að þeir sýni af sér mennsku og við ættum aldrei að umbera það að þeir hagi sér eins og skepnur og vélar. Höfundur er deildarstjóri á leikskóla.
Skoðun Húmanisminn í kærleikanum og kærleikurinn í húmanismanum Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar