Andlegri heilsu íslenskra ungmenna hrakar Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 4. september 2017 11:10 Frá geðdeild Landspítalans. vísir/eyþór Andlegri heilsu íslenskra ungmenna hefur hrakað á undanförnum árum ef miðað er við gögn frá heilsugæslustöðvum, heilbrigðisstofnunum og úr Lyfjagagnagrunni. Þetta kemur fram í nýjum Talnabrunni, fréttabréfi Embættis landlæknis, en þar segir til dæmis að skráðum samskiptum á heilsugæslustöðvum vegna tiltekinna geðrænna sjúkdóma hjá einstaklingum sem eru 20 ára og yngri hefur fjölgað þó nokkuð frá árinu 2011. Nokkuð hefur verið fjallað um geðheilbrigði ungs fólks undanfarið, ekki síst í kjölfar þess að tveir ungir menn sviptu sig lífi á geðdeild Landspítalans á tveggja vikna tímabili í ágúst.Samskipti vegna kvíðaraskana fjórfölduðust Til skráðra samskipta teljast til að mynda komur, símtöl og vitjanir. Árið voru þau um 3000 talsins hjá þessum aldurshópi en ári 2015 voru þau orðin tæplega 8000. Má rekja þessa aukningu til fjölgunar á samskiptum vegna kvíðaraskana þar sem fjöldi samskipta vegna þeirra fjórfaldaðist á milli áranna 2011 og 2015, að því er segir í Talnabrunninum. Þá fjölgaði sjúkrahúslegum hjá einstaklingum 20 ára og yngri á milli áranna 2011 og 2015 en árið 2016 dró verulega úr sjúkrahúslegum vegna geðraskana hjá þessum hópi. „Mögulega má rekja þessa lækkun á innlagnartíðni á síðastliðnu ári til þess að samtímis var sálfræðiþjónusta aukin í Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins þótt ekki sé hægt að staðhæfa það með vissu. Eins er mögulegt að aukin sérhæfð úrræði í bráða- og göngudeildarþjónustu, ásamt auknu samráði milli heilsugæslu og sérhæfðra sjúkrastofnana, eigi þátt í þessari lækkun,“ segir í Talnabrunninum.Hátt í 40 prósent mátu andlega heilsu sæmilega eða lélega Auk þess sem tölur frá heilsugæslustöðvum og heilbrigðisstofnunum voru skoðaðar var einni litið til kannana sem gerðar hafa verið á vegum Embættis landlæknis. Þær gefa jafnframt til kynna að ungmennum líði almennt verr nú en áður. „Spurt hefur verið um mat á andlegri heilsu í rannsókninni Heilsa og líðan Íslendinga en hún var lögð fyrir landsmenn á árunum 2007, 2009 og 2012. Árið 2007 mátu 16,8% einstaklinga á aldrinum 18-24 ára andlega heilsu sína annað hvort sæmilega eða lélega, árið 2009 var þetta hlutfall 15,8% en 22,3% árið 2012. Undanfarin ár hefur embættið einnig staðið fyrir vöktun á nokkrum áhrifaþáttum heilbrigðis þar sem haft er samband við 8.000 manna úrtak af landinu öllu, 18 ára og eldri, sem valdir eru af handahófi úr viðhorfahópi Gallup og þjóðskrá. Í þessari vöktun hefur andleg líðan verið metin með sömu spurningu og í rannsókninni Heilsa og líðan Íslendinga og benda niðurstöður til áframhaldandi hnignunar. Árið 2016 mátu 36,2% einstaklinga á aldrinum 18-24 ára andlega heilsu sína annað hvort sæmilega eða lélega. [...] Vert er að hafa í huga að þessar tölur byggja á sjálfsmati en ekki á greiningu hjá meðferðaraðila,“ segir í Talnabrunninum.Mikilvægt að varpa skýrara ljósi á umfang vandans Þá hafi svipuð þróun komið fram í gögnum þjónustumiðstöðvar Reykjavíkurborgar í Breiðholti. Þar hefur verið skimað fyrir einkennum kvíða og þunglyndis á meðal unglinga í efstu bekkjum grunnskóla frá árinu 2009. „Þau gögn sýna hækkun á hlutfalli þeirra sem mælast yfir viðmiðunarmörkum á skimunarlista fyrir kvíða og þunglyndi, einkum meðal stúlkna. Hlutfall stúlkna sem var yfir viðmiðunarmörkum fyrir þunglyndi meira en tvöfaldaðist á árunum 2009 til 2015 og hlutfall þeirra sem reyndust yfir viðmiðunarmörkum fyrir kvíða nær fjórfaldaðist á sama tímabili (2). Ekki er gott að segja til um ástæðu þessarar neikvæðu þróunar og að öllum líkindum er um marga samverkandi þætti að ræða. Það kann að vera að hluta þessarar aukningar megi rekja til viðhorfsbreytingar sem orðið hefur í samfélaginu gagnvart geðrænum vanda. Slík viðhorfsbreyting getur leitt til þess að fólk eigi auðveldara með að gera sér grein fyrir og tjá sig um andlega vanlíðan og þannig valdið því að fleiri virðast eiga við andlega erfiðleika að stríða þegar í raun er um að ræða bætta skráningu á vandamálum. Þó má ekki loka augum fyrir því að þessar tölur geti endurspeglað raunverulega hnignun í andlegri heilsu ungs fólks sem brýnt er að skoða nánar,“ segir í Talnabrunninum. Því sé mikilvægt að fara yfir öll tiltæk gögn svo hægt sé að varpa skýrara ljósi á umfang vandamálsins. Heilbrigðismál Tengdar fréttir Annað dauðsfall á geðdeild Landspítalans Ungur karlmaður svipti sig lífi á geðdeild Landspítalans í gær. Þetta er í annað skipti á tíu dögum sem maður fellur fyrir eigin hendi á geðdeild spítalans. 25. ágúst 2017 17:53 Mest lesið Rafmagn að koma aftur á: Íslendingar lýsa mikilli óvissu Erlent Allt í rugli á Rauðahafi Erlent Mikilvægt að vera betri í bakgarðinum en óvelkomnir gestir Innlent Hafi verið látinn fljúga þrátt fyrir þekkt andleg veikindi Innlent Spennan eykst milli Indlands og Pakistan Erlent Ráðist að fólki við Breiðholtsskóla um hábjartan dag Innlent Starfsfólk Isavia of smeykt til að taka á kaffistofumálinu Innlent Fólk eigi ekki að breyta sínu daglega lífi vegna frásagna af hópnauðgun Innlent Hvetur Kanadamenn að kjósa sig Erlent Vilja láta rannsaka aðild flóttateymis í máli Oscars Innlent Fleiri fréttir Mikilvægt að vera betri í bakgarðinum en óvelkomnir gestir „Við erum mjög háð rafmagninu“ Gyltur gjóta þrettán til sextán grísum í hverju goti Öryggi ógnað og refsingar fyrnist Starfsfólk Isavia of smeykt til að taka á kaffistofumálinu Fólk eigi ekki að breyta sínu daglega lífi vegna frásagna af hópnauðgun Sambandsleysi í suðri og óviðunandi ástand í fangelsum Vilja láta rannsaka aðild flóttateymis í máli Oscars Fangelsi oft eina úrræðið Allt á áætlun en Spánarfarar beðnir um að fylgjast með Björn tekur við af Helga Ráðist að fólki við Breiðholtsskóla um hábjartan dag Um níutíu hælisleitendur setið í fangesli síðustu mánuði fyrir brottvísun Kryfja mál Ásthildar Lóu fyrir opnum tjöldum Saka Ingu um metnaðarleysi eftir skipun flokksmanna í stjórn Engin hópnauðgun um páskana á borði lögreglu Nýtt met slegið í fjölda giftinga Benedikt telur undanbrögð útvarpsstjóra grátleg Vill þyngri refsingar fyrir alvarleg kynferðisbrot Tekur við sem framkvæmdastjóri Bergsins Headspace Hafi verið látinn fljúga þrátt fyrir þekkt andleg veikindi Alþingi kemur saman á ný eftir páskafrí Réðust á tvo menn á göngu Fjölgun safngripa kallar á stækkun Flugsafnsins Hljóðheimur sumarsins í hættu: Mikil fækkun lóu og spóa Höllu dreymir um að fá gróðurhús á Bessastaði Bogi les sinn síðasta fréttatíma á morgun Hælisleitendur í einangrun: Versta úrræðið sem hægt er að beita Geðheilbrigði í fangelsum og fækkun lóu og spóa Áætlun Trump gangi engan veginn upp Sjá meira
Andlegri heilsu íslenskra ungmenna hefur hrakað á undanförnum árum ef miðað er við gögn frá heilsugæslustöðvum, heilbrigðisstofnunum og úr Lyfjagagnagrunni. Þetta kemur fram í nýjum Talnabrunni, fréttabréfi Embættis landlæknis, en þar segir til dæmis að skráðum samskiptum á heilsugæslustöðvum vegna tiltekinna geðrænna sjúkdóma hjá einstaklingum sem eru 20 ára og yngri hefur fjölgað þó nokkuð frá árinu 2011. Nokkuð hefur verið fjallað um geðheilbrigði ungs fólks undanfarið, ekki síst í kjölfar þess að tveir ungir menn sviptu sig lífi á geðdeild Landspítalans á tveggja vikna tímabili í ágúst.Samskipti vegna kvíðaraskana fjórfölduðust Til skráðra samskipta teljast til að mynda komur, símtöl og vitjanir. Árið voru þau um 3000 talsins hjá þessum aldurshópi en ári 2015 voru þau orðin tæplega 8000. Má rekja þessa aukningu til fjölgunar á samskiptum vegna kvíðaraskana þar sem fjöldi samskipta vegna þeirra fjórfaldaðist á milli áranna 2011 og 2015, að því er segir í Talnabrunninum. Þá fjölgaði sjúkrahúslegum hjá einstaklingum 20 ára og yngri á milli áranna 2011 og 2015 en árið 2016 dró verulega úr sjúkrahúslegum vegna geðraskana hjá þessum hópi. „Mögulega má rekja þessa lækkun á innlagnartíðni á síðastliðnu ári til þess að samtímis var sálfræðiþjónusta aukin í Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins þótt ekki sé hægt að staðhæfa það með vissu. Eins er mögulegt að aukin sérhæfð úrræði í bráða- og göngudeildarþjónustu, ásamt auknu samráði milli heilsugæslu og sérhæfðra sjúkrastofnana, eigi þátt í þessari lækkun,“ segir í Talnabrunninum.Hátt í 40 prósent mátu andlega heilsu sæmilega eða lélega Auk þess sem tölur frá heilsugæslustöðvum og heilbrigðisstofnunum voru skoðaðar var einni litið til kannana sem gerðar hafa verið á vegum Embættis landlæknis. Þær gefa jafnframt til kynna að ungmennum líði almennt verr nú en áður. „Spurt hefur verið um mat á andlegri heilsu í rannsókninni Heilsa og líðan Íslendinga en hún var lögð fyrir landsmenn á árunum 2007, 2009 og 2012. Árið 2007 mátu 16,8% einstaklinga á aldrinum 18-24 ára andlega heilsu sína annað hvort sæmilega eða lélega, árið 2009 var þetta hlutfall 15,8% en 22,3% árið 2012. Undanfarin ár hefur embættið einnig staðið fyrir vöktun á nokkrum áhrifaþáttum heilbrigðis þar sem haft er samband við 8.000 manna úrtak af landinu öllu, 18 ára og eldri, sem valdir eru af handahófi úr viðhorfahópi Gallup og þjóðskrá. Í þessari vöktun hefur andleg líðan verið metin með sömu spurningu og í rannsókninni Heilsa og líðan Íslendinga og benda niðurstöður til áframhaldandi hnignunar. Árið 2016 mátu 36,2% einstaklinga á aldrinum 18-24 ára andlega heilsu sína annað hvort sæmilega eða lélega. [...] Vert er að hafa í huga að þessar tölur byggja á sjálfsmati en ekki á greiningu hjá meðferðaraðila,“ segir í Talnabrunninum.Mikilvægt að varpa skýrara ljósi á umfang vandans Þá hafi svipuð þróun komið fram í gögnum þjónustumiðstöðvar Reykjavíkurborgar í Breiðholti. Þar hefur verið skimað fyrir einkennum kvíða og þunglyndis á meðal unglinga í efstu bekkjum grunnskóla frá árinu 2009. „Þau gögn sýna hækkun á hlutfalli þeirra sem mælast yfir viðmiðunarmörkum á skimunarlista fyrir kvíða og þunglyndi, einkum meðal stúlkna. Hlutfall stúlkna sem var yfir viðmiðunarmörkum fyrir þunglyndi meira en tvöfaldaðist á árunum 2009 til 2015 og hlutfall þeirra sem reyndust yfir viðmiðunarmörkum fyrir kvíða nær fjórfaldaðist á sama tímabili (2). Ekki er gott að segja til um ástæðu þessarar neikvæðu þróunar og að öllum líkindum er um marga samverkandi þætti að ræða. Það kann að vera að hluta þessarar aukningar megi rekja til viðhorfsbreytingar sem orðið hefur í samfélaginu gagnvart geðrænum vanda. Slík viðhorfsbreyting getur leitt til þess að fólk eigi auðveldara með að gera sér grein fyrir og tjá sig um andlega vanlíðan og þannig valdið því að fleiri virðast eiga við andlega erfiðleika að stríða þegar í raun er um að ræða bætta skráningu á vandamálum. Þó má ekki loka augum fyrir því að þessar tölur geti endurspeglað raunverulega hnignun í andlegri heilsu ungs fólks sem brýnt er að skoða nánar,“ segir í Talnabrunninum. Því sé mikilvægt að fara yfir öll tiltæk gögn svo hægt sé að varpa skýrara ljósi á umfang vandamálsins.
Heilbrigðismál Tengdar fréttir Annað dauðsfall á geðdeild Landspítalans Ungur karlmaður svipti sig lífi á geðdeild Landspítalans í gær. Þetta er í annað skipti á tíu dögum sem maður fellur fyrir eigin hendi á geðdeild spítalans. 25. ágúst 2017 17:53 Mest lesið Rafmagn að koma aftur á: Íslendingar lýsa mikilli óvissu Erlent Allt í rugli á Rauðahafi Erlent Mikilvægt að vera betri í bakgarðinum en óvelkomnir gestir Innlent Hafi verið látinn fljúga þrátt fyrir þekkt andleg veikindi Innlent Spennan eykst milli Indlands og Pakistan Erlent Ráðist að fólki við Breiðholtsskóla um hábjartan dag Innlent Starfsfólk Isavia of smeykt til að taka á kaffistofumálinu Innlent Fólk eigi ekki að breyta sínu daglega lífi vegna frásagna af hópnauðgun Innlent Hvetur Kanadamenn að kjósa sig Erlent Vilja láta rannsaka aðild flóttateymis í máli Oscars Innlent Fleiri fréttir Mikilvægt að vera betri í bakgarðinum en óvelkomnir gestir „Við erum mjög háð rafmagninu“ Gyltur gjóta þrettán til sextán grísum í hverju goti Öryggi ógnað og refsingar fyrnist Starfsfólk Isavia of smeykt til að taka á kaffistofumálinu Fólk eigi ekki að breyta sínu daglega lífi vegna frásagna af hópnauðgun Sambandsleysi í suðri og óviðunandi ástand í fangelsum Vilja láta rannsaka aðild flóttateymis í máli Oscars Fangelsi oft eina úrræðið Allt á áætlun en Spánarfarar beðnir um að fylgjast með Björn tekur við af Helga Ráðist að fólki við Breiðholtsskóla um hábjartan dag Um níutíu hælisleitendur setið í fangesli síðustu mánuði fyrir brottvísun Kryfja mál Ásthildar Lóu fyrir opnum tjöldum Saka Ingu um metnaðarleysi eftir skipun flokksmanna í stjórn Engin hópnauðgun um páskana á borði lögreglu Nýtt met slegið í fjölda giftinga Benedikt telur undanbrögð útvarpsstjóra grátleg Vill þyngri refsingar fyrir alvarleg kynferðisbrot Tekur við sem framkvæmdastjóri Bergsins Headspace Hafi verið látinn fljúga þrátt fyrir þekkt andleg veikindi Alþingi kemur saman á ný eftir páskafrí Réðust á tvo menn á göngu Fjölgun safngripa kallar á stækkun Flugsafnsins Hljóðheimur sumarsins í hættu: Mikil fækkun lóu og spóa Höllu dreymir um að fá gróðurhús á Bessastaði Bogi les sinn síðasta fréttatíma á morgun Hælisleitendur í einangrun: Versta úrræðið sem hægt er að beita Geðheilbrigði í fangelsum og fækkun lóu og spóa Áætlun Trump gangi engan veginn upp Sjá meira
Annað dauðsfall á geðdeild Landspítalans Ungur karlmaður svipti sig lífi á geðdeild Landspítalans í gær. Þetta er í annað skipti á tíu dögum sem maður fellur fyrir eigin hendi á geðdeild spítalans. 25. ágúst 2017 17:53