Hættuleg bústaðabyggð? Þorbjörg Helga Vigfúsdóttir skrifar 20. desember 2012 06:00 Íbúar Reykjavíkur vantreysta borginni þegar málefni Orkuveitu Reykjavíkur ber á góma. Saga félagsins er harmleik líkust. Rafmagns-, hita- og vatnsveitur voru sameinaðar í eitt fyrirtæki sem ofmetnaðist og missti fullkomlega sjónar á eigin tilgangi. Farið var í útrás þegar hæst lét og tekin áhætta við leit að jarðhita í fjarlægum löndum. Í dag þurfa íbúar Reykjavíkur að borga fyrir vitleysuna frá þeim tíma þegar hrokinn réð för. Miðað við nýjasta útspil OR virðist því miður örla á sambærilegum vinnubrögðum og þeim sem komu fyrirtækinu í þau vandræði sem það nú er í. Meirihluti Besta flokks og Samfylkingar, í nafni OR, hefur nú fyrirskipað leigjendum á jörð Elliðavatns að fjarlægja sumarbústaði sína af lóðum sem þeir hafa leigt í áratugi. Málinu er stillt þannig upp að bústaðabyggðin verði að víkja vegna vatnsverndarsjónarmiða. Sannarlega vilja allir að vatnsból Reykjavíkur sé öruggt. Ekki hefur verið sýnt fram á mengun frá bústöðunum enda kröfur gerðar til eigenda í gegnum árin um fjárfestingar til að koma í veg fyrir slíkt. Þær kröfur hafa eigendur bústaðanna uppfyllt og borið af þeim kostnað. Það blasir einnig við að íbúabyggð Kópavogs, sem liggur alveg að Elliðavatni, er líklegri til að valda mengun í vatnsbólum en fáeinir sumarbústaðir. Fleiri spurningar en svör Fyrsta spurningin er hvort brotthvarf bústaða sé forgangsmál ef skoðaðar eru aðrar mögulegar aðgerðir sem auka vatnsvernd. Svarið er líkast til nei, því þekkt er að gæði neysluvatns eru best tryggð með því að sem mestur skógur vaxi á grenndarsvæðum vatnsbóla. Aukin skógrækt er því mun nærtækari aðgerð. Að auki er engin áætlun til um umferðarmál í Heiðmörk sem myndi auka vatnsöryggi verulega og jafnframt bæta aðgengi almennings að svæðinu. Eru ekki önnur mengunarmál hjá OR almennt meira áríðandi? Önnur spurningin er af hverju OR kom í veg fyrir að hægt væri að ljúka deiliskipulagsvinnu Heiðmerkur nú í nóvember. Þriggja ára vinna er að baki með það að markmiði að vatnsvernd, útivist og skógrækt gætu lifað í sátt í Heiðmörk. Ekkert skipulag er því til fyrir svæðið og undarlegt að ganga í að fá sumarbústaðina fjarlægða án samþykkts deiliskipulags. Þriðja spurningin er hvað Orkuveitan ætlar að gera við þetta svæði þegar bústaðir og eigendur þeirra eru farnir. Hvernig geta borgarbúar verið vissir um að í framtíðinni verði ekki seldar lóðir þarna eða farið í framkvæmdir? Leikaraskapur varðandi fjármál Orkuveita Reykjavíkur stendur illa fjárhagslega þar sem vaxtaberandi lán eru rúmir 220 milljarðar. Meirihluti stjórnar OR hefur að mörgu leyti gengið skörulega fram til að ráða fram úr vandanum. Að hluta má þó segja að stór hluti af þeim árangri sem kynntur var þegar síðasta uppgjör var birt hafi falist í að svelta fjárfestingar en þær voru 2,3 milljarðar á fyrstu níu mánuðum ársins miðað við 7,6 milljarða sömu mánuði árið áður. Þetta er frekar frestun en sparnaður sem safnast upp sem seinni tíma viðgerðir og fjárfestingar. Í annan stað á sér stað leikaraskapur í kringum sölu Perlunnar. Sala á Perlunni átti að skila mörg hundruð milljónum upp í skuldir OR en sala til borgarinnar upp á 950 milljónir er eingöngu færsla fjármuna úr hægri vasanum yfir í þann vinstri. Þetta skilar engum nýjum fjármunum til lækkunar skulda. Að auki munu hugmyndir um að borgin sjái um rekstur náttúrugripasafns í Perlunni valda fjárútlátum sem engin innistæða er fyrir. Þess má geta, í sambandi við þessa umræðu um gagnslausar eignatilfærslur, að umrætt land við Elliðavatn sem bústaðirnir standa á voru færðir frá Reykjavíkurborg til Orkuveitunnar þegar þáverandi borgarstjóri Reykjavíkur, Þórólfur Árnason, afsalaði jörðinni til Alfreðs Þorsteinssonar án nokkurs endurgjalds rétt áður en Þórólfur hætti sem borgarstjóri. Mega borgarbúar eiga von á því að Reykjavíkurborg kaupi nú Heiðmörk? Eða ætlar OR að gera eitthvað annað við þessa jörð sér til tekjuöflunar? Traust Eitt mikilvægasta verkefni OR er að endurreisa traust. Til þess að það geti orðið þurfa ákvarðanir og framkvæmdir að vera vel kynntar og rök lögð fram. Það á ekki ítrekað að þurfa að efast um að gengið sé fram af heilindum af hálfu félags sem er 94% í eigu Reykjavíkurborgar. Því miður er ekki að undra að Reykvíkingar efist um að heilbrigð sjónarmið liggi til grundvallar kröfu OR um að fjarlægja þurfi friðsæla bústaði í útivistarlandi Reykjavíkur. Sér í lagi þegar engin skýr dæmi eru um að þeir hafi neikvæð áhrif á vatnsvernd. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorbjörg Helga Vigfúsdóttir Mest lesið Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun Þjóðkirkjan engu svarar – hylur sig í fræðilegri þoku Hilmar Kristinsson Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir Skoðun Öryggisgæslu í Mjódd, núna, takk fyrir! Helgi Áss Grétarsson Skoðun Saman getum við komið í veg fyrir slag Alma D. Möller Skoðun Ríkisstjórnin ræðst gegn launafólki og atvinnulausum Finnbjörn A. Hermannson Skoðun Svar til stjórnunarlegs ábyrgðarmanns frá Keflavík Soffía Sigurðardóttir Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun Einkavæðing orkunnar, skattasniðganga og lífeyrissjóðir Ögmundur Jónasson Skoðun Fátæk börn á Íslandi Kolbrún Baldursdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson skrifar Skoðun Þjóðkirkjan engu svarar – hylur sig í fræðilegri þoku Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Borgarstefna kallar á aðgerðir og fjármagn Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Skjáheimsókn getur dimmu í dagsljós breytt Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru álverin á Íslandi útlensk? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Öryggisgæslu í Mjódd, núna, takk fyrir! Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Erum við ennþá hrædd við Davíð Oddsson? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Saman getum við komið í veg fyrir slag Alma D. Möller skrifar Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar Skoðun Blóðtaka er ekki landbúnaður Guðrún Scheving Thorsteinsson,Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Svar til stjórnunarlegs ábyrgðarmanns frá Keflavík Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin ræðst gegn launafólki og atvinnulausum Finnbjörn A. Hermannson skrifar Skoðun 764/O9A: Kannt þú að vernda barnið á netinu? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Opinberir starfsmenn kjósa síður áminningarskyldu Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Einkavæðing orkunnar, skattasniðganga og lífeyrissjóðir Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Er gervigreindarprestur trúlaus eða trúaður? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Skattaferðalandið Ísland Björn Ragnarsson skrifar Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Á hvorum endanum viljum við byrja að skera af? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Fyrirmyndar forvarnarstefna í Mosfellsbæ Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson skrifar Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir skrifar Sjá meira
Íbúar Reykjavíkur vantreysta borginni þegar málefni Orkuveitu Reykjavíkur ber á góma. Saga félagsins er harmleik líkust. Rafmagns-, hita- og vatnsveitur voru sameinaðar í eitt fyrirtæki sem ofmetnaðist og missti fullkomlega sjónar á eigin tilgangi. Farið var í útrás þegar hæst lét og tekin áhætta við leit að jarðhita í fjarlægum löndum. Í dag þurfa íbúar Reykjavíkur að borga fyrir vitleysuna frá þeim tíma þegar hrokinn réð för. Miðað við nýjasta útspil OR virðist því miður örla á sambærilegum vinnubrögðum og þeim sem komu fyrirtækinu í þau vandræði sem það nú er í. Meirihluti Besta flokks og Samfylkingar, í nafni OR, hefur nú fyrirskipað leigjendum á jörð Elliðavatns að fjarlægja sumarbústaði sína af lóðum sem þeir hafa leigt í áratugi. Málinu er stillt þannig upp að bústaðabyggðin verði að víkja vegna vatnsverndarsjónarmiða. Sannarlega vilja allir að vatnsból Reykjavíkur sé öruggt. Ekki hefur verið sýnt fram á mengun frá bústöðunum enda kröfur gerðar til eigenda í gegnum árin um fjárfestingar til að koma í veg fyrir slíkt. Þær kröfur hafa eigendur bústaðanna uppfyllt og borið af þeim kostnað. Það blasir einnig við að íbúabyggð Kópavogs, sem liggur alveg að Elliðavatni, er líklegri til að valda mengun í vatnsbólum en fáeinir sumarbústaðir. Fleiri spurningar en svör Fyrsta spurningin er hvort brotthvarf bústaða sé forgangsmál ef skoðaðar eru aðrar mögulegar aðgerðir sem auka vatnsvernd. Svarið er líkast til nei, því þekkt er að gæði neysluvatns eru best tryggð með því að sem mestur skógur vaxi á grenndarsvæðum vatnsbóla. Aukin skógrækt er því mun nærtækari aðgerð. Að auki er engin áætlun til um umferðarmál í Heiðmörk sem myndi auka vatnsöryggi verulega og jafnframt bæta aðgengi almennings að svæðinu. Eru ekki önnur mengunarmál hjá OR almennt meira áríðandi? Önnur spurningin er af hverju OR kom í veg fyrir að hægt væri að ljúka deiliskipulagsvinnu Heiðmerkur nú í nóvember. Þriggja ára vinna er að baki með það að markmiði að vatnsvernd, útivist og skógrækt gætu lifað í sátt í Heiðmörk. Ekkert skipulag er því til fyrir svæðið og undarlegt að ganga í að fá sumarbústaðina fjarlægða án samþykkts deiliskipulags. Þriðja spurningin er hvað Orkuveitan ætlar að gera við þetta svæði þegar bústaðir og eigendur þeirra eru farnir. Hvernig geta borgarbúar verið vissir um að í framtíðinni verði ekki seldar lóðir þarna eða farið í framkvæmdir? Leikaraskapur varðandi fjármál Orkuveita Reykjavíkur stendur illa fjárhagslega þar sem vaxtaberandi lán eru rúmir 220 milljarðar. Meirihluti stjórnar OR hefur að mörgu leyti gengið skörulega fram til að ráða fram úr vandanum. Að hluta má þó segja að stór hluti af þeim árangri sem kynntur var þegar síðasta uppgjör var birt hafi falist í að svelta fjárfestingar en þær voru 2,3 milljarðar á fyrstu níu mánuðum ársins miðað við 7,6 milljarða sömu mánuði árið áður. Þetta er frekar frestun en sparnaður sem safnast upp sem seinni tíma viðgerðir og fjárfestingar. Í annan stað á sér stað leikaraskapur í kringum sölu Perlunnar. Sala á Perlunni átti að skila mörg hundruð milljónum upp í skuldir OR en sala til borgarinnar upp á 950 milljónir er eingöngu færsla fjármuna úr hægri vasanum yfir í þann vinstri. Þetta skilar engum nýjum fjármunum til lækkunar skulda. Að auki munu hugmyndir um að borgin sjái um rekstur náttúrugripasafns í Perlunni valda fjárútlátum sem engin innistæða er fyrir. Þess má geta, í sambandi við þessa umræðu um gagnslausar eignatilfærslur, að umrætt land við Elliðavatn sem bústaðirnir standa á voru færðir frá Reykjavíkurborg til Orkuveitunnar þegar þáverandi borgarstjóri Reykjavíkur, Þórólfur Árnason, afsalaði jörðinni til Alfreðs Þorsteinssonar án nokkurs endurgjalds rétt áður en Þórólfur hætti sem borgarstjóri. Mega borgarbúar eiga von á því að Reykjavíkurborg kaupi nú Heiðmörk? Eða ætlar OR að gera eitthvað annað við þessa jörð sér til tekjuöflunar? Traust Eitt mikilvægasta verkefni OR er að endurreisa traust. Til þess að það geti orðið þurfa ákvarðanir og framkvæmdir að vera vel kynntar og rök lögð fram. Það á ekki ítrekað að þurfa að efast um að gengið sé fram af heilindum af hálfu félags sem er 94% í eigu Reykjavíkurborgar. Því miður er ekki að undra að Reykvíkingar efist um að heilbrigð sjónarmið liggi til grundvallar kröfu OR um að fjarlægja þurfi friðsæla bústaði í útivistarlandi Reykjavíkur. Sér í lagi þegar engin skýr dæmi eru um að þeir hafi neikvæð áhrif á vatnsvernd.
Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun
Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir Skoðun
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson skrifar
Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar
Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar
Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar
Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun
Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir Skoðun
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun