Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar 14. júní 2025 19:31 Hvað ef barnið þitt gæti klárað bóklegu vinnuna fyrir hádegi og varið eftirmiðdeginum í skapandi verkefni sem undirbúa það fyrir raunverulegt líf? Þetta hljómar kannski eins og fjarlæg framtíð, en er nú þegar raunveruleikinn í bandaríska skólanum Alpha, sem notar gervigreind til að gjörbylta menntun. Niðurstöðurnar tala sínu máli: nemendur Alpha læra tvöfalt hraðar en jafnaldrar þeirra og raðast meðal efstu 1-2% á landsvísu á stöðluðum prófum. En það sem er jafnvel mikilvægara: nemendur segjast elska skólann sinn. Alpha-líkanið býður upp á ögrandi hugmyndir sem hægt er að aðlaga að íslensku skólakerfi sem er nú þegar sveigjanlegt og opið fyrir nýsköpun. Skólinn sem kennir sig sjálfur Módel Alpha byggir á tveimur megin stoðum: Gervigreindarstýrður bóknámsmorgunn: Nemendur verja morgninum með heyrnartól, þar sem þau vinna sjálfstætt í námsefni í stærðfræði, lestri og raungreinum. Gervigreindin aðlagar námsefnið að hraða hvers og eins. Kennarinn er ekki lengur hefðbundinn fyrirlesari heldur leiðbeinandi (e. Guide) sem hvetur áfram og veitir einstaklingsbundinn stuðning. Verkefnadrifinn nýsköpunareftirmiðdagur: Eftir hádegi breytist skólinn í skapandi smiðju þar sem nemendur læra í gegnum raunveruleg verkefni. Þau hafa meðal annars rekið eigin matarvagna, hannað tölvuleiki og lært um fjárfestingar. Hér læra nemendur færni sem engin bók getur kennt: frumkvæði, samvinnu, lausnaleit og seiglu. Hvernig gæti þetta virkað á Íslandi? Aðlögunarhæfar námslotur og nýsköpun eru ekki lúxus heldur nauðsyn til að undirbúa nemendur fyrir framtíðina. Hér eru nokkrar leiðir til að innleiða þessar hugmyndir: Aðlagaðar námslotur: Ímyndið ykkur að nemendur í Reykjavík eða á Akureyri noti stærðfræðiforrit sem lagar sig að þörfum hvers nemanda. Þetta myndi ekki aðeins flýta fyrir námi þeirra heldur einnig skapa svigrúm fyrir kennarann til að sinna þeim nemendum sem þurfa sérstakan stuðning. Nýsköpunar-eftirmiðdagar: Fimmtudagseftirmiðdagar gætu orðið vettvangur þverfaglegra nýsköpunarverkefna þar sem nemendur vinna í hópum að raunhæfum áskorunum. Gervigreind gæti hjálpað til við rannsóknir og frumgerðahönnun sem styrkir skapandi hugsun og lausnaleit. Kennarinn sem leiðbeinandi: Kennarar þyrftu að fá markvissa þjálfun í því að stýra námi og nýta sér upplýsingar úr gervigreindarkerfum. Þetta myndi efla þá í hlutverki leiðbeinanda sem styður frekar en stjórnar námi nemenda. Jafnrétti og framtíð fyrir alla Alpha-skólinn sannar að það er hægt að kenna grunnfögin skilvirkar og skapa pláss fyrir þá færni sem undirbýr nemendur fyrir framtíðina: sköpun, gagnrýna hugsun og frumkvæði. Ef sveitarfélög og skólastjórnendur grípa þetta tækifæri núna gætu íslenskir almenningsskólar orðið fyrirmynd í alþjóðlegu samhengi, þar sem öll börn, óháð bakgrunni eða efnahag, fá aðgang að fyrsta flokks menntun. Það er ekki spurning um hvort framtíðin kemur til Íslands, heldur hvernig og fyrir hvern. Sveitarfélög sem taka frumkvæðið núna geta skapað framtíð þar sem gervigreind er öflugt verkfæri jafnaðar og nýsköpunar fyrir alla, ekki forréttindi fárra. Nú er tækifærið. Hvaða sveitarfélag ætlar að vera fyrst til að taka á móti framtíðinni af yfirvegun í stað þess að þurfa að gera það í flýti síðar? Frekari upplýsingar er hægt að finna á 2hourlearning.com . Til upplýsinga tengist höfundur hvorki skólanum né kennsluaðferðinni að nokkru leiti. Í næstu grein mun ég skrifa um innleiðingu gervigreindar í íslenska skóla. Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun og gervigreind. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björgmundur Örn Guðmundsson Gervigreind Mest lesið Áskorun til Þjóðkirkjunnar Skírnir Garðarsson Skoðun 30 milljarðar í útsvar en engin rödd í kosningum Róbert Ragnarsson Skoðun Ekki hluti af OKKAR Evrópu! Margrét Kristmannsdóttir Skoðun Jólakötturinn, ert það þú? Aldís Amah Hamilton,Hulda Jónsdóttir Tölgyes,Klara Ósk Elíasdóttir,Ragnheiður Gröndal,Rósa Líf Darradóttir,Valgerður Árnadóttir Skoðun Er aukin atvinnuþátttaka kostnaður fyrir samfélagið? Gunnlaugur Már Briem Skoðun Kjarninn í vörninni fyrir hagsmunum Íslands Þórður Snær Júlíusson Skoðun Mun húsnæðispakkinn hækka leigu og þar með verðbólguna? Sigrún Brynjarsdóttir Skoðun Er Ísland enn fullvalda? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Kílómetragjald – Mun lækkun á bensíni og dísel skila sér til neytenda? Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Þegar framtíðin hverfur Ingrid Kuhlman Skoðun Skoðun Skoðun Áminntur um sannsögli Jón Ármann Steinsson skrifar Skoðun Nvidia, Bitcoin og gamla varnarliðið: Hvað bíður Íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ekki hluti af OKKAR Evrópu! Margrét Kristmannsdóttir skrifar Skoðun Mikil aukning í unglingadrykkju – eða hvað? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kílómetragjald – Mun lækkun á bensíni og dísel skila sér til neytenda? Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Er aukin atvinnuþátttaka kostnaður fyrir samfélagið? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Stjórnmálaflokkar á öruggu framfæri ríkis og sveitarfélaga Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun 30 milljarðar í útsvar en engin rödd í kosningum Róbert Ragnarsson skrifar Skoðun Jólakötturinn, ert það þú? Aldís Amah Hamilton,Hulda Jónsdóttir Tölgyes,Klara Ósk Elíasdóttir,Ragnheiður Gröndal,Rósa Líf Darradóttir,Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Vaxtaokrið Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Er Ísland enn fullvalda? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Ó, Reykjavík Ari Allansson skrifar Skoðun Mun húsnæðispakkinn hækka leigu og þar með verðbólguna? Sigrún Brynjarsdóttir skrifar Skoðun Leggðu íslenskunni lið Hópur stjórnarmanna Almannaróms skrifar Skoðun Þegar framtíðin hverfur Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Upplýsingar, afþreying og ógnir á Netinu Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Samráð óskast: fjölmenningarstefna Reykjavíkurborgar Oktavía Hrund Guðrúnar Jóns skrifar Skoðun Kjarninn í vörninni fyrir hagsmunum Íslands Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Til hamingju Ísland Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Vestfirðir til þjónustu reiðubúnir Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Enn hækka fasteignaskattar í Reykjanesbæ Margrét Sanders skrifar Skoðun Áskorun til Þjóðkirkjunnar Skírnir Garðarsson skrifar Skoðun Samkennd án landamæra Guðrún Helga Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Réttindalaus rafmagnsvinna ógnar öryggi og dregur úr trausti Pétur H. Halldórsson skrifar Skoðun Fjölmenning er ekki áskorun, hún er fjárfesting Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Ytra mat á ís Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jenný Árnadóttir skrifar Skoðun Starfslok vegna kennitölu: tímaskekkja sem flýtir öldrun Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Aukinn stuðningur við leigjendur í Reykjavík Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Frelsi frá kynhlutverkum: innsýn sem breytir samböndum Þórdís Filipsdóttir skrifar Skoðun Brýtur innviðaráðherra lög? Örvar Marteinsson skrifar Sjá meira
Hvað ef barnið þitt gæti klárað bóklegu vinnuna fyrir hádegi og varið eftirmiðdeginum í skapandi verkefni sem undirbúa það fyrir raunverulegt líf? Þetta hljómar kannski eins og fjarlæg framtíð, en er nú þegar raunveruleikinn í bandaríska skólanum Alpha, sem notar gervigreind til að gjörbylta menntun. Niðurstöðurnar tala sínu máli: nemendur Alpha læra tvöfalt hraðar en jafnaldrar þeirra og raðast meðal efstu 1-2% á landsvísu á stöðluðum prófum. En það sem er jafnvel mikilvægara: nemendur segjast elska skólann sinn. Alpha-líkanið býður upp á ögrandi hugmyndir sem hægt er að aðlaga að íslensku skólakerfi sem er nú þegar sveigjanlegt og opið fyrir nýsköpun. Skólinn sem kennir sig sjálfur Módel Alpha byggir á tveimur megin stoðum: Gervigreindarstýrður bóknámsmorgunn: Nemendur verja morgninum með heyrnartól, þar sem þau vinna sjálfstætt í námsefni í stærðfræði, lestri og raungreinum. Gervigreindin aðlagar námsefnið að hraða hvers og eins. Kennarinn er ekki lengur hefðbundinn fyrirlesari heldur leiðbeinandi (e. Guide) sem hvetur áfram og veitir einstaklingsbundinn stuðning. Verkefnadrifinn nýsköpunareftirmiðdagur: Eftir hádegi breytist skólinn í skapandi smiðju þar sem nemendur læra í gegnum raunveruleg verkefni. Þau hafa meðal annars rekið eigin matarvagna, hannað tölvuleiki og lært um fjárfestingar. Hér læra nemendur færni sem engin bók getur kennt: frumkvæði, samvinnu, lausnaleit og seiglu. Hvernig gæti þetta virkað á Íslandi? Aðlögunarhæfar námslotur og nýsköpun eru ekki lúxus heldur nauðsyn til að undirbúa nemendur fyrir framtíðina. Hér eru nokkrar leiðir til að innleiða þessar hugmyndir: Aðlagaðar námslotur: Ímyndið ykkur að nemendur í Reykjavík eða á Akureyri noti stærðfræðiforrit sem lagar sig að þörfum hvers nemanda. Þetta myndi ekki aðeins flýta fyrir námi þeirra heldur einnig skapa svigrúm fyrir kennarann til að sinna þeim nemendum sem þurfa sérstakan stuðning. Nýsköpunar-eftirmiðdagar: Fimmtudagseftirmiðdagar gætu orðið vettvangur þverfaglegra nýsköpunarverkefna þar sem nemendur vinna í hópum að raunhæfum áskorunum. Gervigreind gæti hjálpað til við rannsóknir og frumgerðahönnun sem styrkir skapandi hugsun og lausnaleit. Kennarinn sem leiðbeinandi: Kennarar þyrftu að fá markvissa þjálfun í því að stýra námi og nýta sér upplýsingar úr gervigreindarkerfum. Þetta myndi efla þá í hlutverki leiðbeinanda sem styður frekar en stjórnar námi nemenda. Jafnrétti og framtíð fyrir alla Alpha-skólinn sannar að það er hægt að kenna grunnfögin skilvirkar og skapa pláss fyrir þá færni sem undirbýr nemendur fyrir framtíðina: sköpun, gagnrýna hugsun og frumkvæði. Ef sveitarfélög og skólastjórnendur grípa þetta tækifæri núna gætu íslenskir almenningsskólar orðið fyrirmynd í alþjóðlegu samhengi, þar sem öll börn, óháð bakgrunni eða efnahag, fá aðgang að fyrsta flokks menntun. Það er ekki spurning um hvort framtíðin kemur til Íslands, heldur hvernig og fyrir hvern. Sveitarfélög sem taka frumkvæðið núna geta skapað framtíð þar sem gervigreind er öflugt verkfæri jafnaðar og nýsköpunar fyrir alla, ekki forréttindi fárra. Nú er tækifærið. Hvaða sveitarfélag ætlar að vera fyrst til að taka á móti framtíðinni af yfirvegun í stað þess að þurfa að gera það í flýti síðar? Frekari upplýsingar er hægt að finna á 2hourlearning.com . Til upplýsinga tengist höfundur hvorki skólanum né kennsluaðferðinni að nokkru leiti. Í næstu grein mun ég skrifa um innleiðingu gervigreindar í íslenska skóla. Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun og gervigreind.
Jólakötturinn, ert það þú? Aldís Amah Hamilton,Hulda Jónsdóttir Tölgyes,Klara Ósk Elíasdóttir,Ragnheiður Gröndal,Rósa Líf Darradóttir,Valgerður Árnadóttir Skoðun
Kílómetragjald – Mun lækkun á bensíni og dísel skila sér til neytenda? Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun
Skoðun Kílómetragjald – Mun lækkun á bensíni og dísel skila sér til neytenda? Gunnar Alexander Ólafsson skrifar
Skoðun Stjórnmálaflokkar á öruggu framfæri ríkis og sveitarfélaga Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar
Skoðun Jólakötturinn, ert það þú? Aldís Amah Hamilton,Hulda Jónsdóttir Tölgyes,Klara Ósk Elíasdóttir,Ragnheiður Gröndal,Rósa Líf Darradóttir,Valgerður Árnadóttir skrifar
Jólakötturinn, ert það þú? Aldís Amah Hamilton,Hulda Jónsdóttir Tölgyes,Klara Ósk Elíasdóttir,Ragnheiður Gröndal,Rósa Líf Darradóttir,Valgerður Árnadóttir Skoðun
Kílómetragjald – Mun lækkun á bensíni og dísel skila sér til neytenda? Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun