Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty skrifar 1. júní 2025 15:02 .. það gæti verið vísbending um að þið þurfið að taka skref til baka og rýna í viðhorfið ykkar um að búa í fjölbreyttu samfélagi. Breytingar geta verið erfiðar fyrir fólk og það að samfélagið eins og þið þekkið það sé að taka á sig nýja mynd getur verið erfitt að sætta sig við. En mikilvægt er að skilja að breytingar skapi rými til að vinna með viðhorf okkar á fólki, á okkar sjálfum og hlutverk okkar í samfélaginu. Ég vil ekki vera manneskja sem segir upphátt það sem mörg ykkar vilji ekki heyra, en samfélagið er ekki að fara aftur í það sama horf og það var áður en Ísland „opnaði landamæri“. Annar sannleikur er að jafnvel þótt þið viljið aðskilja og setja stimpil á „góða innflytjendur“ og „slæma innflytjendur“ þá væri best að gera slíkt hið sama þegar kemur að Íslendingum. Mikilvægt er að fara yfir staðreyndir varðandi glæpatíðni og tölfræði tengda því, læra um hver nýtir mesta félagslega þjónustu, hver stendur hvað mest fyrir raunverulegri spillingu, skiptingu auðs og hvaða þjónustu við innflytjendur og flóttafólk felur í sér. Það gæti komið fólki á óvart þegar staðreyndir standa frammi fyrir yður. Ísland hefur upplifað gríðarlegan vöxt og aukna efnahagsþróun samhliða innstreymi innflytjenda á tiltölulega stuttum tíma. Staðreyndin er sú að án okkar hefði þessi efnahagsvöxtur ekki verið mögulegur. Til dæmis hefði ekki orðið mikil uppbygging og útþensla í ferðaþjónustu. Byggingarsvæði samanstanda af meirihluta erlendra starfsmanna. Samkvæmt Hagstofu Íslands er nú meirihluti þeirra sem starfa á leikskólum einnig af erlendum uppruna. Heilbrigðiskerfið býr einnig við aukinn fjölda erlendra starfsmanna og sérfræðinga og það skilst mér að þessi þróun eigi eftir að halda áfram. Svo eru það náttúrlega láglaunuð störf þar sem innflytjendur halda ýmissi þjónustu gangandi, jafnvel þótt þeir séu með hærri menntun en krafist er í slíku starfi. En kannski vill fólk ekki hrópa hátt um þessa staðreynd. Að vísu hafa sumir innflytjendur ekki aðlagast. Sumir þurfa meiri stuðning vegna þess að þeir hafa ekki fundið sinn sess eða leið til að lifa farsælu lífi, þar sem þeir upplifa ekki viðurkenningu og tækifæri. Svo er líka það að hér býr fólk, bæði íslenskt og erlent, sem deilir ekki þeim gildum sem tengjast öryggi og vellíðan okkar. Og hér þurfum við að treysta kerfunum sem eru uppbyggð til að veita öryggi og réttlæti. Ef þessi kerfi virka ekki er það ekki vegna bakgrunns eða stöðu fólks; það er vegna þess að þessum kerfum var ekki útvegað það fjármagn sem þarf til að þróast og laga sig að breytingum, með sömu hraða og hagvöxtur og samfélagsleg þróun. Er þörf á að mótmæla núverandi ríkisstjórn vegna innflytjenda eða réttara sagt skorts á almennilegri stefnu og aðgerðum um inngildingu? Á það virkilega við hér að stela blaðsíðu frá Trump og halda því fram að baráttan ykkar sé háð við landamærin vegna hælisumsókna? Samkvæmt tölfræði frá Útlendingastofnun hafa umsóknir fækkað gríðarlega og brottfarir aukist. Ég veit ekki með ykkur en ég hélt að Ísland væri stolt af því að vera land sem væri almennt virt fyrir mannréttindum, friðsamlegum gildum og jafnrétti. Allir eiga rétt á að segja sína skoðun og það er réttmætt að vita hvernig ykkur líður svo að við sem samfélag getum unnið saman að breytingum. Þegar þið beitið röddinni þá er yfirvaldi kleift að styðja ykkur samhliða því að upplýsa ykkur um þær staðreyndir um innflytjendur. Því að þið þurfið líka að ná skilningi á því hvernig fólk með ólíka menningu býr saman í sátt og samlyndi; það mun einnig veita ykkur stuðning við að laga ykkur sjálf að samfélagslegum breytingum. Einu sinni var unnið að því að koma á stefnu um inngildingu til að ná sátt um samábyrgð allra um að ná einingu í samfélaginu. Ég var svo heppin að hafa starfið á því sviði sem vann að málefnum innflytjenda og inngildingar. Við birtum og sendum hverju sveitarfélagi í landinu leiðbeiningar um móttökuáætlun sem ákveðinn stuðning við aðlögun og inngildingu innflytjenda. Leitt er að segja að stofnunin hafi verið lögð niður. Ef enn væri verið að vinna markvisst að þessu veit ég að þið mynduð líka upplifa stuðning við að aðlagast breyttu samfélagi svo að við gætum tekið framförum saman. Saman gætum við mótmælt hlutum sem varðar hag allra. Kannski getum við einhvern daginn bara sagt upphátt að við séum öll umboðsmenn breytinga, frekar en að stimpla okkur sem rasista eða ekki rasista. Höfundur er fyrrverandi alþingiskona, leikskólastjóri og doktorsnemi á deild menntunar og margbreytileika HÍ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Innflytjendamál Flóttafólk á Íslandi Nichole Leigh Mosty Mest lesið Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun Styrkjum stöðu leigjenda Kristján Þórður Snæbjarnarson Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Græðgin í forgrunni Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Greiningar eða lausnir – hvort vegur þyngra? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson skrifar Skoðun Bless bless jafnlaunavottun Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Miðstýrt skólakerfi eða fjölbreytni með samræmdu gæðamati? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson skrifar Skoðun Allt leikur í umburðarlyndi – eða hvað? Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Lyfjafræðingar - traustur stuðningur í flóknum heimi Sigurbjörg Sæunn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Ísland og móðurplanta með erindi Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háttvirta nýja þingkonan, María Rut Kristinsdóttir Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun Alþjóðadagur krabbameinsrannsókna – eitthvað sem mig varðar? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Sjá meira
.. það gæti verið vísbending um að þið þurfið að taka skref til baka og rýna í viðhorfið ykkar um að búa í fjölbreyttu samfélagi. Breytingar geta verið erfiðar fyrir fólk og það að samfélagið eins og þið þekkið það sé að taka á sig nýja mynd getur verið erfitt að sætta sig við. En mikilvægt er að skilja að breytingar skapi rými til að vinna með viðhorf okkar á fólki, á okkar sjálfum og hlutverk okkar í samfélaginu. Ég vil ekki vera manneskja sem segir upphátt það sem mörg ykkar vilji ekki heyra, en samfélagið er ekki að fara aftur í það sama horf og það var áður en Ísland „opnaði landamæri“. Annar sannleikur er að jafnvel þótt þið viljið aðskilja og setja stimpil á „góða innflytjendur“ og „slæma innflytjendur“ þá væri best að gera slíkt hið sama þegar kemur að Íslendingum. Mikilvægt er að fara yfir staðreyndir varðandi glæpatíðni og tölfræði tengda því, læra um hver nýtir mesta félagslega þjónustu, hver stendur hvað mest fyrir raunverulegri spillingu, skiptingu auðs og hvaða þjónustu við innflytjendur og flóttafólk felur í sér. Það gæti komið fólki á óvart þegar staðreyndir standa frammi fyrir yður. Ísland hefur upplifað gríðarlegan vöxt og aukna efnahagsþróun samhliða innstreymi innflytjenda á tiltölulega stuttum tíma. Staðreyndin er sú að án okkar hefði þessi efnahagsvöxtur ekki verið mögulegur. Til dæmis hefði ekki orðið mikil uppbygging og útþensla í ferðaþjónustu. Byggingarsvæði samanstanda af meirihluta erlendra starfsmanna. Samkvæmt Hagstofu Íslands er nú meirihluti þeirra sem starfa á leikskólum einnig af erlendum uppruna. Heilbrigðiskerfið býr einnig við aukinn fjölda erlendra starfsmanna og sérfræðinga og það skilst mér að þessi þróun eigi eftir að halda áfram. Svo eru það náttúrlega láglaunuð störf þar sem innflytjendur halda ýmissi þjónustu gangandi, jafnvel þótt þeir séu með hærri menntun en krafist er í slíku starfi. En kannski vill fólk ekki hrópa hátt um þessa staðreynd. Að vísu hafa sumir innflytjendur ekki aðlagast. Sumir þurfa meiri stuðning vegna þess að þeir hafa ekki fundið sinn sess eða leið til að lifa farsælu lífi, þar sem þeir upplifa ekki viðurkenningu og tækifæri. Svo er líka það að hér býr fólk, bæði íslenskt og erlent, sem deilir ekki þeim gildum sem tengjast öryggi og vellíðan okkar. Og hér þurfum við að treysta kerfunum sem eru uppbyggð til að veita öryggi og réttlæti. Ef þessi kerfi virka ekki er það ekki vegna bakgrunns eða stöðu fólks; það er vegna þess að þessum kerfum var ekki útvegað það fjármagn sem þarf til að þróast og laga sig að breytingum, með sömu hraða og hagvöxtur og samfélagsleg þróun. Er þörf á að mótmæla núverandi ríkisstjórn vegna innflytjenda eða réttara sagt skorts á almennilegri stefnu og aðgerðum um inngildingu? Á það virkilega við hér að stela blaðsíðu frá Trump og halda því fram að baráttan ykkar sé háð við landamærin vegna hælisumsókna? Samkvæmt tölfræði frá Útlendingastofnun hafa umsóknir fækkað gríðarlega og brottfarir aukist. Ég veit ekki með ykkur en ég hélt að Ísland væri stolt af því að vera land sem væri almennt virt fyrir mannréttindum, friðsamlegum gildum og jafnrétti. Allir eiga rétt á að segja sína skoðun og það er réttmætt að vita hvernig ykkur líður svo að við sem samfélag getum unnið saman að breytingum. Þegar þið beitið röddinni þá er yfirvaldi kleift að styðja ykkur samhliða því að upplýsa ykkur um þær staðreyndir um innflytjendur. Því að þið þurfið líka að ná skilningi á því hvernig fólk með ólíka menningu býr saman í sátt og samlyndi; það mun einnig veita ykkur stuðning við að laga ykkur sjálf að samfélagslegum breytingum. Einu sinni var unnið að því að koma á stefnu um inngildingu til að ná sátt um samábyrgð allra um að ná einingu í samfélaginu. Ég var svo heppin að hafa starfið á því sviði sem vann að málefnum innflytjenda og inngildingar. Við birtum og sendum hverju sveitarfélagi í landinu leiðbeiningar um móttökuáætlun sem ákveðinn stuðning við aðlögun og inngildingu innflytjenda. Leitt er að segja að stofnunin hafi verið lögð niður. Ef enn væri verið að vinna markvisst að þessu veit ég að þið mynduð líka upplifa stuðning við að aðlagast breyttu samfélagi svo að við gætum tekið framförum saman. Saman gætum við mótmælt hlutum sem varðar hag allra. Kannski getum við einhvern daginn bara sagt upphátt að við séum öll umboðsmenn breytinga, frekar en að stimpla okkur sem rasista eða ekki rasista. Höfundur er fyrrverandi alþingiskona, leikskólastjóri og doktorsnemi á deild menntunar og margbreytileika HÍ
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar
Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun