Hagsmunir heildarinnar - Kafli eitt: Tómlæti Íslendinga Hannes Örn Blandon skrifar 5. maí 2025 15:30 Ég á í fórum mínum bók eftir listamanninn og rithöfundinn sænska Albert Engström, sem heitir Åt Häcklefjäll eða gengið á Heklu. Engström ferðaðist um Ísland 1911 og kom víða við. Á þessum tíma voru vegir nánast engir og fóru menn sínar ferðir ríðandi. Bókin er leiftrandi skemmtileg og Engstöm gerir óspart grín af landanum en þó í mildum og léttum tón. Erlendir ferðamenn voru farnir að auka komur sínar til landsins en mátti þó telja á fingrum handa og landsmönnum var í mun að taka vel á móti þeim en varlega þó því ekki voru þeir velkomnir allsstaðar. Leiðsögumenn voru boðnir og búnir að leiða þá um fjöll og firnindi en Engstöm og félagar voru reyndar nokkuð óheppnir með sína því einn sagði ja við öllum spurningum jákvæðum sem neikvæðum og annar sem þóttist öllum hnútum kunnugur fór með þá villur vegar um hríð. Á einum stað segir hann og ég sítera: „Fengi öflugur maður svona fagra, unaðslega eyju, hæfilega afskekkta, til þess að stjórna, gæti hann komið á fót fyrirmyndarríki. En gætið ykkar á ferðamönnum. Í mesta lagi notið ykkur þá!” (bls 103 í ísl. þýð.) Þá víkur hann sér að öðru vandamáli og ég grip niður á bls. 257: „Ég vorkenni kvenfólkinu, sem þarna er. Milli gistihússins og Geysis er lítið, en mjög mikilvægt skýli. Hurð var þar engin og dyrnar sneru út að hverunum. Þetta er skýrt dæmi um tómlæti Íslendinga og framtaksleysi, slóðaskapinn gagnvart útlendingum, sem þeir vilja fúslega að heimsæki sig, þó þeir kæri sig kollótta um öll þægindi handa þeim.” Nú er öldin sannlega önnur á flestan máta. Upp spretta hótel, kottagesur, kofar og tjöld eins og gorkúlur. Rútur þeysa um landið í hundraðavís á misjöfnum vegum sem liggja um landið vítt og breitt, baðlónum og laugum fjölgar eins og mý á mykjuskán og bílaleigubílar eru öllum þeim til reiðu, sem geta framvísað einhvers konar ökuskírteini. Þessi þægindi er öll meira eð minna í dýrari kantinum og vart ætluð íslenskum meðaljónum. Hér gildir að nota sér ferðamenn eins og spámaðurinn Engström reit forðum. Það er auðvitað alveg dásamlegt að geta grætt á ferðamönnum en ég les í blöðum greinar, sem hafa birst hafa undanfarin misseri að landinn, þ.e. hinn almenni borgari, er að gerast óþreyjufullur. Það er auðvitað afar ergilegt að aka á þjóðvegum landsins í langri bílaröð, sem einhver leiðir og þorir ekki að fara hraðar en á 60-70 km á klst. Ég legg því til við bílaleiguhafa að láta erlenda ferðamenn gangast undir lágmarks bílpróf áður en þeir aka út í óvissuna. Ættingjar mínir vinna margir hörðum höndum og jafnvel tvöfalt til þess til að standa undir arðsemiskröfum bankanna og og fara gjarnan frí á sumrin. Heim koma þeir síðan æði oft argir og úrillir vegna þess að tjaldstæði voru yfirfull eða ekki hægt að tengja í rafmagn eða kamrar og klósett voru illa hirt. Náðhús vantaði og alltof víða. Mætti ég og koma að einu enn. Nú fjölgar mistórum „campingvögnum”. Vil ég leggja til að leigsalar slíkra farkosta festi við þá kamardollur því vart má orðið rölta um skóga landsins án þess að rekast á innihaldsríkan úrgang í pappír í nánast hverju spori þar sem ferðamenn hafa gengið álfreka. Ég vona og bið að hér megi bæta úr þar sem þess er þörf. Ég minntist áðan á baðlón og laugar. Sjálfur er ég hættur að sækja slíka staði sakir þess að það er alveg óþolandi að verða vitni að því gestir demba sér beint í laugar án þess að skola af sér pungsmjörið eða sápa e-colipartinn. Hér þarf að ráða verði sem víðast og taka þá af arðsemisgreiðslum til að greiða þeim laun. ALLT FYRIR HAGSMUNI HEILDARINNAR. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðaþjónusta Mest lesið Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson Skoðun Þegar skoðanir drepa samtalið Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Útgerðin skuldar okkur skýringar Guðmundur Helgi Þórarinsson Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir Skoðun Ekki gera ekki neitt Gunnhildur Sveinsdóttir Skoðun Þreytt og drullug börn Guðmundur Finnbogason Skoðun Margföldun þjóðarverðmæta: Meira virði úr sömu orku Árni Sigurðsson Skoðun Virðing og framkoma í rökræðum um málefni minnihlutahópa Esjar Smári Blær Gunnarsson Skoðun Snorri Másson er ekki vandinn – hann er viðvörun Helen Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Ákalli um samræmingu í eftirliti svarað Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Virðing og framkoma í rökræðum um málefni minnihlutahópa Esjar Smári Blær Gunnarsson skrifar Skoðun Ekki gera ekki neitt Gunnhildur Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert heilbrigðiseftirlit á Íslandi? Pétur Halldórsson skrifar Skoðun Útgerðin skuldar okkur skýringar Guðmundur Helgi Þórarinsson skrifar Skoðun Þreytt og drullug börn Guðmundur Finnbogason skrifar Skoðun Betri kvikmyndaskóli Þór Pálsson skrifar Skoðun Fyrirhugað böl við Bústaðaveg og Blesugróf Sveinn Þórhallsson skrifar Skoðun Fjölbreytt námsmat Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Að þvælast fyrir atvinnurekstri - á þeim forsendum sem henta Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Margföldun þjóðarverðmæta: Meira virði úr sömu orku Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Ábyrg umfjöllun um sjálfsvíg – erum við öll ritstjórar? Guðrún Jóna Guðlaugsdóttir,Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Þegar skoðanir drepa samtalið Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Leysum heimatilbúinn vanda á húsnæðismarkaði Jóhanna Klara Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum að tala saman Páll Rafnar Þorsteinsson skrifar Skoðun Veðmál í fótbolta – aðgerðir áður en skaðinn verður Birgir Jóhannsson skrifar Skoðun Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson skrifar Skoðun Símafrí á skólatíma Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ömurlegur fyrri hálfleikur – en er enn von? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Vitund, virðing og von: Jafningjastuðningur í brennidepli Nína Eck skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra – Um þögnina sem styður ofbeldi Halldóra Sigríður Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson skrifar Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Nýjar reglur um réttindi fólks í ráðningarsambandi Ingvar Sverrisson skrifar Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir skrifar Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson skrifar Skoðun Eplin í andlitshæð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Bataskólinn – fyrir þig? Guðný Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Ég á í fórum mínum bók eftir listamanninn og rithöfundinn sænska Albert Engström, sem heitir Åt Häcklefjäll eða gengið á Heklu. Engström ferðaðist um Ísland 1911 og kom víða við. Á þessum tíma voru vegir nánast engir og fóru menn sínar ferðir ríðandi. Bókin er leiftrandi skemmtileg og Engstöm gerir óspart grín af landanum en þó í mildum og léttum tón. Erlendir ferðamenn voru farnir að auka komur sínar til landsins en mátti þó telja á fingrum handa og landsmönnum var í mun að taka vel á móti þeim en varlega þó því ekki voru þeir velkomnir allsstaðar. Leiðsögumenn voru boðnir og búnir að leiða þá um fjöll og firnindi en Engstöm og félagar voru reyndar nokkuð óheppnir með sína því einn sagði ja við öllum spurningum jákvæðum sem neikvæðum og annar sem þóttist öllum hnútum kunnugur fór með þá villur vegar um hríð. Á einum stað segir hann og ég sítera: „Fengi öflugur maður svona fagra, unaðslega eyju, hæfilega afskekkta, til þess að stjórna, gæti hann komið á fót fyrirmyndarríki. En gætið ykkar á ferðamönnum. Í mesta lagi notið ykkur þá!” (bls 103 í ísl. þýð.) Þá víkur hann sér að öðru vandamáli og ég grip niður á bls. 257: „Ég vorkenni kvenfólkinu, sem þarna er. Milli gistihússins og Geysis er lítið, en mjög mikilvægt skýli. Hurð var þar engin og dyrnar sneru út að hverunum. Þetta er skýrt dæmi um tómlæti Íslendinga og framtaksleysi, slóðaskapinn gagnvart útlendingum, sem þeir vilja fúslega að heimsæki sig, þó þeir kæri sig kollótta um öll þægindi handa þeim.” Nú er öldin sannlega önnur á flestan máta. Upp spretta hótel, kottagesur, kofar og tjöld eins og gorkúlur. Rútur þeysa um landið í hundraðavís á misjöfnum vegum sem liggja um landið vítt og breitt, baðlónum og laugum fjölgar eins og mý á mykjuskán og bílaleigubílar eru öllum þeim til reiðu, sem geta framvísað einhvers konar ökuskírteini. Þessi þægindi er öll meira eð minna í dýrari kantinum og vart ætluð íslenskum meðaljónum. Hér gildir að nota sér ferðamenn eins og spámaðurinn Engström reit forðum. Það er auðvitað alveg dásamlegt að geta grætt á ferðamönnum en ég les í blöðum greinar, sem hafa birst hafa undanfarin misseri að landinn, þ.e. hinn almenni borgari, er að gerast óþreyjufullur. Það er auðvitað afar ergilegt að aka á þjóðvegum landsins í langri bílaröð, sem einhver leiðir og þorir ekki að fara hraðar en á 60-70 km á klst. Ég legg því til við bílaleiguhafa að láta erlenda ferðamenn gangast undir lágmarks bílpróf áður en þeir aka út í óvissuna. Ættingjar mínir vinna margir hörðum höndum og jafnvel tvöfalt til þess til að standa undir arðsemiskröfum bankanna og og fara gjarnan frí á sumrin. Heim koma þeir síðan æði oft argir og úrillir vegna þess að tjaldstæði voru yfirfull eða ekki hægt að tengja í rafmagn eða kamrar og klósett voru illa hirt. Náðhús vantaði og alltof víða. Mætti ég og koma að einu enn. Nú fjölgar mistórum „campingvögnum”. Vil ég leggja til að leigsalar slíkra farkosta festi við þá kamardollur því vart má orðið rölta um skóga landsins án þess að rekast á innihaldsríkan úrgang í pappír í nánast hverju spori þar sem ferðamenn hafa gengið álfreka. Ég vona og bið að hér megi bæta úr þar sem þess er þörf. Ég minntist áðan á baðlón og laugar. Sjálfur er ég hættur að sækja slíka staði sakir þess að það er alveg óþolandi að verða vitni að því gestir demba sér beint í laugar án þess að skola af sér pungsmjörið eða sápa e-colipartinn. Hér þarf að ráða verði sem víðast og taka þá af arðsemisgreiðslum til að greiða þeim laun. ALLT FYRIR HAGSMUNI HEILDARINNAR.
Skoðun Virðing og framkoma í rökræðum um málefni minnihlutahópa Esjar Smári Blær Gunnarsson skrifar
Skoðun Ábyrg umfjöllun um sjálfsvíg – erum við öll ritstjórar? Guðrún Jóna Guðlaugsdóttir,Tómas Kristjánsson skrifar