Samkeppniseftirlitið segir samrunann auka samkeppni Árni Sæberg skrifar 21. febrúar 2025 16:16 Lilja Björk Einarsdóttir, bankastjóri Landsbankans. Vísir/Einar Samkeppniseftirlitið hefur samþykkt kaup Landsbankans á tryggingafélaginu TM. Landsbankinn og eftirlitið hafa gert sátt um tiltekin skilyrði fyrir samruna félaganna tveggja. Í tilkynningu á vef Samkeppniseftirlitsins segir að eftirlitið hafi lokið rannsókn sinni á kaupunum í dag. „Landsbankinn er, eins og kunnugt er, stærsti viðskiptabanki landsins og býður einstaklingum, fyrirtækjum og fjárfestum upp á alhliða fjármálaþjónustu. TM er þriðja stærsta skaðatryggingafélag landsins og rekur það jafnframt líftryggingastarfsemi gegnum dótturfélag sitt TM líftryggingar hf.“ Kaup bankans á TM hafa vakið mikla athygli, ekki síst fyrir þá staðreynd að bankinn er alfarið í eigu ríkisins og því er hið opinbera að stíga inn á tryggingamarkað með kaupunum. Í tilkynningu segir að samruninn sé að meginuppistöðu til svonefndur samsteypusamruni þar sem alhliða viðskiptabankastarfsemi rennur saman við vátryggingastarfsemi. Bæði Landsbankinn og TM starfi á fákeppnismörkuðum þar sem talsverðar aðgangshindranir séu fyrir hendi. Samruninn auki samkeppni Samkeppniseftirlitið hafi við rannsókn málsins óskað sjónarmiða í opnu umsagnarferli og hafi einkum borist sjónarmið frá keppinautum samrunafyrirtækjanna. Jafnframt hafi Samkeppniseftirlitið óskað eftir ítarlegum gögnum frá viðskiptabönkum, sparisjóðum og vátryggingafélögum, í því skyni að meta stöðu samrunaaðila á þeim mörkuðum sem þeir starfa. Jafnframt hafi við rannsóknina verið leitað umsagna og frekari upplýsinga sem nauðsynleg þóttu við rannsókn samrunans. Rannsóknin hafi meðal annars leitt í ljós að hlutdeild TM á skaðatryggingamarkaði hafi dregist saman mörg undanfarin ár ogvísbendingar séu um að það stafi af veikari samkeppni félagsins um viðskiptavini en áður. „Þannig hafi félagið gefið eftir í verðsamkeppni við hin vátryggingafélögin. Ástæða er til að ætla að með nýju eignarhaldi skapist svigrúm og hvatar til aukinnar samkeppni á markaðnum.“ Mikilvægt að koma í veg fyrir vöndlun Þá segir að því er varðar viðskiptabankamarkað sýni fyrirliggjandi gögn gríðarlega sterka stöðu stóru viðskiptabankanna þriggja, á markaði sem varinn sé með umtalsverðum aðgangshindrunum. Þær samkeppnishömlur sem að óbreyttu hefðu leitt af samruna Landsbankans og TM tengist að talsverðu leyti markaðssetningu og sölu vátrygginga TM gegnum dreifikerfi Landsbankans. „Telur Samkeppniseftirlitið mikilvægt að gæta að því að samruninn raski ekki samkeppni á grundvelli vöndlunar eða samtvinnunar vátrygginga og viðskiptabankaþjónustu.“ Á fundi þann 17. desember 2024 hafi Samkeppniseftirlitið gert Landsbankanum grein fyrir frummati sínu á áhrifum samrunans og reifað sérstaklega skaðleg áhrif sem af honum gætu hlotist. Þann 23. desember 2024 hafi Landsbankinn óskað eftir sáttarviðræðum og lagt fram tillögu að mótaðgerðum til að leysa þau samkeppnislegu vandkvæði sem Samkeppniseftirlitið hafði bent á. Á þeim grunni og eftir frekari viðræður hafi Landsbankinn nú gert sátt við Samkeppniseftirlitið. „Með sáttinni skuldbindur bankinn sig til þess að tryggja að sérstök kjör á vátryggingum TM verði ekki háð því skilyrði að laun viðskiptavinar verði greidd inn á reikning hans hjá bankanum.“ Launareikningar mikilvægt aðdráttarafl „Það að fá viðskiptavini í launareikningsviðskipti getur haft mikla þýðingu í samkeppni á viðskiptabankamarkaði. Þannig geta launareikningar talist mikilvæg aðdráttarleið fyrir víðtækari viðskipti,“ segir í tilkynningu. Rannsókn málsins bendi til þess að smærri keppinautar á viðskiptabankamarkaði geti átt erfitt með að standa af sér áhrifin af því að bankar með sterka stöðu, líkt og Landsbankinn, bindi sérstök kjör á vátryggingum því skilyrði að viðskiptavinir séu með launareikning hjá viðkomandi banka. Þannig gæti slík háttsemi skert möguleika smærri keppinauta til vaxtar og viðgangs og þeir jafnvel útilokast frá samkeppni um stóran hluta viðskiptavina á markaðnum fyrir almenna viðskiptabankaþjónustu. Landsbankinn Fjármálafyrirtæki Kaup og sala fyrirtækja Samkeppnismál Mest lesið Ný verslun nærri þúsund fermetrum stærri en sú gamla Neytendur Melabúðarbræður með hálfan milljarð í fyrra Viðskipti innlent Framkvæmdastjóri Smáríkisins ákærður Viðskipti innlent Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna: Geti ekki sett fimmtán prósenta toll á allt Viðskipti innlent Samherjahjónin fyrrverandi langtekjuhæst Viðskipti innlent Skattakóngurinn flytur úr landi Viðskipti innlent Hvað þurfum við að eiga mikið til að geta hætt að vinna? Viðskipti innlent Tuttugu tonn af íþróttanammi á sextíu dögum Neytendur Keyra á orkudrykkjamarkaðinn Viðskipti innlent „Ekki bara steypa heldur fólk og framtíð“ Samstarf Fleiri fréttir Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna: Geti ekki sett fimmtán prósenta toll á allt Melabúðarbræður með hálfan milljarð í fyrra Framkvæmdastjóri Smáríkisins ákærður Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna á mánudaginn Samherjahjónin fyrrverandi langtekjuhæst Kannast ekki við „lífróður“ Heimildarinnar sem fækkar útgáfudögum Skattakóngurinn flytur úr landi Setja tvo milljarða til í fiskeldið sem tapar hundruðum milljóna „Framboð á markaði er ekki það sem neytendur vilja kaupa“ Móðurfélag útgefanda Moggans tapaði hundruðum milljóna Segir háa stýrivexti bitna á ákveðnum hópi og boðar aðhald í fjárlagafrumvarpi Keyra á orkudrykkjamarkaðinn Kaupa Gompute „Ég bið almenning að hafa þolinmæði með okkur“ Ósáttir með ákvörðun peningastefnunefndar Muni ekki hika við að hækka vexti Sektað fyrir að auglýsa of mikið fyrir Áramótaskaupið Kristján og Leó kaupa fyrrverandi höfuðstöðvar Landsvirkjunar Endurbættur Kaffivagn opnar aftur í dag Gleðiefni að fjármálaráðherri tali um aðhald í ríkisfjármálum Bein útsending: Rökstyðja stýrivaxtaákvörðunina Seðlabankinn heldur stýrivöxtunum óbreyttum Ráðin til Fossa fjárfestingarbanka Birta nýja ákvörðun um stýrivexti í dag Hvað þurfum við að eiga mikið til að geta hætt að vinna? Herra Hnetusmjör tekjuhæstur í Iceguys Sante fer í hart við Heinemann Davíð trónir enn og aftur á toppnum Runólfur á toppi tekjulistans yfir launahæstu embættismennina og forstjórana Ólafur Ragnar með rúma milljón meira en næsti maður Sjá meira
Í tilkynningu á vef Samkeppniseftirlitsins segir að eftirlitið hafi lokið rannsókn sinni á kaupunum í dag. „Landsbankinn er, eins og kunnugt er, stærsti viðskiptabanki landsins og býður einstaklingum, fyrirtækjum og fjárfestum upp á alhliða fjármálaþjónustu. TM er þriðja stærsta skaðatryggingafélag landsins og rekur það jafnframt líftryggingastarfsemi gegnum dótturfélag sitt TM líftryggingar hf.“ Kaup bankans á TM hafa vakið mikla athygli, ekki síst fyrir þá staðreynd að bankinn er alfarið í eigu ríkisins og því er hið opinbera að stíga inn á tryggingamarkað með kaupunum. Í tilkynningu segir að samruninn sé að meginuppistöðu til svonefndur samsteypusamruni þar sem alhliða viðskiptabankastarfsemi rennur saman við vátryggingastarfsemi. Bæði Landsbankinn og TM starfi á fákeppnismörkuðum þar sem talsverðar aðgangshindranir séu fyrir hendi. Samruninn auki samkeppni Samkeppniseftirlitið hafi við rannsókn málsins óskað sjónarmiða í opnu umsagnarferli og hafi einkum borist sjónarmið frá keppinautum samrunafyrirtækjanna. Jafnframt hafi Samkeppniseftirlitið óskað eftir ítarlegum gögnum frá viðskiptabönkum, sparisjóðum og vátryggingafélögum, í því skyni að meta stöðu samrunaaðila á þeim mörkuðum sem þeir starfa. Jafnframt hafi við rannsóknina verið leitað umsagna og frekari upplýsinga sem nauðsynleg þóttu við rannsókn samrunans. Rannsóknin hafi meðal annars leitt í ljós að hlutdeild TM á skaðatryggingamarkaði hafi dregist saman mörg undanfarin ár ogvísbendingar séu um að það stafi af veikari samkeppni félagsins um viðskiptavini en áður. „Þannig hafi félagið gefið eftir í verðsamkeppni við hin vátryggingafélögin. Ástæða er til að ætla að með nýju eignarhaldi skapist svigrúm og hvatar til aukinnar samkeppni á markaðnum.“ Mikilvægt að koma í veg fyrir vöndlun Þá segir að því er varðar viðskiptabankamarkað sýni fyrirliggjandi gögn gríðarlega sterka stöðu stóru viðskiptabankanna þriggja, á markaði sem varinn sé með umtalsverðum aðgangshindrunum. Þær samkeppnishömlur sem að óbreyttu hefðu leitt af samruna Landsbankans og TM tengist að talsverðu leyti markaðssetningu og sölu vátrygginga TM gegnum dreifikerfi Landsbankans. „Telur Samkeppniseftirlitið mikilvægt að gæta að því að samruninn raski ekki samkeppni á grundvelli vöndlunar eða samtvinnunar vátrygginga og viðskiptabankaþjónustu.“ Á fundi þann 17. desember 2024 hafi Samkeppniseftirlitið gert Landsbankanum grein fyrir frummati sínu á áhrifum samrunans og reifað sérstaklega skaðleg áhrif sem af honum gætu hlotist. Þann 23. desember 2024 hafi Landsbankinn óskað eftir sáttarviðræðum og lagt fram tillögu að mótaðgerðum til að leysa þau samkeppnislegu vandkvæði sem Samkeppniseftirlitið hafði bent á. Á þeim grunni og eftir frekari viðræður hafi Landsbankinn nú gert sátt við Samkeppniseftirlitið. „Með sáttinni skuldbindur bankinn sig til þess að tryggja að sérstök kjör á vátryggingum TM verði ekki háð því skilyrði að laun viðskiptavinar verði greidd inn á reikning hans hjá bankanum.“ Launareikningar mikilvægt aðdráttarafl „Það að fá viðskiptavini í launareikningsviðskipti getur haft mikla þýðingu í samkeppni á viðskiptabankamarkaði. Þannig geta launareikningar talist mikilvæg aðdráttarleið fyrir víðtækari viðskipti,“ segir í tilkynningu. Rannsókn málsins bendi til þess að smærri keppinautar á viðskiptabankamarkaði geti átt erfitt með að standa af sér áhrifin af því að bankar með sterka stöðu, líkt og Landsbankinn, bindi sérstök kjör á vátryggingum því skilyrði að viðskiptavinir séu með launareikning hjá viðkomandi banka. Þannig gæti slík háttsemi skert möguleika smærri keppinauta til vaxtar og viðgangs og þeir jafnvel útilokast frá samkeppni um stóran hluta viðskiptavina á markaðnum fyrir almenna viðskiptabankaþjónustu.
Landsbankinn Fjármálafyrirtæki Kaup og sala fyrirtækja Samkeppnismál Mest lesið Ný verslun nærri þúsund fermetrum stærri en sú gamla Neytendur Melabúðarbræður með hálfan milljarð í fyrra Viðskipti innlent Framkvæmdastjóri Smáríkisins ákærður Viðskipti innlent Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna: Geti ekki sett fimmtán prósenta toll á allt Viðskipti innlent Samherjahjónin fyrrverandi langtekjuhæst Viðskipti innlent Skattakóngurinn flytur úr landi Viðskipti innlent Hvað þurfum við að eiga mikið til að geta hætt að vinna? Viðskipti innlent Tuttugu tonn af íþróttanammi á sextíu dögum Neytendur Keyra á orkudrykkjamarkaðinn Viðskipti innlent „Ekki bara steypa heldur fólk og framtíð“ Samstarf Fleiri fréttir Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna: Geti ekki sett fimmtán prósenta toll á allt Melabúðarbræður með hálfan milljarð í fyrra Framkvæmdastjóri Smáríkisins ákærður Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna á mánudaginn Samherjahjónin fyrrverandi langtekjuhæst Kannast ekki við „lífróður“ Heimildarinnar sem fækkar útgáfudögum Skattakóngurinn flytur úr landi Setja tvo milljarða til í fiskeldið sem tapar hundruðum milljóna „Framboð á markaði er ekki það sem neytendur vilja kaupa“ Móðurfélag útgefanda Moggans tapaði hundruðum milljóna Segir háa stýrivexti bitna á ákveðnum hópi og boðar aðhald í fjárlagafrumvarpi Keyra á orkudrykkjamarkaðinn Kaupa Gompute „Ég bið almenning að hafa þolinmæði með okkur“ Ósáttir með ákvörðun peningastefnunefndar Muni ekki hika við að hækka vexti Sektað fyrir að auglýsa of mikið fyrir Áramótaskaupið Kristján og Leó kaupa fyrrverandi höfuðstöðvar Landsvirkjunar Endurbættur Kaffivagn opnar aftur í dag Gleðiefni að fjármálaráðherri tali um aðhald í ríkisfjármálum Bein útsending: Rökstyðja stýrivaxtaákvörðunina Seðlabankinn heldur stýrivöxtunum óbreyttum Ráðin til Fossa fjárfestingarbanka Birta nýja ákvörðun um stýrivexti í dag Hvað þurfum við að eiga mikið til að geta hætt að vinna? Herra Hnetusmjör tekjuhæstur í Iceguys Sante fer í hart við Heinemann Davíð trónir enn og aftur á toppnum Runólfur á toppi tekjulistans yfir launahæstu embættismennina og forstjórana Ólafur Ragnar með rúma milljón meira en næsti maður Sjá meira
Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna: Geti ekki sett fimmtán prósenta toll á allt Viðskipti innlent
Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna: Geti ekki sett fimmtán prósenta toll á allt Viðskipti innlent