Í hverjum bekk býr rithöfundur – Ísland, land lifandi ævintýra Einar Mikael Sverrisson skrifar 20. febrúar 2025 09:00 Draumasmiðjan á Þingeyri – Ísland, land lifandi ævintýra Í hjarta Vestfjarða, á Þingeyri, kviknaði djörf framtíðarsýn – að gera Ísland að miðpunkti ævintýrasagna fyrir börn um allan heim. Í samstarfi grunnskólans og Draumasmiðjunnar fengu ungir nemendur einstakt tækifæri til að skapa sínar eigin sögur og hanna söguhetjur, sem urðu að leikföngum saumuðum eftir þeirra eigin teikningum. Þetta var ekki bara skapandi verkefni, heldur töfrandi upplifun – augnablik þar sem ímyndunaraflið varð að veruleika. Ímyndaðu þér barn sem sér hugmynd sína lifna við í eigin bók, teikningar sínar breytast í leikfang sem það getur knúsað, og sögur þess eru lesnar fyrir önnur börn. Sjö ára Ásgeir var eitt þessara barna. Hann skrifaði og myndskreytti tíu blaðsíðna ævintýrasögu, Týnda kanína. Hann fékk tækifæri til að lesa upp fyrir leikskólabörnin á leikskólanum á Þingeyri, sem fögnuðu henni af innlifun og gleði. Í skólanum voru að minnsta kosti tíu rithöfundar í mótun – börn sem sköpuðu heilu heimana, teiknuðu, sögðu sögur og lifðu sig inn í þær. Þarna fæddist eitthvað stórkostlegt – ungir höfundar með rödd sem skiptir máli. Af hverju að rækta sagnalistina? Þegar börn fá að skrifa sögur, læra þau að skipuleggja hugsanir sínar, þróa persónur og byggja upp spennandi frásagnir. Þau æfa sig í að koma orðum að hugmyndum sínum, dýpka skilning sinn á tungumálinu og öðlast trú á eigin sköpunarkraft. Sagnalistin kennir þeim að búa til heila heima úr orðum. Í hverjum bekk er rithöfundur – líkt og Ásgeir, Sigrún Eldjárn eða Halldór Laxness. Börn hafa sögur að segja, en þeim þarf að gefa rými og verkfæri til að rækta hæfileika sína og byggja upp sjálfstraust sem skapendur. Hver veit nema næsta stórbrotna íslenska ævintýrið sé þegar að fæðast í skólabekk einhvers staðar á landinu? Ísland – leiðandi kyndill ævintýra á heimsvísu Við byggjum á einni stórbrotnustu sagnahefð heimsins – fornsögum, þjóðsögum og nútíma barnabókmenntum sem hafa mótað þjóðarsál okkar. Hugsum okkur Ísland sem lifandi ævintýraland, þar sem börn og fjölskyldur, íslenskar sem erlendar, ganga um slóðir nýrra og sígildra ævintýra. Hvað ef sögurnar okkar lifðu í leiksýningum, á söfnum, í umhverfinu sem leiða börn og foreldra í gegnum heima íslenskra sagnapersóna? Hvað ef Ísland yrði kyndill sem lýsti veginn fyrir framtíðar rithöfunda barnabókmennta um allan heim? Við eigum þegar okkar eigin ævintýraskáld, eins og Mugg frá Bíldudal sem skrifaði Dimma Limm. En hvernig væri ef við myndum hlúa að nýrri kynslóð rithöfunda sem gætu sett Ísland á kortið sem miðpunkt barnasagna á heimsvísu? Hugsaðu stórt – hvað ef...? Hvernig væri ef ungur nemandi á grunnskólaaldri fengi tækifæri til að skapa sögu sem yrði öðrum innblástur? Hvað ef saga eftir íslenskt barn yrði svo mögnuð að hún yrði þýdd á mörg tungumál og lifði áfram í hjörtum barna um allan heim? Til að þetta verði að veruleika þurfum við að hugsa skrefinu lengra. Við þurfum að rækta skapandi hæfileika barna með markvissri nálgun í skólakerfinu. Sérhæfð námskeið í sagnagerð, myndskreytingum og bókaútgáfu gætu gefið börnum þau verkfæri sem þau þurfa til að láta hugmyndir sínar blómstra. Sköpum framtíðina saman Við skulum hlusta á orðin sem börnin á Þingeyri sögðu sjálf: „Ég get skrifað bók!“, „Ég vil gera fleiri sögur!“, „Sagan mín er alvöru saga!“ Þessi orð eru ekki bara saklausar barnsraddir – þau eru vitnisburður um það sem er mögulegt þegar við gefum börnum tækifæri til að skapa. Við sáum það í Draumasmiðjunni: Þegar börnum er treyst, þegar þeim er gefið frelsi til að láta hugmyndir sínar fljúga, þá verða þau rithöfundar, listamenn, sögumenn sem geta breytt heiminum. Við skulum ekki láta þetta verða einstakt verkefni í litlum skóla á Vestfjörðum – við skulum gera þetta að stefnu fyrir framtíðina. Hver skóli gæti orðið skapandi miðstöð fyrir unga rithöfunda. Hver bekkur gæti fætt af sér nýjar sögur, ný ævintýri. Ef við trúum á börnin okkar, þá munu þau skapa eitthvað sem lifir áfram – ekki bara fyrir þau sjálf, heldur fyrir komandi kynslóðir. Menningarleg áhrif slíkrar þróunar væru ómetanleg. Með því að efla íslenska barnabókmenntir og skapa nýjan menningararf, gætum við byggt brú milli kynslóða og gert sagnalistina hluta af daglegu lífi. Börn gætu gengið inn í heim sagnanna, upplifað persónur á lifandi og skemmtilegan hátt og fundið sig sjálf í söguheiminum. Ísland er land sagna, land drauma og land sköpunar. Það er kominn tími til að veita börnum okkar verkfæri til að byggja nýja framtíð á þessum grunni. Draumasmiðjan á Þingeyri sýndi okkur eitt: Með réttu umhverfi og hvatningu getur hvert barn orðið sögumaður framtíðarinnar. Við stöndum á tímamótum – nú er tíminn til að endurvekja og efla íslenska sagnahefð, gefa börnum rödd og sköpunarkraftinn til að móta nýja drauma. Ísland á að verða ljósið sem lýsir veginn fyrir framtíðar rithöfunda ævintýra um allan heim. Höfundur er töframaður og rithöfundur Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla- og menntamál Ísafjarðarbær Mest lesið Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson Skoðun Skoðun Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Sjá meira
Draumasmiðjan á Þingeyri – Ísland, land lifandi ævintýra Í hjarta Vestfjarða, á Þingeyri, kviknaði djörf framtíðarsýn – að gera Ísland að miðpunkti ævintýrasagna fyrir börn um allan heim. Í samstarfi grunnskólans og Draumasmiðjunnar fengu ungir nemendur einstakt tækifæri til að skapa sínar eigin sögur og hanna söguhetjur, sem urðu að leikföngum saumuðum eftir þeirra eigin teikningum. Þetta var ekki bara skapandi verkefni, heldur töfrandi upplifun – augnablik þar sem ímyndunaraflið varð að veruleika. Ímyndaðu þér barn sem sér hugmynd sína lifna við í eigin bók, teikningar sínar breytast í leikfang sem það getur knúsað, og sögur þess eru lesnar fyrir önnur börn. Sjö ára Ásgeir var eitt þessara barna. Hann skrifaði og myndskreytti tíu blaðsíðna ævintýrasögu, Týnda kanína. Hann fékk tækifæri til að lesa upp fyrir leikskólabörnin á leikskólanum á Þingeyri, sem fögnuðu henni af innlifun og gleði. Í skólanum voru að minnsta kosti tíu rithöfundar í mótun – börn sem sköpuðu heilu heimana, teiknuðu, sögðu sögur og lifðu sig inn í þær. Þarna fæddist eitthvað stórkostlegt – ungir höfundar með rödd sem skiptir máli. Af hverju að rækta sagnalistina? Þegar börn fá að skrifa sögur, læra þau að skipuleggja hugsanir sínar, þróa persónur og byggja upp spennandi frásagnir. Þau æfa sig í að koma orðum að hugmyndum sínum, dýpka skilning sinn á tungumálinu og öðlast trú á eigin sköpunarkraft. Sagnalistin kennir þeim að búa til heila heima úr orðum. Í hverjum bekk er rithöfundur – líkt og Ásgeir, Sigrún Eldjárn eða Halldór Laxness. Börn hafa sögur að segja, en þeim þarf að gefa rými og verkfæri til að rækta hæfileika sína og byggja upp sjálfstraust sem skapendur. Hver veit nema næsta stórbrotna íslenska ævintýrið sé þegar að fæðast í skólabekk einhvers staðar á landinu? Ísland – leiðandi kyndill ævintýra á heimsvísu Við byggjum á einni stórbrotnustu sagnahefð heimsins – fornsögum, þjóðsögum og nútíma barnabókmenntum sem hafa mótað þjóðarsál okkar. Hugsum okkur Ísland sem lifandi ævintýraland, þar sem börn og fjölskyldur, íslenskar sem erlendar, ganga um slóðir nýrra og sígildra ævintýra. Hvað ef sögurnar okkar lifðu í leiksýningum, á söfnum, í umhverfinu sem leiða börn og foreldra í gegnum heima íslenskra sagnapersóna? Hvað ef Ísland yrði kyndill sem lýsti veginn fyrir framtíðar rithöfunda barnabókmennta um allan heim? Við eigum þegar okkar eigin ævintýraskáld, eins og Mugg frá Bíldudal sem skrifaði Dimma Limm. En hvernig væri ef við myndum hlúa að nýrri kynslóð rithöfunda sem gætu sett Ísland á kortið sem miðpunkt barnasagna á heimsvísu? Hugsaðu stórt – hvað ef...? Hvernig væri ef ungur nemandi á grunnskólaaldri fengi tækifæri til að skapa sögu sem yrði öðrum innblástur? Hvað ef saga eftir íslenskt barn yrði svo mögnuð að hún yrði þýdd á mörg tungumál og lifði áfram í hjörtum barna um allan heim? Til að þetta verði að veruleika þurfum við að hugsa skrefinu lengra. Við þurfum að rækta skapandi hæfileika barna með markvissri nálgun í skólakerfinu. Sérhæfð námskeið í sagnagerð, myndskreytingum og bókaútgáfu gætu gefið börnum þau verkfæri sem þau þurfa til að láta hugmyndir sínar blómstra. Sköpum framtíðina saman Við skulum hlusta á orðin sem börnin á Þingeyri sögðu sjálf: „Ég get skrifað bók!“, „Ég vil gera fleiri sögur!“, „Sagan mín er alvöru saga!“ Þessi orð eru ekki bara saklausar barnsraddir – þau eru vitnisburður um það sem er mögulegt þegar við gefum börnum tækifæri til að skapa. Við sáum það í Draumasmiðjunni: Þegar börnum er treyst, þegar þeim er gefið frelsi til að láta hugmyndir sínar fljúga, þá verða þau rithöfundar, listamenn, sögumenn sem geta breytt heiminum. Við skulum ekki láta þetta verða einstakt verkefni í litlum skóla á Vestfjörðum – við skulum gera þetta að stefnu fyrir framtíðina. Hver skóli gæti orðið skapandi miðstöð fyrir unga rithöfunda. Hver bekkur gæti fætt af sér nýjar sögur, ný ævintýri. Ef við trúum á börnin okkar, þá munu þau skapa eitthvað sem lifir áfram – ekki bara fyrir þau sjálf, heldur fyrir komandi kynslóðir. Menningarleg áhrif slíkrar þróunar væru ómetanleg. Með því að efla íslenska barnabókmenntir og skapa nýjan menningararf, gætum við byggt brú milli kynslóða og gert sagnalistina hluta af daglegu lífi. Börn gætu gengið inn í heim sagnanna, upplifað persónur á lifandi og skemmtilegan hátt og fundið sig sjálf í söguheiminum. Ísland er land sagna, land drauma og land sköpunar. Það er kominn tími til að veita börnum okkar verkfæri til að byggja nýja framtíð á þessum grunni. Draumasmiðjan á Þingeyri sýndi okkur eitt: Með réttu umhverfi og hvatningu getur hvert barn orðið sögumaður framtíðarinnar. Við stöndum á tímamótum – nú er tíminn til að endurvekja og efla íslenska sagnahefð, gefa börnum rödd og sköpunarkraftinn til að móta nýja drauma. Ísland á að verða ljósið sem lýsir veginn fyrir framtíðar rithöfunda ævintýra um allan heim. Höfundur er töframaður og rithöfundur
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun