Sex liða áætlun til að koma á jafnvægi í húsnæðismálunum. Gunnar Einarsson skrifar 13. júní 2024 07:01 1.Það verður áfram að vera góður grundvöllur fyrir þann byggingariðnað sem er í landinu og það þarf að styrkja hann, meðal annars með því að útskrifa fleiri iðnaðarmenn. Það kerfi sem fyrir er á að taka við þegar jafnvægi er náð. 2.Eins og vísitalan er reiknuð mun skortur á húsnæði gera erfitt að hafa svipaða vexti hér og annarsstaðar. Um leið og vextir lækkuðu mun verð á húsnæði rjúka upp. Seðlabankinn hefur gjaldeyrisvarasjóð. Það þyrfti að koma upp húsnæðisvarasjóði. Til þess þyrfti að byggja nokkur þúsund íbúðir sem hægt væri að halda til haga, selja og leigja, eftir þörfum, til að halda jafnvægi á markaðinum. Til að allt færi ekki á hvolf hér væri best að girða af svæði til dæmis Skeifuna, ryðja niður kofunum á svæðinu og fá Kínverska verktaka til að byggja skóg af 25 hæða blokkum. Þetta yrðu fyrst og fremst litlar íbúðir(svalir ekki skylda) sem fólk gæti eignast sem fyrstu eign. Meðan verið væri að byggja væri svæðið frísvæði og gætu verktakarnir komið með erlent vinnuafl, en það yrði að halda sig mikið til innan girðingar og flyttu burt að verkinu loknu. Þetta yrði tímabundin aðgerð. Lánin yrðu erlend. Við værum í raun að flytja inn íbúðir til að ná jafnvægi. Ekki mætti selja þær eða leigja það hratt að markaðurinn, sem er fyrir, hryndi. Þessi framkvæmd myndi að öllum líkindum geta skilað hagnaði. 3.Í staðin fyrir vísitölu lánin, yrði komið á hlutdeildarlánakerfi. Sá sem hyggðist eignast húseign hefði kost á að spara inn á þetta kerfi. Hægt væri að velja nokkur viðmið hvað varðar verð og stærð húsnæðis. Við tökum 50 milljóna eign sem dæmi. Vextir þessara innlána yrðu 0,75%. Þegar viðkomandi væri komin með 10% eignar í sparnað, gæti hann fengið lán 90% af viðmiðunareign með 2,5% vöxtum. Vextirnir væru þá fyrst og fremst til að vega á móti rýrnun á eigninni. Kaupandi ætti í upphafi aðeins 10% af eigninni. Segjum að kaupandi borgaði 200,000 á mánuði þá væri hann að eignast 1.400.000 í íbúðinni á ári og yrði lánið borgað að fullu á 30 árum. Vitanlega hækkuðu afborganir í takt við húsnæðisverð, en við reiknum með að ná jafnvægi þannig að húsnæðisverð ætti að fylgja launahækkunum. Þegar vel áraði væri hægt að borga meira, ef illa áraði gæti viðkomandi fengið að borga minna en aldrei minna en vextina. Það væri upplagt að lífeyrissjóðirnir fjármögnuðu sjóðinn. 4.Hugsum okkur einbýlishús, til dæmis gæti það verið í Garðabæ. Þarna búa í dag tvær hræður. Það ætti að vera leyfilegt að selja svona hús, sem margar eignir. Bílskúrinn yrði tvær eignir og húsið þrjár. Þarna gæti ungt fólk keypt sína fyrstu eign. Það gæti síðan stækkað húsið smátt og smátt.. Það mætti byggja ofan á húsið hæð með góðu risi og kvistum, eftir því sem fjölskyldurnar stækkuðu eða þau teldu þörf á. Þetta var gert í öllum borgum hér áður. Þarna væri endurvakin sá möguleiki að duglegt fólk gæti byggt yfir sig húsnæði. Eins mætti vel hugsa sér að íbúarnir leigðu pláss á lóðinni fyrir gámahús. Ein gata í Lundunum gæti orðið eins og þorp. Kostnaður bæjarfélagsins lítill. Það þyrfti aðeins að hætta að þvinga upp á íbúana óþarfa afskiptasemi hins opinbera. 5.Hluti af lausninni gæti verið að leyfa bráðabyrgðar gámahýsi sem víðast. Tökum dæmi að af Klambratúni mætti taka einn þriðja fyrir svona hús. Meðfram Miklubrautinni væri hægt að setja þriggja hæða gámahúsalengju og síðan þéttar raðir gáma og hjólhýsa innan við. Engir gluggar yrðu að Miklubrautinni . Þarna gætu listamenn bæði innlendir og frægir erlendir, málað og sprautað. Það liði ekki á löngu þangað til þessi veggur yrði heimsfrægur og eitt aðal kennileiti Reykjavíkur og kæmist sennilega á heimsminjaskrá Unesco. Borgarstjórar gætu sýnt erlendum gestum 5 stjörnu slömm á Íslandi. 6.Það er ljóst að svo illa er komið fyrir ýmsum að ekkert þessara úrræða dyggðu þeim. Dópskatturinn sem lagður er á til að hjálpa dópsölunum að byggja upp alvöru glæpagengi, er og verður til þess að ákveðin hópur á mjög erfitt með að búa sómasamlega. Fyrir þá mætti opna bílageymsluna í Ráðhúsinu. Þarna mætti slá upp tjöldum og öðrum skýlum úr endurnýttu efni. Varla eru blikkbeljur toppana í Ráðhúsinu rétthærri en fólk í neyð. Þarna kæmi möguleiki, sem hefði átt að nýta fyrir löngu, að borgarfulltrúar og efra lagið í embættismannalagi borgarinnar, verði gert skylt að ferðast með strætó. Þeir myndu þannig öðlast öðruvísi skilning á því hvers vegna borgarbúar nota strætó svona lítið og þá í framhaldinu gera þær breytingar á leiðarkerfinu, sem gerði kerfið nothæfara fyrir fleiri. Það mætti hafa myndavélar niðri og skjá í anddyrinu uppi til að auðvelt væri að fylgjast með. Þarna væri komin barómetir á ástandið. Ef kjallarinn væri að fyllast yrði borgarstjóri að benda Alþingi á stöðuna og krefjast aðgerða eða að minnsta kosti að : „nú yrði að opna bílageymslu Alþingis“. Þarna er komin pakki aðgerða sem kostaði hið opinbera lítið ef nokkuð. Það þarf bara viljann í verkið. Sama hvaða aðgerða gripið er til, þá duga þær ekki ef hingað er flutt inn fólk í of miklu magni. Það eru ekki bara flóttafólk heldur verðum við, ef annað dugir ekki, að segja okkur frá Schengensamkomulaginu og leyfa aðeins hóflegan innflutning og þá fyrst í störf sem borga vel. Höfundur er fyrrverandi bóndi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Efnahagsmál Húsnæðismál Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Skoðun Engum til sóma Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Sjá meira
1.Það verður áfram að vera góður grundvöllur fyrir þann byggingariðnað sem er í landinu og það þarf að styrkja hann, meðal annars með því að útskrifa fleiri iðnaðarmenn. Það kerfi sem fyrir er á að taka við þegar jafnvægi er náð. 2.Eins og vísitalan er reiknuð mun skortur á húsnæði gera erfitt að hafa svipaða vexti hér og annarsstaðar. Um leið og vextir lækkuðu mun verð á húsnæði rjúka upp. Seðlabankinn hefur gjaldeyrisvarasjóð. Það þyrfti að koma upp húsnæðisvarasjóði. Til þess þyrfti að byggja nokkur þúsund íbúðir sem hægt væri að halda til haga, selja og leigja, eftir þörfum, til að halda jafnvægi á markaðinum. Til að allt færi ekki á hvolf hér væri best að girða af svæði til dæmis Skeifuna, ryðja niður kofunum á svæðinu og fá Kínverska verktaka til að byggja skóg af 25 hæða blokkum. Þetta yrðu fyrst og fremst litlar íbúðir(svalir ekki skylda) sem fólk gæti eignast sem fyrstu eign. Meðan verið væri að byggja væri svæðið frísvæði og gætu verktakarnir komið með erlent vinnuafl, en það yrði að halda sig mikið til innan girðingar og flyttu burt að verkinu loknu. Þetta yrði tímabundin aðgerð. Lánin yrðu erlend. Við værum í raun að flytja inn íbúðir til að ná jafnvægi. Ekki mætti selja þær eða leigja það hratt að markaðurinn, sem er fyrir, hryndi. Þessi framkvæmd myndi að öllum líkindum geta skilað hagnaði. 3.Í staðin fyrir vísitölu lánin, yrði komið á hlutdeildarlánakerfi. Sá sem hyggðist eignast húseign hefði kost á að spara inn á þetta kerfi. Hægt væri að velja nokkur viðmið hvað varðar verð og stærð húsnæðis. Við tökum 50 milljóna eign sem dæmi. Vextir þessara innlána yrðu 0,75%. Þegar viðkomandi væri komin með 10% eignar í sparnað, gæti hann fengið lán 90% af viðmiðunareign með 2,5% vöxtum. Vextirnir væru þá fyrst og fremst til að vega á móti rýrnun á eigninni. Kaupandi ætti í upphafi aðeins 10% af eigninni. Segjum að kaupandi borgaði 200,000 á mánuði þá væri hann að eignast 1.400.000 í íbúðinni á ári og yrði lánið borgað að fullu á 30 árum. Vitanlega hækkuðu afborganir í takt við húsnæðisverð, en við reiknum með að ná jafnvægi þannig að húsnæðisverð ætti að fylgja launahækkunum. Þegar vel áraði væri hægt að borga meira, ef illa áraði gæti viðkomandi fengið að borga minna en aldrei minna en vextina. Það væri upplagt að lífeyrissjóðirnir fjármögnuðu sjóðinn. 4.Hugsum okkur einbýlishús, til dæmis gæti það verið í Garðabæ. Þarna búa í dag tvær hræður. Það ætti að vera leyfilegt að selja svona hús, sem margar eignir. Bílskúrinn yrði tvær eignir og húsið þrjár. Þarna gæti ungt fólk keypt sína fyrstu eign. Það gæti síðan stækkað húsið smátt og smátt.. Það mætti byggja ofan á húsið hæð með góðu risi og kvistum, eftir því sem fjölskyldurnar stækkuðu eða þau teldu þörf á. Þetta var gert í öllum borgum hér áður. Þarna væri endurvakin sá möguleiki að duglegt fólk gæti byggt yfir sig húsnæði. Eins mætti vel hugsa sér að íbúarnir leigðu pláss á lóðinni fyrir gámahús. Ein gata í Lundunum gæti orðið eins og þorp. Kostnaður bæjarfélagsins lítill. Það þyrfti aðeins að hætta að þvinga upp á íbúana óþarfa afskiptasemi hins opinbera. 5.Hluti af lausninni gæti verið að leyfa bráðabyrgðar gámahýsi sem víðast. Tökum dæmi að af Klambratúni mætti taka einn þriðja fyrir svona hús. Meðfram Miklubrautinni væri hægt að setja þriggja hæða gámahúsalengju og síðan þéttar raðir gáma og hjólhýsa innan við. Engir gluggar yrðu að Miklubrautinni . Þarna gætu listamenn bæði innlendir og frægir erlendir, málað og sprautað. Það liði ekki á löngu þangað til þessi veggur yrði heimsfrægur og eitt aðal kennileiti Reykjavíkur og kæmist sennilega á heimsminjaskrá Unesco. Borgarstjórar gætu sýnt erlendum gestum 5 stjörnu slömm á Íslandi. 6.Það er ljóst að svo illa er komið fyrir ýmsum að ekkert þessara úrræða dyggðu þeim. Dópskatturinn sem lagður er á til að hjálpa dópsölunum að byggja upp alvöru glæpagengi, er og verður til þess að ákveðin hópur á mjög erfitt með að búa sómasamlega. Fyrir þá mætti opna bílageymsluna í Ráðhúsinu. Þarna mætti slá upp tjöldum og öðrum skýlum úr endurnýttu efni. Varla eru blikkbeljur toppana í Ráðhúsinu rétthærri en fólk í neyð. Þarna kæmi möguleiki, sem hefði átt að nýta fyrir löngu, að borgarfulltrúar og efra lagið í embættismannalagi borgarinnar, verði gert skylt að ferðast með strætó. Þeir myndu þannig öðlast öðruvísi skilning á því hvers vegna borgarbúar nota strætó svona lítið og þá í framhaldinu gera þær breytingar á leiðarkerfinu, sem gerði kerfið nothæfara fyrir fleiri. Það mætti hafa myndavélar niðri og skjá í anddyrinu uppi til að auðvelt væri að fylgjast með. Þarna væri komin barómetir á ástandið. Ef kjallarinn væri að fyllast yrði borgarstjóri að benda Alþingi á stöðuna og krefjast aðgerða eða að minnsta kosti að : „nú yrði að opna bílageymslu Alþingis“. Þarna er komin pakki aðgerða sem kostaði hið opinbera lítið ef nokkuð. Það þarf bara viljann í verkið. Sama hvaða aðgerða gripið er til, þá duga þær ekki ef hingað er flutt inn fólk í of miklu magni. Það eru ekki bara flóttafólk heldur verðum við, ef annað dugir ekki, að segja okkur frá Schengensamkomulaginu og leyfa aðeins hóflegan innflutning og þá fyrst í störf sem borga vel. Höfundur er fyrrverandi bóndi.
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar