Brjótum niður múra – alþjóðlegur dagur fatlaðs fólks í dag Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar 3. desember 2022 14:31 Alþjóðadagur fatlaðs fólk verður haldinn hátíðlegur um allan heim í dag 3. desesember. Yfirskrift dagsins í ár eru Umbreytandi lausnir í inngildandi þróun: hlutverk nýsköpunar í átt til aðgengilegs og jafns heims. Alþjóðadagur fatlaðs fólks var fyrst haldinn árið 1992 af Sameinuðu þjóðunum til þess að vekja athygli á málefnum og réttindum fatlaðs fólks um allan heim. Deginum er ætlað að auka vitund almennings um mikilvægi þess að skapa samfélög án aðgreiningar og að fatlað fólk séu þátttakendur á öllum sviðum samfélagsins. Árið 1993 hélt Þroskahjálp fyrst upp á daginn með því að veita Múrbrjótinn þeim einstaklingum sem hafa látið til sín taka til þess að auka þátttöku fatlaðs fólks í samfélaginu, brjóta niður múra, vinna gegn fordómum og breyta viðhorfum fólks. Allir þessir einstaklingar og verkefni sem hlotið hafa Múrbrjótinn hafa aukið tækifæri, þátttöku og bætt líf fatlaðs fólks á ólíkum sviðum samfélagsins. Gróska í réttindabaráttu er mikil. Margt hefur áunnist á liðnum árum og við finnum að viðhorfin gagnvart fötluðu fólki eru að breytast hægt og sígandi til hins betra. Það er jákvætt en gengur þó alltof hægt á mörgum sviðum samfélagsins okkar. Staðreyndin er því miður sú að múrarnir sem hindra virka þátttöku fatlaðs fólks í samfélaginu, og svipta það tækifærum sem það á að fá að njóta eins og aðrir, eru ennþá allt of margir og allt of háir. Þá má nefna múra á borð við aðgengi að menntun, þjónustu, rafrænum skilríkjum, atvinnu, íþróttaiðkunn og tómstundum, upplýsingum og það að eignast heimili. Nú er hafin vinna við landsáætlun um innleiðingu á samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks en við bindum vonir við að samningurinn verði lögfestur hið allra fyrsta. Múrbrjóturinn dregur nafn sitt af því að viðurkenningin er veitt þeim sem að mati samtakanna brjóta niður múra í réttindamálum og viðhorfum til fatlaðs fólks og stuðla þannig að því að það fái tækifæri til að vera fullgildir þátttakendur í samfélaginu og til að lifa eðlilegu lífi til jafns við aðra. Viðurkenningargripirnir eru smíðaðir í handverkstæðinu Ásgarði þar sem fólk með þroskahömlun starfar. Margar tilnefningar bárust samtökunum en þeir sem voru valdir sem múrbrjótar fyrir árið 2022 eru: Eva Ágústa Aradóttir og Guðlaug Svala Kristjánsdóttir Fyrir hlaðvarpsþættina ,,Ráfað um rófið’’ er fjalla um einhverfu frá hinum ýmsum hliðum í daglegu lífi. Eva Ágústa og Guðlaug Svala fjalla í hlaðvarpinu um einhverfu frá hinum ýmsum hliðum og fá gjarnan til sín einhverft fólk til að ræða um ýmislegt sem það er að upplifa í daglegu lífi. Hlaðvarpið er sjálfsprottið framtak þeirra tveggja, í framhaldi af hugmynd Evu Ágústu og tekið upp í Rabbrými Bókasafns Hafnarfjarðar. Hafa þessir þættir opnað sýn margra fyrir fjölbreytileika einhverfunnar og eru jafnvel læknar og sérfræðingar farnir að benda fólki á þetta fræðsluefni. Þær hafa fengið til sín góða gesti og ræða allt milli himins og jarðar eins og t.d. húmor, vináttu, einhverfugrímuna, áföll, fíkn, samskipti, aðgengi, skilning og skilningsleysi, valdamisvægi og siðfræði. Lára Þorsteinsdóttir Fyrir baráttu fyrir aðgengi að háskólanámi án aðgreiningar. Lára hefur brennandi áhuga á sagnfræði og hefur barist ötullega fyrir því að fá að stunda nám í sagnfræðideild HÍ. Hún hefur verið óhrædd við að gagnrýna stjórnvöld og tala fyrir því að fatlað fólk eigi sama rétt og aðrir á að mennta sig og lætur ekkert stoppa sig. Lára fékk inngöngu í grunnáfanga í haust og fær hún að láta ljós sitt skína og læra það sem hún hefur áhuga á. Finnbogi Örn Rúnarssson Fyrir baráttu fyrir aðgengi að háskólanámi án aðgreiningar. Finnbogi Örn hóf nám í fréttamennsku við Háskóla Íslands í haust en hann hefur um árabil haldið úti fréttamiðli á samfélagsmiðlinum Instagram ,,Fréttir með Finnboga‘‘ sem vakið hefur mikla athygli og opnað augu fólks fyrir því að gefa öllum tækifæri án aðgreiningar. Hann er algjör fréttafíkill og fylgist vel með því sem er í gangi hverju sinni og hefur gott fréttanef. Hann hefur einnig fengið að vera sérstakur gestur Kastljóss og tók viðtal við Katrínu Jakobsdóttur um stuðningu íslenskra stjórnvalda við fötluð börn í Úkraínu. Ég óska múrbrjótum Þroskahjálpar ársins 2022 til hamingju með viðurkenningarnar og þakka þeim innilega fyrir það mikla hugrekki og þrautseigju sem þau hafa sýnt til að leggja sitt af mörkum til að brjóta niður vonda og tilgangslausa múra í samélaginu. Múra sem eru engum til gagns en viðhalda ömurlegu óréttlæti og svipta fólk tækifærum og lífsgæðum sem allir eiga að fá að njóta án mismununar og aðgreiningar í samfélagi sem leggur áherslu á mannréttindi og jöfn tækifæri fólks og ekki bara í orði heldur í verki. Setjum okkur markmið fyrir komandi ár og hjálpumst við að brjóta niður múrana og eins og segir í heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna: Skiljum engan eftir! Höfundur er formaður Landssamtakanna Þroskahjálpar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Málefni fatlaðs fólks Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir Skoðun Veistu þitt skýjaspor? Hólmfríður Rut Einarsdóttir,Þóra Rut Jónsdóttir Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Skoðun Engum til sóma Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Sjá meira
Alþjóðadagur fatlaðs fólk verður haldinn hátíðlegur um allan heim í dag 3. desesember. Yfirskrift dagsins í ár eru Umbreytandi lausnir í inngildandi þróun: hlutverk nýsköpunar í átt til aðgengilegs og jafns heims. Alþjóðadagur fatlaðs fólks var fyrst haldinn árið 1992 af Sameinuðu þjóðunum til þess að vekja athygli á málefnum og réttindum fatlaðs fólks um allan heim. Deginum er ætlað að auka vitund almennings um mikilvægi þess að skapa samfélög án aðgreiningar og að fatlað fólk séu þátttakendur á öllum sviðum samfélagsins. Árið 1993 hélt Þroskahjálp fyrst upp á daginn með því að veita Múrbrjótinn þeim einstaklingum sem hafa látið til sín taka til þess að auka þátttöku fatlaðs fólks í samfélaginu, brjóta niður múra, vinna gegn fordómum og breyta viðhorfum fólks. Allir þessir einstaklingar og verkefni sem hlotið hafa Múrbrjótinn hafa aukið tækifæri, þátttöku og bætt líf fatlaðs fólks á ólíkum sviðum samfélagsins. Gróska í réttindabaráttu er mikil. Margt hefur áunnist á liðnum árum og við finnum að viðhorfin gagnvart fötluðu fólki eru að breytast hægt og sígandi til hins betra. Það er jákvætt en gengur þó alltof hægt á mörgum sviðum samfélagsins okkar. Staðreyndin er því miður sú að múrarnir sem hindra virka þátttöku fatlaðs fólks í samfélaginu, og svipta það tækifærum sem það á að fá að njóta eins og aðrir, eru ennþá allt of margir og allt of háir. Þá má nefna múra á borð við aðgengi að menntun, þjónustu, rafrænum skilríkjum, atvinnu, íþróttaiðkunn og tómstundum, upplýsingum og það að eignast heimili. Nú er hafin vinna við landsáætlun um innleiðingu á samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks en við bindum vonir við að samningurinn verði lögfestur hið allra fyrsta. Múrbrjóturinn dregur nafn sitt af því að viðurkenningin er veitt þeim sem að mati samtakanna brjóta niður múra í réttindamálum og viðhorfum til fatlaðs fólks og stuðla þannig að því að það fái tækifæri til að vera fullgildir þátttakendur í samfélaginu og til að lifa eðlilegu lífi til jafns við aðra. Viðurkenningargripirnir eru smíðaðir í handverkstæðinu Ásgarði þar sem fólk með þroskahömlun starfar. Margar tilnefningar bárust samtökunum en þeir sem voru valdir sem múrbrjótar fyrir árið 2022 eru: Eva Ágústa Aradóttir og Guðlaug Svala Kristjánsdóttir Fyrir hlaðvarpsþættina ,,Ráfað um rófið’’ er fjalla um einhverfu frá hinum ýmsum hliðum í daglegu lífi. Eva Ágústa og Guðlaug Svala fjalla í hlaðvarpinu um einhverfu frá hinum ýmsum hliðum og fá gjarnan til sín einhverft fólk til að ræða um ýmislegt sem það er að upplifa í daglegu lífi. Hlaðvarpið er sjálfsprottið framtak þeirra tveggja, í framhaldi af hugmynd Evu Ágústu og tekið upp í Rabbrými Bókasafns Hafnarfjarðar. Hafa þessir þættir opnað sýn margra fyrir fjölbreytileika einhverfunnar og eru jafnvel læknar og sérfræðingar farnir að benda fólki á þetta fræðsluefni. Þær hafa fengið til sín góða gesti og ræða allt milli himins og jarðar eins og t.d. húmor, vináttu, einhverfugrímuna, áföll, fíkn, samskipti, aðgengi, skilning og skilningsleysi, valdamisvægi og siðfræði. Lára Þorsteinsdóttir Fyrir baráttu fyrir aðgengi að háskólanámi án aðgreiningar. Lára hefur brennandi áhuga á sagnfræði og hefur barist ötullega fyrir því að fá að stunda nám í sagnfræðideild HÍ. Hún hefur verið óhrædd við að gagnrýna stjórnvöld og tala fyrir því að fatlað fólk eigi sama rétt og aðrir á að mennta sig og lætur ekkert stoppa sig. Lára fékk inngöngu í grunnáfanga í haust og fær hún að láta ljós sitt skína og læra það sem hún hefur áhuga á. Finnbogi Örn Rúnarssson Fyrir baráttu fyrir aðgengi að háskólanámi án aðgreiningar. Finnbogi Örn hóf nám í fréttamennsku við Háskóla Íslands í haust en hann hefur um árabil haldið úti fréttamiðli á samfélagsmiðlinum Instagram ,,Fréttir með Finnboga‘‘ sem vakið hefur mikla athygli og opnað augu fólks fyrir því að gefa öllum tækifæri án aðgreiningar. Hann er algjör fréttafíkill og fylgist vel með því sem er í gangi hverju sinni og hefur gott fréttanef. Hann hefur einnig fengið að vera sérstakur gestur Kastljóss og tók viðtal við Katrínu Jakobsdóttur um stuðningu íslenskra stjórnvalda við fötluð börn í Úkraínu. Ég óska múrbrjótum Þroskahjálpar ársins 2022 til hamingju með viðurkenningarnar og þakka þeim innilega fyrir það mikla hugrekki og þrautseigju sem þau hafa sýnt til að leggja sitt af mörkum til að brjóta niður vonda og tilgangslausa múra í samélaginu. Múra sem eru engum til gagns en viðhalda ömurlegu óréttlæti og svipta fólk tækifærum og lífsgæðum sem allir eiga að fá að njóta án mismununar og aðgreiningar í samfélagi sem leggur áherslu á mannréttindi og jöfn tækifæri fólks og ekki bara í orði heldur í verki. Setjum okkur markmið fyrir komandi ár og hjálpumst við að brjóta niður múrana og eins og segir í heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna: Skiljum engan eftir! Höfundur er formaður Landssamtakanna Þroskahjálpar.
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar