Ákall til frambjóðenda í komandi Alþingiskosningum Sævar Þór Jónsson skrifar 18. október 2017 10:00 Nú þegar fara í hönd kosningar til alþingis þá hlaðast upp kosningaloforðin. Kjósendur fara ekki varhluta af loforðum um bætt samfélag frá þeim sem nú gefa kost á sér til Alþingis. Það er ekki laust við það að maður sé alveg hættur að hlusta á loforðin því þau jú hljóða svo kunnuglega orðið og virðast aldrei vera ofarlega á stefnuskránni þegar þegar kemur að efndum. Lengi vel hafa heilbrigðismálin verið ofarlega á loforðalista flokkanna en oft virðist skorta nánari útlistun á því hvað það er nákvæmlega sem þarf að bæta í heilbrigðiskerfinu. Talað er um að byggja nýjan spítala eins og það sé lausn á öllum vanda heilbrigðiskerfisins. Aðilar virðast ekki einu sinni geta komið sér saman um hvar umræddur spítali á að vera. Hvað sem því líður þá sakna ég frekari útlistunar á því hvað eigi í reynd að gera til að bæta innviði kerfisins. Ég er sérstaklega áhugasamur um að vita hvað stjórnmálamenn þessa lands ætla að gera í geðheilbrigðismálum en sá málaflokkur hefur verið mér hugleikinn sérstaklega eftir vofveiflega atburði sem átt hafa sér stað innan geðdeildar Landsspítalans þar sem tveir karlmenn með stuttu millibili sviptu sig lífi innan deildarinnar. Eins og ég hef ítrekað áður þá getur það varla dulist neinum að það er eitthvað verulega mikið að í geðheilbrigðismálum þegar atburðir sem þessir gerast ítrekað innan sömu deildar með skömmu millibili. Ég legg áherslu á að þingmenn taki þetta alvarlega og leggi áherslu á að gera eitthvað í þessum málum og um leið beiti sér fyrir því að fram fari rannsókn á því hvað hefur farið úrskeiðis innan þessarar deildar. Þetta er sérstaklega mikilvægt ekki bara til að koma í veg fyrir að slíkir atburðir endurtaki sig heldur einnig til að svara ýmsum ósvöruðum spurningum sem hvíla á fjölskyldum og aðstandendum þessara manna. Fjölskyldur þessara manna hafa þurft í sorg sinni að ganga á milli Heródusar og Pílatusar. Sem lömanni þeirra og ekki síst sem manneskju blöskrar mig hvernig framkoma yfirvalda innan heilbrigðiskerfisns hefur verið gagnvart þessum aðstandendum. Sagan er stutt en í reynd endurspeglar hún getuleysið í kerfinu og hversu óskilvirkt kerfið er þegar svona atvik eiga sér stað. Það er þyngra en tárum taki að fjalla um þessa hörmungasögu en í reynd tel ég mikilvægt að upplýsa um stöðu þessara mála, að hluta til í þeim tilgangi að gefa verðandi þingmönnum innsýn inn í þær aðstæður sem aðstandendur þurfa að upplifa innan kerfisins. Á meðan sonur umbjóðenda minna dvaldi á geðdeild hafði hann ítrekað samband við sína nánustu og sagðist ætla að svipta sig lífi þá þegar. Í hvert skipti hafði fjölskyldan umsvifalaust samband við geðdeild til þess að vara starfsfólk þar við og svo hægt væri að grípa inní ef þurfti. Ávallt var þeim tjáð að þau þyrftu ekki að hafa áhyggjur. Raunin var önnur eins og kom á daginn þegar hinn sonur umbjóðenda minna vildi heimsækja bróður sinn á geðdeild. Þá var það of seint. Það að aðstandandi hafi þurft að koma að nánum ættingja sínum föllnum fyrir eigin hendi inni á geðdeildinni verður að teljast súrealíst í hið minnsta. Ekki er hægt að lýsa þeim sársauka og erfiðleikum sem aðstandendur þessa manns þurftu að ganga í gegnum. Þrátt fyrir það þá hefur eftirfylgni og umsjón spítalans með aðstandendunum verið lítil sem engin en það er önnur saga. Hér verðum við að staldra við aðstæður innan spítalans og hvernig það má gerast að einstaklingar sem eru í bráðri hættu vegna ranghugmynda geti svipt sig lífi innan deildar sem á að vera þannig úr garði gerð að koma veg fyrir slíkt. Þetta er alvarlegt mál sem verður taka á og um leið verða stjórnvöld að átta sig á alvarlegum aðstæðum sem myndast hafa innan geðheilbrigðiskerfisins. T.d. er talið að það þurfi ca 150 milljónir til að gera nauðsynlegar úrbætur á geðdeild landsspítalans svo deildin uppfylli þær kröfur sem gerðar eru til slíkra deildar. Hvar er umræðan um þessi mál á stefnuskrá flokkanna? Er ekki kominn tími að við sem samfélag gyrðum okkur í brók og gerum eitthvað í þessum málum hinum látnu og aðstandendum þeirra til virðingar. Erum við svo köld að halda því fram að við getum rekið velferðarkerfi sem leyfir slíkum atburðum að gerast án þess að hræra legg né lið?Höfundur er lögmaður Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Kosningar 2017 Sævar Þór Jónsson Mest lesið Halldór 4. 10. 2025 Halldór Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Nú þegar fara í hönd kosningar til alþingis þá hlaðast upp kosningaloforðin. Kjósendur fara ekki varhluta af loforðum um bætt samfélag frá þeim sem nú gefa kost á sér til Alþingis. Það er ekki laust við það að maður sé alveg hættur að hlusta á loforðin því þau jú hljóða svo kunnuglega orðið og virðast aldrei vera ofarlega á stefnuskránni þegar þegar kemur að efndum. Lengi vel hafa heilbrigðismálin verið ofarlega á loforðalista flokkanna en oft virðist skorta nánari útlistun á því hvað það er nákvæmlega sem þarf að bæta í heilbrigðiskerfinu. Talað er um að byggja nýjan spítala eins og það sé lausn á öllum vanda heilbrigðiskerfisins. Aðilar virðast ekki einu sinni geta komið sér saman um hvar umræddur spítali á að vera. Hvað sem því líður þá sakna ég frekari útlistunar á því hvað eigi í reynd að gera til að bæta innviði kerfisins. Ég er sérstaklega áhugasamur um að vita hvað stjórnmálamenn þessa lands ætla að gera í geðheilbrigðismálum en sá málaflokkur hefur verið mér hugleikinn sérstaklega eftir vofveiflega atburði sem átt hafa sér stað innan geðdeildar Landsspítalans þar sem tveir karlmenn með stuttu millibili sviptu sig lífi innan deildarinnar. Eins og ég hef ítrekað áður þá getur það varla dulist neinum að það er eitthvað verulega mikið að í geðheilbrigðismálum þegar atburðir sem þessir gerast ítrekað innan sömu deildar með skömmu millibili. Ég legg áherslu á að þingmenn taki þetta alvarlega og leggi áherslu á að gera eitthvað í þessum málum og um leið beiti sér fyrir því að fram fari rannsókn á því hvað hefur farið úrskeiðis innan þessarar deildar. Þetta er sérstaklega mikilvægt ekki bara til að koma í veg fyrir að slíkir atburðir endurtaki sig heldur einnig til að svara ýmsum ósvöruðum spurningum sem hvíla á fjölskyldum og aðstandendum þessara manna. Fjölskyldur þessara manna hafa þurft í sorg sinni að ganga á milli Heródusar og Pílatusar. Sem lömanni þeirra og ekki síst sem manneskju blöskrar mig hvernig framkoma yfirvalda innan heilbrigðiskerfisns hefur verið gagnvart þessum aðstandendum. Sagan er stutt en í reynd endurspeglar hún getuleysið í kerfinu og hversu óskilvirkt kerfið er þegar svona atvik eiga sér stað. Það er þyngra en tárum taki að fjalla um þessa hörmungasögu en í reynd tel ég mikilvægt að upplýsa um stöðu þessara mála, að hluta til í þeim tilgangi að gefa verðandi þingmönnum innsýn inn í þær aðstæður sem aðstandendur þurfa að upplifa innan kerfisins. Á meðan sonur umbjóðenda minna dvaldi á geðdeild hafði hann ítrekað samband við sína nánustu og sagðist ætla að svipta sig lífi þá þegar. Í hvert skipti hafði fjölskyldan umsvifalaust samband við geðdeild til þess að vara starfsfólk þar við og svo hægt væri að grípa inní ef þurfti. Ávallt var þeim tjáð að þau þyrftu ekki að hafa áhyggjur. Raunin var önnur eins og kom á daginn þegar hinn sonur umbjóðenda minna vildi heimsækja bróður sinn á geðdeild. Þá var það of seint. Það að aðstandandi hafi þurft að koma að nánum ættingja sínum föllnum fyrir eigin hendi inni á geðdeildinni verður að teljast súrealíst í hið minnsta. Ekki er hægt að lýsa þeim sársauka og erfiðleikum sem aðstandendur þessa manns þurftu að ganga í gegnum. Þrátt fyrir það þá hefur eftirfylgni og umsjón spítalans með aðstandendunum verið lítil sem engin en það er önnur saga. Hér verðum við að staldra við aðstæður innan spítalans og hvernig það má gerast að einstaklingar sem eru í bráðri hættu vegna ranghugmynda geti svipt sig lífi innan deildar sem á að vera þannig úr garði gerð að koma veg fyrir slíkt. Þetta er alvarlegt mál sem verður taka á og um leið verða stjórnvöld að átta sig á alvarlegum aðstæðum sem myndast hafa innan geðheilbrigðiskerfisins. T.d. er talið að það þurfi ca 150 milljónir til að gera nauðsynlegar úrbætur á geðdeild landsspítalans svo deildin uppfylli þær kröfur sem gerðar eru til slíkra deildar. Hvar er umræðan um þessi mál á stefnuskrá flokkanna? Er ekki kominn tími að við sem samfélag gyrðum okkur í brók og gerum eitthvað í þessum málum hinum látnu og aðstandendum þeirra til virðingar. Erum við svo köld að halda því fram að við getum rekið velferðarkerfi sem leyfir slíkum atburðum að gerast án þess að hræra legg né lið?Höfundur er lögmaður
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun