Hvað segir Morgunblaðið nú um stöðu litlu ríkjanna í ESB? Ole Anton Bieltvedt skrifar 8. janúar 2025 06:00 Yfirleitt er vandaður bragur á efni Morgunblaðsins, enda blaðamenn og starfsmenn flestir hæfir og góðir fagmenn. Undantekning eru þó á öllu, og hefur ritstjórn Mogga, „öðrum ritstjóranum“, gengið erfiðlega að gefa góða og rétta mynd af ESB og Evru í sínum fréttum og skrifum. Á þessu varð þó nokkur bragarbót nýlega, þegar blaðamaður Mogga, Skúli Halldórsson, skrifaði fréttaskýringu um ESB í blaðið. Var gott og gleðilegt, að loks væri þar fjallað um málið af fagmennsku og kunnáttu. Rétt farið með, og frá staðreyndum skýrt. Hefur „hinn ritstjórinn“ væntanlega stuðlað að eða gefið grænt ljós á þessa umfjöllun. Leyfir undirritaður sér að fjalla um og birta hluta þessarar fréttskýringar hér, en hún á erindi víðar en á Mogga: „Lítil ríki fá stór sæti við borðið • Ný framkvæmdastjórn ESB • Fulltrúi Eistlands stýrir utanríkismálum • Fulltrúi Litáens fer með varnarmál og stýrir átaki til að endurvopna ríki sambandsins • Von der Leyen fær fimm ár til viðbótar“ Þannig var fyrirsögn/undirfyrirsögn fréttarskýringarinnar, en þar kemur það einmitt fram, sem máli skiptir fyrir okkur Íslendinga, ef við viljum verða fullgilt aðiladarríki, með áhrif, ekki bara hálfgilt og áhrifalaust, að litlu þjóðirnar fá einatt stór sæti við valdaborðið hjá ESB. Varðandi helztu valdastöður í ESB, þá ræður einstaklingurinn, hæfni hans og geta, en ekki þjóðin eða stærð hennar, sem að baki stendur. Í tíu ár, eða frá 2004 til 2014, var José Manuel Barroso, frá Portúgal, einu litlu þjóðanna, forseti framkvæmdastjórnarinnar, og var Jean-Claude Juncker, frá smáríkinu Lúxumborg, forseti hennar frá 2014 til 2019. Í heil 15 ár fóru fulltrúar fámennra ríkja sambandsins fyrir valdamestu stofnun þess. Blaðamaður Mogga fjallar svo um um skipanir í helztu stöður ESB og helztu afstöðu og áherzlumál ríkjasambandnsins til næstu fimm ár með þessum hætti: „Skipanir í helstu stöður framkvæmdastjórnarinnar þykja vera til marks um forgangsröðunina næstu fimm árin. Kaja Kallas, fyrrverandi forsætisráðherra Eistlands (eitt smáríkjanna), verður nýr framkvæmdastjóri utanríkismála. Þá mun Andrius Kubilius, fyrrverandi forsætisráðherra Litáens (annað smáríkjanna), stýra varnarmálum og þar með átaki sambandsins um að endurvopnast hratt og vel. Bæði líta þau á rússnesk stjórnvöld sem óvin og hafa gagnrýnt þau mjög. Sjálf sagði von der Leyen í ávarpi sínu að það væri „eitthvað að“ þegar í Moskvu væri allt að níu prósentum af þjóðarframleiðslu varið til varnarmála, á meðan hlutfallið væri 1,9% í Evrópusambandinu. „Útgjöld okkar til varnarmála verða að aukast. Við þurfum innri markað fyrir varnir. Við þurfum að styðja við varnariðnað,“ sagði hún. Áður hefur hún bent á að sambandið þurfi að fjárfesta 500 milljarða evra á næsta áratug til að halda í við Rússland og Kína. Segja má að það sé enn brýnna nú, eftir að Trump hlaut endurkjör til forseta vestanhafs, þar sem óttast er að hann kunni að draga úr framlagi Bandaríkjanna til varnarmála í Evrópu og úr stuðningi við Úkraínu“. Um viðskiptastefnuna Viðskiptastefna sambandsins, sem heyra mun undir Maros Sefcovic frá Slóvakíu (enn eitt smáríkjanna ), gæti einnig orðið mikilvægari en áður í ljósi loforða Trumps um innleiðingu tolla á innfluttar vörur. Von der Leyen minntist ekki á Trump í ræðunni en sagði að Evrópa þyrfti að vinna upp forskot Bandaríkjanna í nýsköpun til að efnahagur sambandsins geti blómstrað. Stephane Sejourne frá Frakklandi á að stýra iðnaðarstefnu Evrópusambandsins, en framleiðsla innan ríkja þess stendur höllum fæti gagnvart samkeppni frá Kína auk þess sem mikill raforkukostnaður og dræmar fjárfestingar hafa haft áhrif til hins verra. Gera þarf fyrirtækjum auðveldara að vaxa í Evrópu Sejourne, sem áður var utanríkisráðherra Frakklands, mun þurfa að starfa með Teresu Ribera frá Spáni, sem stýrir málaflokki samkeppnishæfni og orkuskipta. „Við þurfum bráðnauðsynlega meiri fjárfestingar í einkageiranum,“ sagði Von der Leyen enn fremur og bætti við að gera þyrfti fyrirtækjum auðveldara að vaxa í Evrópu. Stjórnmálaskýrendur á meginlandinu segja að von der Leyen kunni að gegna enn stærra hlutverki við að móta framtíð álfunnar á sínu öðru kjörtímabili, í ljósi þess að staða ríkjandi stjórnvalda í Frakklandi og Þýskalandi hefur veikst að undanförnu“ Þetta er hluti áhugaverðrar umfjöllunnar Skúla Halldórssonar um ESB í Mogga 28. nóvember sl. Hér er stöðu, áformum og áherzlum ríkjasambandsins næstu fimm árin vel lýst. Er eldhugur í framkvæmdastjórn ESB, eins og skynja má, og kemur enn skýrt fram, hversu stóru hlutverki litlu ríkin í sambandinu gegna, andstætt því, sem óheiðarlegir eða óupplýstir andstæðingar ESB halda fram. Hér má bæta því við, að Roberta Metsola frá smáríkinu Möltu, er forseti Evrópuþingsins í Strassborg. Smáríkin innan ESB hafa því ráðið fyrir og ráða í vaxandi mæli fyrir mörgum af lykilembættum og valdastöðum ríkjasambandsins. Gæti klár fulltrúi frá Íslandi komizt í þann hóp, ef við værum bara með; á leikvellinum, ekki á hliðarlínunni, eða, öllu heldur, á bekknum, í raun hangandi þar eins og illagerður hlutur án möguleika á að komast í leikinn. Höfundur er samfélagsrýnir. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skapandi leiðir í skóla- og frístundastarfi Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Verum öll tengd Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Sjá meira
Yfirleitt er vandaður bragur á efni Morgunblaðsins, enda blaðamenn og starfsmenn flestir hæfir og góðir fagmenn. Undantekning eru þó á öllu, og hefur ritstjórn Mogga, „öðrum ritstjóranum“, gengið erfiðlega að gefa góða og rétta mynd af ESB og Evru í sínum fréttum og skrifum. Á þessu varð þó nokkur bragarbót nýlega, þegar blaðamaður Mogga, Skúli Halldórsson, skrifaði fréttaskýringu um ESB í blaðið. Var gott og gleðilegt, að loks væri þar fjallað um málið af fagmennsku og kunnáttu. Rétt farið með, og frá staðreyndum skýrt. Hefur „hinn ritstjórinn“ væntanlega stuðlað að eða gefið grænt ljós á þessa umfjöllun. Leyfir undirritaður sér að fjalla um og birta hluta þessarar fréttskýringar hér, en hún á erindi víðar en á Mogga: „Lítil ríki fá stór sæti við borðið • Ný framkvæmdastjórn ESB • Fulltrúi Eistlands stýrir utanríkismálum • Fulltrúi Litáens fer með varnarmál og stýrir átaki til að endurvopna ríki sambandsins • Von der Leyen fær fimm ár til viðbótar“ Þannig var fyrirsögn/undirfyrirsögn fréttarskýringarinnar, en þar kemur það einmitt fram, sem máli skiptir fyrir okkur Íslendinga, ef við viljum verða fullgilt aðiladarríki, með áhrif, ekki bara hálfgilt og áhrifalaust, að litlu þjóðirnar fá einatt stór sæti við valdaborðið hjá ESB. Varðandi helztu valdastöður í ESB, þá ræður einstaklingurinn, hæfni hans og geta, en ekki þjóðin eða stærð hennar, sem að baki stendur. Í tíu ár, eða frá 2004 til 2014, var José Manuel Barroso, frá Portúgal, einu litlu þjóðanna, forseti framkvæmdastjórnarinnar, og var Jean-Claude Juncker, frá smáríkinu Lúxumborg, forseti hennar frá 2014 til 2019. Í heil 15 ár fóru fulltrúar fámennra ríkja sambandsins fyrir valdamestu stofnun þess. Blaðamaður Mogga fjallar svo um um skipanir í helztu stöður ESB og helztu afstöðu og áherzlumál ríkjasambandnsins til næstu fimm ár með þessum hætti: „Skipanir í helstu stöður framkvæmdastjórnarinnar þykja vera til marks um forgangsröðunina næstu fimm árin. Kaja Kallas, fyrrverandi forsætisráðherra Eistlands (eitt smáríkjanna), verður nýr framkvæmdastjóri utanríkismála. Þá mun Andrius Kubilius, fyrrverandi forsætisráðherra Litáens (annað smáríkjanna), stýra varnarmálum og þar með átaki sambandsins um að endurvopnast hratt og vel. Bæði líta þau á rússnesk stjórnvöld sem óvin og hafa gagnrýnt þau mjög. Sjálf sagði von der Leyen í ávarpi sínu að það væri „eitthvað að“ þegar í Moskvu væri allt að níu prósentum af þjóðarframleiðslu varið til varnarmála, á meðan hlutfallið væri 1,9% í Evrópusambandinu. „Útgjöld okkar til varnarmála verða að aukast. Við þurfum innri markað fyrir varnir. Við þurfum að styðja við varnariðnað,“ sagði hún. Áður hefur hún bent á að sambandið þurfi að fjárfesta 500 milljarða evra á næsta áratug til að halda í við Rússland og Kína. Segja má að það sé enn brýnna nú, eftir að Trump hlaut endurkjör til forseta vestanhafs, þar sem óttast er að hann kunni að draga úr framlagi Bandaríkjanna til varnarmála í Evrópu og úr stuðningi við Úkraínu“. Um viðskiptastefnuna Viðskiptastefna sambandsins, sem heyra mun undir Maros Sefcovic frá Slóvakíu (enn eitt smáríkjanna ), gæti einnig orðið mikilvægari en áður í ljósi loforða Trumps um innleiðingu tolla á innfluttar vörur. Von der Leyen minntist ekki á Trump í ræðunni en sagði að Evrópa þyrfti að vinna upp forskot Bandaríkjanna í nýsköpun til að efnahagur sambandsins geti blómstrað. Stephane Sejourne frá Frakklandi á að stýra iðnaðarstefnu Evrópusambandsins, en framleiðsla innan ríkja þess stendur höllum fæti gagnvart samkeppni frá Kína auk þess sem mikill raforkukostnaður og dræmar fjárfestingar hafa haft áhrif til hins verra. Gera þarf fyrirtækjum auðveldara að vaxa í Evrópu Sejourne, sem áður var utanríkisráðherra Frakklands, mun þurfa að starfa með Teresu Ribera frá Spáni, sem stýrir málaflokki samkeppnishæfni og orkuskipta. „Við þurfum bráðnauðsynlega meiri fjárfestingar í einkageiranum,“ sagði Von der Leyen enn fremur og bætti við að gera þyrfti fyrirtækjum auðveldara að vaxa í Evrópu. Stjórnmálaskýrendur á meginlandinu segja að von der Leyen kunni að gegna enn stærra hlutverki við að móta framtíð álfunnar á sínu öðru kjörtímabili, í ljósi þess að staða ríkjandi stjórnvalda í Frakklandi og Þýskalandi hefur veikst að undanförnu“ Þetta er hluti áhugaverðrar umfjöllunnar Skúla Halldórssonar um ESB í Mogga 28. nóvember sl. Hér er stöðu, áformum og áherzlum ríkjasambandsins næstu fimm árin vel lýst. Er eldhugur í framkvæmdastjórn ESB, eins og skynja má, og kemur enn skýrt fram, hversu stóru hlutverki litlu ríkin í sambandinu gegna, andstætt því, sem óheiðarlegir eða óupplýstir andstæðingar ESB halda fram. Hér má bæta því við, að Roberta Metsola frá smáríkinu Möltu, er forseti Evrópuþingsins í Strassborg. Smáríkin innan ESB hafa því ráðið fyrir og ráða í vaxandi mæli fyrir mörgum af lykilembættum og valdastöðum ríkjasambandsins. Gæti klár fulltrúi frá Íslandi komizt í þann hóp, ef við værum bara með; á leikvellinum, ekki á hliðarlínunni, eða, öllu heldur, á bekknum, í raun hangandi þar eins og illagerður hlutur án möguleika á að komast í leikinn. Höfundur er samfélagsrýnir.
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun