Dulin mein íslenskt stjórnkerfis Ólafur Ágúst Hraundal skrifar 20. nóvember 2024 08:45 Spilling íslenskrar stjórnsýslu Íslenskt stjórnkerfi hefur lengi verið gagnrýnt fyrir alvarlega spillingu og frændhygli sem hefur markað djúp spor í samfélagið. Nýlegar rannsóknir sýna að Ísland hefur fallið niður á spillingarvísitölu Transparency International, þar sem landið situr nú í 19. sæti, verst allra Norðurlanda. Þetta lýsir best hvað Ísland er mikið spillingarbæli auðvaldsins, hagsmunatengsl og hroki hafa grafið undan trausti almennings á kerfinu. Dæmin eru mörg, og sum þeirra eru stórmál sem hafa skaðað og markað íslenskt samfélag. Spilling og hagsmunaárekstrar Samherjamálið í málinu var Íslenska sjávarútvegsfyrirtækið Samherji sakað um að greiða mútur til embættismanna í Namibíu til að tryggja sér veiðikvóta. Helgi Seljan sem fór fyrir Kveiks þættinum sem fjallaði um þetta mál þar sem einnig var sýnt fram á skatta undanskot í gegnum skúffufyrirtæki. Einu afleiðingarnar sem urðu af þessum þætti var að Helga Seljan og þeir blaðamenn sem komu að málinu voru slaufaðir, þeim var sturtað niður og hent á haf út. Einkavæðing Íslandsbanka hefur einnig vakið mikla gagnrýni þar sem skortur á gagnsæi í söluferlinu vakti upp spurningar um hvort hagsmunir fárra hafi ráðið för. Þessi skugga sala endaði með að Íslandsbanki var sektaður um 1,2 milljarð króna, sem íslenska þjóðin fékk beint í fangið. Þessi atburður hefur haft áhrif á traust almennings til bankans og leitt til þess að stórir viðskiptavinir hafa sagt upp viðskiptum sínum við hann. Hvalveiði er nýjasta dæmið þegar Gunnar Bergmann Jónsson, sonur Jón Gunnarssonar þingmanns Sjálfstæðisflokksins, var að gera sig breiðan fyrir huldumanni sem fór undir fölsku flaggi sem Austurrískur fjárfestir í von um að landa risa fasteigna díl. Þessi minnimátarkennd eða mikilmennskubrjálæði vekur hjá manni spurningar um persónuleg tengsl og hagsmuni sem virðast ráða miklu í stjórnmálum á Íslandi. Teflón Bjarni um hann er hægt að skrifa heila bók, hvernig dusta á af sér rykið. Innra eftirlit og ábyrgðarleysi innan lögreglunnar Lögreglan sem á að gæta að lögum og reglum samfélagsins hefur sætt gagnrýni fyrir skort á innra eftirliti og frændhygli í starfi. Það hafa komið upp mál þar sem lögreglumenn hafa brotið á samstarfmönnum vegna áreitis í starfi, þeir eru fluttir á milli deilda í án þess að axla ábyrgð. Það er eins og það séu aðrar reglur sem gilda um starfsmenn embættisins en hjá hinum almenna borgara, þeir þurfa ekki að taka afleiðingum gjörða sinna en almenningur þarf að sæta fangelsi eða missa djobbið. Það að lögreglan fari sjálf með rannsókn á sjálfri sér skapar gríðalega mikla hlutdrægni og grefur undan trausti til rannsókna. Það er eins og Lögreglan sé yfir lög hafin þegar það snýr að þeim sjálfum, þar að auki hefur komið í ljós að forvirkar rannsóknarheimildir eru oft notaðar án nægilegs eftirlits, sem vekur áhyggjur um misnotkun valds. Hryðjuverkamálið þar sem tveir einstaklingar voru dæmdir fyrir að breyta skotvopnum og gera þau sjálfvirk, sá lögreglan aldrei ástæðu til að yfirheyra eða rannsaka neitt sérstaklega þann sem tók það að sér að breyta skotvopnunum fyrir þá. Það var vegna þess að þar var á ferðinni faðir frú Sigríðar Bjarkar Ríkislögreglustjóra. Grím ur Grímss on yfirlögregluþjónn, í gegnum hans starfsferil hafa komið upp atvik þar sem hann ásamt öðrum meðstjórnendum Lögreglu hafa verið sakaðir af verjendum sakborninga að mál þeirra séu einungis rannsökuð til sektar en ekki til sýknu. Aurum-málið er skýrt dæmi þar sem farið var á svig við lög, gögnum var leynt sem hefðu getað hreinsað sakborning af sökum, mál sem hélt sakborningi í gíslingu í 16 ár. Nú er Grímur í framboði fyrir Viðreisn og skipar þriðja í sæti í sínu kjördæmi. Það er til umhugsunar hvort einstaklingur sem hefur farið fram með þessum hætti sé hæfur til að taka sæti á Alþingi. Er þetta siðferðið sem við viljum hafa þar og hafa áhrif á framtíð þjóðar? Þetta er spurning sem kjósendur verða að velta alvarlega fyrir sér. Spillinginn á sér víðar rætur Frændhygli er stórt vandamál innan íslenska stjórnkerfisins. Persónulegar vináttu- og fjölskyldutengingar hafa leitt til þess að hæfileikaríkir einstaklingar hafa ekki komist að, þar sem þeir njóta ekki sömu forréttindana. Þetta ábyrgðarleysi “ég man ekki“, hefur grafið undan trausti. Almenningur líður fyrir þann siðferðisbrest sem spillingin hefur alið af sér. Upplifanir almennings að stjórnvöld séu ekki að sinna skyldum sínum af heiðarleika og ábyrgð. Að hagsmunir okkar spilltu elítú hafi forgang fram yfir almenna hagsmuni. Íslenskt samfélag kallar nú eftir umbótum. Það er ljóst að stjórnvöld og lögreglan þarf að taka á spillingu, frændhygli og ábyrgðarleysi með auknu gagnsæi, skýrari reglum og óháðu eftirliti. Með því að bæta eftirlit og ábyrgð innan kerfisins má stuðla að endurheimt trausts og tryggja að almannahagsmunir séu ávallt í forgangi. Að öðrum kosti mun íslenskt samfélag halda áfram líða fyrir þá siðferðisskekkju sem spilling veldur. Höfundur er fangi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Mest lesið Halldór 23.8.2025 Halldór Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson Skoðun Skoðun Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Loforðið sem borgarstjóri gleymdi Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson skrifar Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir skrifar Sjá meira
Spilling íslenskrar stjórnsýslu Íslenskt stjórnkerfi hefur lengi verið gagnrýnt fyrir alvarlega spillingu og frændhygli sem hefur markað djúp spor í samfélagið. Nýlegar rannsóknir sýna að Ísland hefur fallið niður á spillingarvísitölu Transparency International, þar sem landið situr nú í 19. sæti, verst allra Norðurlanda. Þetta lýsir best hvað Ísland er mikið spillingarbæli auðvaldsins, hagsmunatengsl og hroki hafa grafið undan trausti almennings á kerfinu. Dæmin eru mörg, og sum þeirra eru stórmál sem hafa skaðað og markað íslenskt samfélag. Spilling og hagsmunaárekstrar Samherjamálið í málinu var Íslenska sjávarútvegsfyrirtækið Samherji sakað um að greiða mútur til embættismanna í Namibíu til að tryggja sér veiðikvóta. Helgi Seljan sem fór fyrir Kveiks þættinum sem fjallaði um þetta mál þar sem einnig var sýnt fram á skatta undanskot í gegnum skúffufyrirtæki. Einu afleiðingarnar sem urðu af þessum þætti var að Helga Seljan og þeir blaðamenn sem komu að málinu voru slaufaðir, þeim var sturtað niður og hent á haf út. Einkavæðing Íslandsbanka hefur einnig vakið mikla gagnrýni þar sem skortur á gagnsæi í söluferlinu vakti upp spurningar um hvort hagsmunir fárra hafi ráðið för. Þessi skugga sala endaði með að Íslandsbanki var sektaður um 1,2 milljarð króna, sem íslenska þjóðin fékk beint í fangið. Þessi atburður hefur haft áhrif á traust almennings til bankans og leitt til þess að stórir viðskiptavinir hafa sagt upp viðskiptum sínum við hann. Hvalveiði er nýjasta dæmið þegar Gunnar Bergmann Jónsson, sonur Jón Gunnarssonar þingmanns Sjálfstæðisflokksins, var að gera sig breiðan fyrir huldumanni sem fór undir fölsku flaggi sem Austurrískur fjárfestir í von um að landa risa fasteigna díl. Þessi minnimátarkennd eða mikilmennskubrjálæði vekur hjá manni spurningar um persónuleg tengsl og hagsmuni sem virðast ráða miklu í stjórnmálum á Íslandi. Teflón Bjarni um hann er hægt að skrifa heila bók, hvernig dusta á af sér rykið. Innra eftirlit og ábyrgðarleysi innan lögreglunnar Lögreglan sem á að gæta að lögum og reglum samfélagsins hefur sætt gagnrýni fyrir skort á innra eftirliti og frændhygli í starfi. Það hafa komið upp mál þar sem lögreglumenn hafa brotið á samstarfmönnum vegna áreitis í starfi, þeir eru fluttir á milli deilda í án þess að axla ábyrgð. Það er eins og það séu aðrar reglur sem gilda um starfsmenn embættisins en hjá hinum almenna borgara, þeir þurfa ekki að taka afleiðingum gjörða sinna en almenningur þarf að sæta fangelsi eða missa djobbið. Það að lögreglan fari sjálf með rannsókn á sjálfri sér skapar gríðalega mikla hlutdrægni og grefur undan trausti til rannsókna. Það er eins og Lögreglan sé yfir lög hafin þegar það snýr að þeim sjálfum, þar að auki hefur komið í ljós að forvirkar rannsóknarheimildir eru oft notaðar án nægilegs eftirlits, sem vekur áhyggjur um misnotkun valds. Hryðjuverkamálið þar sem tveir einstaklingar voru dæmdir fyrir að breyta skotvopnum og gera þau sjálfvirk, sá lögreglan aldrei ástæðu til að yfirheyra eða rannsaka neitt sérstaklega þann sem tók það að sér að breyta skotvopnunum fyrir þá. Það var vegna þess að þar var á ferðinni faðir frú Sigríðar Bjarkar Ríkislögreglustjóra. Grím ur Grímss on yfirlögregluþjónn, í gegnum hans starfsferil hafa komið upp atvik þar sem hann ásamt öðrum meðstjórnendum Lögreglu hafa verið sakaðir af verjendum sakborninga að mál þeirra séu einungis rannsökuð til sektar en ekki til sýknu. Aurum-málið er skýrt dæmi þar sem farið var á svig við lög, gögnum var leynt sem hefðu getað hreinsað sakborning af sökum, mál sem hélt sakborningi í gíslingu í 16 ár. Nú er Grímur í framboði fyrir Viðreisn og skipar þriðja í sæti í sínu kjördæmi. Það er til umhugsunar hvort einstaklingur sem hefur farið fram með þessum hætti sé hæfur til að taka sæti á Alþingi. Er þetta siðferðið sem við viljum hafa þar og hafa áhrif á framtíð þjóðar? Þetta er spurning sem kjósendur verða að velta alvarlega fyrir sér. Spillinginn á sér víðar rætur Frændhygli er stórt vandamál innan íslenska stjórnkerfisins. Persónulegar vináttu- og fjölskyldutengingar hafa leitt til þess að hæfileikaríkir einstaklingar hafa ekki komist að, þar sem þeir njóta ekki sömu forréttindana. Þetta ábyrgðarleysi “ég man ekki“, hefur grafið undan trausti. Almenningur líður fyrir þann siðferðisbrest sem spillingin hefur alið af sér. Upplifanir almennings að stjórnvöld séu ekki að sinna skyldum sínum af heiðarleika og ábyrgð. Að hagsmunir okkar spilltu elítú hafi forgang fram yfir almenna hagsmuni. Íslenskt samfélag kallar nú eftir umbótum. Það er ljóst að stjórnvöld og lögreglan þarf að taka á spillingu, frændhygli og ábyrgðarleysi með auknu gagnsæi, skýrari reglum og óháðu eftirliti. Með því að bæta eftirlit og ábyrgð innan kerfisins má stuðla að endurheimt trausts og tryggja að almannahagsmunir séu ávallt í forgangi. Að öðrum kosti mun íslenskt samfélag halda áfram líða fyrir þá siðferðisskekkju sem spilling veldur. Höfundur er fangi.
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar