Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 18. maí 2024 08:01 Sigurður Ingi Jónasson telur að betur megi taka á skuldamálum meðan fangar afplána svo þeir séu í betri stöðu þegar þeir hafa lokið við afplánun. Umboðsmaður skuldara stendur stundum bjargarlaus þegar kemur að því að greiða úr fjármálum fanga og fyrrverandi fanga. Kallað er eftir heildarsýn stjórnvalda og að sérstaklega verði skoðað hvernig meðhöndla eigi skuldir fanga sem oftar en ekki losna úr afplánun en stíga um leið inn í skuldafangelsi. Rætt var um fjármál fanga í umræðuþættinum Frelsið er yndislegt á dögunum þar sem gestir voru Ásta Sigrún Helgadóttir, umboðsmaður skuldara, Sigurður Ingi Jónasson, fyrrverandi fangi, og Bjarki Már Magnússon, lögfræðingur hjá lögfræðiaðstoð Afstöðu. Þar kom meðal annars fram að fangar í íslenskum fangelsum eigi það flestir sammerkt að hafa komið sér í djúpt skuldafen sem þeir hafi þá miklar áhyggjur af þegar þeir losna úr afplánun. Helst eru það fésektir, sakarkostnaður, skattaskuldir og meðlagsskuldir sem fylgja út í frelsið og eru þar fjötur um fót. „Þetta fólk er tilbúið að vinna en það er tekin mjög há prósenta af launum þeirra til að greiða ríkinu til baka og þar af leiðandi á það erfitt með að ná endum saman. Þetta er ein ástæða þess að fólk heldur áfram í glæpum og að endurkomur í íslensk fangelsi eru jafn algengar og raun ber vitni,“ segir Guðmundur Ingi Þóroddsson, formaður Afstöðu, og annar þáttastjórnenda. „Ég held að það þurfi nýtt kerfi, að eitthvað taki við og það er ljóst að ef fólk fengi þessar skuldir felldar niður þá myndi samfélagið hagnast töluvert meira en nemur skuldunum.“ Steypti sér í skuldir Sigurður Ingi rekur í þættinum sína sögu og tekur skýrt fram að hann sé ekkert fórnarlamb, hann hafi sjálfur steypt sér í skuldir. Það þurfi aftur á móti ekki að gera fólki það svona erfitt að klóra sig úr óreiðunni aftur. „Mér finnst skrítið að fólk er dæmt í fangelsi á sinni kennitölu, nafni og sinni persónu og staðan liggur því alveg fyrir, að það sé ekki strax sett af stað dagskrá til að greiða úr þessum málum. Í hvert skipti sem ég fór inn og svo aftur út var ég í verri og verri stöðu, bæði andlega og fjárhagslega. Ég skil ekki af hverju er ekki tekið á þessum málum þegar menn koma inn í fangelsið því þannig getur fólk komist aftur í takt við samfélagið þegar afplánun lýkur.“ Guðmunudr Ingi segir Afstöðu eiga í góðu samstarfi við embætti umboðsmanns skuldara og hafa milligöngu fyrir félagsmenn um lögfræðiaðstoð. Rekast á veggi eftir afplánun Bjarki Már segir að dómþolar breiði hreinlega bara sængina yfir höfuð þegar komi að skuldamálum. Þeir greiði ekki skuldir og skili ekki skattaskýrslum, jafnvel til margra ára. „Þeir hafa ekki viljað hugsa um þetta, svo koma þeir út og þá byrja þeir að rekast á veggi og þá er jafnvel bara fínt að fara inn aftur. Tíminn skiptir öllu máli og það að farið sé í þessi mál strax í upphafi afplánunar.“ Ásta Sigrún segir taka heilshugar undir það að þörf sé á skoða fjármál fanga og fyrrverandi fanga gaumgæfilega. „Það er svo mikilvægt að hafa þessa félagslegu sýn. Hvað viljum við að taki við? Hvernig viljum við að þessar skuldir séu meðhöndlaðar. Við erum í stöðugum viðræðum við innheimtumiðstöð sekta og sakarkostnaðar og almennt við stjórnvöld um þessi úrræði því við erum stundum mjög bjargarlaus. Við vinnum eftir ákveðnum lögum, fangar leita til okkar og þá hugsum við að það væri hægt að gera meira.“ Fangelsismál Mest lesið Níu sviptir leyfi meðan á annað hundrað kvartana hafa borist Innlent Ferðamaður neitaði að borga reikninginn og lét öllum illum látum Innlent Stungumanni í Bankastrætismálinu aftur stungið í steininn Innlent „Forsetinn var aldrei óviðeigandi við neinn“ Erlent Farþegar látnir sofa á gólfinu á hóteli í Keflavík Innlent Eigandi Sante segir málið gjörunnið: „Frelsið sigrar alltaf að lokum” Innlent „Beint frá býli dagurinn“ býður landsmönnum í heimsókn Innlent Útihátíð fyrir ungmenni gekk eins og í sögu Innlent Serena Williams opnar sig um notkun þyngdarstjórnunarlyfja Erlent Sjö ára hlaupari kemur hópnum yfir línuna í sjötta maraþoninu á morgun Innlent Fleiri fréttir Eigandi Sante segir málið gjörunnið: „Frelsið sigrar alltaf að lokum” 99 ára gömul tombóla á Borg í Grímsnesi og engin núll Vínsali býst við ákæru, kúnnalisti Epstein og stemming í bænum Reiðhjólabændur með vaktað hjólastæði í Traðarkoti til miðnættis Níu sviptir leyfi meðan á annað hundrað kvartana hafa borist „Beint frá býli dagurinn“ býður landsmönnum í heimsókn Útihátíð fyrir ungmenni gekk eins og í sögu Ferðamaður neitaði að borga reikninginn og lét öllum illum látum Stungumanni í Bankastrætismálinu aftur stungið í steininn Sjö ára hlaupari kemur hópnum yfir línuna í sjötta maraþoninu á morgun Skoða að flýta aðgerðum í húsnæðismálum til að ná tökum á verðbólgunni „Versti tíminn, allra versti tíminn“ Gamall þristur strand vegna skorts á bensíni Hátt í tveggja tíma veðmálaauglýsing í boði Rúv Hraðbankinn ófundinn, hungursneyð og skólar hefjast Farþegar látnir sofa á gólfinu á hóteli í Keflavík Grunaður hraðbankaþjófur í gæslu eftir allt saman Þurfa að bíða lengur eftir að komast í Sundhöllina Bíll konunnar sást á upptöku Þáttastjórnendum X-sins sagt upp Líta málið „mjög alvarlegum augum“ Hella áfenginu niður og hringja í foreldra Tuttugu milljónir í bankanum og kona í gæsluvarðhaldi Rigning og rok í methlaupi Sleppt úr gæsluvarðhaldi en málið enn til rannsóknar Hlaup hafið úr Hafrafellslóni Hungursneyð lýst yfir og forsætisráðherra segir alþjóðasamfélagið ráðalaust Aðstoðar allt að fimmtán ára gömul börn að hætta með bleyju Hungursneið á Gasa, strokulaxar og metþátttaka í Reykjavíkurmaraþoni Grjóthart nei hjá dúxinum í Yale Sjá meira
Rætt var um fjármál fanga í umræðuþættinum Frelsið er yndislegt á dögunum þar sem gestir voru Ásta Sigrún Helgadóttir, umboðsmaður skuldara, Sigurður Ingi Jónasson, fyrrverandi fangi, og Bjarki Már Magnússon, lögfræðingur hjá lögfræðiaðstoð Afstöðu. Þar kom meðal annars fram að fangar í íslenskum fangelsum eigi það flestir sammerkt að hafa komið sér í djúpt skuldafen sem þeir hafi þá miklar áhyggjur af þegar þeir losna úr afplánun. Helst eru það fésektir, sakarkostnaður, skattaskuldir og meðlagsskuldir sem fylgja út í frelsið og eru þar fjötur um fót. „Þetta fólk er tilbúið að vinna en það er tekin mjög há prósenta af launum þeirra til að greiða ríkinu til baka og þar af leiðandi á það erfitt með að ná endum saman. Þetta er ein ástæða þess að fólk heldur áfram í glæpum og að endurkomur í íslensk fangelsi eru jafn algengar og raun ber vitni,“ segir Guðmundur Ingi Þóroddsson, formaður Afstöðu, og annar þáttastjórnenda. „Ég held að það þurfi nýtt kerfi, að eitthvað taki við og það er ljóst að ef fólk fengi þessar skuldir felldar niður þá myndi samfélagið hagnast töluvert meira en nemur skuldunum.“ Steypti sér í skuldir Sigurður Ingi rekur í þættinum sína sögu og tekur skýrt fram að hann sé ekkert fórnarlamb, hann hafi sjálfur steypt sér í skuldir. Það þurfi aftur á móti ekki að gera fólki það svona erfitt að klóra sig úr óreiðunni aftur. „Mér finnst skrítið að fólk er dæmt í fangelsi á sinni kennitölu, nafni og sinni persónu og staðan liggur því alveg fyrir, að það sé ekki strax sett af stað dagskrá til að greiða úr þessum málum. Í hvert skipti sem ég fór inn og svo aftur út var ég í verri og verri stöðu, bæði andlega og fjárhagslega. Ég skil ekki af hverju er ekki tekið á þessum málum þegar menn koma inn í fangelsið því þannig getur fólk komist aftur í takt við samfélagið þegar afplánun lýkur.“ Guðmunudr Ingi segir Afstöðu eiga í góðu samstarfi við embætti umboðsmanns skuldara og hafa milligöngu fyrir félagsmenn um lögfræðiaðstoð. Rekast á veggi eftir afplánun Bjarki Már segir að dómþolar breiði hreinlega bara sængina yfir höfuð þegar komi að skuldamálum. Þeir greiði ekki skuldir og skili ekki skattaskýrslum, jafnvel til margra ára. „Þeir hafa ekki viljað hugsa um þetta, svo koma þeir út og þá byrja þeir að rekast á veggi og þá er jafnvel bara fínt að fara inn aftur. Tíminn skiptir öllu máli og það að farið sé í þessi mál strax í upphafi afplánunar.“ Ásta Sigrún segir taka heilshugar undir það að þörf sé á skoða fjármál fanga og fyrrverandi fanga gaumgæfilega. „Það er svo mikilvægt að hafa þessa félagslegu sýn. Hvað viljum við að taki við? Hvernig viljum við að þessar skuldir séu meðhöndlaðar. Við erum í stöðugum viðræðum við innheimtumiðstöð sekta og sakarkostnaðar og almennt við stjórnvöld um þessi úrræði því við erum stundum mjög bjargarlaus. Við vinnum eftir ákveðnum lögum, fangar leita til okkar og þá hugsum við að það væri hægt að gera meira.“
Fangelsismál Mest lesið Níu sviptir leyfi meðan á annað hundrað kvartana hafa borist Innlent Ferðamaður neitaði að borga reikninginn og lét öllum illum látum Innlent Stungumanni í Bankastrætismálinu aftur stungið í steininn Innlent „Forsetinn var aldrei óviðeigandi við neinn“ Erlent Farþegar látnir sofa á gólfinu á hóteli í Keflavík Innlent Eigandi Sante segir málið gjörunnið: „Frelsið sigrar alltaf að lokum” Innlent „Beint frá býli dagurinn“ býður landsmönnum í heimsókn Innlent Útihátíð fyrir ungmenni gekk eins og í sögu Innlent Serena Williams opnar sig um notkun þyngdarstjórnunarlyfja Erlent Sjö ára hlaupari kemur hópnum yfir línuna í sjötta maraþoninu á morgun Innlent Fleiri fréttir Eigandi Sante segir málið gjörunnið: „Frelsið sigrar alltaf að lokum” 99 ára gömul tombóla á Borg í Grímsnesi og engin núll Vínsali býst við ákæru, kúnnalisti Epstein og stemming í bænum Reiðhjólabændur með vaktað hjólastæði í Traðarkoti til miðnættis Níu sviptir leyfi meðan á annað hundrað kvartana hafa borist „Beint frá býli dagurinn“ býður landsmönnum í heimsókn Útihátíð fyrir ungmenni gekk eins og í sögu Ferðamaður neitaði að borga reikninginn og lét öllum illum látum Stungumanni í Bankastrætismálinu aftur stungið í steininn Sjö ára hlaupari kemur hópnum yfir línuna í sjötta maraþoninu á morgun Skoða að flýta aðgerðum í húsnæðismálum til að ná tökum á verðbólgunni „Versti tíminn, allra versti tíminn“ Gamall þristur strand vegna skorts á bensíni Hátt í tveggja tíma veðmálaauglýsing í boði Rúv Hraðbankinn ófundinn, hungursneyð og skólar hefjast Farþegar látnir sofa á gólfinu á hóteli í Keflavík Grunaður hraðbankaþjófur í gæslu eftir allt saman Þurfa að bíða lengur eftir að komast í Sundhöllina Bíll konunnar sást á upptöku Þáttastjórnendum X-sins sagt upp Líta málið „mjög alvarlegum augum“ Hella áfenginu niður og hringja í foreldra Tuttugu milljónir í bankanum og kona í gæsluvarðhaldi Rigning og rok í methlaupi Sleppt úr gæsluvarðhaldi en málið enn til rannsóknar Hlaup hafið úr Hafrafellslóni Hungursneyð lýst yfir og forsætisráðherra segir alþjóðasamfélagið ráðalaust Aðstoðar allt að fimmtán ára gömul börn að hætta með bleyju Hungursneið á Gasa, strokulaxar og metþátttaka í Reykjavíkurmaraþoni Grjóthart nei hjá dúxinum í Yale Sjá meira