Er of mikill hiti í hleðslunni hjá þér? Ágúst Mogensen skrifar 18. apríl 2024 09:31 Við leiðum sjaldnast hugann að snúrum, en á hverju heimili má að jafnaði finna tugi metra af rafmagnssnúrum sem liggja flestar í leyni meðfram veggjum og undir húsgögnum. Þó þær þyki ekki mikið prýði er hlutverk þeirra mikilvægt, enda sjá þær til þess að rafmagn berist í þau fjölmörgu rafmagnstæki sem meðal fjölskylda þarf á að halda daglega í leik og starfi. En samhliða fjölgun heimilis- og farartækja sem ganga fyrir rafhlöðum hafa brunar vegna hleðslu raftækja færst í aukanna. Þekktustu tækin eru símar, fartölvur og rafmagnshjól af ýmsu tagi. Á síðasta ári var grunur um a.m.k tólf elda sem rekja mátti til hleðslu rafhlaupahjóla, en árin á undan voru þeir að meðaltali fimm skv. upplýsingum frá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins. Dæmi eru um rafmagnselda sem rekja má til hleðslu fartölva og rafmagnstækja eins og hleðsluborvéla. Hér eru ótalin þau skipti sem fólk kemur að tækinu sínu eftir hleðslu þegar snúran er byrjuð að bráðna og heppni að ekki fór verr. Af þessum sökum er mikilvægt að ítreka mikilvæg forvarna og umgengnisreglna við hleðslu rafmagnstækja. Ofhitnun hleðslutækja Þó framfarir í tækni hafi gert hleðslu hraðari og skilvirkari, hafa þær einnig getið af sér nýjar áhættur ef varúðarráðstafanir eru ekki gerðar. Ein helsta hættan sem tengist hleðslu er hættan á ofhitnun. Þegar tæki er tengt við hleðslu dregur það rafmagn frá aflgjafanum til að endurnýja rafhlöðuna. Í þessu ferli er orku breytt í hita sem getur valdið því að tækið verður hlýtt viðkomu. Þó að einhver hitamyndun sé eðlileg, getur of mikil hitauppsöfnun leitt til ofhitnunar, sem aftur eykur hættu á eldi. Er skemmd á rafhlöðunni? Ef það er sjáanleg skemmd á tækinu þínu/rafhlöðunni eftir t.d. að þú misstir það í gólfið þá er öruggast að fá nýja rafhlöðu. Skemmdar rafhlöður eru algeng ástæða eldsvoða og á þessu sviði eigum við ekki að spara við okkur. Ekki reyna að laga rafhlöðuna eða líma hana saman. Vinnueftirlitið í Bandaríkjunum (OSHA) hefur bent á þessa hættu þar sem mörg tæki sem við notum við vinnu eru með liþíum rafhlöðu. Þráðlausar myndavélar, talstöðvar og handverkfæri nota undantekningarlaust þessa gerð rafhlaðna. Ertu að ofhlaða? Með ofhleðslu er átt við þegar rafmagnstæki er áfram tengt við hleðslutæki eftir að það hefur náð fullri hleðslu. Ofhleðsla eyðir ekki aðeins orku heldur myndar einnig óþarfa hita, sem veldur auknu álagi á rafhlöðu og innri íhluti. Í sumum tilfellum getur þetta leitt til niðurbrots rafhlöðunnar, bólgu og, í versta falli rafhlöðuelda. Skoðaðu gæði hleðslutækis Það er alltaf öruggast að nota hleðslutæki frá framleiðanda tækisins sem er verið að hlaða. Notkun á fölsuðum eða lággæða hleðslutækjum og snúrum sem uppfylla ekki öryggisstaðla ber að varast. Þessir ódýrt framleiddu fylgihlutir eru ef til vill ekki með rétta einangrun eða öryggi sem eykur líkurnar á rafmagnsbilunum og skammhlaupum. Verið gagnrýnin á allar hleðslusnúrur og takið sjáanlega laskaðar eða viðgerðar snúrur úr umferð. Gætum þess að spara ekki aurinn með því að henda krónunum. Veldu vel staðinn til að hlaða Raftæki er best að hlaða á föstu, óeldfimu undirlagi þar sem loftar um þau. Flestir eru nokkuð grunlausir þegar kemur að hleðslu tækja sem nota liþíum rafhlöður enda treystum við því að varan sé örugg. Alla jafna eru vottuð raftæki örugg en við þurfum samt að fylgjast með ástandi þeirra af og til. Vörumst að hafa hleðslutæki í notkun innan um eldfimt undirlag eða yfirbreiðslur og hafið reykskynjara í svefnherbergjum. Hleðslu- og rafmagnstæki sem eru upp í rúmi, liggja á eða undir sæng, púða eða kodda, valda eldhættu. Ekki hengja föt á rafmagnshjól í hleðslu. Best er að rafhlaupahjól og hleðslutæki standi á steingólfi eða álíka fleti. Hvernig slekk ég eldinn? Ef þú metur stöðuna þannig að eldur og reykur sé of mikill þá lokar þú dyrunum, hringir í 112, aðvarar fólk í kringum þig og yfirgefur húsnæðið. Líf og heilsa er alltaf forgangsatriði. Efnahvörf geta verið öflug og gosið úr liþíum rafhlöðu eins og lítilli flugeldaköku. Haltu því fjarlægð og gættu að því að eldurinn getur gosið upp aftur. Höfundur er sérfræðingur í forvörnum hjá Verði tryggingum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ágúst Mogensen Slysavarnir Rafhlaupahjól Tryggingar Mest lesið Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Í nafni frelsis og valdeflingar Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson Skoðun Stúlka frá Gaza sem að missti allt Asil Jihad Al-Masri Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson Skoðun Skoðun Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason skrifar Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal skrifar Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ógn og ofbeldi á vinnustöðum – hvað er til ráða Gísli Níls Einarsson skrifar Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson skrifar Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson skrifar Skoðun Barnvæn borg byggist á traustu leikskólakerfi Stefán Pettersson skrifar Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ójöfnuður í fjármögnun nýsköpunarverkefna Elinóra Inga Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þjóð án máls – hver þegir, hver fær að tala? Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar Skoðun Lýðræði og samfélagsmiðlar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Þetta er ekki tölfræði, heldu líf fólks Sandra B. Franks skrifar Skoðun Stjórnmálaklækir og hræsni Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Samfélag sem stendur saman Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Er biðin á enda? Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Lífsstílsvísindi og breytingaskeiðið Harpa Lind Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hærri skattar á ferðamenn draga úr tekjum ríkissjóðs Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Ósýnilegu bjargráð lögreglumannsins Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Óttast Þorgerður úrskurð EFTA-dómstólsins? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisþjóðin sem gleymdi dansinum Brogan Davison,Pétur Ármannsson skrifar Sjá meira
Við leiðum sjaldnast hugann að snúrum, en á hverju heimili má að jafnaði finna tugi metra af rafmagnssnúrum sem liggja flestar í leyni meðfram veggjum og undir húsgögnum. Þó þær þyki ekki mikið prýði er hlutverk þeirra mikilvægt, enda sjá þær til þess að rafmagn berist í þau fjölmörgu rafmagnstæki sem meðal fjölskylda þarf á að halda daglega í leik og starfi. En samhliða fjölgun heimilis- og farartækja sem ganga fyrir rafhlöðum hafa brunar vegna hleðslu raftækja færst í aukanna. Þekktustu tækin eru símar, fartölvur og rafmagnshjól af ýmsu tagi. Á síðasta ári var grunur um a.m.k tólf elda sem rekja mátti til hleðslu rafhlaupahjóla, en árin á undan voru þeir að meðaltali fimm skv. upplýsingum frá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins. Dæmi eru um rafmagnselda sem rekja má til hleðslu fartölva og rafmagnstækja eins og hleðsluborvéla. Hér eru ótalin þau skipti sem fólk kemur að tækinu sínu eftir hleðslu þegar snúran er byrjuð að bráðna og heppni að ekki fór verr. Af þessum sökum er mikilvægt að ítreka mikilvæg forvarna og umgengnisreglna við hleðslu rafmagnstækja. Ofhitnun hleðslutækja Þó framfarir í tækni hafi gert hleðslu hraðari og skilvirkari, hafa þær einnig getið af sér nýjar áhættur ef varúðarráðstafanir eru ekki gerðar. Ein helsta hættan sem tengist hleðslu er hættan á ofhitnun. Þegar tæki er tengt við hleðslu dregur það rafmagn frá aflgjafanum til að endurnýja rafhlöðuna. Í þessu ferli er orku breytt í hita sem getur valdið því að tækið verður hlýtt viðkomu. Þó að einhver hitamyndun sé eðlileg, getur of mikil hitauppsöfnun leitt til ofhitnunar, sem aftur eykur hættu á eldi. Er skemmd á rafhlöðunni? Ef það er sjáanleg skemmd á tækinu þínu/rafhlöðunni eftir t.d. að þú misstir það í gólfið þá er öruggast að fá nýja rafhlöðu. Skemmdar rafhlöður eru algeng ástæða eldsvoða og á þessu sviði eigum við ekki að spara við okkur. Ekki reyna að laga rafhlöðuna eða líma hana saman. Vinnueftirlitið í Bandaríkjunum (OSHA) hefur bent á þessa hættu þar sem mörg tæki sem við notum við vinnu eru með liþíum rafhlöðu. Þráðlausar myndavélar, talstöðvar og handverkfæri nota undantekningarlaust þessa gerð rafhlaðna. Ertu að ofhlaða? Með ofhleðslu er átt við þegar rafmagnstæki er áfram tengt við hleðslutæki eftir að það hefur náð fullri hleðslu. Ofhleðsla eyðir ekki aðeins orku heldur myndar einnig óþarfa hita, sem veldur auknu álagi á rafhlöðu og innri íhluti. Í sumum tilfellum getur þetta leitt til niðurbrots rafhlöðunnar, bólgu og, í versta falli rafhlöðuelda. Skoðaðu gæði hleðslutækis Það er alltaf öruggast að nota hleðslutæki frá framleiðanda tækisins sem er verið að hlaða. Notkun á fölsuðum eða lággæða hleðslutækjum og snúrum sem uppfylla ekki öryggisstaðla ber að varast. Þessir ódýrt framleiddu fylgihlutir eru ef til vill ekki með rétta einangrun eða öryggi sem eykur líkurnar á rafmagnsbilunum og skammhlaupum. Verið gagnrýnin á allar hleðslusnúrur og takið sjáanlega laskaðar eða viðgerðar snúrur úr umferð. Gætum þess að spara ekki aurinn með því að henda krónunum. Veldu vel staðinn til að hlaða Raftæki er best að hlaða á föstu, óeldfimu undirlagi þar sem loftar um þau. Flestir eru nokkuð grunlausir þegar kemur að hleðslu tækja sem nota liþíum rafhlöður enda treystum við því að varan sé örugg. Alla jafna eru vottuð raftæki örugg en við þurfum samt að fylgjast með ástandi þeirra af og til. Vörumst að hafa hleðslutæki í notkun innan um eldfimt undirlag eða yfirbreiðslur og hafið reykskynjara í svefnherbergjum. Hleðslu- og rafmagnstæki sem eru upp í rúmi, liggja á eða undir sæng, púða eða kodda, valda eldhættu. Ekki hengja föt á rafmagnshjól í hleðslu. Best er að rafhlaupahjól og hleðslutæki standi á steingólfi eða álíka fleti. Hvernig slekk ég eldinn? Ef þú metur stöðuna þannig að eldur og reykur sé of mikill þá lokar þú dyrunum, hringir í 112, aðvarar fólk í kringum þig og yfirgefur húsnæðið. Líf og heilsa er alltaf forgangsatriði. Efnahvörf geta verið öflug og gosið úr liþíum rafhlöðu eins og lítilli flugeldaköku. Haltu því fjarlægð og gættu að því að eldurinn getur gosið upp aftur. Höfundur er sérfræðingur í forvörnum hjá Verði tryggingum.
Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar
Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar