Kosningaóreiða RÚV, opið bréf til stjórnar Ríkisútvarpsins Benedikta Guðrún Svavarsdottir skrifar 19. mars 2024 10:30 Ágæta stjórn Ríkisútvarpsins, Hópur sem telur tólf hundruð manns hefur rannsakað og tekið saman vafaatriði vegna símakosningarinnar í Söngvakeppninni 2. mars 2024. Við sendum stjórninni fyrstu samantekt okkar þann 8. mars s.l. og höfum sömuleiðis sent lögfræðiálit sem unnið var fyrir hópinn. Með þessu bréfi vill hópurinn ítreka að jafnræðisregla var brotin í símakosningu Söngvakeppninnar. Útvarpsstjóri hefur reynt að varpa ábyrgð RÚV yfir á kjósendur í keppninni og er mikilvægt að það sé leiðrétt. Útvarpsstjóri fer ranglega með staðreyndir um ruslmerkingu símanúmers Útvarpsstjóri hefur svarað einfaldri spurningu um greinilega ruslmerkingu símanúmers eins keppanda ítrekað með röngum fullyrðingum. Sagði hann það aðeins eiga við Samsung síma og ákveðið varnar forrit í þeim, vandamálið sé því á ábyrgð notenda símanna en ekki RÚV. Þetta stenst ekki og er augljóst öllum sem málið skoða af alvöru. Ruslmerking var viðvarandi á númeri 900 9904, sbr. skjal yfir villumeldingar sem sent var í síðustu viku. Ruslmerking kom fram í iPhone jafnt sem Samsung símum. Þetta snýst því ekki um lélega virkni forritsins eins og útvarpsstjóri hefur haldið fram. Það er nefnilega eiganda símanúmers í svona stórum viðburði, í þessu tilviki RÚV, að prófa öll númerin og sjá til þess að skráning sé þannig í viðeigandi kerfum að þau fái ekki flöggun, séu „köld” (þ.e. hafi ekki verið notuð nýlega í magnúthringingar). Það er líka RÚV að tilkynna strax í útsendingunni ef villa finnst. Það er eðlilegur hluti af eftirliti með símakosningu. Vönduð framkvæmd almanna kosninga af þessu tagi ætti ekki að mismuna þátttakendum eftir tegund síma sem þeir nota og því er með ólíkindum að útvarpsstjóri beri slíkt fyrir sig. Þetta sýnir að þessi kosning sé alls ekki hafin yfir vafa þar sem keppendur stóðu ekki jafnfætis. Það er því algjörlega óviðunandi að útvarpsstjóri verji stofnunina með röngum fullyrðingum. Gallar við símakosningu Það hefur komið í ljós, núna tæpum tveim vikum eftir kosninguna, að fólk hefur verið rukkað fyrir færri atkvæði en það hringdi inn. Þessir sömu aðilar eru með skjáskot af þeim símhringingum sem fóru í gegn en á reikningi frá símafyrirtæki eru ýmist gjaldfærð færri atkvæði eða að engin rukkun hefur borist. Í einu tilfelli voru handfærð inn aukalega 18 skipti þegar viðkomandi sendi inn sönnun þess að hafa hringt inn tuttugu sinnum en ekki tvisvar sinnum eins og gjaldfærsla sýndi sjö dögum eftir kosninguna. Fólk hefur fengið app pakkana sína endurgreidda án nokkurrar ástæðu. Þá hefur fólk verið rukkað fyrir of marga app pakka eða innhringingar. Því hefur hvorki verið svarað hvers vegna “auto max purchase” stilling var ekki virk í kosningunni né hvaða kerfi var notað til að tryggja að umfram atkvæði færu ekki í gegn. Margt bendir til þess að símakosningin sé eitt stórt klúður. Lagahöfundur sigurlagsins er því sammála og mun því ekki fylgja laginu í keppnina. Það er greinilegt að lagahöfundur hefur verið beittur þrýstingi og gefið RÚV eftir að fara með lagið í keppnina þrátt fyrir skýra afstöðu gegn því. Stjórn RÚV ber að skoða hvers vegna slíkum þrýstingi var beitt en aðrir kostir ekki skoðaðir. Í þessari stöðu sem kom upp voru tveir góðir kostir: a) að senda ekkert lag út eftir umdeildasta aðdraganda í sögu keppninnar, b) að ógilda gallaða símakosningu og fylgja fordæmi Norðmanna sem í svipuðum sporum létu dómarakosningu ráða úrslitum. Íhlutun starfsmanna ísraelska ríkisútvarpsins ekki í samræmi við siðareglur Þá skal á það bent að framferði starfsmanna ísraelska ríkisútvarpsins, sem hefur verið opinberað, braut í bága við siðareglur EBU. Reglurnar eru í viðhengi. Það er gagnrýnivert að útvarpsstjóri og RÚV komi sér hjá því að taka afstöðu varðandi þessa íhlutun. Réttlæti og jafnræði Stórum hópi kjósenda í Söngvakeppninni er algjörlega misboðið hvernig RÚV hefur spilað úr þeim aðstæðum sem upp komu í kjölfar keppninnar. Það er mikilvægt fyrir trúverðugleika stofnunarinnar að óháð, vönduð og gagnsæ rannsókn verði gerð svo traust geti skapast á ný. Jafnræðisreglan er ein af hornsteinum lýðræðisins en hana er að finna í 65. gr. Stjórnarskrárinnar: „Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu að öðru leyti. Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.“ Þá segir í 2. mgr. 3.gr. laga nr. 23/2013 um Ríkisútvarpið, fjölmiðil í almannaþágu, að RÚV skuli sinna lýðræðislegu hlutverki sínu m.a. með því að hafa í heiðri lýðræðislegar grundvallarreglur. Einnig kemur fram að RÚV sé þjóðarmiðill og skuli rækja fjölbreytt hlutverk sitt af fagmennsku, metnaði, heiðarleika og virðingu. Framganga RÚV í þessu máli hefur því miður ekki verið í samræmi við þessar grundvallarreglur sem gilda um starfsemi þess. Við teljum okkur tala fyrir meirihluta þjóðarinnar þegar við höldum því fram að kosning sem þjóðin tekur þátt í eigi alltaf að vera hafin yfir vafa og telur það ekki ásættanlega niðurstöðu að „læra eigi af slíkum mistökum til framtíðar”. Með vinsemd og virðingu, Fyrir hönd hópsins Benedikta Guðrún Svavarsdóttir Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Eurovision Ríkisútvarpið Mest lesið Halldór 31.05.2025 Halldór Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Til hamingju með sjómannadaginn Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Sjá meira
Ágæta stjórn Ríkisútvarpsins, Hópur sem telur tólf hundruð manns hefur rannsakað og tekið saman vafaatriði vegna símakosningarinnar í Söngvakeppninni 2. mars 2024. Við sendum stjórninni fyrstu samantekt okkar þann 8. mars s.l. og höfum sömuleiðis sent lögfræðiálit sem unnið var fyrir hópinn. Með þessu bréfi vill hópurinn ítreka að jafnræðisregla var brotin í símakosningu Söngvakeppninnar. Útvarpsstjóri hefur reynt að varpa ábyrgð RÚV yfir á kjósendur í keppninni og er mikilvægt að það sé leiðrétt. Útvarpsstjóri fer ranglega með staðreyndir um ruslmerkingu símanúmers Útvarpsstjóri hefur svarað einfaldri spurningu um greinilega ruslmerkingu símanúmers eins keppanda ítrekað með röngum fullyrðingum. Sagði hann það aðeins eiga við Samsung síma og ákveðið varnar forrit í þeim, vandamálið sé því á ábyrgð notenda símanna en ekki RÚV. Þetta stenst ekki og er augljóst öllum sem málið skoða af alvöru. Ruslmerking var viðvarandi á númeri 900 9904, sbr. skjal yfir villumeldingar sem sent var í síðustu viku. Ruslmerking kom fram í iPhone jafnt sem Samsung símum. Þetta snýst því ekki um lélega virkni forritsins eins og útvarpsstjóri hefur haldið fram. Það er nefnilega eiganda símanúmers í svona stórum viðburði, í þessu tilviki RÚV, að prófa öll númerin og sjá til þess að skráning sé þannig í viðeigandi kerfum að þau fái ekki flöggun, séu „köld” (þ.e. hafi ekki verið notuð nýlega í magnúthringingar). Það er líka RÚV að tilkynna strax í útsendingunni ef villa finnst. Það er eðlilegur hluti af eftirliti með símakosningu. Vönduð framkvæmd almanna kosninga af þessu tagi ætti ekki að mismuna þátttakendum eftir tegund síma sem þeir nota og því er með ólíkindum að útvarpsstjóri beri slíkt fyrir sig. Þetta sýnir að þessi kosning sé alls ekki hafin yfir vafa þar sem keppendur stóðu ekki jafnfætis. Það er því algjörlega óviðunandi að útvarpsstjóri verji stofnunina með röngum fullyrðingum. Gallar við símakosningu Það hefur komið í ljós, núna tæpum tveim vikum eftir kosninguna, að fólk hefur verið rukkað fyrir færri atkvæði en það hringdi inn. Þessir sömu aðilar eru með skjáskot af þeim símhringingum sem fóru í gegn en á reikningi frá símafyrirtæki eru ýmist gjaldfærð færri atkvæði eða að engin rukkun hefur borist. Í einu tilfelli voru handfærð inn aukalega 18 skipti þegar viðkomandi sendi inn sönnun þess að hafa hringt inn tuttugu sinnum en ekki tvisvar sinnum eins og gjaldfærsla sýndi sjö dögum eftir kosninguna. Fólk hefur fengið app pakkana sína endurgreidda án nokkurrar ástæðu. Þá hefur fólk verið rukkað fyrir of marga app pakka eða innhringingar. Því hefur hvorki verið svarað hvers vegna “auto max purchase” stilling var ekki virk í kosningunni né hvaða kerfi var notað til að tryggja að umfram atkvæði færu ekki í gegn. Margt bendir til þess að símakosningin sé eitt stórt klúður. Lagahöfundur sigurlagsins er því sammála og mun því ekki fylgja laginu í keppnina. Það er greinilegt að lagahöfundur hefur verið beittur þrýstingi og gefið RÚV eftir að fara með lagið í keppnina þrátt fyrir skýra afstöðu gegn því. Stjórn RÚV ber að skoða hvers vegna slíkum þrýstingi var beitt en aðrir kostir ekki skoðaðir. Í þessari stöðu sem kom upp voru tveir góðir kostir: a) að senda ekkert lag út eftir umdeildasta aðdraganda í sögu keppninnar, b) að ógilda gallaða símakosningu og fylgja fordæmi Norðmanna sem í svipuðum sporum létu dómarakosningu ráða úrslitum. Íhlutun starfsmanna ísraelska ríkisútvarpsins ekki í samræmi við siðareglur Þá skal á það bent að framferði starfsmanna ísraelska ríkisútvarpsins, sem hefur verið opinberað, braut í bága við siðareglur EBU. Reglurnar eru í viðhengi. Það er gagnrýnivert að útvarpsstjóri og RÚV komi sér hjá því að taka afstöðu varðandi þessa íhlutun. Réttlæti og jafnræði Stórum hópi kjósenda í Söngvakeppninni er algjörlega misboðið hvernig RÚV hefur spilað úr þeim aðstæðum sem upp komu í kjölfar keppninnar. Það er mikilvægt fyrir trúverðugleika stofnunarinnar að óháð, vönduð og gagnsæ rannsókn verði gerð svo traust geti skapast á ný. Jafnræðisreglan er ein af hornsteinum lýðræðisins en hana er að finna í 65. gr. Stjórnarskrárinnar: „Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu að öðru leyti. Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.“ Þá segir í 2. mgr. 3.gr. laga nr. 23/2013 um Ríkisútvarpið, fjölmiðil í almannaþágu, að RÚV skuli sinna lýðræðislegu hlutverki sínu m.a. með því að hafa í heiðri lýðræðislegar grundvallarreglur. Einnig kemur fram að RÚV sé þjóðarmiðill og skuli rækja fjölbreytt hlutverk sitt af fagmennsku, metnaði, heiðarleika og virðingu. Framganga RÚV í þessu máli hefur því miður ekki verið í samræmi við þessar grundvallarreglur sem gilda um starfsemi þess. Við teljum okkur tala fyrir meirihluta þjóðarinnar þegar við höldum því fram að kosning sem þjóðin tekur þátt í eigi alltaf að vera hafin yfir vafa og telur það ekki ásættanlega niðurstöðu að „læra eigi af slíkum mistökum til framtíðar”. Með vinsemd og virðingu, Fyrir hönd hópsins Benedikta Guðrún Svavarsdóttir
Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar