Að minnka kolefnisspor íslensks atvinnulífs Sara Pálsdóttir skrifar 5. september 2023 14:01 Sumarið er frábær tími og í uppáhaldi hjá mörgum, en upp á síðkastið hafa sumrin vakið blendnar tilfinningar. Á þessu ári, líkt og undanfarin ár, hafa borist fréttir af uggvekjandi veðuröfgum. Sögulegur fjöldi hitameta var sleginn víða um heim, við heyrðum fregnir af miklum þurrkum, mannskæðum skógareldum, ofsarigningum, flóðum og risahagléli – oft á stöðum sem Íslendingar heimsækja í sínum sumarfríum. Allt fer þetta ískyggilega saman við svartar spár sem heyrst hafa í áratugi um að gríðarleg kolefnislosun mannkynsins muni, ef ekkert er að gert, hafa ófyrirsjáanleg áhrif á veður, gróðurfar og dýralíf um allan heim. Raunverulegar aðgerðir í brennidepli á sjálfbærnidegi Landsbankans Skýrt dæmi um alvarleika stöðunnar er að stærsta málið sem samstaða náðist um á COP27 loftslagsráðstefnunni í lok síðasta árs snerist um að tryggja fjármagn fyrir viðkvæm ríki sem hafa þegar orðið fyrir og munu verða fyrir frekari áföllum vegna loftslagsbreytinganna. Sjálfbærnidagur Landsbankans verður haldinn í annað sinn föstudaginn 7. september. Yfirskriftin í ár er „Sjálfbærni í verki. Minnkum kolefnisspor íslensks atvinnulífs“. Á fundinum er ætlunin að fræðast um og ræða hvernig stór íslensk fyrirtæki í flugi, samgöngum og byggingariðnaði nálgast losunarverkefnið og markmið sín nú og á komandi árum. Mikilvægt að kortleggja kolefnissporið Önnur lykilniðurstaða COP27 var stóraukin áhersla á ábyrgð stofnana, fyrirtækja og heilu geiranna í viðskiptum og iðnaði. Krafan á fyrirtæki að geti gert grein fyrir kolefnisspori sínu er að stóraukast enda kortleggja þau spor sín í síauknum mæli. Til að vinna að sjálfbærni þar sem hún skiptir mestu máli og hefur mest áhrif þarf fyrirtæki að greina starfsemi sína rækilega og legga mat á helstu áhrif á sjálfbærniþætti. Þetta er að sjálfsögðu mismunandi eftir fyrirtækjum, en öll fyrirtæki eiga sameiginlegt að þurfa að gera mikilvægisgreiningu á áhrifum sínum, greina alla aðfangakeðjuna, skoða áhrif á sjálfbærniþætti og mæla óbeina og beina losun gróðurhúsalofttegunda. Rökrétt skref að styðja viðskiptavini á sjálfbærnivegferðinni Landsbankinn hefur framkvæmt reglulegar mikilvægisgreiningar á áhrifum starfsemi sinnar í rúman áratug og eru þær niðurstöður í takt við niðurstöður annarra fjármálafyrirtækja í heiminum. Helstu áhrif banka liggja í lána- og eignasöfnum, enda er það eðli starfseminnar að fjármagna verkefni sem hafa svo að sjálfsögðu mismunandi áhrif á sjálfbærniþætti. Landsbankinn mælir umfang óbeinnar losunar frá lánasafni sínu með aðferðarfræði PCAF (e. Partnership for Carbon Accounting Financials). Þegar umfangið er vitað er næsta skref að reyna að draga úr því. Við vinnum nú í að fá samþykkt vísindalegt markið um samdrátt í óbeinni losun á þessu ári sem uppfyllir kröfur samtakanna Science Based Targets initiative. En hvað þýðir þetta í raun? Þetta þýðir að okkar helstu áhrif á sjálfbærni til góðs eða ills liggja í verkefnunum sem við fjármögnum – eða kjósum að fjármagna ekki. Til þess að hafa jákvæð áhrif þurfum við að treysta á að viðskiptavinir okkar minnki sín umhverfisáhrif. Það er því eðlilegt skref fyrir bankann að styðja viðskiptavini á þeirra eigin sjálfbærnivegferðinni. Hluti af því er m.a. að veita sjálfbærnimerki Landsbankans um sjálfbæra fjármögnun þeim sem standast kröfur sjálfbærrar fjármálaumgjarðar bankans. Annað er svo að taka virkan þátt í samtalinu og leitast við að varpa ljósi á hvað viðskiptavinir og aðrir eru að gera á árlegum sjálfbærnidegi Landsbankans. Sjálfbærni er verkefni okkar allra um ókomna tíð Þótt loftslagsvandinn sé stærsta viðfangsefni samtímans á heimsvísu þá nær sjálfbærni auðvitað til miklu fleiri þátta. Sjálfbærni er einfaldlega góðir viðskiptahættir og ætti að vera reglan. Sjálfbærni felur í sér að við komum í veg fyrir sóun, tryggjum jafnvægi í nýtingu auðlinda og gætum að umgengni okkar við umhverfið og hvert annað. Markmið um líffræðilegan fjölbreytileika sem sett voru á COP27-loftslagsráðstefnunni verða mikilvæg viðfangsefni á næstu árum. Markmiðið um að halda hlýnun jarðar innan við 1,5°C að meðaltali frá upphafi iðnbyltingar er metnaðarfullt og flókið. Það er alveg ljóst að það er engin töfralausn á vandanum, en almennur samhljómur er um að tími markmiðasetninga langt fram í tímann sé að renna sitt skeið og áþreifanlegur samdráttur í losun sé krafan. Landsbankinn mun halda áfram að taka þátt í samtalinu og verkefninu enda byggir velgengni bankans líkt og samfélagsins alls á sameiginlegri velgengni okkar allra. Ég vona að sem flest ykkar sjái sér fært að fylgjast með sjálfbærnideginum fimmtudaginn 7. september, í Grósku eða í beinu streymi. Nánari upplýsingar um dagskrána og skráningu er að finna á landsbankinn.is. Höfundur er framkvæmdastjóri Samfélagssviðs hjá Landsbankanum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landsbankinn Loftslagsmál Mest lesið Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Af hverju er verðbólga ennþá svona há? Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Sjá meira
Sumarið er frábær tími og í uppáhaldi hjá mörgum, en upp á síðkastið hafa sumrin vakið blendnar tilfinningar. Á þessu ári, líkt og undanfarin ár, hafa borist fréttir af uggvekjandi veðuröfgum. Sögulegur fjöldi hitameta var sleginn víða um heim, við heyrðum fregnir af miklum þurrkum, mannskæðum skógareldum, ofsarigningum, flóðum og risahagléli – oft á stöðum sem Íslendingar heimsækja í sínum sumarfríum. Allt fer þetta ískyggilega saman við svartar spár sem heyrst hafa í áratugi um að gríðarleg kolefnislosun mannkynsins muni, ef ekkert er að gert, hafa ófyrirsjáanleg áhrif á veður, gróðurfar og dýralíf um allan heim. Raunverulegar aðgerðir í brennidepli á sjálfbærnidegi Landsbankans Skýrt dæmi um alvarleika stöðunnar er að stærsta málið sem samstaða náðist um á COP27 loftslagsráðstefnunni í lok síðasta árs snerist um að tryggja fjármagn fyrir viðkvæm ríki sem hafa þegar orðið fyrir og munu verða fyrir frekari áföllum vegna loftslagsbreytinganna. Sjálfbærnidagur Landsbankans verður haldinn í annað sinn föstudaginn 7. september. Yfirskriftin í ár er „Sjálfbærni í verki. Minnkum kolefnisspor íslensks atvinnulífs“. Á fundinum er ætlunin að fræðast um og ræða hvernig stór íslensk fyrirtæki í flugi, samgöngum og byggingariðnaði nálgast losunarverkefnið og markmið sín nú og á komandi árum. Mikilvægt að kortleggja kolefnissporið Önnur lykilniðurstaða COP27 var stóraukin áhersla á ábyrgð stofnana, fyrirtækja og heilu geiranna í viðskiptum og iðnaði. Krafan á fyrirtæki að geti gert grein fyrir kolefnisspori sínu er að stóraukast enda kortleggja þau spor sín í síauknum mæli. Til að vinna að sjálfbærni þar sem hún skiptir mestu máli og hefur mest áhrif þarf fyrirtæki að greina starfsemi sína rækilega og legga mat á helstu áhrif á sjálfbærniþætti. Þetta er að sjálfsögðu mismunandi eftir fyrirtækjum, en öll fyrirtæki eiga sameiginlegt að þurfa að gera mikilvægisgreiningu á áhrifum sínum, greina alla aðfangakeðjuna, skoða áhrif á sjálfbærniþætti og mæla óbeina og beina losun gróðurhúsalofttegunda. Rökrétt skref að styðja viðskiptavini á sjálfbærnivegferðinni Landsbankinn hefur framkvæmt reglulegar mikilvægisgreiningar á áhrifum starfsemi sinnar í rúman áratug og eru þær niðurstöður í takt við niðurstöður annarra fjármálafyrirtækja í heiminum. Helstu áhrif banka liggja í lána- og eignasöfnum, enda er það eðli starfseminnar að fjármagna verkefni sem hafa svo að sjálfsögðu mismunandi áhrif á sjálfbærniþætti. Landsbankinn mælir umfang óbeinnar losunar frá lánasafni sínu með aðferðarfræði PCAF (e. Partnership for Carbon Accounting Financials). Þegar umfangið er vitað er næsta skref að reyna að draga úr því. Við vinnum nú í að fá samþykkt vísindalegt markið um samdrátt í óbeinni losun á þessu ári sem uppfyllir kröfur samtakanna Science Based Targets initiative. En hvað þýðir þetta í raun? Þetta þýðir að okkar helstu áhrif á sjálfbærni til góðs eða ills liggja í verkefnunum sem við fjármögnum – eða kjósum að fjármagna ekki. Til þess að hafa jákvæð áhrif þurfum við að treysta á að viðskiptavinir okkar minnki sín umhverfisáhrif. Það er því eðlilegt skref fyrir bankann að styðja viðskiptavini á þeirra eigin sjálfbærnivegferðinni. Hluti af því er m.a. að veita sjálfbærnimerki Landsbankans um sjálfbæra fjármögnun þeim sem standast kröfur sjálfbærrar fjármálaumgjarðar bankans. Annað er svo að taka virkan þátt í samtalinu og leitast við að varpa ljósi á hvað viðskiptavinir og aðrir eru að gera á árlegum sjálfbærnidegi Landsbankans. Sjálfbærni er verkefni okkar allra um ókomna tíð Þótt loftslagsvandinn sé stærsta viðfangsefni samtímans á heimsvísu þá nær sjálfbærni auðvitað til miklu fleiri þátta. Sjálfbærni er einfaldlega góðir viðskiptahættir og ætti að vera reglan. Sjálfbærni felur í sér að við komum í veg fyrir sóun, tryggjum jafnvægi í nýtingu auðlinda og gætum að umgengni okkar við umhverfið og hvert annað. Markmið um líffræðilegan fjölbreytileika sem sett voru á COP27-loftslagsráðstefnunni verða mikilvæg viðfangsefni á næstu árum. Markmiðið um að halda hlýnun jarðar innan við 1,5°C að meðaltali frá upphafi iðnbyltingar er metnaðarfullt og flókið. Það er alveg ljóst að það er engin töfralausn á vandanum, en almennur samhljómur er um að tími markmiðasetninga langt fram í tímann sé að renna sitt skeið og áþreifanlegur samdráttur í losun sé krafan. Landsbankinn mun halda áfram að taka þátt í samtalinu og verkefninu enda byggir velgengni bankans líkt og samfélagsins alls á sameiginlegri velgengni okkar allra. Ég vona að sem flest ykkar sjái sér fært að fylgjast með sjálfbærnideginum fimmtudaginn 7. september, í Grósku eða í beinu streymi. Nánari upplýsingar um dagskrána og skráningu er að finna á landsbankinn.is. Höfundur er framkvæmdastjóri Samfélagssviðs hjá Landsbankanum.
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun