Allt að þrefalt dýrara í hárri verðbólgu að taka verðtryggt húsnæðislán Berghildur Erla Bernharðsdóttir skrifar 6. júlí 2022 19:05 Höfuðstóll verðtryggðra húsnæðislána hækkar hratt þessa dagana vegna mikillar verðbólgu. Umboðsmaður skuldara segir afar mikilvægt að lántakendur séu meðvitaðir um áhættuna sem felist í slíkum lánum. Stærsti hluti húsnæðislána hjá lífeyrissjóðum er verðtryggður. Verðtryggð húsnæðislán eru mun algengari hjá flestum lífeyrissjóðum en óverðtryggð, allt frá því að vera ríflega helmingur allra húsnæðislána einstakra sjóða í að vera um hundrað prósent þeirra. Athygli vekur að þó nokkur hluti þessara lána er með hærri en þriggja prósenta vexti sem er hærra vaxtarstig en hefur víða verið í boði á lánamarkaði undanfarin misseri. Þannig eru öll öll verðtryggð húsnæðislán á þriggja komma fimm prósenta vöxtum hjá Lífeyrissjóði bankamanna, 32 prósent verðtryggðra lána eru með hærri en þriggja prósenta vexti hjá Lífeyrissjóði Vezslunarmanna og um 22,7 prósent hjá Gildi lífeyrissjóði. Það eru mun hærri vextir en til að mynda viðskiptabankarnir þrír hafa verið að bjóða á verðtryggðum lánum þar sem Arion banki býður nú 1,89% fasta vexti á verðtryggðum lánum, Landsbankinn 1,9% og Íslandsbanki 2,3%. Fréttastofa óskaði eftir upplýsingar frá stærstu lífeyrissjóðum landsins og viðskiptabönkum um hversu stórt hlutfall húsnæðislána þeirra væru verðtryggð lán og hversu mörg þessara lána eru með hærri vexti en þrjú prósent. Lífeyrissjóðir og tveir af þremur viðskiptabönkum svöruðu fyrirspurn fréttastofu greiðlega en Arion banki tjáði fréttastofu að bankinn birti ekki upplýsingar um alla þá liði sem spurt var um. Vísaði bankinn í opinber gögn Seðlabankans. Segja lánastofnanir þurfa að hafa frumkvæði að því að bjóða bestu kjör Breki Karlsson formaður Neytendasamtakanna segir afar mikilvægt að fjármálastofnanir láti fólk vita ef það er með óhagstæð lánskjör. Breki Karlsson formaður Neytendasamtakanna segir að fjármálastofnanir eigi að hafa frumkvæði að því að bjóða viðskiptavinum sínum betri lánakjör séu þau fyrir hendi.Vísir/Einar „Auðvitað ættu allar lánastofnanir að láta viðskiptavini sína vera á bestu kjörum hverju sinni og láta þá vita ef þeir eru ekki á slíkum kjörum,“ segir Breki. Umboðsmaður skuldara tekur undir með Neytendasamtökunum að fjármálastofnanir ættu að láta viðskiptavini sína vita af hagkvæmustu lánakjörunum hverju sinni. „Mér finnst það bara alveg sjálfsagt. Mér finnst líka alveg sjálfsögð þjónusta að viðskiptavinir fjármálastofnana séu alltaf á bestu kjörum,“ segir Ásta Sigrún Helgadóttir umboðsmaður skuldara. Gríðarlegur verðmunur í verðbólgu á verðtryggðum og óverðtryggðum lánum Verðbólga hefur gríðarleg áhrif á verðtryggð íbúðalán því hún leggst ofan á höfuðstól þeirra. Í einföldu dæmi sem hægt er að gera á reiknivél Landsbankans þar sem fólk tekur tuttugu og átta milljóna króna verðtryggt húsnæðislán í þrjátíu ár á tveggja prósenta vöxtum og verðbólga er há eða 7,6 prósent á lánstímanum gæti það þurft að greiða um hundrað þrjátíu og átta milljónir í heild fyrir lánið. Miðað við núverandi verðbólgu sem mælist 8,8% hækkar þetta lán til dæmis um tvær komma fimm milljónir strax fyrsta árið. Ef sama upphæð eða tuttugu og átta milljónir er tekin í óverðtryggðu láni verður heildarupphæðin sem fólkið greiðir á lánstímanum hins vegar um fimmtíu og fimm milljónir. Fyrsta afborgun af verðtryggða láninu er lægri en þess óverðtryggða til að byrja með en það breytist er líður á lánstímann enda er verðtryggða lánið mun dýrara þegar upp er staðið. Tekið skal fram að í þessu dæmi er núverandi verðbólga og vaxtastig haft til hliðsjónar í forsendum reiknivélarinnar. Dæmi um fasteignalán. Verðbólga er há á lánstímanum eða 7,6 prósent samkvæmt þessu dæmi. Verðbólga í dag er hins vegar 8,8 prósent og höfuðstóll verðtryggra lána hækkar hratt. Vísir Ásta segir verðtryggð lán geta falið í sér áhættu „Það veit engin hvað verðbólgan verður og þú ert að taka þessi lán til svo margra ára. Þannig að þetta er áhættutaka,“ segir Ásta. Ásta Sigrún Helgadóttir Umboðsmaður skuldara tekur undir með Neytendasamtökunum um að fjármálastofnanir eigi ávallt að bjóða viðskiptavinum sínum bestu kjör. Hún segir blikur á lofti þegar kemur að skuldavanda heimilanna.Vísir/Einar Hún segir greiðslubyrði lána og framfærslukostnað heimilanna hafa hækkað, sem sé slæm blanda þegar kemur að hættu á auknum skuldavanda heimilanna. „Það eru blikur á lofti,“ segir Ásta að lokum. Íslenskir bankar Fjármál heimilisins Neytendur Alþingi Tengdar fréttir Seðlabankinn gæti aftur gripið í taumana á fasteignamarkaði Varaseðlabankastjóri útilokar ekki að gripið verði til frekari aðgerða á fasteignalánamarkaði haldi ójafnvægið þar áfram. Hefði hann getað séð inn í framtíðina hefði Seðlabankinn fyrr þrengt lánsskilyrði fyrstu kaupenda 16. júní 2022 13:00 „Verið að segja við almenning, þetta er hættulegt fyrir ykkur“ Seðlabankinn vill að lánastofnanir gefi skýrari upplýsingar um greiðslubyrði fasteignalána og hefur í fyrsta skipti gefið út viðmið við útreikning þeirra. Seðlabankastjóri segir þetta gert svo fólk taki ekki verðtryggð lán á röngum forsendum. Fyrstu kaupendur þurfa að leggja meira út en áður. 15. júní 2022 19:01 Mest lesið Bátar brenna í Bolungarvík Innlent Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Innlent Meðvitundarlaus maður sóttur í Silfru Innlent Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Innlent „Fór algjörlega fram úr björtustu vonum“ Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Segir Guðlaug fara með rangt mál: „Hvimleið þessi valkvæða hlustun stjórnarandstöðunnar“ Innlent Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Fleiri fréttir „Ökum slóðann” – Átaksverkefni gegn utanvegaakstri Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Meðvitundarlaus maður sóttur í Silfru Segir Guðlaug fara með rangt mál: „Hvimleið þessi valkvæða hlustun stjórnarandstöðunnar“ Bátar brenna í Bolungarvík Utanríkisráðherra segir stjórnarandstöðuna fara rangt með mál „Fór algjörlega fram úr björtustu vonum“ Tekist á um Evrópumálin Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Sjá meira
Verðtryggð húsnæðislán eru mun algengari hjá flestum lífeyrissjóðum en óverðtryggð, allt frá því að vera ríflega helmingur allra húsnæðislána einstakra sjóða í að vera um hundrað prósent þeirra. Athygli vekur að þó nokkur hluti þessara lána er með hærri en þriggja prósenta vexti sem er hærra vaxtarstig en hefur víða verið í boði á lánamarkaði undanfarin misseri. Þannig eru öll öll verðtryggð húsnæðislán á þriggja komma fimm prósenta vöxtum hjá Lífeyrissjóði bankamanna, 32 prósent verðtryggðra lána eru með hærri en þriggja prósenta vexti hjá Lífeyrissjóði Vezslunarmanna og um 22,7 prósent hjá Gildi lífeyrissjóði. Það eru mun hærri vextir en til að mynda viðskiptabankarnir þrír hafa verið að bjóða á verðtryggðum lánum þar sem Arion banki býður nú 1,89% fasta vexti á verðtryggðum lánum, Landsbankinn 1,9% og Íslandsbanki 2,3%. Fréttastofa óskaði eftir upplýsingar frá stærstu lífeyrissjóðum landsins og viðskiptabönkum um hversu stórt hlutfall húsnæðislána þeirra væru verðtryggð lán og hversu mörg þessara lána eru með hærri vexti en þrjú prósent. Lífeyrissjóðir og tveir af þremur viðskiptabönkum svöruðu fyrirspurn fréttastofu greiðlega en Arion banki tjáði fréttastofu að bankinn birti ekki upplýsingar um alla þá liði sem spurt var um. Vísaði bankinn í opinber gögn Seðlabankans. Segja lánastofnanir þurfa að hafa frumkvæði að því að bjóða bestu kjör Breki Karlsson formaður Neytendasamtakanna segir afar mikilvægt að fjármálastofnanir láti fólk vita ef það er með óhagstæð lánskjör. Breki Karlsson formaður Neytendasamtakanna segir að fjármálastofnanir eigi að hafa frumkvæði að því að bjóða viðskiptavinum sínum betri lánakjör séu þau fyrir hendi.Vísir/Einar „Auðvitað ættu allar lánastofnanir að láta viðskiptavini sína vera á bestu kjörum hverju sinni og láta þá vita ef þeir eru ekki á slíkum kjörum,“ segir Breki. Umboðsmaður skuldara tekur undir með Neytendasamtökunum að fjármálastofnanir ættu að láta viðskiptavini sína vita af hagkvæmustu lánakjörunum hverju sinni. „Mér finnst það bara alveg sjálfsagt. Mér finnst líka alveg sjálfsögð þjónusta að viðskiptavinir fjármálastofnana séu alltaf á bestu kjörum,“ segir Ásta Sigrún Helgadóttir umboðsmaður skuldara. Gríðarlegur verðmunur í verðbólgu á verðtryggðum og óverðtryggðum lánum Verðbólga hefur gríðarleg áhrif á verðtryggð íbúðalán því hún leggst ofan á höfuðstól þeirra. Í einföldu dæmi sem hægt er að gera á reiknivél Landsbankans þar sem fólk tekur tuttugu og átta milljóna króna verðtryggt húsnæðislán í þrjátíu ár á tveggja prósenta vöxtum og verðbólga er há eða 7,6 prósent á lánstímanum gæti það þurft að greiða um hundrað þrjátíu og átta milljónir í heild fyrir lánið. Miðað við núverandi verðbólgu sem mælist 8,8% hækkar þetta lán til dæmis um tvær komma fimm milljónir strax fyrsta árið. Ef sama upphæð eða tuttugu og átta milljónir er tekin í óverðtryggðu láni verður heildarupphæðin sem fólkið greiðir á lánstímanum hins vegar um fimmtíu og fimm milljónir. Fyrsta afborgun af verðtryggða láninu er lægri en þess óverðtryggða til að byrja með en það breytist er líður á lánstímann enda er verðtryggða lánið mun dýrara þegar upp er staðið. Tekið skal fram að í þessu dæmi er núverandi verðbólga og vaxtastig haft til hliðsjónar í forsendum reiknivélarinnar. Dæmi um fasteignalán. Verðbólga er há á lánstímanum eða 7,6 prósent samkvæmt þessu dæmi. Verðbólga í dag er hins vegar 8,8 prósent og höfuðstóll verðtryggra lána hækkar hratt. Vísir Ásta segir verðtryggð lán geta falið í sér áhættu „Það veit engin hvað verðbólgan verður og þú ert að taka þessi lán til svo margra ára. Þannig að þetta er áhættutaka,“ segir Ásta. Ásta Sigrún Helgadóttir Umboðsmaður skuldara tekur undir með Neytendasamtökunum um að fjármálastofnanir eigi ávallt að bjóða viðskiptavinum sínum bestu kjör. Hún segir blikur á lofti þegar kemur að skuldavanda heimilanna.Vísir/Einar Hún segir greiðslubyrði lána og framfærslukostnað heimilanna hafa hækkað, sem sé slæm blanda þegar kemur að hættu á auknum skuldavanda heimilanna. „Það eru blikur á lofti,“ segir Ásta að lokum.
Íslenskir bankar Fjármál heimilisins Neytendur Alþingi Tengdar fréttir Seðlabankinn gæti aftur gripið í taumana á fasteignamarkaði Varaseðlabankastjóri útilokar ekki að gripið verði til frekari aðgerða á fasteignalánamarkaði haldi ójafnvægið þar áfram. Hefði hann getað séð inn í framtíðina hefði Seðlabankinn fyrr þrengt lánsskilyrði fyrstu kaupenda 16. júní 2022 13:00 „Verið að segja við almenning, þetta er hættulegt fyrir ykkur“ Seðlabankinn vill að lánastofnanir gefi skýrari upplýsingar um greiðslubyrði fasteignalána og hefur í fyrsta skipti gefið út viðmið við útreikning þeirra. Seðlabankastjóri segir þetta gert svo fólk taki ekki verðtryggð lán á röngum forsendum. Fyrstu kaupendur þurfa að leggja meira út en áður. 15. júní 2022 19:01 Mest lesið Bátar brenna í Bolungarvík Innlent Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Innlent Meðvitundarlaus maður sóttur í Silfru Innlent Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Innlent „Fór algjörlega fram úr björtustu vonum“ Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Segir Guðlaug fara með rangt mál: „Hvimleið þessi valkvæða hlustun stjórnarandstöðunnar“ Innlent Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Fleiri fréttir „Ökum slóðann” – Átaksverkefni gegn utanvegaakstri Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Meðvitundarlaus maður sóttur í Silfru Segir Guðlaug fara með rangt mál: „Hvimleið þessi valkvæða hlustun stjórnarandstöðunnar“ Bátar brenna í Bolungarvík Utanríkisráðherra segir stjórnarandstöðuna fara rangt með mál „Fór algjörlega fram úr björtustu vonum“ Tekist á um Evrópumálin Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Sjá meira
Seðlabankinn gæti aftur gripið í taumana á fasteignamarkaði Varaseðlabankastjóri útilokar ekki að gripið verði til frekari aðgerða á fasteignalánamarkaði haldi ójafnvægið þar áfram. Hefði hann getað séð inn í framtíðina hefði Seðlabankinn fyrr þrengt lánsskilyrði fyrstu kaupenda 16. júní 2022 13:00
„Verið að segja við almenning, þetta er hættulegt fyrir ykkur“ Seðlabankinn vill að lánastofnanir gefi skýrari upplýsingar um greiðslubyrði fasteignalána og hefur í fyrsta skipti gefið út viðmið við útreikning þeirra. Seðlabankastjóri segir þetta gert svo fólk taki ekki verðtryggð lán á röngum forsendum. Fyrstu kaupendur þurfa að leggja meira út en áður. 15. júní 2022 19:01