Valkvæðir hagsmunir hins opinbera Kristinn Karl Brynjarsson skrifar 24. maí 2022 19:00 Nú á dögunum virtist vera að birta til heilbrigðiskerfinu þegar fréttir bárust af því að til stæði að bjóða út þá öldrunarþjónustu sem Landspítalinn (LSH) sinnir á Vífilsstöðum. Þjónustan félli ekki, að sögn forstjóra LSH að kjarnastarfsemi spítalans. Af þeim sökum væri rétt að þjónustan yrði boðin út svo spítalinn gæti sinnt kjarnastarfsemi sinni af meiri krafti. Einu mótbárurnar sem ekki má rekja til flokkapólitíkur, voru frá þeim sem hafa beina hagsmuni af því að LSH reki þessa einingu áfram þ.e. frá starfsfólki og stéttarfélagi þess. Vissulega er þetta þó þrátt fyrir allt spor í rétta átt, en skilur þó eftir spurningar, eins og hvort að til dæmis liðskiptiaðgerðir séu endilega hluti kjarnastarfsemi spítalans. Reyndar má færa fyrir þvi rök að á LSH þurfi að framkvæma ákveðinn fjölda slíkra aðgerða svo læknar sem þar starfa viðhaldi færni sinni og að spítalinn geti sinnt hlutverki sínu sem háskólasjúkrahús. Sá fjöldi aðgerða er þó fjarri þeim fjölda aðgerða sem sökum sífellt lengri biðlista þarf að framkvæmaár hvert um ókomin ár. Kostnaður við hverja aðgerð er ekki tekinn af fjárframlögum til spítalans af fjárlögum. Svo varla því um að kenna að þau framlög séu ekki næg. Heldur greiða Sjúkratryggingar Íslands sérstaklega fyrir hverja aðgerð sem framkvæmd er. Í rúm fimm ár, síðan Klíníkin við Ármúla fékk öll leyfi til rekstrar fimm daga legudeildar, hefur Klíníkin, við litlar sem engar undirtektir, farið þess á leit við heilbrigðsyfirvöld að stofan fái samning við Sjúkratryggingar Íslands um framkvæmd liðskiptiaðgerða. Kostnaður við hverja aðgerð yrði á pari við það Sjúkratryggingar Íslands greiða nú þegar LSH og fleiri ríkisreknum sjúkrastofnunum fyrir slíkar aðgerðir. Það er auðvitað þanng, svo það fái að koma fram, að yrði Klíníkinni hleypt að samningaborðinu varðandi liðskiptiaðgerðir og jafnvel fleiri aðgerðir sem biðlisti er eftir að kostnaður Sjúkratrygginga Íslands myndi auðvitað aukast í réttu hlutfalli við þá fjölgun á aðgerðum sem ætti sér stað.Færa má þó fyrir því rök að sá kosntaður kæmi að langmestu leyti til baka, þar sem fjöldi fólks á vinnualdri þyrfti síður að dvelja mánuðum ef ekki árum saman utan vinnumarkaðar, bryðjandi verkjalyf á meðan það biði eftir aðgerð. Þegar heilbrigðisráðherra var á dögunum inntur eftir því hvort að til stæði að semja við Klíníkina um liðskiptiaðgerðir, setti hann strax þá fyrirvara, að slíkt gæti verið varasamt því hætt væri við því að læknar myndu í stórum stíl flykkjast af LSH og yfir á Klíníkina.Eflaust myndu einhverjir hugsa sér til hreyfings, en það þó daglegur viðburður nánast að læknar og annað heilbrigðisstarfsfólk LSH geri það. Ekki endilega vegna þess að sífellt sé verið að bjóða því önnur störf, heldur fyrst og fremst vegna skipulags og stjórnunar á LSH. Ef að ótti ráðherrans, sem að mig reyndar grunar að sé runninn undan rifjum stjórnenda LSH, sé á rökum reistur, væri þá kannski ekki bara best að Sjúkratryggingar Íslands endurnýjuðu ekki samninga við einkareknar stofur í heilbrigðisþjónustu svo starfsfólk þeirra flykkist til starfa hjá ríkinu og eyði þeim mönnunnarvanda sem þar er og hefur verið uppi svo árum skipti? Mætti kannski laga mönnunnarvandann með því að þrengja enn frekar að starfsskilyrðum heilbrigðisstarfsfólks? Svarið við þessum báðum spurningum er það, að þrengri starfsskilyrði heilbrigðisstarfsfólks myndi leiða til meiri landflótta heilbrigðisstarfsfólks en þekkst hefur hingað til. Enda heilbrigðisstarfsfólk jafn mismunandi að það er margt. Sumum fellur það vel að starfa hjá ríki og öðrum að starfa við eigin rekstur eða á einkarekinni stofu. Horfa þarf því til þess að rekstrarform í heilbrigðisþjónustu og annarri velferðarþjónustu sé sem fjölbreyttast svo hægt sé að tryggja það að sem flestir starfi við þessa geira í landinu. Ef að ekki hefði verið fyrir ótal einkareknar stofur með starfandi læknum á, hefðu þær stofur og þeir læknar sem á þeim starfa til dæmis ekki getað komið LSH og Heilsugæslunni til aðstoðar í Covidfaraldrinum, vegna þess að allt þetta fólk væri allt eins starfandi erlendis ef það gæti ekki eða fengi að starfa hérlendis í því starfsumhverfi sem það kýs að starfa í. Til þess að hægt sé að mæla, með afgerandi hætti, árangur hins ríkistekna heilbrigðiskerfis á hinum ýmsu sviðum, þarf það samkeppni á jafnréttisgrundvelli. Auk þess sem að samkeppnin myndi vonandi leiða til betra skipulags og stjórnarhátta í ríkisrekna heilbrigðiskerfinu. En kannski vill ríkisrekna kerfið ekki þessa samkeppni. Enda hefur það oft á tíðum virst sem það hugi frekar að því að viðhalda sjálfu sér sem sístækkandi hægfara bákni, fremur en að huga að og uppfylla réttindi sjúkratryggðra Íslendinga og annarra sem hér búa. Höfundur er formaður Verkalýðsráðs Sjálfstæðisflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kristinn Karl Brynjarsson Heilbrigðismál Landspítalinn Hjúkrunarheimili Mest lesið Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Neyð Róhingja Sigurjón Örn Stefánsson Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Daði Pálmar Ragnarsson Bakþankar Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Enginn stjórnmálaflokkur mun niðurgreiða sálfræðiþjónustu og útrýma biðlistum Þórarinn Hjartarson Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson Skoðun Skoðun Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Sjá meira
Nú á dögunum virtist vera að birta til heilbrigðiskerfinu þegar fréttir bárust af því að til stæði að bjóða út þá öldrunarþjónustu sem Landspítalinn (LSH) sinnir á Vífilsstöðum. Þjónustan félli ekki, að sögn forstjóra LSH að kjarnastarfsemi spítalans. Af þeim sökum væri rétt að þjónustan yrði boðin út svo spítalinn gæti sinnt kjarnastarfsemi sinni af meiri krafti. Einu mótbárurnar sem ekki má rekja til flokkapólitíkur, voru frá þeim sem hafa beina hagsmuni af því að LSH reki þessa einingu áfram þ.e. frá starfsfólki og stéttarfélagi þess. Vissulega er þetta þó þrátt fyrir allt spor í rétta átt, en skilur þó eftir spurningar, eins og hvort að til dæmis liðskiptiaðgerðir séu endilega hluti kjarnastarfsemi spítalans. Reyndar má færa fyrir þvi rök að á LSH þurfi að framkvæma ákveðinn fjölda slíkra aðgerða svo læknar sem þar starfa viðhaldi færni sinni og að spítalinn geti sinnt hlutverki sínu sem háskólasjúkrahús. Sá fjöldi aðgerða er þó fjarri þeim fjölda aðgerða sem sökum sífellt lengri biðlista þarf að framkvæmaár hvert um ókomin ár. Kostnaður við hverja aðgerð er ekki tekinn af fjárframlögum til spítalans af fjárlögum. Svo varla því um að kenna að þau framlög séu ekki næg. Heldur greiða Sjúkratryggingar Íslands sérstaklega fyrir hverja aðgerð sem framkvæmd er. Í rúm fimm ár, síðan Klíníkin við Ármúla fékk öll leyfi til rekstrar fimm daga legudeildar, hefur Klíníkin, við litlar sem engar undirtektir, farið þess á leit við heilbrigðsyfirvöld að stofan fái samning við Sjúkratryggingar Íslands um framkvæmd liðskiptiaðgerða. Kostnaður við hverja aðgerð yrði á pari við það Sjúkratryggingar Íslands greiða nú þegar LSH og fleiri ríkisreknum sjúkrastofnunum fyrir slíkar aðgerðir. Það er auðvitað þanng, svo það fái að koma fram, að yrði Klíníkinni hleypt að samningaborðinu varðandi liðskiptiaðgerðir og jafnvel fleiri aðgerðir sem biðlisti er eftir að kostnaður Sjúkratrygginga Íslands myndi auðvitað aukast í réttu hlutfalli við þá fjölgun á aðgerðum sem ætti sér stað.Færa má þó fyrir því rök að sá kosntaður kæmi að langmestu leyti til baka, þar sem fjöldi fólks á vinnualdri þyrfti síður að dvelja mánuðum ef ekki árum saman utan vinnumarkaðar, bryðjandi verkjalyf á meðan það biði eftir aðgerð. Þegar heilbrigðisráðherra var á dögunum inntur eftir því hvort að til stæði að semja við Klíníkina um liðskiptiaðgerðir, setti hann strax þá fyrirvara, að slíkt gæti verið varasamt því hætt væri við því að læknar myndu í stórum stíl flykkjast af LSH og yfir á Klíníkina.Eflaust myndu einhverjir hugsa sér til hreyfings, en það þó daglegur viðburður nánast að læknar og annað heilbrigðisstarfsfólk LSH geri það. Ekki endilega vegna þess að sífellt sé verið að bjóða því önnur störf, heldur fyrst og fremst vegna skipulags og stjórnunar á LSH. Ef að ótti ráðherrans, sem að mig reyndar grunar að sé runninn undan rifjum stjórnenda LSH, sé á rökum reistur, væri þá kannski ekki bara best að Sjúkratryggingar Íslands endurnýjuðu ekki samninga við einkareknar stofur í heilbrigðisþjónustu svo starfsfólk þeirra flykkist til starfa hjá ríkinu og eyði þeim mönnunnarvanda sem þar er og hefur verið uppi svo árum skipti? Mætti kannski laga mönnunnarvandann með því að þrengja enn frekar að starfsskilyrðum heilbrigðisstarfsfólks? Svarið við þessum báðum spurningum er það, að þrengri starfsskilyrði heilbrigðisstarfsfólks myndi leiða til meiri landflótta heilbrigðisstarfsfólks en þekkst hefur hingað til. Enda heilbrigðisstarfsfólk jafn mismunandi að það er margt. Sumum fellur það vel að starfa hjá ríki og öðrum að starfa við eigin rekstur eða á einkarekinni stofu. Horfa þarf því til þess að rekstrarform í heilbrigðisþjónustu og annarri velferðarþjónustu sé sem fjölbreyttast svo hægt sé að tryggja það að sem flestir starfi við þessa geira í landinu. Ef að ekki hefði verið fyrir ótal einkareknar stofur með starfandi læknum á, hefðu þær stofur og þeir læknar sem á þeim starfa til dæmis ekki getað komið LSH og Heilsugæslunni til aðstoðar í Covidfaraldrinum, vegna þess að allt þetta fólk væri allt eins starfandi erlendis ef það gæti ekki eða fengi að starfa hérlendis í því starfsumhverfi sem það kýs að starfa í. Til þess að hægt sé að mæla, með afgerandi hætti, árangur hins ríkistekna heilbrigðiskerfis á hinum ýmsu sviðum, þarf það samkeppni á jafnréttisgrundvelli. Auk þess sem að samkeppnin myndi vonandi leiða til betra skipulags og stjórnarhátta í ríkisrekna heilbrigðiskerfinu. En kannski vill ríkisrekna kerfið ekki þessa samkeppni. Enda hefur það oft á tíðum virst sem það hugi frekar að því að viðhalda sjálfu sér sem sístækkandi hægfara bákni, fremur en að huga að og uppfylla réttindi sjúkratryggðra Íslendinga og annarra sem hér búa. Höfundur er formaður Verkalýðsráðs Sjálfstæðisflokksins.
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Enginn stjórnmálaflokkur mun niðurgreiða sálfræðiþjónustu og útrýma biðlistum Þórarinn Hjartarson Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Enginn stjórnmálaflokkur mun niðurgreiða sálfræðiþjónustu og útrýma biðlistum Þórarinn Hjartarson Skoðun