Innrásin í Úkraínu – mannréttindi og NATO-aðild Íslands Eyjólfur Ármannsson skrifar 15. mars 2022 10:30 Pútín Rússlandsforseti hefur hafið styrjöld í Evrópu gegn frjálsri og fullvalda þjóð, tilverurétti hennar og mannréttindum. Átökin ógna friði í heiminum enda er engin vissa fyrir því að þau takmarkist við Úkraínu. Innrásin er brot á alþjóðalögum sem samskipti þjóða byggjast á og samningum sem Rússar hafa undirgengist. Í Búdapest samningnum frá 1994 lofuðu Rússar og stórveldin að virða sjálfstæði og landamæri Úkraínu. Mikilvægi NATO-aðildar – Andstaða VG Innrásin í Úkraínu sýnir mikilvægi aðildar Íslands að NATO og Varnarsamningi okkar við Bandaríkin, sem eru grunnstoðir utanríkisstefnu Íslands og öryggis- og varnarmál byggja á. Þrátt fyrir það er hvorki minnst einu orði í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar á Atlantshafsbandalagið (NATO) né Varnarsamninginn við Bandaríkin þegar kemur að öryggis- og varnarmálum okkar Íslendinga. Forsætisráðherra landsins er andstæðingur NATO og Varnarsamningsins við Bandaríkin, þessum grunnstoðum í öryggismálum þjóðarinnar. Stefna VG – flokks forsætisráðherra - fer gegn grundvallaröryggishagsmunum Vesturlanda. Ótrúlegt er að Framsóknarflokkurinn og Sjálfstæðisflokkurinn hafi ekki haft öryggishagsmuni þjóðarinnar í huga við gerð sjálfs stjórnarsáttmálans og sýnir það innihalds- og stefnuleysi. Þjóðir Austur-Evrópu sem voru hersetnar af Sovétríkjunum í Kaldastríðinu og fengu frelsi við fall Sovétríkjanna lögðu strax gríðarlega áherslu á NATO-aðild. Það var til að þjóðirnar gætu varið nýfengið frelsi og mannréttindi sem því fylgdi og eru vestrænum þjóðum svo sjálfsögð. NATO-aðildin ver þetta frelsi og það þarf að gera með herstyrk NATO. Saga Evrópu hefur kennt þessum þjóðum og Evrópu það. Mannréttindi í Evrópu Evrópuráðinu og mannréttindakerfi Evrópu – Mannréttindasáttmála Evrópu og Mannréttindadómstól Evrópu, mikilvægustu stofnunum Evrópuráðsins – var komið á í Kaldastríðinu til að skapa grundvöll fyrir baráttu hins frjálsa heims og hvaða grunngildum og mannréttindum NATO er ætlað að verja. Forsætisráðherra og flokkur hans eru andstæðingar þessarar varnar og hefur verið svo frá upphafi. Mannréttindasáttmáli Evrópu er önnur af tveim grunnstoðum Íslands þegar kemur að mannréttindum og hefur sáttmálinn haft gríðarleg áhrif hér á landi. Hin stoðin, mannréttindakafli stjórnarskrárinnar byggir á sáttmálanum og voru ákvæði hans tekin nánast orðrétt upp í stjórnarskránna við endurskoðun kaflans árið 1995. Holur hljómur er hjá þeim sem eru skreyta sig í umræðu um mannréttindi hér á landi og viðurkenna ekki sögulegan uppruna mannréttindakerfis Evrópu og eru andsnúnir aðild að því varnarbandalagi sem hefur það hlutverk að verja það. Nánast allar réttarbætur á Íslandi síðustu áratuga hafa orðið á vegna áhrifa Mannréttindasáttmála Evrópu. Nokkrar merkustu ræður í sögu Alþingis voru fluttar þegar Ísland gerðist aðili að Mannréttindasáttmála Evrópu um miðja síðustu öld. Jóhann Jósefsson, alþingismaður, vitnaði í Pétur Benediktsson sendiherra, sem sagði: „Þessi samtök til verndunar mannréttindum eru hornsteinn þess varnarvirkis, sem verður bakhjarl baráttu vorrar fyrir mannréttindum gegn þeim, sem nú ógna rétti og persónulegu frelsi.“ Bjarni Benediktsson, þá dómsmálaráðherra, sagði: „Íslendingar, eða meginhluti landsfólksins hér, teljum þessi réttindi sjálfsögð, þá er því ekki að leyna, að bæði er uppi hér á landi og annars staðar öflug pólitísk hreyfing, sem hefur það fyrir meginkjarna í sinni stefnu að afneita þessum réttindum.“ Samstaða með úkraínsku þjóðinni Úkraína er ekki aðildarríki NATO og úkraínska þjóðin háir nú ein varnarstríð til að verja fósturjörð sína, sjálfstæði, frelsi og mannréttindi og þjóðerni sitt. Mikilvægt er að Ísland standi þétt með vestrænum þjóðum í þeim aðgerðum sem þau hafa farið í til að stöðva stríðið í Úkraínu, sem hófst með innrás Pútíns, og þeim aðgerðum sem ætlað er tryggja öryggi okkar. Þýskaland, öflugasta ríki Evrópu, hefur nú gjörbreytt um stefnu varnamálum og stóraukið fjármagn til varnarmála og sent vopn til Úkraínu. Hér eru grundvallarbreytingu að ræða sem kallað hefur verið eftir í árum saman. Eftirstríðsárunum lauk 24. febrúar 2022 með innrás Rússa í Úkraínu. Ekki er bjart framundan í þessu stríðsátökum. Rússar hafa áður jafnað borgir líkt og Grozný í Téténíu og Aleppo í Sýrlandi við jörðu og slíkar hörmungar gætu orðið í Úkraínu. Ísland á að lýsa yfir fullri samstöðu með hinni hugrökku úkraínsku þjóð sem berst við ofurefli á þessari örlagastundu. Við eigum einnig að lýsa yfir samstöðu með þeim fjölmörgu hugrökku Rússum sem hafa mótmælt árásum yfirvalda þar í landi á nágrannaþjóð í fjölmörgum borgum Rússlands. Þúsundir Rússa hafa verið handteknir vegna þessara mótmæla og frelsi fjölmiðla hefur verið skert enn frekar. Við þurfum að taka vel á móti þeim Úkraínumönnum sem hingað vilja leita á þessum erfiðu tímum í sögu úkraínsku þjóðarinnar og Evrópu allrar. Einnig þurfum við að veita aðstoð þeim mikla fjölda flóttamanna sem streyma frá Úkraínu til Póllands og annarra ríkja Evrópu. Það getum við gert með því að bjóða fram aðstoð okkar í formi sérfræðiaðstoðar í aðhlynningu og áfallahjálp og ekki síst að senda fjármagn til alþjóðastofnanna og samtaka sem eru að taka á móti flóttamönnum. Það er skylda okkar að standa með vestrænum þjóðum og taka þátt í NATO í samræmi við stærð okkar og getu sem herlausrar smáþjóðar. Þó ekki sé samstaða innan ríkisstjórnarinnar um NATO-aðild er mikilvægt að Ísland sýni samstöðu í þessu gríðarlega mikilvæga máli sem varðar sjálfan grundvöll lýðræðis, mannréttinda og sjálfstæðis þjóða. Höfundur er þingmaður Flokks fólksins í Norðvesturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Eyjólfur Ármannsson Alþingi Utanríkismál NATO Öryggis- og varnarmál Innrás Rússa í Úkraínu Flokkur fólksins Mest lesið Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson Skoðun Í minningu körfuboltahetja Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Í minningu körfuboltahetja Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Sjá meira
Pútín Rússlandsforseti hefur hafið styrjöld í Evrópu gegn frjálsri og fullvalda þjóð, tilverurétti hennar og mannréttindum. Átökin ógna friði í heiminum enda er engin vissa fyrir því að þau takmarkist við Úkraínu. Innrásin er brot á alþjóðalögum sem samskipti þjóða byggjast á og samningum sem Rússar hafa undirgengist. Í Búdapest samningnum frá 1994 lofuðu Rússar og stórveldin að virða sjálfstæði og landamæri Úkraínu. Mikilvægi NATO-aðildar – Andstaða VG Innrásin í Úkraínu sýnir mikilvægi aðildar Íslands að NATO og Varnarsamningi okkar við Bandaríkin, sem eru grunnstoðir utanríkisstefnu Íslands og öryggis- og varnarmál byggja á. Þrátt fyrir það er hvorki minnst einu orði í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar á Atlantshafsbandalagið (NATO) né Varnarsamninginn við Bandaríkin þegar kemur að öryggis- og varnarmálum okkar Íslendinga. Forsætisráðherra landsins er andstæðingur NATO og Varnarsamningsins við Bandaríkin, þessum grunnstoðum í öryggismálum þjóðarinnar. Stefna VG – flokks forsætisráðherra - fer gegn grundvallaröryggishagsmunum Vesturlanda. Ótrúlegt er að Framsóknarflokkurinn og Sjálfstæðisflokkurinn hafi ekki haft öryggishagsmuni þjóðarinnar í huga við gerð sjálfs stjórnarsáttmálans og sýnir það innihalds- og stefnuleysi. Þjóðir Austur-Evrópu sem voru hersetnar af Sovétríkjunum í Kaldastríðinu og fengu frelsi við fall Sovétríkjanna lögðu strax gríðarlega áherslu á NATO-aðild. Það var til að þjóðirnar gætu varið nýfengið frelsi og mannréttindi sem því fylgdi og eru vestrænum þjóðum svo sjálfsögð. NATO-aðildin ver þetta frelsi og það þarf að gera með herstyrk NATO. Saga Evrópu hefur kennt þessum þjóðum og Evrópu það. Mannréttindi í Evrópu Evrópuráðinu og mannréttindakerfi Evrópu – Mannréttindasáttmála Evrópu og Mannréttindadómstól Evrópu, mikilvægustu stofnunum Evrópuráðsins – var komið á í Kaldastríðinu til að skapa grundvöll fyrir baráttu hins frjálsa heims og hvaða grunngildum og mannréttindum NATO er ætlað að verja. Forsætisráðherra og flokkur hans eru andstæðingar þessarar varnar og hefur verið svo frá upphafi. Mannréttindasáttmáli Evrópu er önnur af tveim grunnstoðum Íslands þegar kemur að mannréttindum og hefur sáttmálinn haft gríðarleg áhrif hér á landi. Hin stoðin, mannréttindakafli stjórnarskrárinnar byggir á sáttmálanum og voru ákvæði hans tekin nánast orðrétt upp í stjórnarskránna við endurskoðun kaflans árið 1995. Holur hljómur er hjá þeim sem eru skreyta sig í umræðu um mannréttindi hér á landi og viðurkenna ekki sögulegan uppruna mannréttindakerfis Evrópu og eru andsnúnir aðild að því varnarbandalagi sem hefur það hlutverk að verja það. Nánast allar réttarbætur á Íslandi síðustu áratuga hafa orðið á vegna áhrifa Mannréttindasáttmála Evrópu. Nokkrar merkustu ræður í sögu Alþingis voru fluttar þegar Ísland gerðist aðili að Mannréttindasáttmála Evrópu um miðja síðustu öld. Jóhann Jósefsson, alþingismaður, vitnaði í Pétur Benediktsson sendiherra, sem sagði: „Þessi samtök til verndunar mannréttindum eru hornsteinn þess varnarvirkis, sem verður bakhjarl baráttu vorrar fyrir mannréttindum gegn þeim, sem nú ógna rétti og persónulegu frelsi.“ Bjarni Benediktsson, þá dómsmálaráðherra, sagði: „Íslendingar, eða meginhluti landsfólksins hér, teljum þessi réttindi sjálfsögð, þá er því ekki að leyna, að bæði er uppi hér á landi og annars staðar öflug pólitísk hreyfing, sem hefur það fyrir meginkjarna í sinni stefnu að afneita þessum réttindum.“ Samstaða með úkraínsku þjóðinni Úkraína er ekki aðildarríki NATO og úkraínska þjóðin háir nú ein varnarstríð til að verja fósturjörð sína, sjálfstæði, frelsi og mannréttindi og þjóðerni sitt. Mikilvægt er að Ísland standi þétt með vestrænum þjóðum í þeim aðgerðum sem þau hafa farið í til að stöðva stríðið í Úkraínu, sem hófst með innrás Pútíns, og þeim aðgerðum sem ætlað er tryggja öryggi okkar. Þýskaland, öflugasta ríki Evrópu, hefur nú gjörbreytt um stefnu varnamálum og stóraukið fjármagn til varnarmála og sent vopn til Úkraínu. Hér eru grundvallarbreytingu að ræða sem kallað hefur verið eftir í árum saman. Eftirstríðsárunum lauk 24. febrúar 2022 með innrás Rússa í Úkraínu. Ekki er bjart framundan í þessu stríðsátökum. Rússar hafa áður jafnað borgir líkt og Grozný í Téténíu og Aleppo í Sýrlandi við jörðu og slíkar hörmungar gætu orðið í Úkraínu. Ísland á að lýsa yfir fullri samstöðu með hinni hugrökku úkraínsku þjóð sem berst við ofurefli á þessari örlagastundu. Við eigum einnig að lýsa yfir samstöðu með þeim fjölmörgu hugrökku Rússum sem hafa mótmælt árásum yfirvalda þar í landi á nágrannaþjóð í fjölmörgum borgum Rússlands. Þúsundir Rússa hafa verið handteknir vegna þessara mótmæla og frelsi fjölmiðla hefur verið skert enn frekar. Við þurfum að taka vel á móti þeim Úkraínumönnum sem hingað vilja leita á þessum erfiðu tímum í sögu úkraínsku þjóðarinnar og Evrópu allrar. Einnig þurfum við að veita aðstoð þeim mikla fjölda flóttamanna sem streyma frá Úkraínu til Póllands og annarra ríkja Evrópu. Það getum við gert með því að bjóða fram aðstoð okkar í formi sérfræðiaðstoðar í aðhlynningu og áfallahjálp og ekki síst að senda fjármagn til alþjóðastofnanna og samtaka sem eru að taka á móti flóttamönnum. Það er skylda okkar að standa með vestrænum þjóðum og taka þátt í NATO í samræmi við stærð okkar og getu sem herlausrar smáþjóðar. Þó ekki sé samstaða innan ríkisstjórnarinnar um NATO-aðild er mikilvægt að Ísland sýni samstöðu í þessu gríðarlega mikilvæga máli sem varðar sjálfan grundvöll lýðræðis, mannréttinda og sjálfstæðis þjóða. Höfundur er þingmaður Flokks fólksins í Norðvesturkjördæmi.
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun
Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun