Hvers vegna ekki Samfylkingu? Þór Saari skrifar 19. september 2021 12:00 Samfylkingin sem stjórnmálaflokkur á sér merkilegar rætur eða allt aftur til hugmynda Nóbelsskáldsins okkar um samfylkingu allra vinstri manna, og var á sínum tíma mikill vonarneisti í stjórnmálum, meðal annars minn. Það rættist hins vegar ekki úr og klækjastjórnmálin urðu til þess að flokkurinn komst ekki að í landsmálunum í allt of langan tíma og hefur hann liðið fyrir það alla tíð síðan. Það kvarnaðist síðan ört úr fylginu þegar Blairisminn, sem var í raun ekkert annað en nýfrjálshyggja í bleikum kjól, varð að hugmyndafræði flokksins undir stjórn Ingibjargar Sólrunar og það var sú hugmyndafræði sem sigldi flokkunum í algert strand hvað áhrif og fylgi varðar, þar til Sjálfstæðisflokkurinn tók hann upp á arma sína árið 2007. Samfylkingin á við langan og erfiðan trúverðugleikavanda að etja, allt frá Blairismanum sem enn loðar við flokkinn, til stjórnarsetu flokksins í Hrunstjórninni 2007 til 2009, en það kemur meðal annars fram skýrslu Rannsóknarnefndar Alþingis að þingflokkur Samfylkingarinnar hélt tvo fundi í febrúar 2008 um hið óhjákvæmilega hrun fjármálakerfisins. Þingmenn og ráðherrar flokksins gerðu samt ekkert í því að aðvara almenning og ef eitthvað var, blekktu þeir fólk og hvöttu almenning til að taka enn meiri lán. Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur gerði hvað hún gat til að laga efnahagsmálin eftir Hrunið, en réði ekki við vandann, enda var verið að reyna að lækna sjúklinginn með sömu meðulum og höfðu nærri drepið hann og þegar upp var staðið voru það um 15.000 fjölskyldur sem misstu allt sitt. Þótt Stjórnarskrármálið hafi vissulega verið stór og falleg fjöður í hatt flokksins þá varð til lítil klíka í flokkum sem saknaði mjög samstarfsins við Sjálfstæðisflokkinn og einhenti sér í það að koma Árna Páli að sem formanni og næstu brúði í því bixi, vegferð sem gerði nánast útaf við flokkinn og stórskaðaði stjórnarskrármálið. Flokkurinn hefur vart borið barr sitt síðan og þótt núverandi formaður sé skeleggur og röggsamur og tali eins og alvöru jafnaðarmaður, sem og margt af framlínufólkinu, þá sér þess því miður ekki stað í stefnumálum flokksins, sem flest öll eru frekar froðukennd þegar kemur að innihaldi. Það er athyglisvert í þessu samhengi hugmyndafræðinnar við Blairismann, að Margaret Thatcher sagði eitt sinn að hennar helsta afrek hefði verið Tony Blair. Það er líka leitt að verða vitni að kafbátahernaði Samfylkingarinnar gagnvart Sósíalistaflokknum, en eins og við höfum orðið vör við og komið hefur fram í fjölmiðlum, þá er símaherferð Samfylkingarinnar sem og einkasamtöl áhrifamanna innan hennar við fólk, gíruð inn á það að atkvæði greitt Sósíalistaflokknum minnki líkurnar á vinstri stjórn. Furðuleg röksemdarfærsla í pólitísku landslagi dagsins, þar sem það er augljóst að það verður engin vinstri stjórn mynduð án Sósíalistaflokksins. Þessi neðanjarðarherferð minnir á það sem virðist vera eðlislægt hugleysi Samfylkingarinnar gagnvart því að þora að stíga fram sem hugrakkur og rökfastur jafnaðarmannaflokkur, að þau skuli kjósa að berjast með þessum hætti í lævísum einkasamtölum. Þetta minnir því miður líka á það siðleysi sem einkenndi Samfylkinguna í Hrunstjórninni 2007-2009, eitthvað sem að ég held flestir vildu að hún losaði sig við. Sjálfur átti ég gott samstarf við báða utanríkisráðherra flokksins á sínum tíma og einnig við Jóhönnu Sigurðardóttur og ég efaðist aldrei um að þar færi heilindafólk með virðingu fyrir almannahag að leiðarljósi. Það var hins vegar hin veika hugmyndafræði sem var, og er enn, Samfylkingunni fjötur um fót. Stefnuleysið er enn of áberandi. Maður lagar bara ekki kjötsúpu öðruvísi en með kjöti og í góðum potti. Samfylkingin kemur mér fyrir sjónir í dag sem flokkur sem hefur verið að reyna að endurnýja sig hugmyndafræðilega, en er samt ragur við að stíga stóra skrefið til fulls og hafna nýfrjálshyggju kapítalismanum alfarið. Ragur við að berjast fyrir auknum jöfnuði með þeim handvirku aðferðum sem einar duga til að dreifa sameignlegum auð samfélagsins til fleiri en þeirra fáu sem nú hafa hann. Sem flokkur er hún kærkominn félagi í meirihlutasamstarfi. Flokkurinn er með sterkt bakland og fært fólk á sínum snærum og þekkir stjórnskipanina, stjórnsýsluna og stjórnmálin út í hörgul og gæti í meirihlutasamstarfi með öðrum vinstri flokkum gert alveg feikilega góða hluti og fundið sínar rætur á ný. Vegna hugmyndafræðilegs máttleysis ætti Samfylkingin þó ekki að leiða slíkt samstarf, en heldur nýta slíkt samstarf til að byggja sig upp enn frekar og sem öflugur félagi, að vera með í því mjög mikilvæga verkefni sem framundan er, að jafna kjörin svo um munar. Höfundur skipar annað sætið á lista Sósíalistaflokksins í suðvesturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 Sósíalistaflokkurinn Samfylkingin Þór Saari Mest lesið Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptráðs. Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Skoðun Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptráðs. Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Sjá meira
Samfylkingin sem stjórnmálaflokkur á sér merkilegar rætur eða allt aftur til hugmynda Nóbelsskáldsins okkar um samfylkingu allra vinstri manna, og var á sínum tíma mikill vonarneisti í stjórnmálum, meðal annars minn. Það rættist hins vegar ekki úr og klækjastjórnmálin urðu til þess að flokkurinn komst ekki að í landsmálunum í allt of langan tíma og hefur hann liðið fyrir það alla tíð síðan. Það kvarnaðist síðan ört úr fylginu þegar Blairisminn, sem var í raun ekkert annað en nýfrjálshyggja í bleikum kjól, varð að hugmyndafræði flokksins undir stjórn Ingibjargar Sólrunar og það var sú hugmyndafræði sem sigldi flokkunum í algert strand hvað áhrif og fylgi varðar, þar til Sjálfstæðisflokkurinn tók hann upp á arma sína árið 2007. Samfylkingin á við langan og erfiðan trúverðugleikavanda að etja, allt frá Blairismanum sem enn loðar við flokkinn, til stjórnarsetu flokksins í Hrunstjórninni 2007 til 2009, en það kemur meðal annars fram skýrslu Rannsóknarnefndar Alþingis að þingflokkur Samfylkingarinnar hélt tvo fundi í febrúar 2008 um hið óhjákvæmilega hrun fjármálakerfisins. Þingmenn og ráðherrar flokksins gerðu samt ekkert í því að aðvara almenning og ef eitthvað var, blekktu þeir fólk og hvöttu almenning til að taka enn meiri lán. Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur gerði hvað hún gat til að laga efnahagsmálin eftir Hrunið, en réði ekki við vandann, enda var verið að reyna að lækna sjúklinginn með sömu meðulum og höfðu nærri drepið hann og þegar upp var staðið voru það um 15.000 fjölskyldur sem misstu allt sitt. Þótt Stjórnarskrármálið hafi vissulega verið stór og falleg fjöður í hatt flokksins þá varð til lítil klíka í flokkum sem saknaði mjög samstarfsins við Sjálfstæðisflokkinn og einhenti sér í það að koma Árna Páli að sem formanni og næstu brúði í því bixi, vegferð sem gerði nánast útaf við flokkinn og stórskaðaði stjórnarskrármálið. Flokkurinn hefur vart borið barr sitt síðan og þótt núverandi formaður sé skeleggur og röggsamur og tali eins og alvöru jafnaðarmaður, sem og margt af framlínufólkinu, þá sér þess því miður ekki stað í stefnumálum flokksins, sem flest öll eru frekar froðukennd þegar kemur að innihaldi. Það er athyglisvert í þessu samhengi hugmyndafræðinnar við Blairismann, að Margaret Thatcher sagði eitt sinn að hennar helsta afrek hefði verið Tony Blair. Það er líka leitt að verða vitni að kafbátahernaði Samfylkingarinnar gagnvart Sósíalistaflokknum, en eins og við höfum orðið vör við og komið hefur fram í fjölmiðlum, þá er símaherferð Samfylkingarinnar sem og einkasamtöl áhrifamanna innan hennar við fólk, gíruð inn á það að atkvæði greitt Sósíalistaflokknum minnki líkurnar á vinstri stjórn. Furðuleg röksemdarfærsla í pólitísku landslagi dagsins, þar sem það er augljóst að það verður engin vinstri stjórn mynduð án Sósíalistaflokksins. Þessi neðanjarðarherferð minnir á það sem virðist vera eðlislægt hugleysi Samfylkingarinnar gagnvart því að þora að stíga fram sem hugrakkur og rökfastur jafnaðarmannaflokkur, að þau skuli kjósa að berjast með þessum hætti í lævísum einkasamtölum. Þetta minnir því miður líka á það siðleysi sem einkenndi Samfylkinguna í Hrunstjórninni 2007-2009, eitthvað sem að ég held flestir vildu að hún losaði sig við. Sjálfur átti ég gott samstarf við báða utanríkisráðherra flokksins á sínum tíma og einnig við Jóhönnu Sigurðardóttur og ég efaðist aldrei um að þar færi heilindafólk með virðingu fyrir almannahag að leiðarljósi. Það var hins vegar hin veika hugmyndafræði sem var, og er enn, Samfylkingunni fjötur um fót. Stefnuleysið er enn of áberandi. Maður lagar bara ekki kjötsúpu öðruvísi en með kjöti og í góðum potti. Samfylkingin kemur mér fyrir sjónir í dag sem flokkur sem hefur verið að reyna að endurnýja sig hugmyndafræðilega, en er samt ragur við að stíga stóra skrefið til fulls og hafna nýfrjálshyggju kapítalismanum alfarið. Ragur við að berjast fyrir auknum jöfnuði með þeim handvirku aðferðum sem einar duga til að dreifa sameignlegum auð samfélagsins til fleiri en þeirra fáu sem nú hafa hann. Sem flokkur er hún kærkominn félagi í meirihlutasamstarfi. Flokkurinn er með sterkt bakland og fært fólk á sínum snærum og þekkir stjórnskipanina, stjórnsýsluna og stjórnmálin út í hörgul og gæti í meirihlutasamstarfi með öðrum vinstri flokkum gert alveg feikilega góða hluti og fundið sínar rætur á ný. Vegna hugmyndafræðilegs máttleysis ætti Samfylkingin þó ekki að leiða slíkt samstarf, en heldur nýta slíkt samstarf til að byggja sig upp enn frekar og sem öflugur félagi, að vera með í því mjög mikilvæga verkefni sem framundan er, að jafna kjörin svo um munar. Höfundur skipar annað sætið á lista Sósíalistaflokksins í suðvesturkjördæmi.
Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun
Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptráðs. Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun
Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptráðs. Birgir Orri Ásgrímsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun
Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptráðs. Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun