Rán og rupl Sif Sigmarsdóttir skrifar 9. febrúar 2019 09:00 Fráfarandi ríkisstjórn Lýðstjórnarlýðveldisins Kongó varði í vikunni ákvörðun sína um að veita fyrrverandi ráðherrum laun fyrir lífstíð. Tilskipunin sem undirrituð var af forsætisráðherra landsins, Bruno Tshibala, tryggir fyrrum ráðherrum einnig sporslur á borð við húsnæðisstyrki, flugmiða á fyrsta farrými og heilbrigðisþjónustu erlendis. Tilhögunin var harðlega gagnrýnd og meðal annars kölluð „tilraun til að tryggja um ómunatíð rán og rupl úr opinberum sjóðum“. Slíkt „rán og rupl“ á sér þó ekki aðeins stað í Lýðstjórnarlýðveldinu Kongó. Ár er síðan Nígeríubúar stóðu á öndinni þegar í ljós kom að þingmenn í efri deild þingsins fengu 4,5 milljónir íslenskra króna greiddar mánaðarlega vegna „starfskostnaðar“ – til samanburðar má geta þess að meðal mánaðarlaun í Nígeríu eru 6.000 íslenskar krónur. Og í Kenía er alþekkt að þarlendir þingmenn ákveði sjálfir laun sín sem þeir skera sjaldnast við nögl. En þetta er Afríka. Í mörgum löndum Afríku er lýðræðið eins og óstýrilátur unglingur – mislyndur, ómótaður, hrjúfur á yfirborðinu með graftarkýli á kinnunum. Það hefur ekki öðlast sama þroska og lýðræðið okkar á Íslandi sem árin hafa slípað eins og myndhöggvari slípar stein uns hann er sléttur og felldur, fágaður, fullkominn. Er það ekki annars?Ráðgátan um óvinsældir Stjórnmálamenn njóta takmarkaðra vinsælda nú um stundir – svo takmarkaðra að forsætisráðherra skipaði starfshóp um eflingu trausts á stjórnmálum og stjórnsýslu. Þótt ráðamönnum sjálfum finnist ráðgátan um eigin óvinsældir svo dularfull að það þurfi heila nefnd til að leysa hana liggur ástæðan flestum í augum uppi. Þótt heilu höfin skilji Ísland frá Afríku erum við kannski ekki jafnlangt frá henni og við höldum: – Það var ekki fyrr en árið 2009 sem graftarkýlið, sem útblásin lífeyrisréttindi ráðherra og þingmanna voru, var sprengt. – Á kjördag árið 2016 samþykkti kjararáð 340 þúsund króna launahækkun þingmönnum til handa. Varð þingfararkaup við hækkunina 1,1 milljón króna. Laun forsætisráðherra og forseta hækkuðu á sama tíma um hálfa milljón á mánuði. Þrátt fyrir hávær mótmæli stendur úrskurður kjararáðs enn. – Til samanburðar má geta þess að lágmarkslaun á Íslandi eru 300.000 krónur. – Þegar upp komst að þingmaðurinn Ásmundur Friðriksson hefði fengið 4,6 milljónir króna endurgreiddar vegna aksturskostnaðar árið 2017 misbauð mörgum. Ásmundur hafði ekið 48.000 kílómetra á einu ári; 130 kílómetra á dag að meðaltali sem kostuðu skattgreiðendur 335 þúsund krónur á mánuði. Forsætisnefnd Alþingis komst að þeirri niðurstöðu að Ásmundur hefði ekki brotið siðareglur þingmanna. – Í síðustu viku birtist frétt í Fréttablaðinu um að laun nefndarmanna í starfskjaranefnd Orkuveitu Reykjavíkur séu 25 þúsund krónur á tímann og miðist við „útselt tímakaup eiganda lögfræðistofu“. Á fundi stjórnar OR nýverið lagði varamaður til að launin yrðu lækkuð í 10.000 krónur. Tillagan var felld þrátt fyrir að fulltrúar Sjálfstæðisflokksins í stjórn OR hefðu lýst yfir þeirri skoðun að ekki væri þörf á nefndinni. – Í vikunni bárust fréttir af launahækkunum stjórnar Íslandspósts ohf. Í stjórninni sitja m.a. varaþingmaður og aðstoðarmaður ráðherra. Fyrir ári lagði stjórn Íslandspósts til að laun almennra stjórnarmanna hækkuðu úr 140 þúsund krónum á mánuði í 165 þúsund krónur og laun formanns stjórnar úr 280 þúsund krónum á mánuði í 330 þúsund krónur. Hálfu ári síðar fékk fyrirtækið 500 milljóna króna neyðarlán frá ríkissjóði til að forðast gjaldþrot. Sjálftaka Hálft ár er síðan starfshópur um eflingu trausts á stjórnmálum skilaði skýrslu með niðurstöðum sínum. Það þarf ekki nefnd til að útskýra hvers vegna almenningur í Lýðstjórnarlýðveldinu Kongó er æfur út í stjórnmálastétt landsins. Það þarf heldur enga nefnd til að sjá að traust í garð íslenskra stjórnmálamanna mun aldrei aukast svo lengi sem fréttir halda áfram að berast af umbunum til ráðamanna sem líkjast óþægilega mikið sjálftöku valdhafa í spilltustu ríkjum í heimi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Kjaramál Sif Sigmarsdóttir Mest lesið Orkunýlendan Ísland? Bjarni Jónsson Skoðun Látum þá hlæja því þeir tapa hvort sem er Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Fjárfesting í háskólum Magnús Karl Magnússon Skoðun Þar sem náttúran tapar Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Ríkisstjórnin seilist í sjóði erfiðisvinnufólks Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Gætum við verið betri hvert við annað? Jakob Frímann Magnússon Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun Skortur á serótónín Gunnar Dan Wiium Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Gætum við verið betri hvert við annað? Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Ríkisstjórnin seilist í sjóði erfiðisvinnufólks Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þar sem náttúran tapar Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Fjárfesting í háskólum Magnús Karl Magnússon skrifar Skoðun Orkunýlendan Ísland? Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Ég vil ekki þennan veruleika Hólmfríður Ásta Hjaltadóttir skrifar Skoðun Grímulaus grænþvottur Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason skrifar Skoðun Skortur á serótónín Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Þegar sorgin bankar upp á Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Látum þá hlæja því þeir tapa hvort sem er Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Alzheimer - mennska og mildi Ragnheiður Ríkharðsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsa bætt um 64 milljarða Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Er krónan að valda átökum á milli kynslóða? Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Þetta er ekki allt að koma með fjárlagafrumvarpinu Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Viðskiptaþvinganir gegn Ísrael Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Sjá meira
Fráfarandi ríkisstjórn Lýðstjórnarlýðveldisins Kongó varði í vikunni ákvörðun sína um að veita fyrrverandi ráðherrum laun fyrir lífstíð. Tilskipunin sem undirrituð var af forsætisráðherra landsins, Bruno Tshibala, tryggir fyrrum ráðherrum einnig sporslur á borð við húsnæðisstyrki, flugmiða á fyrsta farrými og heilbrigðisþjónustu erlendis. Tilhögunin var harðlega gagnrýnd og meðal annars kölluð „tilraun til að tryggja um ómunatíð rán og rupl úr opinberum sjóðum“. Slíkt „rán og rupl“ á sér þó ekki aðeins stað í Lýðstjórnarlýðveldinu Kongó. Ár er síðan Nígeríubúar stóðu á öndinni þegar í ljós kom að þingmenn í efri deild þingsins fengu 4,5 milljónir íslenskra króna greiddar mánaðarlega vegna „starfskostnaðar“ – til samanburðar má geta þess að meðal mánaðarlaun í Nígeríu eru 6.000 íslenskar krónur. Og í Kenía er alþekkt að þarlendir þingmenn ákveði sjálfir laun sín sem þeir skera sjaldnast við nögl. En þetta er Afríka. Í mörgum löndum Afríku er lýðræðið eins og óstýrilátur unglingur – mislyndur, ómótaður, hrjúfur á yfirborðinu með graftarkýli á kinnunum. Það hefur ekki öðlast sama þroska og lýðræðið okkar á Íslandi sem árin hafa slípað eins og myndhöggvari slípar stein uns hann er sléttur og felldur, fágaður, fullkominn. Er það ekki annars?Ráðgátan um óvinsældir Stjórnmálamenn njóta takmarkaðra vinsælda nú um stundir – svo takmarkaðra að forsætisráðherra skipaði starfshóp um eflingu trausts á stjórnmálum og stjórnsýslu. Þótt ráðamönnum sjálfum finnist ráðgátan um eigin óvinsældir svo dularfull að það þurfi heila nefnd til að leysa hana liggur ástæðan flestum í augum uppi. Þótt heilu höfin skilji Ísland frá Afríku erum við kannski ekki jafnlangt frá henni og við höldum: – Það var ekki fyrr en árið 2009 sem graftarkýlið, sem útblásin lífeyrisréttindi ráðherra og þingmanna voru, var sprengt. – Á kjördag árið 2016 samþykkti kjararáð 340 þúsund króna launahækkun þingmönnum til handa. Varð þingfararkaup við hækkunina 1,1 milljón króna. Laun forsætisráðherra og forseta hækkuðu á sama tíma um hálfa milljón á mánuði. Þrátt fyrir hávær mótmæli stendur úrskurður kjararáðs enn. – Til samanburðar má geta þess að lágmarkslaun á Íslandi eru 300.000 krónur. – Þegar upp komst að þingmaðurinn Ásmundur Friðriksson hefði fengið 4,6 milljónir króna endurgreiddar vegna aksturskostnaðar árið 2017 misbauð mörgum. Ásmundur hafði ekið 48.000 kílómetra á einu ári; 130 kílómetra á dag að meðaltali sem kostuðu skattgreiðendur 335 þúsund krónur á mánuði. Forsætisnefnd Alþingis komst að þeirri niðurstöðu að Ásmundur hefði ekki brotið siðareglur þingmanna. – Í síðustu viku birtist frétt í Fréttablaðinu um að laun nefndarmanna í starfskjaranefnd Orkuveitu Reykjavíkur séu 25 þúsund krónur á tímann og miðist við „útselt tímakaup eiganda lögfræðistofu“. Á fundi stjórnar OR nýverið lagði varamaður til að launin yrðu lækkuð í 10.000 krónur. Tillagan var felld þrátt fyrir að fulltrúar Sjálfstæðisflokksins í stjórn OR hefðu lýst yfir þeirri skoðun að ekki væri þörf á nefndinni. – Í vikunni bárust fréttir af launahækkunum stjórnar Íslandspósts ohf. Í stjórninni sitja m.a. varaþingmaður og aðstoðarmaður ráðherra. Fyrir ári lagði stjórn Íslandspósts til að laun almennra stjórnarmanna hækkuðu úr 140 þúsund krónum á mánuði í 165 þúsund krónur og laun formanns stjórnar úr 280 þúsund krónum á mánuði í 330 þúsund krónur. Hálfu ári síðar fékk fyrirtækið 500 milljóna króna neyðarlán frá ríkissjóði til að forðast gjaldþrot. Sjálftaka Hálft ár er síðan starfshópur um eflingu trausts á stjórnmálum skilaði skýrslu með niðurstöðum sínum. Það þarf ekki nefnd til að útskýra hvers vegna almenningur í Lýðstjórnarlýðveldinu Kongó er æfur út í stjórnmálastétt landsins. Það þarf heldur enga nefnd til að sjá að traust í garð íslenskra stjórnmálamanna mun aldrei aukast svo lengi sem fréttir halda áfram að berast af umbunum til ráðamanna sem líkjast óþægilega mikið sjálftöku valdhafa í spilltustu ríkjum í heimi.
Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun
Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason skrifar
Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar
Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun