Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar 2. júlí 2025 12:01 1. Hundrað klukkustunda málþóf í þágu sérhagsmunaseggja. Þingmenn Sjálfstæðisflokksins og Miðflokksins í stjórnarandstöðu hafa staðið fyrir 110 klukkustunda málþófi á Alþingi til að tefja leiðréttingu veiðigjaldsins – einfalt skref sem myndi færa ríkissjóði 6–8 milljarða króna á ári og stöðva langvarandi og kerfisbundið svind stórútgerðanna gegn þjóðinni. Á sama tíma eru grunnlaun hvers þingmanns að lágmarki 1.525.841 kr. á mánuði, eða tæplega 18,3 milljónir króna á ári. Flestir fá þeir veglega ofan á þessi grunnlaun fyrir nefndarstörf, ferðakostnað, húsnæðisstuðning o.fl. Við hin mætum því í vinnuna til að greiða þeim ofurlaun meðan þeir verja ofurhagnað svindlara. --- 2. Svindlið sem leiðréttingin á að stöðva Stórútgerðir hafa árum saman selt sjálfum sér fisk undir markaðsverði. Með því tekst þeim að greiða lægri laun til sjómanna og borga lægra veiðigjald. Leiðréttingin er því ekki „hækkun“, heldur löngu tímabær leiðrétting. Stórútgerðin ætti að þakka fyrir að sleppa svo vel með skrekkinn. --- 3. Heilbrigðismálin – forgangsröðun Á sama tíma og þingmenn verja hagsmuni stórútgerðanna stendur heilbrigðiskerfið höllum fæti og færist yfir í sífellt dýrari einkarekstur. nýleg skoðanagrein heilsuhagfræðings og lyfjafræðings varar okkur við þessari þróun. Ríkið og Sjúkratryggingar greiða nú milljarða króna til einkaaðila á hverju ári; læknar flytja sig í einkageirann, biðlistar lengjast og almenningur borgar í auknu mæli tvöfalt – bæði úr eigin vasa og í gegnum skatta. Viljum við líkjast meira Bandaríkjunum þar sem er borgað hátt í tvölfalt meira en á Íslandi, yfir 17% af VLF (vergri landsframleiðslu) til að greiða fyrir hagnað milliliða og einkaðila í heilbrigðiskerfinu? Í Bandaríkjunum er auðvaldið allsráðandi. --- 4. "Varnarátak" – 1,5 % af VLF, 70 milljarðar á ári? Tölum aðeins meira um forgangsröðun. Ríkisstjórnin hefur heitið því að hækka varnarútgjöld Íslands í 1,5% af vergri landsframleiðslu (≈70ma. kr.) árið 2035. Það jafngildir því að bæta við 34ma. kr. á ársgrundvelli – fjárhæð sem gæti: Tífaldað stuðning við óhagnaðardrifna húsnæðisuppbyggingu. Tvöfaldað, að minnsta kosti, fjárfestingar í geðheilbrigðisþjónustu. Markviss uppbygging meðferðar- og stuðningsúrræða fyrir börn og ungmenni með þroska‑ og hegðunarerfiðleika. Tvöfaldað framlag til háskólanna. Fjármagnað stórátak í samgöngum: Ein stór jarðgöng á hverjum þrem árum. Lestir – færa fólki og fyrirtækjum hagkvæmari og grænni kosti. Ísland er herlaus þjóð. Er virkilegt tilefni til stórátaks í varnarmálum núna, þegar húsnæðiskreppa og hnignun heilbrigðiskerfisins og innviða blasir við? Ásamt dýpkandi innviðaskuld. Við ættum að taka sjálfstæðar ákvarðanir sem þjóð um hvað sé skynsamt og rétt að gera. Nýtum fullveldi okkar. Bandaríkin vilja auka hernaðarútgjöld allrar Evrópu til muna en það skilar sér í stórauknum hagnaði bandarískra vopnaframleiðenda. Við ættum að harðneita að taka þátt í slíku stríðsbrölti. Skynsamlegra væri að verja fjármunum í raunverulegt öryggi fólks: þök yfir höfuðið, öflugt heilbrigðiskerfi og samgöngur sem halda landinu saman. Það mun raunverulega auka öryggi með því að auka velsæld og heilbrigði og þannig draga raunverulega úr glæpum og ofbeldi. Ég tek undir með Grími Atlasyni. Hvar er málþófið um alvarlega stöðu barna á Íslandi? --- 5. Pólitísk efnahagsskipan – fyrir hvern? Þingmenn auðvaldsins eru í öfgafullu málþófi við ríkisstjórnina til að stöðva smávægilega leiðréttingu á kerfisbundnu svindli – en þingheimur allur virðist sammála um stóru málin: að verja ofurhagnað útgerðanna og stórfjármagnseigenda, auka „varnarútgjöld“, skattpína almenning og svelta grunnstoðir samfélagsins. Hér eru tölur sem gefa mikilvægt samhengi: Viðbótarútgjöld í varnarmál (0,75 → 1,5 % VLF): -34 milljarðar króna á ári Leiðrétt veiðigjald (áætlaðar auknar tekjur): +6–8 milljarðar króna á ári Allt framlag til háskólanna: ≈ 26 milljarðar króna á ári Félagslegt húsnæði (fjárfesting ríkisins): Innan við 3 milljarðar á ári Þingið stendur saman um dýrar og mjög metnaðarfullar varnaráætlanir í þágu NATO – en hlustar lítið þegar kallað er eftir ódýrara húsnæði, stuðningi við einstæða foreldra, börn, barnafjölskyldur, aldraða og bættum innviðum. Alvöru öryggi verður ekki tryggt með vopnum – heldur með velferð, menntun, heilbrigði og öruggu þaki yfir höfuðið. --- 6. Kjósum okkur sjálf, krefjumst stjórnvalda í almannaþágu Við þurfum þingmenn sem þora að berjast fyrir hagsmunum almennings, burt með þá sem taka þingið í gíslingu til hálf fimm um morguninn fyrir útgerðarmenn með risavaxna reikninga á Tortóla. Gefum ekki atkvæði okkar þeim sem lifa á ofurlaunum til að verja ofurhagnað auðmanna sem kæra sig ekkert um hagsmuni almennings. Vinnandi fólk skapar verðmætin sem halda samfélaginu uppi – krefjumst þess að þau renni til velferðar, menntunar og raunverulegs öryggis í stað þess að hverfa í vasa sjálfhverfra fjármagnseigenda. Höfundur er meðlimur í framkvæmdastjórn Sósíalistaflokks Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Karl Héðinn Kristjánsson Sósíalistaflokkurinn Mest lesið Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson Skoðun Skoðun Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Sjá meira
1. Hundrað klukkustunda málþóf í þágu sérhagsmunaseggja. Þingmenn Sjálfstæðisflokksins og Miðflokksins í stjórnarandstöðu hafa staðið fyrir 110 klukkustunda málþófi á Alþingi til að tefja leiðréttingu veiðigjaldsins – einfalt skref sem myndi færa ríkissjóði 6–8 milljarða króna á ári og stöðva langvarandi og kerfisbundið svind stórútgerðanna gegn þjóðinni. Á sama tíma eru grunnlaun hvers þingmanns að lágmarki 1.525.841 kr. á mánuði, eða tæplega 18,3 milljónir króna á ári. Flestir fá þeir veglega ofan á þessi grunnlaun fyrir nefndarstörf, ferðakostnað, húsnæðisstuðning o.fl. Við hin mætum því í vinnuna til að greiða þeim ofurlaun meðan þeir verja ofurhagnað svindlara. --- 2. Svindlið sem leiðréttingin á að stöðva Stórútgerðir hafa árum saman selt sjálfum sér fisk undir markaðsverði. Með því tekst þeim að greiða lægri laun til sjómanna og borga lægra veiðigjald. Leiðréttingin er því ekki „hækkun“, heldur löngu tímabær leiðrétting. Stórútgerðin ætti að þakka fyrir að sleppa svo vel með skrekkinn. --- 3. Heilbrigðismálin – forgangsröðun Á sama tíma og þingmenn verja hagsmuni stórútgerðanna stendur heilbrigðiskerfið höllum fæti og færist yfir í sífellt dýrari einkarekstur. nýleg skoðanagrein heilsuhagfræðings og lyfjafræðings varar okkur við þessari þróun. Ríkið og Sjúkratryggingar greiða nú milljarða króna til einkaaðila á hverju ári; læknar flytja sig í einkageirann, biðlistar lengjast og almenningur borgar í auknu mæli tvöfalt – bæði úr eigin vasa og í gegnum skatta. Viljum við líkjast meira Bandaríkjunum þar sem er borgað hátt í tvölfalt meira en á Íslandi, yfir 17% af VLF (vergri landsframleiðslu) til að greiða fyrir hagnað milliliða og einkaðila í heilbrigðiskerfinu? Í Bandaríkjunum er auðvaldið allsráðandi. --- 4. "Varnarátak" – 1,5 % af VLF, 70 milljarðar á ári? Tölum aðeins meira um forgangsröðun. Ríkisstjórnin hefur heitið því að hækka varnarútgjöld Íslands í 1,5% af vergri landsframleiðslu (≈70ma. kr.) árið 2035. Það jafngildir því að bæta við 34ma. kr. á ársgrundvelli – fjárhæð sem gæti: Tífaldað stuðning við óhagnaðardrifna húsnæðisuppbyggingu. Tvöfaldað, að minnsta kosti, fjárfestingar í geðheilbrigðisþjónustu. Markviss uppbygging meðferðar- og stuðningsúrræða fyrir börn og ungmenni með þroska‑ og hegðunarerfiðleika. Tvöfaldað framlag til háskólanna. Fjármagnað stórátak í samgöngum: Ein stór jarðgöng á hverjum þrem árum. Lestir – færa fólki og fyrirtækjum hagkvæmari og grænni kosti. Ísland er herlaus þjóð. Er virkilegt tilefni til stórátaks í varnarmálum núna, þegar húsnæðiskreppa og hnignun heilbrigðiskerfisins og innviða blasir við? Ásamt dýpkandi innviðaskuld. Við ættum að taka sjálfstæðar ákvarðanir sem þjóð um hvað sé skynsamt og rétt að gera. Nýtum fullveldi okkar. Bandaríkin vilja auka hernaðarútgjöld allrar Evrópu til muna en það skilar sér í stórauknum hagnaði bandarískra vopnaframleiðenda. Við ættum að harðneita að taka þátt í slíku stríðsbrölti. Skynsamlegra væri að verja fjármunum í raunverulegt öryggi fólks: þök yfir höfuðið, öflugt heilbrigðiskerfi og samgöngur sem halda landinu saman. Það mun raunverulega auka öryggi með því að auka velsæld og heilbrigði og þannig draga raunverulega úr glæpum og ofbeldi. Ég tek undir með Grími Atlasyni. Hvar er málþófið um alvarlega stöðu barna á Íslandi? --- 5. Pólitísk efnahagsskipan – fyrir hvern? Þingmenn auðvaldsins eru í öfgafullu málþófi við ríkisstjórnina til að stöðva smávægilega leiðréttingu á kerfisbundnu svindli – en þingheimur allur virðist sammála um stóru málin: að verja ofurhagnað útgerðanna og stórfjármagnseigenda, auka „varnarútgjöld“, skattpína almenning og svelta grunnstoðir samfélagsins. Hér eru tölur sem gefa mikilvægt samhengi: Viðbótarútgjöld í varnarmál (0,75 → 1,5 % VLF): -34 milljarðar króna á ári Leiðrétt veiðigjald (áætlaðar auknar tekjur): +6–8 milljarðar króna á ári Allt framlag til háskólanna: ≈ 26 milljarðar króna á ári Félagslegt húsnæði (fjárfesting ríkisins): Innan við 3 milljarðar á ári Þingið stendur saman um dýrar og mjög metnaðarfullar varnaráætlanir í þágu NATO – en hlustar lítið þegar kallað er eftir ódýrara húsnæði, stuðningi við einstæða foreldra, börn, barnafjölskyldur, aldraða og bættum innviðum. Alvöru öryggi verður ekki tryggt með vopnum – heldur með velferð, menntun, heilbrigði og öruggu þaki yfir höfuðið. --- 6. Kjósum okkur sjálf, krefjumst stjórnvalda í almannaþágu Við þurfum þingmenn sem þora að berjast fyrir hagsmunum almennings, burt með þá sem taka þingið í gíslingu til hálf fimm um morguninn fyrir útgerðarmenn með risavaxna reikninga á Tortóla. Gefum ekki atkvæði okkar þeim sem lifa á ofurlaunum til að verja ofurhagnað auðmanna sem kæra sig ekkert um hagsmuni almennings. Vinnandi fólk skapar verðmætin sem halda samfélaginu uppi – krefjumst þess að þau renni til velferðar, menntunar og raunverulegs öryggis í stað þess að hverfa í vasa sjálfhverfra fjármagnseigenda. Höfundur er meðlimur í framkvæmdastjórn Sósíalistaflokks Íslands.
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun