Að apa eða skapa Rósa Dögg Ægisdóttir skrifar 14. maí 2025 10:02 Lýrufuglinn (e. lyrebird) er ein besta hermikráka náttúrunnar. Hann getur apað eftir nánast hvaða hljóði sem er, allt frá fuglasöng og hundagelti yfir í vélsög, myndavélasmelli og þjófavarnir. Þrátt fyrir hæfileikann til að endurtaka hljóð á ótrúlega nákvæman hátt, skilur hann ekki merkingu þeirra af því að eftirlíkingin byggir á mynstri, ekki merkingu. Hann lærir hljóð með því að hlusta og endurtaka, ekki með því að skilja samhengi, tilgang eða orsakasamband. Eins og lýrufuglinn skilur ekki keðjusögina, skilur gervigreind ekki hinu sönnu merkingu. Hún getur líkt eftir forriturum, en hún er ekki forritari. Hún getur búið til lausnir, en ekki metið raunverulegt gildi þeirra, tilgang eða áhrif á notendur. Það er mannshugurinn sem setur samhengi í verkið, sem velur hvað er mikilvægt og hvað er bara eftirherma. Framtíð hugbúnaðarþróunar byggist ekki á því að herma, heldur að skapa. Að spyrja réttu spurninganna. Að vita hvenær eitthvað er einfaldlega endurómur og hvenær það er nýsköpun. Gervigreind mun seint koma í stað forritara. En forritarar sem kunna að nýta sér gervigreind taka fram úr þeim sem gera það ekki. Hún breytir vissulega vinnubrögðum, en hún gerir ekki forritarann úreltan. Þvert á móti. Það er mikilvægt að átta sig á að gervigreind úthýsir ekki hugsun eða sköpun, hún gerir endurtekningu, sem dregur orku frá hugvitinu, óþarfa. Með því að létta undir með þessum þáttum fá hugmyndir og sköpun meira rými. Við erum að upplifa lýðræðislega byltingu. Með tölvu og nettengingu hefur nánast hver sem er aðgang að öflugustu tæknitólum sem mannkynið hefur yfir að ráða. Þetta jafnar leikinn og gefur frumkvöðlum og minni fyrirtækjum möguleika og kraft sem var þeim áður óaðgengilegur. Framtíð hugbúnaðar snýst ekki um að taka störf, hún snýst um að bæta þau. Hún snýst um að auka gæði, hraða og nýsköpun. Lýrufuglinn getur hermt eftir með ótrúlegri nákvæmni, en hann skilur ekki hvað hann er að segja. Gervigreindin er á svipuðum stað í dag, hún getur líkt eftir mannlegum hugsunum, röddum, ritstíl og meira að segja “tónlist”. Það er eitt að apa eftir, en það er annað að skapa. Höfundur er framkvæmdastjóri Reon. Þessi pistill var skrifaður með aðstoð gervigreindar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Mest lesið Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin Ágústa Árnadóttir Skoðun Er lýðræði bannað ef Sjálfstæðisflokkurinn er ekki í ríkisstjórn? Þórður Snær Júlíusson Skoðun Kosningaloforð? Sjónarhorn leikskólakennara Anna Lydía Helgadóttir Skoðun Sjófólksdagurinn Sighvatur Björgvinsson Skoðun Myndin af Guði Bjarni Karlsson Skoðun Bull og rugl frá Bugl Ásdís Bergþórsdóttir Skoðun Gaslýsing Guðlaugs Þórs Aðalsteinn Haukur Sverrisson Skoðun Hugræn atferlismeðferð á netinu Inga Hrefna Jónsdóttir Skoðun Harmakvein kórs útgerðarmanna Jón Ingi Hákonarson Skoðun Stjórnarandstaða í grímulausri sérhagsmunagæzlu Ólafur Stephensen Skoðun Skoðun Skoðun Réttlæti og ábyrg fjármálastjórn- skynsamleg nálgun á bætt kjör bótaþega almannatrygginga Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaða í grímulausri sérhagsmunagæzlu Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Að breyta leiknum Hera Grímsdóttir,Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn er ekki afsökun fyrir óraunhæfa stefnu Ásta Björg Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Sjófólksdagurinn Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Harmakvein kórs útgerðarmanna Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Hvað liggur í þessum ólgusjó? Ástþór Ólafsson skrifar Skoðun Bull og rugl frá Bugl Ásdís Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Kosningaloforð? Sjónarhorn leikskólakennara Anna Lydía Helgadóttir skrifar Skoðun Gaslýsing Guðlaugs Þórs Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Staðreyndir um Þristinn Gunnfaxa Tómas Dagur Helgason skrifar Skoðun Einföldun stjórnsýslu sem snerist upp í andhverfu sína Pétur Halldórsson skrifar Skoðun Hugræn atferlismeðferð á netinu Inga Hrefna Jónsdóttir skrifar Skoðun Er lýðræði bannað ef Sjálfstæðisflokkurinn er ekki í ríkisstjórn? Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Myndin af Guði Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Færum úr öskunni í eldinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þar sem fegurðin ríkir ein Halldór Eiríksson skrifar Skoðun Þjórsárver ekki þess virði? Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar Skoðun Svo verði Íslands ástkæra byggð ei öðrum þjóðum háð Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um íslenskt samfélag Snorri Másson skrifar Skoðun Hættuleg utanríkisstefna forseta Bandaríkjanna Kristján Reykjalín Vigfússon skrifar Skoðun (orku)Sjálfstæði þjóðar Benedikt Kristján Magnússon skrifar Skoðun Samræmd próf Jón Torfi Jónasson skrifar Skoðun Opið bréf til ráðherra Flokks fólksins, vegna vanda söngnáms Aileen Soffía Svensdóttir skrifar Skoðun Gervigreind sem jafnréttistæki: Skóli án aðgreiningar Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Verða boðaðar kjarabætur örorkulífeyristaka að veruleika eða ekki? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Þjónusta við konur með endómetríósu tryggð Alma D. Möller skrifar Skoðun Húsnæðisöryggi – Sameiginleg ábyrgð Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Sóun á Alþingi Lovísa Oktovía Eyvindsdóttir skrifar Skoðun Veiðigjöldin leiðrétt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Sjá meira
Lýrufuglinn (e. lyrebird) er ein besta hermikráka náttúrunnar. Hann getur apað eftir nánast hvaða hljóði sem er, allt frá fuglasöng og hundagelti yfir í vélsög, myndavélasmelli og þjófavarnir. Þrátt fyrir hæfileikann til að endurtaka hljóð á ótrúlega nákvæman hátt, skilur hann ekki merkingu þeirra af því að eftirlíkingin byggir á mynstri, ekki merkingu. Hann lærir hljóð með því að hlusta og endurtaka, ekki með því að skilja samhengi, tilgang eða orsakasamband. Eins og lýrufuglinn skilur ekki keðjusögina, skilur gervigreind ekki hinu sönnu merkingu. Hún getur líkt eftir forriturum, en hún er ekki forritari. Hún getur búið til lausnir, en ekki metið raunverulegt gildi þeirra, tilgang eða áhrif á notendur. Það er mannshugurinn sem setur samhengi í verkið, sem velur hvað er mikilvægt og hvað er bara eftirherma. Framtíð hugbúnaðarþróunar byggist ekki á því að herma, heldur að skapa. Að spyrja réttu spurninganna. Að vita hvenær eitthvað er einfaldlega endurómur og hvenær það er nýsköpun. Gervigreind mun seint koma í stað forritara. En forritarar sem kunna að nýta sér gervigreind taka fram úr þeim sem gera það ekki. Hún breytir vissulega vinnubrögðum, en hún gerir ekki forritarann úreltan. Þvert á móti. Það er mikilvægt að átta sig á að gervigreind úthýsir ekki hugsun eða sköpun, hún gerir endurtekningu, sem dregur orku frá hugvitinu, óþarfa. Með því að létta undir með þessum þáttum fá hugmyndir og sköpun meira rými. Við erum að upplifa lýðræðislega byltingu. Með tölvu og nettengingu hefur nánast hver sem er aðgang að öflugustu tæknitólum sem mannkynið hefur yfir að ráða. Þetta jafnar leikinn og gefur frumkvöðlum og minni fyrirtækjum möguleika og kraft sem var þeim áður óaðgengilegur. Framtíð hugbúnaðar snýst ekki um að taka störf, hún snýst um að bæta þau. Hún snýst um að auka gæði, hraða og nýsköpun. Lýrufuglinn getur hermt eftir með ótrúlegri nákvæmni, en hann skilur ekki hvað hann er að segja. Gervigreindin er á svipuðum stað í dag, hún getur líkt eftir mannlegum hugsunum, röddum, ritstíl og meira að segja “tónlist”. Það er eitt að apa eftir, en það er annað að skapa. Höfundur er framkvæmdastjóri Reon. Þessi pistill var skrifaður með aðstoð gervigreindar.
Skoðun Réttlæti og ábyrg fjármálastjórn- skynsamleg nálgun á bætt kjör bótaþega almannatrygginga Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Er lýðræði bannað ef Sjálfstæðisflokkurinn er ekki í ríkisstjórn? Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Opið bréf til ráðherra Flokks fólksins, vegna vanda söngnáms Aileen Soffía Svensdóttir skrifar
Skoðun Verða boðaðar kjarabætur örorkulífeyristaka að veruleika eða ekki? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar