Smíðar eru nauðsyn Einar Sverrisson skrifar 27. febrúar 2025 11:03 Smíðin er ekki bara starf hún er kjarninn í því að byggja samfélag sem stendur traustum fótum. Hún kennir okkur lausnamiðaða hugsun, sjálfstæði og skapandi vinnubrögð. Við verðum að varðveita þessa þekkingu og miðla henni áfram af stolti og eldmóði. Ég lærði húsasmíði því pabbi minn var húsasmíðameistari. Hann kenndi mér gildi þess að skapa með eigin höndum. Sú þekking hefur fylgt mér í öllu sem ég hef gert. Það er ekki nóg að treysta á skólakerfið foreldrar þurfa líka að miðla smíðaþekkingunni til yngri kynslóða. Ég man þegar ég var yngri, það var auðvelt að skrá sig á smíðanámskeið. En hvar eru þessi námskeið núna? Þau eru að hverfa það er orðið sjaldgæft að kennarar velji að sérhæfa sig í smíðakennslu en án þeirra, hver kennir næstu kynslóð? Afleiðingar þess að smíðamenntun hverfi Ef enginn lærir lengur smíðar, hvað gerist þá? Hver mun reisa húsin sem vernda okkur? Hver mun smíða húsgögnin sem við notum? Hver mun viðhalda því sem nú þegar er til? Heimur án smiða er heimur án lausna, án sjálfstæðis, án getu til að skapa. Við verðum háð fjöldaframleiðslu og innflutningi og það er ekki framtíð sem við viljum. Smíðakennsla sem börn elska Ég kenndi sjálfur smíðar í eitt ár og var mjög heppinn að vera í góðum skóla þar sem virðing var borin fyrir smíðum. Mörg metnaðarfull verkefni litu dagsins ljós. Eitt af stærstu og skemmtilegustu verkefnunum var smíði víkingaskips, unnin af fimm unglingum. Þeir unnu saman að því að hanna, saga og setja skipið saman. Verkefnið krafðist nákvæmni, úthalds og skapandi hugsunar. Að lokum var skipið sjósett og sigldi það niður fljótið. Þetta var einstakt verkefni sem sýndi hvernig smíðar geta verið lifandi og spennandi námsleið sem tengir saman handverk og hefð. Eiffel-turninn var annað stórt verkefni sem nemendur unnu í samstarfi við FabLab smiðjuna á Akureyri. Þar fengu þeir kynningu á stafrænum trésmíðavélum og lærðu hvernig tækni og handverk geta farið saman. Turninn var fræstur í stafrænum tréskurðarvélum og vakti mikla athygli. Svo mikla athygli að forseti Íslands bauð nemendum í heimsókn á Bessastaði með turninn, þar sem hann var formlega afhentur sem tákn um nýsköpun í verkmenntun. Það er gríðarlega mikilvægt að kynna nemendum á grunnskólastigi fyrir nýjustu tækni í trésmíði, eins og laserskurðarvélum og stafrænum tréskurðarvélum. Þessi tækni eykur skilning þeirra á samspili handverks og hátækni, og undirbýr þau fyrir fjölbreytt störf framtíðarinnar. Einnig er mikilvægt að innleiða smíðakennslu þar sem börn læra að hanna og smíða sín eigin leikföng, sem ýtir undir sköpunargleði og sjálfstæða hugsun. Fjárfesting í kennurum og Handverkslestinni Til að tryggja sterka framtíð smíðakennslu og handverks þarf að fjárfesta í kennurum, aðstöðu og menntun. Smíðakennarar leggja mikið á sig til að veita nemendum hvetjandi og fjölbreytta kennslu. Þeir þurfa betri stuðning, bæði með auknum fjárveitingum og aðgangi að nýjustu kennsluaðferðum. Við þurfum einnig að tryggja að kennarar hafi aðgang að sameiginlegum verkefnagrunni sem býður upp á fjölbreytt, skapandi og hvetjandi verkefni fyrir nemendur. Handverkslestin er nýjung sem gæti verið lykill að því að auka sýnileika handverks í samfélaginu. Lestin myndi ferðast um landið með fallegt handverk og metnaðarfull verkefni, heimsækja leikskóla og grunnskóla og veita börnum tækifæri til að kynnast handverki af eigin raun. Meðal verkefna sem Handverkslestin myndi kynna væru meðal annars tréútskurður frá Siggu á Grund, Eiffel-turninn smíðaður af grunnskólanemendum og jólasleði í fullri stærð. Lestin myndi bjóða upp á lifandi sýnikennslu þar sem börn gætu prófað handverk sjálf, lært af reyndum handverksmönnum og fengið innblástur til að skapa eigið verk. Við verðum að leiða breytingarnar Við sem þjóð verðum að kalla eftir þessum breytingum og vera leiðandi í að byggja upp framtíð verkmenntunar. Smiðir og handverksfólk þurfa að taka frumkvæði í þessari þróun, bjóða upp á námskeið, auka sýnileika handverks og skapa tækifæri fyrir unga iðnaðarmenn. Við getum ekki beðið lengur eftir breytingum við sem þjóð skulum leiða þessar mikilvægu umbreytingar. Við megum ekki gleymast í heimi tölvukóða og skýjaþjónustu án þess að muna að raunverulegur heimur er byggður af höndum okkar. Nú er tíminn til að standa saman, endurvekja virðingu fyrir verkmenntun og tryggja að smíðin lifi áfram. Við þurfum að sjá breytingar, og við þurfum að sjá þær núna. Sendum börnin á smíðanámskeið. Gerum eitthvað í dag – framtíðin okkar er í húfi. Höfundur er töframaður og húsasmiður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinnumarkaður Skóla- og menntamál Mest lesið Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Sjá meira
Smíðin er ekki bara starf hún er kjarninn í því að byggja samfélag sem stendur traustum fótum. Hún kennir okkur lausnamiðaða hugsun, sjálfstæði og skapandi vinnubrögð. Við verðum að varðveita þessa þekkingu og miðla henni áfram af stolti og eldmóði. Ég lærði húsasmíði því pabbi minn var húsasmíðameistari. Hann kenndi mér gildi þess að skapa með eigin höndum. Sú þekking hefur fylgt mér í öllu sem ég hef gert. Það er ekki nóg að treysta á skólakerfið foreldrar þurfa líka að miðla smíðaþekkingunni til yngri kynslóða. Ég man þegar ég var yngri, það var auðvelt að skrá sig á smíðanámskeið. En hvar eru þessi námskeið núna? Þau eru að hverfa það er orðið sjaldgæft að kennarar velji að sérhæfa sig í smíðakennslu en án þeirra, hver kennir næstu kynslóð? Afleiðingar þess að smíðamenntun hverfi Ef enginn lærir lengur smíðar, hvað gerist þá? Hver mun reisa húsin sem vernda okkur? Hver mun smíða húsgögnin sem við notum? Hver mun viðhalda því sem nú þegar er til? Heimur án smiða er heimur án lausna, án sjálfstæðis, án getu til að skapa. Við verðum háð fjöldaframleiðslu og innflutningi og það er ekki framtíð sem við viljum. Smíðakennsla sem börn elska Ég kenndi sjálfur smíðar í eitt ár og var mjög heppinn að vera í góðum skóla þar sem virðing var borin fyrir smíðum. Mörg metnaðarfull verkefni litu dagsins ljós. Eitt af stærstu og skemmtilegustu verkefnunum var smíði víkingaskips, unnin af fimm unglingum. Þeir unnu saman að því að hanna, saga og setja skipið saman. Verkefnið krafðist nákvæmni, úthalds og skapandi hugsunar. Að lokum var skipið sjósett og sigldi það niður fljótið. Þetta var einstakt verkefni sem sýndi hvernig smíðar geta verið lifandi og spennandi námsleið sem tengir saman handverk og hefð. Eiffel-turninn var annað stórt verkefni sem nemendur unnu í samstarfi við FabLab smiðjuna á Akureyri. Þar fengu þeir kynningu á stafrænum trésmíðavélum og lærðu hvernig tækni og handverk geta farið saman. Turninn var fræstur í stafrænum tréskurðarvélum og vakti mikla athygli. Svo mikla athygli að forseti Íslands bauð nemendum í heimsókn á Bessastaði með turninn, þar sem hann var formlega afhentur sem tákn um nýsköpun í verkmenntun. Það er gríðarlega mikilvægt að kynna nemendum á grunnskólastigi fyrir nýjustu tækni í trésmíði, eins og laserskurðarvélum og stafrænum tréskurðarvélum. Þessi tækni eykur skilning þeirra á samspili handverks og hátækni, og undirbýr þau fyrir fjölbreytt störf framtíðarinnar. Einnig er mikilvægt að innleiða smíðakennslu þar sem börn læra að hanna og smíða sín eigin leikföng, sem ýtir undir sköpunargleði og sjálfstæða hugsun. Fjárfesting í kennurum og Handverkslestinni Til að tryggja sterka framtíð smíðakennslu og handverks þarf að fjárfesta í kennurum, aðstöðu og menntun. Smíðakennarar leggja mikið á sig til að veita nemendum hvetjandi og fjölbreytta kennslu. Þeir þurfa betri stuðning, bæði með auknum fjárveitingum og aðgangi að nýjustu kennsluaðferðum. Við þurfum einnig að tryggja að kennarar hafi aðgang að sameiginlegum verkefnagrunni sem býður upp á fjölbreytt, skapandi og hvetjandi verkefni fyrir nemendur. Handverkslestin er nýjung sem gæti verið lykill að því að auka sýnileika handverks í samfélaginu. Lestin myndi ferðast um landið með fallegt handverk og metnaðarfull verkefni, heimsækja leikskóla og grunnskóla og veita börnum tækifæri til að kynnast handverki af eigin raun. Meðal verkefna sem Handverkslestin myndi kynna væru meðal annars tréútskurður frá Siggu á Grund, Eiffel-turninn smíðaður af grunnskólanemendum og jólasleði í fullri stærð. Lestin myndi bjóða upp á lifandi sýnikennslu þar sem börn gætu prófað handverk sjálf, lært af reyndum handverksmönnum og fengið innblástur til að skapa eigið verk. Við verðum að leiða breytingarnar Við sem þjóð verðum að kalla eftir þessum breytingum og vera leiðandi í að byggja upp framtíð verkmenntunar. Smiðir og handverksfólk þurfa að taka frumkvæði í þessari þróun, bjóða upp á námskeið, auka sýnileika handverks og skapa tækifæri fyrir unga iðnaðarmenn. Við getum ekki beðið lengur eftir breytingum við sem þjóð skulum leiða þessar mikilvægu umbreytingar. Við megum ekki gleymast í heimi tölvukóða og skýjaþjónustu án þess að muna að raunverulegur heimur er byggður af höndum okkar. Nú er tíminn til að standa saman, endurvekja virðingu fyrir verkmenntun og tryggja að smíðin lifi áfram. Við þurfum að sjá breytingar, og við þurfum að sjá þær núna. Sendum börnin á smíðanámskeið. Gerum eitthvað í dag – framtíðin okkar er í húfi. Höfundur er töframaður og húsasmiður.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun