Ögurstund í Seyðisfirði: Áskorun til nýrrar ríkisstjórnar Árni Finnsson, Benedikta Guðrún Svavarsdóttir, Elvar Örn Friðriksson, Guðrún Óskarsdóttir, Jón Kaldal, Rakel Hinriksdóttir, Snorri Hallgrímsson og Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifa 13. janúar 2025 13:32 Baráttan fyrir vernd Seyðisfjarðar hefur núna staðið í heil fjögur ár. Meirihluti íbúa hefur barist fyrir því að hagsmunir samfélagsins og náttúrunnar séu settir í forgang, en ávallt virðast sérhagsmunir sjókvíaeldis eiga að ráða. Þann 20. janúar næstkomandi lýkur umsagnarferli um útgáfu leyfis til sjókvíaeldis hjá Matvælastofnun; ákvörðun sem mun marka framtíð Seyðisfjarðar um langa framtíð. Við köllum eftir stuðningi almennings um allt land til að stöðva þann yfirgang sem einkennir framgöngu sjókvíaledisfyrirtækja. Þekkt aðferðafræði Samfélagið á Seyðisfirði er lítið og því viðkvæmt fyrir stórum sveiflum eins og þegar Síldarvinnslan hætti starfsemi í mars 2023. Það var í framhaldi af því sem sjókvíaeldið fór á fullt, með loforðum um ný störf til að rjúfa samstöðu heimamanna. Félagið Kaldvík sem sækist eftir leyfinu hefur gengið svo langt að auglýsa eftir fólki og ráðið til starfa þó að leyfið liggi enn ekki fyrir. Þetta er þekkt aðferðafræði þeirra sem seilast eftir verðmætum auðlindum í þjóðareign! Á öllum stigum höfum við upplifað sýndarsamráð, þó að 75% heimamanna hafi lýst sig mótfallin þessu mikla inngripi samkvæmt skoðanakönnun Gallup 2023. Fjöldi formlegra athugasemda, aðsendar greinar og fjölsóttir samstöðufundir mega sín lítils þegar meirihluti sveitarstjórnar Múlaþings, ríkisvaldið og stofnanir þess kjósa að skella við skollaeyrum. Ekki er heldur hlustað á Skipulagsstofnun sem lagði í áliti sínu áherslu á að sátt við nærsamfélagið væri grundvallaratriði. Áfram heldur þetta í umsagnarferli MAST, sem auglýsti leyfisumsókn Kaldvíkur núna rétt fyrir jól, með mánaðarlöngum fresti yfir hátíðirnar, og hefur alfarið hafnað beiðnum um framlengdan frest. Í kosningabaráttunni voru fulltrúar lang flestra flokka mjög skýrir: Afstaða meirihluta íbúa Seyðisfjarðar væri eitthvað sem beri að virða. Skýrast kom þetta fram á fundi Landverndar 23. nóvember þar sem fulltrúar átta af tíu flokkum í pallborði lýstu vilja sínum til að stöðva leyfisveitingar í Seyðisfirði. Það ríkir þannig ennþá von um að þingheimur fylgi þessu eftir. Hér lyfta allir, fyrir utan Sjálfstæðisflokk og Miðflokk, upp grænum fána og svara því játandi að stöðva eigi leyfisveitingar fyrir 10 þúsund tonna sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Lagarammi í molum Svo ótal margt er ógert svo ná megi utan um þessa atvinnugrein sem á örfáum árum hefur vaxið langt umfram þolmörk náttúru og getu eftirlitsaðila til að gæta hagsmuna almennings. Á þessu ástandi hafa sérhagsmunir grætt, á meðan náttúra Íslands bíður ósigur. Fyrir tveimur árum birti Ríkisendurskoðun kolsvarta úttekt á umgjörð sjókvíaeldis. Enn hefur ekki verið brugðist við þeirri úttekt þó öllum sé ljóst hversu brotakennd og veikburða lagaramminn og stjórnsýslan eru. Sem betur fer stendur það til bóta. Stjórnarsáttmáli ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur setur einföld en mikilvæg markmið: „Ríkisstjórnin mun styrkja lagaumgjörð fiskeldis til að sporna gegn neikvæðum áhrifum á lífríki.“ Á meðan svo stórum grundvallarverkefnum er ólokið þá hljótum við að vera sammála um að það sé fráleitt að leyfa sjókvíaeldi á nýjum og óspjölluðum svæðum. Vilji ný ríkisstjórn öðlast traust almennings í umhverfismálum þá hlýtur hún að gæta varúðar og stöðva fyrirhugað sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Barátta meirihluta landsmanna Við vitum hvar hjarta þjóðarinnar slær. Í nóvember 2024 sýndi skoðanakönnun Gallup að 61% landsmanna er neikvæð gagnvart áformum um sjókvíaeldi í Seyðisfirði á meðan 16% eru jákvæð. Það er kominn tími til að sýna þessa samstöðu í verki. Það þurfa sem flest að skora á stjórnvöld að stöðva einfaldlega alla vinnu við leyfi fyrir 10 þúsund tonna sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Gleymum því ekki að þetta mál er miklu stærra en Seyðisfjörður, því hver veit hvað kemur næst upp úr hatti peningaaflanna? Hvaða verðmætu svæði verða næst hrifsuð af fólki undir vafasama starfsemi og gegn vilja lýðræðislegs meirihluta heimamanna og þjóðarinnar? Það eru vissulega blikur á lofti og fordæmið sem slík leyfisveiting myndi setja er afleitt. Það er hugur í okkur Á heimasíðu VÁ er hlekkur á undirskriftalista sem við biðjum landsmenn að skrá sig á og vel þegið að deilt sé til vina og vandamanna. Fyrir þau sem vilja gera meira er einnig þar texti sem nýta má sem athugasemd til MAST við tillögu að rekstrarleyfi Kaldvíkur. Gjarnan má bæta við textann eins og tilfinning og þekking hvers og eins býður. Allar leiðbeiningar fylgja. Nú verður að segja skilið við valdníðslu og fúsk. Ný ríkisstjórn getur tekið upp ný vinnubrögð og virt vilja landsmanna í stórum og mikilvægum ákvörðunum sem varða náttúruna, komandi kynslóðir og framtíðina. Stöndum saman - virðum lýðræði - verndum Seyðisfjörð Árni Finnsson, Náttúruverndarsamtök Íslands Benedikta Guðrún Svavarsdóttir, Vá félag um vernd fjarðar Elvar Örn Friðriksson, North Atlantic Salmon Fund (NASF) Guðrún Óskarsdóttir, Náttúruverndarsamtök Austurlands (NAUST) Jón Kaldal, Íslenski náttúruverndarsjóðurinn (IWF) Rakel Hinriksdóttir, Samtök um náttúruvernd á Norðurlandi (SUNN) Snorri Hallgrímsson, Ungir umhverfissinnar Þorgerður María Þorbjarnardóttir, Landvernd Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Benedikta Guðrún Svavarsdóttir Árni Finnsson Elvar Örn Friðriksson Jón Kaldal Þorgerður María Þorbjarnardóttir Sjókvíaeldi Múlaþing Mest lesið Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Verkafólk kaupir aðgang að íslenskum auðlindum af Norðmönnum Arndís Kristjánsdóttir Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Baráttan fyrir vernd Seyðisfjarðar hefur núna staðið í heil fjögur ár. Meirihluti íbúa hefur barist fyrir því að hagsmunir samfélagsins og náttúrunnar séu settir í forgang, en ávallt virðast sérhagsmunir sjókvíaeldis eiga að ráða. Þann 20. janúar næstkomandi lýkur umsagnarferli um útgáfu leyfis til sjókvíaeldis hjá Matvælastofnun; ákvörðun sem mun marka framtíð Seyðisfjarðar um langa framtíð. Við köllum eftir stuðningi almennings um allt land til að stöðva þann yfirgang sem einkennir framgöngu sjókvíaledisfyrirtækja. Þekkt aðferðafræði Samfélagið á Seyðisfirði er lítið og því viðkvæmt fyrir stórum sveiflum eins og þegar Síldarvinnslan hætti starfsemi í mars 2023. Það var í framhaldi af því sem sjókvíaeldið fór á fullt, með loforðum um ný störf til að rjúfa samstöðu heimamanna. Félagið Kaldvík sem sækist eftir leyfinu hefur gengið svo langt að auglýsa eftir fólki og ráðið til starfa þó að leyfið liggi enn ekki fyrir. Þetta er þekkt aðferðafræði þeirra sem seilast eftir verðmætum auðlindum í þjóðareign! Á öllum stigum höfum við upplifað sýndarsamráð, þó að 75% heimamanna hafi lýst sig mótfallin þessu mikla inngripi samkvæmt skoðanakönnun Gallup 2023. Fjöldi formlegra athugasemda, aðsendar greinar og fjölsóttir samstöðufundir mega sín lítils þegar meirihluti sveitarstjórnar Múlaþings, ríkisvaldið og stofnanir þess kjósa að skella við skollaeyrum. Ekki er heldur hlustað á Skipulagsstofnun sem lagði í áliti sínu áherslu á að sátt við nærsamfélagið væri grundvallaratriði. Áfram heldur þetta í umsagnarferli MAST, sem auglýsti leyfisumsókn Kaldvíkur núna rétt fyrir jól, með mánaðarlöngum fresti yfir hátíðirnar, og hefur alfarið hafnað beiðnum um framlengdan frest. Í kosningabaráttunni voru fulltrúar lang flestra flokka mjög skýrir: Afstaða meirihluta íbúa Seyðisfjarðar væri eitthvað sem beri að virða. Skýrast kom þetta fram á fundi Landverndar 23. nóvember þar sem fulltrúar átta af tíu flokkum í pallborði lýstu vilja sínum til að stöðva leyfisveitingar í Seyðisfirði. Það ríkir þannig ennþá von um að þingheimur fylgi þessu eftir. Hér lyfta allir, fyrir utan Sjálfstæðisflokk og Miðflokk, upp grænum fána og svara því játandi að stöðva eigi leyfisveitingar fyrir 10 þúsund tonna sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Lagarammi í molum Svo ótal margt er ógert svo ná megi utan um þessa atvinnugrein sem á örfáum árum hefur vaxið langt umfram þolmörk náttúru og getu eftirlitsaðila til að gæta hagsmuna almennings. Á þessu ástandi hafa sérhagsmunir grætt, á meðan náttúra Íslands bíður ósigur. Fyrir tveimur árum birti Ríkisendurskoðun kolsvarta úttekt á umgjörð sjókvíaeldis. Enn hefur ekki verið brugðist við þeirri úttekt þó öllum sé ljóst hversu brotakennd og veikburða lagaramminn og stjórnsýslan eru. Sem betur fer stendur það til bóta. Stjórnarsáttmáli ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur setur einföld en mikilvæg markmið: „Ríkisstjórnin mun styrkja lagaumgjörð fiskeldis til að sporna gegn neikvæðum áhrifum á lífríki.“ Á meðan svo stórum grundvallarverkefnum er ólokið þá hljótum við að vera sammála um að það sé fráleitt að leyfa sjókvíaeldi á nýjum og óspjölluðum svæðum. Vilji ný ríkisstjórn öðlast traust almennings í umhverfismálum þá hlýtur hún að gæta varúðar og stöðva fyrirhugað sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Barátta meirihluta landsmanna Við vitum hvar hjarta þjóðarinnar slær. Í nóvember 2024 sýndi skoðanakönnun Gallup að 61% landsmanna er neikvæð gagnvart áformum um sjókvíaeldi í Seyðisfirði á meðan 16% eru jákvæð. Það er kominn tími til að sýna þessa samstöðu í verki. Það þurfa sem flest að skora á stjórnvöld að stöðva einfaldlega alla vinnu við leyfi fyrir 10 þúsund tonna sjókvíaeldi í Seyðisfirði. Gleymum því ekki að þetta mál er miklu stærra en Seyðisfjörður, því hver veit hvað kemur næst upp úr hatti peningaaflanna? Hvaða verðmætu svæði verða næst hrifsuð af fólki undir vafasama starfsemi og gegn vilja lýðræðislegs meirihluta heimamanna og þjóðarinnar? Það eru vissulega blikur á lofti og fordæmið sem slík leyfisveiting myndi setja er afleitt. Það er hugur í okkur Á heimasíðu VÁ er hlekkur á undirskriftalista sem við biðjum landsmenn að skrá sig á og vel þegið að deilt sé til vina og vandamanna. Fyrir þau sem vilja gera meira er einnig þar texti sem nýta má sem athugasemd til MAST við tillögu að rekstrarleyfi Kaldvíkur. Gjarnan má bæta við textann eins og tilfinning og þekking hvers og eins býður. Allar leiðbeiningar fylgja. Nú verður að segja skilið við valdníðslu og fúsk. Ný ríkisstjórn getur tekið upp ný vinnubrögð og virt vilja landsmanna í stórum og mikilvægum ákvörðunum sem varða náttúruna, komandi kynslóðir og framtíðina. Stöndum saman - virðum lýðræði - verndum Seyðisfjörð Árni Finnsson, Náttúruverndarsamtök Íslands Benedikta Guðrún Svavarsdóttir, Vá félag um vernd fjarðar Elvar Örn Friðriksson, North Atlantic Salmon Fund (NASF) Guðrún Óskarsdóttir, Náttúruverndarsamtök Austurlands (NAUST) Jón Kaldal, Íslenski náttúruverndarsjóðurinn (IWF) Rakel Hinriksdóttir, Samtök um náttúruvernd á Norðurlandi (SUNN) Snorri Hallgrímsson, Ungir umhverfissinnar Þorgerður María Þorbjarnardóttir, Landvernd
Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar