„Þessi umræða er miklu stærri og mikilvægari en einstaka leiksýning“ Fanndís Birna Logadóttir skrifar 22. september 2022 14:51 Unnur Ösp er leikstjóri verksins Sem á himni. Þjóðleikhúsið Leikstjóri verksins Sem á himni segir umræðuna sem hefur skapast um túlkun á fatlaðri persónu í verkinu vera særandi en gagnrýnendur segja persónuna barngerða og niðurlægða. Hún hafi viljað varpa ljósi á stöðu fatlaðra og ekki milda það eða fara með mjúkum höndum en fatlaðir eigi tilverurétt í leikhúsinu. Samfélagið þurfi að taka umræðuna þrátt fyrir að það sé sárt eða erfitt að horfa upp á. Nína Hjálmarsdóttir, leikhúsgagnrýnandi Víðsjár, gerði alvarlegar athugasemdir við meðferð og túlkun á fatlaðri persónu í verkinu, sem er byggt á er á sænsku kvikmyndinni Så som i himmelen, í vikunni. Um er að ræða karakterinn Dodda, sem af verkinu að dæma er með einhverskonar þroskaskerðingu og hreyfihömlun en leikari sem glímir ekki við slíka fötlun fer með hlutverkið. Að sögn Nínu var Doddi barngerður og niðurlægður að óþörfu en í einu atriði pissar hann á sig á sviðinu. Gagnrýnandi Fréttablaðsins kom þá fram með sambærilega gagnrýni. Talskona Tabú sagði að um væri að ræða einhvers konar holdgerving staðalímynda um fatlað fólk. „Kynlaus, vandræðalegur, barngerður og óaðlaðandi,“ sagði hún. Fatlaðir eigi tilverurétt í leikhúsinu Unnur Ösp Stefánsdóttir, leikstjóri verksins, svarar fyrir gagnrýnina á Facebook síðu sinni en hún segir það óendanlega særandi að í umræðunni sé talað um að birtingarmynd persónunnar sé ekki rétt, leikið af röngum aðila og að hún hefði átt að milda, breyta eða jafnvel sleppa hlutverki Dodda. Með aðalhlutverk fara Salka Sól og Elmar Gilbertsson en leikarahópurinn telur 25 manns. Mynd/Þjóðleikhúsið „Í lífi sumra eru þessar áskoranir sem persónan fæst við daglegt brauð. Ég vildi því síst milda það eða fara um það mjúkum höndum. Ég vildi alls ekki draga úr þeim ömurlegu fordómum sem persónan mætir af samfélaginu í sögunni. Ég valdi að fá næman listamann til að túlka þessa persónu af virðingu, skilningi og kærleika. Það hryggir óendanlega ef það kemur ekki yfir til allra,“ segir Unnur. Sjálf eigi hún fatlað barn, sem takist á við svipaðar áskoranir og persóna Dodda, og því standi málefni fatlaðra henni persónulega mjög nærri. Það að eiga fatlað barn sé yndislegt en á sama tíma „brútal, ljótt, erfitt, vandræðalegt, banalt og óþægilegt.“ „Ég ákvað að taka að mér leikstjórn á þessari sögu m.a. af þeirri ástæðu að vekja athygli á stöðu fatlaðra í samfélagi okkar. Því miður erum við stutt komin þegar kemur að réttindum og virðingu þessa hóps, því mæti ég á hverjum degi,“ segir Unnur. Hún segir mikilvægt að samfélagið þori inn í þetta erfiða samtal sem snúi að málefnum fatlaðra, þó það sé sársaukafullt. Fatlaðar persónur eigi tilverurétt í sögunum sem sagðar séu í leikhúsinu og því þurfi að einblína á réttindi fatlaðra í samfélaginu öllu. „Raddir fatlaðar verða að heyrast og það sem aldrei fyrr. Og það á vettvangi sem getur náð augum og eyrum sem flestra. Þessi umræða er miklu stærri og mikilvægari en einstaka leiksýning,“ segir Unnur en hún segir Þjóðleikhúsið boða til málþings um leikhúsið og birtingamynd raunveruleikans innan þess. Leikhús Málefni fatlaðs fólks Menning Tengdar fréttir „Einhverskonar holdgerving staðalmynda um fatlað fólk“ Í Víðsjá í gær birtist gagnrýni sem fjallaði um verkið „Sem á himni“ sem sýnt er í Þjóðleikhúsinu. Gagnrýnin hefur fengið mikla athygli síðan hún var birt og þá sérstaklega fyrir það að benda á meðferð og túlkun á fötluðum karakter innan verksins. Embla Guðrúnar- Ágústsdóttir, talskona hjá Tabú segir karakterinn birtast sem holdgerving staðalmynda um fatlað fólk. 21. september 2022 22:16 Unnur Ösp leikstýrir söngleik í Þjóðleikhúsinu Unnur Ösp leikstýrir glænýjum söngleik, Sem á himni, þar sem hópur 25 leikara og tólf manna hljómsveit mun flytja fagra tónlist. Kvikmyndin sem söngleikurinn er byggður á var tilnefnd til Óskarsverðlauna sem besta erlenda myndin árið 2004. 21. maí 2021 14:31 Mest lesið Ætlaði ekki að trúa því að sonurinn hefði sjálfur staðið upp úr bílnum Innlent Grínaðist með Möggu Stínu: „Fyrsta líflátshótunin kom 18 mínútum seinna“ Innlent Fjöldi látinn eftir að verksmiðja sprakk í loft upp Innlent Norðmenn uggandi vegna mögulegra viðbragða Trump Erlent Þarf að una áminningu í máli móður í forsjárdeilu Innlent Tókst ekki að sanna að Brim bæri ábyrgð á dauða sonar þeirra Innlent Kourani fluttur á Klepp Innlent Nóbelsnefndin hafi valið pólitík fram yfir frið Erlent Gengst við því að hafa grandað farþegaþotunni Erlent Venesúelskur stjórnarandstæðingur hlaut friðarverðlaun Nóbels Erlent Fleiri fréttir Hvattir til að leggja tímanlega af stað Beygjuvasarnir stórhættulegir Kourani fluttur á Klepp Fékk sýn og vakti heimsathygli Vísað út af bókasafni fyrir að drekka inni á salerni Enginn njósni um barnaafmæli borgarinnar Þarf að una áminningu í máli móður í forsjárdeilu Fjöldi látinn eftir að verksmiðja sprakk í loft upp Múhameð fær blessun mannanafnanefndar Samfylkingin með mesta fylgi allra flokka Skipaður í embætti skólameistara Framhaldsskólans í Mosó Sigurbjörg skipuð forstjóri Ráðgjafar- og greiningarstöðvar „Sorglegt“ ef börnin lesa ekki Laxness og Íslendingasögur Fyrstu skref til friðar á Gasa tekin og Friðarverðlaunin fara til Venesúela Leggja til tæplega 44 þúsund tonna loðnukvóta Grínaðist með Möggu Stínu: „Fyrsta líflátshótunin kom 18 mínútum seinna“ Magga Stína í flugi á leið til Istanbúl Bein útsending: Árleg friðarráðstefna Höfða Bein útsending: Athafnaborgin Reykjavík kynnt frá ólíkum hliðum Ætlaði ekki að trúa því að sonurinn hefði sjálfur staðið upp úr bílnum Tókst ekki að sanna að Brim bæri ábyrgð á dauða sonar þeirra Brotthvarf Laxness: „Ekkert sem kemur í staðinn fyrir að vera einn í sínum heimi með bók“ Þakklát Möggu Stínu og segir vopnahlé ljósið við enda ganganna Gummi reiður: „Kominn tími til að þeir sem ráða opni augun“ Söguleg stund Ekki sjálfsvörn að berja með steypuklumpi í höfuðið Laxnessleysið skandall eða stormur í vatnsglasi? Vegagerðin sannfærð um kosti brúar umfram göng Tólf eldislaxar fundust í sex ám Rannsaka hvort bílstjórinn hafi dottað Sjá meira
Nína Hjálmarsdóttir, leikhúsgagnrýnandi Víðsjár, gerði alvarlegar athugasemdir við meðferð og túlkun á fatlaðri persónu í verkinu, sem er byggt á er á sænsku kvikmyndinni Så som i himmelen, í vikunni. Um er að ræða karakterinn Dodda, sem af verkinu að dæma er með einhverskonar þroskaskerðingu og hreyfihömlun en leikari sem glímir ekki við slíka fötlun fer með hlutverkið. Að sögn Nínu var Doddi barngerður og niðurlægður að óþörfu en í einu atriði pissar hann á sig á sviðinu. Gagnrýnandi Fréttablaðsins kom þá fram með sambærilega gagnrýni. Talskona Tabú sagði að um væri að ræða einhvers konar holdgerving staðalímynda um fatlað fólk. „Kynlaus, vandræðalegur, barngerður og óaðlaðandi,“ sagði hún. Fatlaðir eigi tilverurétt í leikhúsinu Unnur Ösp Stefánsdóttir, leikstjóri verksins, svarar fyrir gagnrýnina á Facebook síðu sinni en hún segir það óendanlega særandi að í umræðunni sé talað um að birtingarmynd persónunnar sé ekki rétt, leikið af röngum aðila og að hún hefði átt að milda, breyta eða jafnvel sleppa hlutverki Dodda. Með aðalhlutverk fara Salka Sól og Elmar Gilbertsson en leikarahópurinn telur 25 manns. Mynd/Þjóðleikhúsið „Í lífi sumra eru þessar áskoranir sem persónan fæst við daglegt brauð. Ég vildi því síst milda það eða fara um það mjúkum höndum. Ég vildi alls ekki draga úr þeim ömurlegu fordómum sem persónan mætir af samfélaginu í sögunni. Ég valdi að fá næman listamann til að túlka þessa persónu af virðingu, skilningi og kærleika. Það hryggir óendanlega ef það kemur ekki yfir til allra,“ segir Unnur. Sjálf eigi hún fatlað barn, sem takist á við svipaðar áskoranir og persóna Dodda, og því standi málefni fatlaðra henni persónulega mjög nærri. Það að eiga fatlað barn sé yndislegt en á sama tíma „brútal, ljótt, erfitt, vandræðalegt, banalt og óþægilegt.“ „Ég ákvað að taka að mér leikstjórn á þessari sögu m.a. af þeirri ástæðu að vekja athygli á stöðu fatlaðra í samfélagi okkar. Því miður erum við stutt komin þegar kemur að réttindum og virðingu þessa hóps, því mæti ég á hverjum degi,“ segir Unnur. Hún segir mikilvægt að samfélagið þori inn í þetta erfiða samtal sem snúi að málefnum fatlaðra, þó það sé sársaukafullt. Fatlaðar persónur eigi tilverurétt í sögunum sem sagðar séu í leikhúsinu og því þurfi að einblína á réttindi fatlaðra í samfélaginu öllu. „Raddir fatlaðar verða að heyrast og það sem aldrei fyrr. Og það á vettvangi sem getur náð augum og eyrum sem flestra. Þessi umræða er miklu stærri og mikilvægari en einstaka leiksýning,“ segir Unnur en hún segir Þjóðleikhúsið boða til málþings um leikhúsið og birtingamynd raunveruleikans innan þess.
Leikhús Málefni fatlaðs fólks Menning Tengdar fréttir „Einhverskonar holdgerving staðalmynda um fatlað fólk“ Í Víðsjá í gær birtist gagnrýni sem fjallaði um verkið „Sem á himni“ sem sýnt er í Þjóðleikhúsinu. Gagnrýnin hefur fengið mikla athygli síðan hún var birt og þá sérstaklega fyrir það að benda á meðferð og túlkun á fötluðum karakter innan verksins. Embla Guðrúnar- Ágústsdóttir, talskona hjá Tabú segir karakterinn birtast sem holdgerving staðalmynda um fatlað fólk. 21. september 2022 22:16 Unnur Ösp leikstýrir söngleik í Þjóðleikhúsinu Unnur Ösp leikstýrir glænýjum söngleik, Sem á himni, þar sem hópur 25 leikara og tólf manna hljómsveit mun flytja fagra tónlist. Kvikmyndin sem söngleikurinn er byggður á var tilnefnd til Óskarsverðlauna sem besta erlenda myndin árið 2004. 21. maí 2021 14:31 Mest lesið Ætlaði ekki að trúa því að sonurinn hefði sjálfur staðið upp úr bílnum Innlent Grínaðist með Möggu Stínu: „Fyrsta líflátshótunin kom 18 mínútum seinna“ Innlent Fjöldi látinn eftir að verksmiðja sprakk í loft upp Innlent Norðmenn uggandi vegna mögulegra viðbragða Trump Erlent Þarf að una áminningu í máli móður í forsjárdeilu Innlent Tókst ekki að sanna að Brim bæri ábyrgð á dauða sonar þeirra Innlent Kourani fluttur á Klepp Innlent Nóbelsnefndin hafi valið pólitík fram yfir frið Erlent Gengst við því að hafa grandað farþegaþotunni Erlent Venesúelskur stjórnarandstæðingur hlaut friðarverðlaun Nóbels Erlent Fleiri fréttir Hvattir til að leggja tímanlega af stað Beygjuvasarnir stórhættulegir Kourani fluttur á Klepp Fékk sýn og vakti heimsathygli Vísað út af bókasafni fyrir að drekka inni á salerni Enginn njósni um barnaafmæli borgarinnar Þarf að una áminningu í máli móður í forsjárdeilu Fjöldi látinn eftir að verksmiðja sprakk í loft upp Múhameð fær blessun mannanafnanefndar Samfylkingin með mesta fylgi allra flokka Skipaður í embætti skólameistara Framhaldsskólans í Mosó Sigurbjörg skipuð forstjóri Ráðgjafar- og greiningarstöðvar „Sorglegt“ ef börnin lesa ekki Laxness og Íslendingasögur Fyrstu skref til friðar á Gasa tekin og Friðarverðlaunin fara til Venesúela Leggja til tæplega 44 þúsund tonna loðnukvóta Grínaðist með Möggu Stínu: „Fyrsta líflátshótunin kom 18 mínútum seinna“ Magga Stína í flugi á leið til Istanbúl Bein útsending: Árleg friðarráðstefna Höfða Bein útsending: Athafnaborgin Reykjavík kynnt frá ólíkum hliðum Ætlaði ekki að trúa því að sonurinn hefði sjálfur staðið upp úr bílnum Tókst ekki að sanna að Brim bæri ábyrgð á dauða sonar þeirra Brotthvarf Laxness: „Ekkert sem kemur í staðinn fyrir að vera einn í sínum heimi með bók“ Þakklát Möggu Stínu og segir vopnahlé ljósið við enda ganganna Gummi reiður: „Kominn tími til að þeir sem ráða opni augun“ Söguleg stund Ekki sjálfsvörn að berja með steypuklumpi í höfuðið Laxnessleysið skandall eða stormur í vatnsglasi? Vegagerðin sannfærð um kosti brúar umfram göng Tólf eldislaxar fundust í sex ám Rannsaka hvort bílstjórinn hafi dottað Sjá meira
„Einhverskonar holdgerving staðalmynda um fatlað fólk“ Í Víðsjá í gær birtist gagnrýni sem fjallaði um verkið „Sem á himni“ sem sýnt er í Þjóðleikhúsinu. Gagnrýnin hefur fengið mikla athygli síðan hún var birt og þá sérstaklega fyrir það að benda á meðferð og túlkun á fötluðum karakter innan verksins. Embla Guðrúnar- Ágústsdóttir, talskona hjá Tabú segir karakterinn birtast sem holdgerving staðalmynda um fatlað fólk. 21. september 2022 22:16
Unnur Ösp leikstýrir söngleik í Þjóðleikhúsinu Unnur Ösp leikstýrir glænýjum söngleik, Sem á himni, þar sem hópur 25 leikara og tólf manna hljómsveit mun flytja fagra tónlist. Kvikmyndin sem söngleikurinn er byggður á var tilnefnd til Óskarsverðlauna sem besta erlenda myndin árið 2004. 21. maí 2021 14:31