Konráð S. Guðjónsson, aðalhagfræðingur Stefnis, ræddi um stýrivaxtahækkun Seðlabankans í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni fyrr í dag.
Verðbólga hefur ekki verið meiri í tólf ár og meginvextir Seðlabankans eru orðnir hærri en þeir voru áður en vaxtalækkunarferli bankans hófst fyrir þremur árum.
Seðlabankinn hefur hækkað meginvexti sína hratt á undanförnum mánuði eða um samanlagt tvö prósentustig og eru þeir nú komnir í 4,75 prósent. Seðlabankinn hækkaði stýrivextina um eitt prósentustig í dag. Konráð segir Seðlabankann vera að bregðast við verðbólguþróun síðustu missera.
„Það er allavega verið að gera ráð fyrir því að þetta sé svona áframhald af einhverju ferli sem er ennþá í gangi um að hækka vextina enda er verðbólgan, hún verður sennilega komin yfir átta prósent þegar það koma nýjar tölur í næstu viku. Það eru horfur á því að hún fari jafnvel ennþá hærra. Seðlabankinn er einfaldlega bara að bregðast við þessari þróun og ótta um að hún verði svo viðvarandi eftir það,“ segir Konráð þegar hann er spurður út í það hvort búist hafi verið við þessari hækkun.
Konráð segir alltaf þurfa að meta það hverju sinni hvort vænlegra sé að grípa til annarra úrræða til þess að reyna að hemja verðbólgu.
„Það var í síðustu viku sem að Seðlabankinn greip til annarra úrræða, það var að vísu í nafni fjármálastöðugleika sem voru hert skilyrði fyrir fasteignamarkaðinn,“ segir Konráð og vísaði þar í aðgerðir Seðlabankans þar sem hámark á fasteignalánum fyrstu kaupenda var lækkað úr 90 prósentum í 85 prósent.
„Við skulum bara bíða og sjá“
Í samhengi við vaxtahækkunina segist Konráð óttast að verið sé að ganga of langt.
„Ég persónulega óttast það að það sé einfaldlega verið að ganga of langt í því að gera það sem er nauðsynlegt sem er að kæla fasteignamarkaðinn. Það eru búnar að vera rosa miklar hækkanir. Við sjáum þrjú prósent hækkun núna í maí samkvæmt vísitölu íbúðarverðs á höfuðborgarsvæðinu. Það er alveg skiljanlegt að eitthvað sé gert en maður er pínu hræddur um að það sé verið að gera allt eins og hægt er núna einmitt þegar verðið er orðið það hátt að það getur kannski ekki hækkað mikið meira alveg óháð einhverjum vaxtabreytingum,“ segir Konráð sem sagðist jafnframt gruna að Seðlabankinn væri kannski á eftir kúrfunni.
Konráð segir að þrennt þurfa að gerast til þess að vextir lækki.
„Við þurfum að sjá verðbólguna vera komna skýrt niður og við þurfum að sjá hana vera komna svona einhvers staðar í nágrenni við 2,5 prósent markið, það er oft miðað við að það séu vikmörk frá einu og upp í fjögur prósent þannig ef verðbólga er komin í fjögur prósent og svona horfur að hún sé ekkert endilega að fara að lækka þá er kannski er eitthvað þar sem má skoða,“ sagði Konráð.
Í öðru lagi þyrftu verðbólguvæntingar einnig að vera í takt við þetta markmið.
„Í þriðja lagi þá þarf aðeins að slaka á þenslunni í hagkerfinu í innlendri eftirspurn. Við erum að fara til útlanda sem aldrei fyrr og svo sem bara eðlileg afleiðing af því að vera búin að vera í svona skrítnu ástandi þar sem að heilu atvinnugreinarnar loka að það fari einhvern veginn allt af stað á sama tíma, það mun jafna sig,“ sagði Konráð.
„Þegar þessi þrjú skilyrði verða uppfyllt þá kannski getum við farið að sjá það að vextir lækki aftur en þegar verðbólgan er í kringum milli sjö og átta prósent og verðbólguvæntingarnar hátt uppi líka þá sér maður það ekkert alveg á næstunni en ég hef samt alveg fulla trú á því að það muni einhvern tímann koma sá dagur að við sjáum vextina koma aftur niður.“
„Ef það tekst að kæla fasteignamarkaðinn þá held ég að við gætum nú alveg séð verðbólguna byrja að sjatna þegar að daginn tekur að stytta aftur svona þegar það fer að líða á sumarið, við kannski sjáum eitthvað í land þá en það hafa margir sagt þetta síðustu mánuði þannig við skulum bara bíða og sjá.“
Hægt er að hlusta á viðtalið í heild sinni í spilaranum hér að ofan.
