Komdu fagnandi til Eyja Sveinn Waage skrifar 5. júlí 2021 16:01 Já, ég er Eyjamaður. Fæddur og uppalinn í Vestmannaeyjum og nú 50 árum seinna finnst mér enn þá að ég hafi svolítið unnið í fæðingarstaðar-lottóinu. Á erfitt með að ímynda mér betri stað að alast upp á. Þeir sem komið hafa út Eyjar deila vafalítið með mér hughrifunum af náttúrunni þar, hughrif sem eldast ekki af manni hef ég sannreynt. En fyrir mér er hún samt í öðru sæti á eftir samfélaginu, fólkinu, bræðralaginu, húmornum og stemmingunni. Þetta kannast margir við, enda erum við Eyjamenn alræmdir fyrir því að gangast upp í því að vera jú Eyjamenn ( ég er sekur ) Og við vitum það og höfum lúmskt gaman af því. Svolítið háværir, glaðir, oft spontant og við stöndum saman. En þótt við séum kannski stundum fljótfær og með ríflegan hressleika í gangi þá er það kærleikurinn, væntumþykjan og samheldnin sem einkennir okkur ekki síður. Það er engin gleði og stemming án kærleiks. Ekki hægt. Óhætt er að fullyrða að elstu konur og menn muna ekki eftir öðru en að alast upp með og upplifa Þjóðhátíðina okkar á hverju ári á Heimaey. Hún er jú 147 ára gömul og inngróin í okkar líf alla tíð að því er virðist. Hún er partur af okkur. Það er því þungbært fyrir alla Eyjamenn þegar okkar stærsta hátíð verður ár eftir ár fréttamatur deilna, átaka og ofbeldis. Þjóðhátíð er jú orðin annað og meira enn hún var. Þetta var okkar hátíð sem snemma á níunda áratugnum fór að keppa um athygli annarra útihátíða víða um land. Við þekkjum svo þróunina og hvað Þjóðhátíð í Eyjum er orðin í dag. Við þekkjum líka fylgifiska þess er tugþúsundir koma saman að skemmta sér. Það þarf svo fáa hálfvita til. Það skal fúslega viðurkennast að betur hefði mátt takast á við þessar miklu breytingar Þjóðhátíðar á skömmum tíma en þar vantar ekki viljann, heldur frekar reynslu og þekkingu. Það er mjög sorgleg þróun undanfarin ár að orðið „þjóðhátíðarnefnd“ skuli vera bendlað við lægstu hvatir mannsins. Að henni sé sama um fólk og jafnvel styðji nauðgara og geri lítið úr þeirra glæpum. Í þessum nefndum er venjulegt duglegt fjölskyldufólk sem leggur á sig ómælda vinnu við að koma þessari hátíð á koppinn. Oftar en ekki eru svo restin af Eyjamönnum dregnir inn í umræðuna sem samsekir aðilar á „nauðgunarhátíð“ Já, hátíðin okkar er kölluð „nauðgunarhátíð“ ítrekað!? Það er kannski ekki skrítið að gjá hefur myndast á milli Eyjamanna þeirra sem duglegast gagnrýna Þjóðhátíð í hverju skrefi. Hafa verið gerð mistök? Já. Hefði mátt gera betur? Já. Og kannski það mikilvægasta; er einlægur vilji til að gera betur? Og svarið er líka já. Ákvarðanir um ráðningu skemmtikrafta eru ekki gerðar með einhverjum annarlegum hvötum en enginn verður þar sammála. Nefndin er að gera sitt besta að því sem ég best veit og skil. Ég var reyndar klár að senda nefndinni harðort bréf um sárlega vöntun á alvöru rokki, helst þungarokki fyrir okkur rokkhundana, sem eru ófáir í Eyjum. Ég hef íhugað að sniðganga hátíðina og hvetja alla aðra rokkara að gera slíkt hið sama! Já, eða ekki. Ég hlakka til að sjá frábærar listakonur og menn troða upp í Herjólfsdal. Hér er gerð veik tilraun til að moka ofan í þessa þrætugjá, alla veiga nokkrar skóflur. Ég vona að fleiri fylgi mér. Þetta bara gengur ekki lengur. Í annars ágætum útvarpsþætti, þar sem ég var gestur sl. sumar, var sagt orðrétt um helgina: „það er eins og það sé íþrótt innfæddra (Eyjamanna) að nauðga konum“ Burt séð frá hæðni og öllu því er hæpið að nokkurt bæjarfélag vilji sitja undir slíku. Er einhver hissa á að Eyjamenn séu tregir til samskipta. Hér er samt engin tilraun gerð hefja enn eitt rifrildið. Þetta er orðið gott núna. Horfum fram á veginn og hlökkum til Þjóðhátíðar. Það skal líka með harmi, viðurkenna að á okkar ástkæru 147 ára hátíð Eyjamanna og allra landsmanna um leið, hefur kynferðisofbeldi átt sér stað allt of oft og er það aldrei ásættanlegt enda eitt skipti einu skipti of mikið. Á hverju ári er aftur á móti reynt í hvívetna að koma í veg fyrir slíkt með öllum ráðum. Öllum er velkomið að kynna sér betur allt það öfluga starf bæði lögreglu og fjölda gæsluliða, sjálfboðaliða undanfarin ár og ber sérstaklega að nefna göfugt og óeigingjarnt starf Bleika Fílsins sem hefur aukið vitund og sameinað Heimamenn og gesti í baráttunni gegn kynferðisofbeldi sl.10 ár. Starf þeirra er ómetanlegt og nauðsynlegt. Mér segir svo hugur að þau muni hafa meiri aðkomu að þjóðhátíð í framtíðinni ekki veitir af. Vestmannaeyjar eru og hafa alltaf verið líflegur staður, mikil stemming og ástæðan er einföld; Eyja full af fólki stútfullt af kærleik og gleði. Við mætum á okkar Þjóðhátíð eins og við höfum gert í í eina og hálfa öld, tökum á móti gestum og gangandi í gleði og söng í hvítu tjöldunum og í brekkunni í Herjólfsdal. Komdu fagnandi! Höfundur er Eyjamaður og leiðbeinandi í Opna Háskólanum í HR. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sveinn Waage Vestmannaeyjar Mest lesið Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun Fyrst flúðu þau Reykjavíkurborg… Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Fyrst flúðu þau Reykjavíkurborg… Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leiðsögundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed skrifar Skoðun Fordómar frá sálfélagslegu sjónarhorni Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Sjá meira
Já, ég er Eyjamaður. Fæddur og uppalinn í Vestmannaeyjum og nú 50 árum seinna finnst mér enn þá að ég hafi svolítið unnið í fæðingarstaðar-lottóinu. Á erfitt með að ímynda mér betri stað að alast upp á. Þeir sem komið hafa út Eyjar deila vafalítið með mér hughrifunum af náttúrunni þar, hughrif sem eldast ekki af manni hef ég sannreynt. En fyrir mér er hún samt í öðru sæti á eftir samfélaginu, fólkinu, bræðralaginu, húmornum og stemmingunni. Þetta kannast margir við, enda erum við Eyjamenn alræmdir fyrir því að gangast upp í því að vera jú Eyjamenn ( ég er sekur ) Og við vitum það og höfum lúmskt gaman af því. Svolítið háværir, glaðir, oft spontant og við stöndum saman. En þótt við séum kannski stundum fljótfær og með ríflegan hressleika í gangi þá er það kærleikurinn, væntumþykjan og samheldnin sem einkennir okkur ekki síður. Það er engin gleði og stemming án kærleiks. Ekki hægt. Óhætt er að fullyrða að elstu konur og menn muna ekki eftir öðru en að alast upp með og upplifa Þjóðhátíðina okkar á hverju ári á Heimaey. Hún er jú 147 ára gömul og inngróin í okkar líf alla tíð að því er virðist. Hún er partur af okkur. Það er því þungbært fyrir alla Eyjamenn þegar okkar stærsta hátíð verður ár eftir ár fréttamatur deilna, átaka og ofbeldis. Þjóðhátíð er jú orðin annað og meira enn hún var. Þetta var okkar hátíð sem snemma á níunda áratugnum fór að keppa um athygli annarra útihátíða víða um land. Við þekkjum svo þróunina og hvað Þjóðhátíð í Eyjum er orðin í dag. Við þekkjum líka fylgifiska þess er tugþúsundir koma saman að skemmta sér. Það þarf svo fáa hálfvita til. Það skal fúslega viðurkennast að betur hefði mátt takast á við þessar miklu breytingar Þjóðhátíðar á skömmum tíma en þar vantar ekki viljann, heldur frekar reynslu og þekkingu. Það er mjög sorgleg þróun undanfarin ár að orðið „þjóðhátíðarnefnd“ skuli vera bendlað við lægstu hvatir mannsins. Að henni sé sama um fólk og jafnvel styðji nauðgara og geri lítið úr þeirra glæpum. Í þessum nefndum er venjulegt duglegt fjölskyldufólk sem leggur á sig ómælda vinnu við að koma þessari hátíð á koppinn. Oftar en ekki eru svo restin af Eyjamönnum dregnir inn í umræðuna sem samsekir aðilar á „nauðgunarhátíð“ Já, hátíðin okkar er kölluð „nauðgunarhátíð“ ítrekað!? Það er kannski ekki skrítið að gjá hefur myndast á milli Eyjamanna þeirra sem duglegast gagnrýna Þjóðhátíð í hverju skrefi. Hafa verið gerð mistök? Já. Hefði mátt gera betur? Já. Og kannski það mikilvægasta; er einlægur vilji til að gera betur? Og svarið er líka já. Ákvarðanir um ráðningu skemmtikrafta eru ekki gerðar með einhverjum annarlegum hvötum en enginn verður þar sammála. Nefndin er að gera sitt besta að því sem ég best veit og skil. Ég var reyndar klár að senda nefndinni harðort bréf um sárlega vöntun á alvöru rokki, helst þungarokki fyrir okkur rokkhundana, sem eru ófáir í Eyjum. Ég hef íhugað að sniðganga hátíðina og hvetja alla aðra rokkara að gera slíkt hið sama! Já, eða ekki. Ég hlakka til að sjá frábærar listakonur og menn troða upp í Herjólfsdal. Hér er gerð veik tilraun til að moka ofan í þessa þrætugjá, alla veiga nokkrar skóflur. Ég vona að fleiri fylgi mér. Þetta bara gengur ekki lengur. Í annars ágætum útvarpsþætti, þar sem ég var gestur sl. sumar, var sagt orðrétt um helgina: „það er eins og það sé íþrótt innfæddra (Eyjamanna) að nauðga konum“ Burt séð frá hæðni og öllu því er hæpið að nokkurt bæjarfélag vilji sitja undir slíku. Er einhver hissa á að Eyjamenn séu tregir til samskipta. Hér er samt engin tilraun gerð hefja enn eitt rifrildið. Þetta er orðið gott núna. Horfum fram á veginn og hlökkum til Þjóðhátíðar. Það skal líka með harmi, viðurkenna að á okkar ástkæru 147 ára hátíð Eyjamanna og allra landsmanna um leið, hefur kynferðisofbeldi átt sér stað allt of oft og er það aldrei ásættanlegt enda eitt skipti einu skipti of mikið. Á hverju ári er aftur á móti reynt í hvívetna að koma í veg fyrir slíkt með öllum ráðum. Öllum er velkomið að kynna sér betur allt það öfluga starf bæði lögreglu og fjölda gæsluliða, sjálfboðaliða undanfarin ár og ber sérstaklega að nefna göfugt og óeigingjarnt starf Bleika Fílsins sem hefur aukið vitund og sameinað Heimamenn og gesti í baráttunni gegn kynferðisofbeldi sl.10 ár. Starf þeirra er ómetanlegt og nauðsynlegt. Mér segir svo hugur að þau muni hafa meiri aðkomu að þjóðhátíð í framtíðinni ekki veitir af. Vestmannaeyjar eru og hafa alltaf verið líflegur staður, mikil stemming og ástæðan er einföld; Eyja full af fólki stútfullt af kærleik og gleði. Við mætum á okkar Þjóðhátíð eins og við höfum gert í í eina og hálfa öld, tökum á móti gestum og gangandi í gleði og söng í hvítu tjöldunum og í brekkunni í Herjólfsdal. Komdu fagnandi! Höfundur er Eyjamaður og leiðbeinandi í Opna Háskólanum í HR.
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun