Afneitun Helfararinnar er hættuleg samfélaginu Menachem Z. Rosensaft skrifar 3. desember 2020 11:26 Líkt og þeir sem álíta að jörðin sé flöt neita helfararafneitarar hreinlega að horfast í augu við raunveruleikann. Fregnir herma að þegar Samuel Shenton, formanni Flat Earth Society, var sýnd gervitunglamynd sem sýndi að jörðin væri hnöttur, hafi hann svarað: “Það er augljóst hvernig svona ljósmynd gæti platað þá sem ekki vita betur.” Það var á svipuðum nótum sem Arthur R. Butz, þekktur sem einn alræmasti afneitari helfararinnar, kallaði útrýmingu nasista á milljónum gyðinga í seinni heimstyrjöldinni „áróðursbragð“ í bók sinni Tröllasaga 20. Aldarinnar: Rökin gegn meintri útrýmingu evrópskra gyðinga (e. The Hoax of the Twentieth Century: The Case Against the Presumed Extermination of European Jewry). Butz hafnar því einnig að gasklefarnir sem notaðir voru til að myrða hundruðir þúsunda gyðinga hafi nokkurn tíma verið til í Auschwitz, Treblinka eða öðrum útrýmingabúðum og vísar til gasklefa sem „áróðurs og hugaróra á stríðstímum“. Á meðan þeir sem álíta að jörðin sé flöt eru að flestra mati meinlausir vitleysingar, eru skoðanir helfararafneitara hættulegar því þær eru almennt notaðar í viðleitni til að verja og hvítþvo Adolf Hitler, nasisma og Þriðja ríkið með öfgafullu, og oftar en ekki, meinvirku gyðingahatri. Þess vegna ofbauð World Jewish Congress þegar fregnir bárust að ný íslensk þýðing á bók Butz hafi verið kynnt í Bókatíðindum. Viðbrögðin voru enn skelfilegri þegar Heiðar Ingi Svansson, formaður Félags íslenskra bókaútgefenda, lét þau orð falla að birting kynningartexta um bókina í Bókatíðindum sé frumforsenda prent- og tjáningarfrelsis. Trölladaga 20. aldarinnar, sem var fyrst gefin út árið 1976, er talin til „klassískra verka gyðingahaturs“ og hefur Butz starfað að efldri umræðu um helfararafneitun á ólíkum vettvöngum í meira en 40 ár. Bókin byggir á þeirri ógeðfeldri samsæriskenningu að helförin hafi ekki átt sér stað heldur sé áróðursbragð sem gyðingasamtök hafi búið til til að koma eigin málefnum á framfæri. Því er óneitanlega óþefur gyðingahaturs af bókinni og er hún tilraun til að vegsama útrýmingu gyðinga. . Síðan bókin kom út hafa sagnfræðingar í áraraðir bent á að hún byggir á ótal staðreyndarvillum. Sem dæmi má nefna sagnfræðinginn Deborah Lipstadt sem hefur sagt að útskýringar Butz á hvarfi miljóna gyðinga séu svo fáránlegar að þær væru sprenghlægilegar ef viðfangsefnið væri ekki grafalvarlegt. Í Kanada var bókin dæmd siðlaus og smekklaus uppreisnaráróður samkvæmt lögum og því bönnuð. Í Þýskalandi er bannað að auglýsa bókina eða stilla henni fram á nokkurn hátt. Vefverslunarrisinn Amazon hefur fjarlægt bókina úr vefverslunum sínum í Bandaríkjunum og í Bretlandi. Í almennum hegningalögum lagasafns Íslands segir í grein 233a að: „Hver sem opinberlega hæðist að, rógber, smánar eða ógnar manni eða hópi manna með ummælum eða annars konar tjáningu […] skal sæta sektum eða fangelsi allt að 2 árum“. Þar sem greinin vísar ekki sérstaklega til helfararafneitunar má benda á að helfararafneitun er víðaséð sem birtingarmynd gyðingahaturs. Skemmst er frá því að segja að samfélagsmiðlarisinn Facebook hefur nú bannað birtingu á efni sem neitar eða dregur úr þeirri staðreynd að helförin hafi átt sér stað. Mark Zuckerberg, framkvæmdarstjóri Facebook, segir ákvörðunina tengjast „auknu ofbeldi sem tengist gyðingahatri“. Bók Butz ætti án efa að flokkast sem ærumeiðandi tilraun til að breiða út boðskap gyðingahaturs. Kynning og sala bókarinnar ætti því einnig að líta á sem tilraun til að breiða út boðskap gyðingahaturs og gengur þvert á lýðræðisleg gildi. Helförin er ekki getgáta heldur sagnfræðileg staðreynd. Helfararafneitun er ekki spurning um skoðanafrelsi heldur er það meinfýsin og illgjörn bjögun á sannleika og staðreyndum sem hafa ekkert með tjáningarfrelsi eða prentfrelsi að gera. Þess vegna er boðskapur bókarinnar hættulegur. Þó það sé ekki bannað samkvæmt lögum á Íslandi að gefa út efni með hatursorðræðu og skoðanamótun, hafa útgefendur Bókatíðinda siðferðislega skyldu til að hvorki lögmæta né gæða þau sjónarmið lífi sem koma fram í bókinni. Tjáningarfrelsi á ekki að rugla saman við frelsi í almennum skilningi, og því má ekki nýta tjáningarfrelsi sem rétt til að segja hvað sem er sem getur svert mannorð eða minningu fórnarlamba helfararinnar. Þessi bók er efnislega eins andstyggileg og gróft klám eða aðrar birtingarmyndir kynþáttarhaturs og ofstæki. Bókina ætti að fordæma og útskúfa sem ærumeiðandi hatursorðræðu í garð gyðinga. Menachem Z. Rosensaft er varaforseti og yfirlögfræðingur World Jewish Congress. Hann kennir lögfræði þjóðarmorða við lögfræðideildir háskólanna Columbia og Cornell. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bókaútgáfa Mest lesið Halldór 10.05.2025 Halldór Flokkar sem telja almenning of vitlausan til að vita hvað sé sér fyrir bestu Þórður Snær Júlíusson Skoðun Þétting í þágu hverra? Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Úlfar sem forðast sól! Jóna Guðbjörg Árnadóttir Skoðun Hver á auðlindir Íslands? – Kallar á nýja og skýra löggjöf Einar G. Harðarson Skoðun Hann valdi sér nafnið Leó Bjarni Karlsson Skoðun Til hvers þá að segja satt? Pólitískt baktjaldamakk og upplýsingafölsun í Suðurnesjabæ Ari Gylfason Skoðun Byggðalína eða Borgarlína Guðmundur Haukur Jakobsson Skoðun Hvenær er nóg nóg? Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun Aldrei aftur Halla Hrund Logadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Fátækt á Íslandi: Áskoranir, viðkvæmir hópar og leiðir til úrbóta Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Verndum vörumerki í tónlist Eiríkur Sigurðsson skrifar Skoðun Hann valdi sér nafnið Leó Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Misskilin sjálfsmynd Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Hvenær er nóg nóg? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Byggðalína eða Borgarlína Guðmundur Haukur Jakobsson skrifar Skoðun Úlfar sem forðast sól! Jóna Guðbjörg Árnadóttir skrifar Skoðun Aldrei aftur Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Tala ekki um lokamarkmiðið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hver á auðlindir Íslands? – Kallar á nýja og skýra löggjöf Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Þétting í þágu hverra? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Flokkar sem telja almenning of vitlausan til að vita hvað sé sér fyrir bestu Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Til hvers þá að segja satt? Pólitískt baktjaldamakk og upplýsingafölsun í Suðurnesjabæ Ari Gylfason skrifar Skoðun POTS er ekki tískubylgja Hanna Birna Valdimarsdóttir,Hugrún Vignisdóttir skrifar Skoðun Er niðurstaðan einstök? Ársreikningur Hveragerðisbæjar 2024 Friðrik Sigurbjörnsson,Eyþór H. Ólafsson skrifar Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Ægir Örn Arnarson skrifar Skoðun Loftslagsaðgerðir eru forsenda velsældar til framtíðar – ekki valkostur: Svargrein við niðurstöðum rannsóknar sem kynnt var á Velsældarþingi í gær Laura Sólveig Lefort Scheefer skrifar Skoðun Afsökunarbeiðni til fyrri kynslóða – og þeirra sem erfa munu landið Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun 75 ár af evrópskri samheldni og samvinnu Clara Ganslandt skrifar Skoðun Sigurður Ingi í mikilli mótsögn við sjálfan sig! Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Vetrarvirkjanir Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Yfirgnæfandi meirihluti vill þjóðaratkvæði Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Smábátar eru framtíðin, segir David Attenborough Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Leiðrétting veiðigjalda mun skila sér í bættum innviðum Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Efnahagslegur hagvöxtur þýðir ekki endilega samfélagslegur hagvöxtur Davíð Routley skrifar Skoðun Börn innan seilingar Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Hvers konar Evrópuríki viljum við vera? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Orðskrípið sem bjarga á veiðigjaldinu Ólafur Adolfsson skrifar Sjá meira
Líkt og þeir sem álíta að jörðin sé flöt neita helfararafneitarar hreinlega að horfast í augu við raunveruleikann. Fregnir herma að þegar Samuel Shenton, formanni Flat Earth Society, var sýnd gervitunglamynd sem sýndi að jörðin væri hnöttur, hafi hann svarað: “Það er augljóst hvernig svona ljósmynd gæti platað þá sem ekki vita betur.” Það var á svipuðum nótum sem Arthur R. Butz, þekktur sem einn alræmasti afneitari helfararinnar, kallaði útrýmingu nasista á milljónum gyðinga í seinni heimstyrjöldinni „áróðursbragð“ í bók sinni Tröllasaga 20. Aldarinnar: Rökin gegn meintri útrýmingu evrópskra gyðinga (e. The Hoax of the Twentieth Century: The Case Against the Presumed Extermination of European Jewry). Butz hafnar því einnig að gasklefarnir sem notaðir voru til að myrða hundruðir þúsunda gyðinga hafi nokkurn tíma verið til í Auschwitz, Treblinka eða öðrum útrýmingabúðum og vísar til gasklefa sem „áróðurs og hugaróra á stríðstímum“. Á meðan þeir sem álíta að jörðin sé flöt eru að flestra mati meinlausir vitleysingar, eru skoðanir helfararafneitara hættulegar því þær eru almennt notaðar í viðleitni til að verja og hvítþvo Adolf Hitler, nasisma og Þriðja ríkið með öfgafullu, og oftar en ekki, meinvirku gyðingahatri. Þess vegna ofbauð World Jewish Congress þegar fregnir bárust að ný íslensk þýðing á bók Butz hafi verið kynnt í Bókatíðindum. Viðbrögðin voru enn skelfilegri þegar Heiðar Ingi Svansson, formaður Félags íslenskra bókaútgefenda, lét þau orð falla að birting kynningartexta um bókina í Bókatíðindum sé frumforsenda prent- og tjáningarfrelsis. Trölladaga 20. aldarinnar, sem var fyrst gefin út árið 1976, er talin til „klassískra verka gyðingahaturs“ og hefur Butz starfað að efldri umræðu um helfararafneitun á ólíkum vettvöngum í meira en 40 ár. Bókin byggir á þeirri ógeðfeldri samsæriskenningu að helförin hafi ekki átt sér stað heldur sé áróðursbragð sem gyðingasamtök hafi búið til til að koma eigin málefnum á framfæri. Því er óneitanlega óþefur gyðingahaturs af bókinni og er hún tilraun til að vegsama útrýmingu gyðinga. . Síðan bókin kom út hafa sagnfræðingar í áraraðir bent á að hún byggir á ótal staðreyndarvillum. Sem dæmi má nefna sagnfræðinginn Deborah Lipstadt sem hefur sagt að útskýringar Butz á hvarfi miljóna gyðinga séu svo fáránlegar að þær væru sprenghlægilegar ef viðfangsefnið væri ekki grafalvarlegt. Í Kanada var bókin dæmd siðlaus og smekklaus uppreisnaráróður samkvæmt lögum og því bönnuð. Í Þýskalandi er bannað að auglýsa bókina eða stilla henni fram á nokkurn hátt. Vefverslunarrisinn Amazon hefur fjarlægt bókina úr vefverslunum sínum í Bandaríkjunum og í Bretlandi. Í almennum hegningalögum lagasafns Íslands segir í grein 233a að: „Hver sem opinberlega hæðist að, rógber, smánar eða ógnar manni eða hópi manna með ummælum eða annars konar tjáningu […] skal sæta sektum eða fangelsi allt að 2 árum“. Þar sem greinin vísar ekki sérstaklega til helfararafneitunar má benda á að helfararafneitun er víðaséð sem birtingarmynd gyðingahaturs. Skemmst er frá því að segja að samfélagsmiðlarisinn Facebook hefur nú bannað birtingu á efni sem neitar eða dregur úr þeirri staðreynd að helförin hafi átt sér stað. Mark Zuckerberg, framkvæmdarstjóri Facebook, segir ákvörðunina tengjast „auknu ofbeldi sem tengist gyðingahatri“. Bók Butz ætti án efa að flokkast sem ærumeiðandi tilraun til að breiða út boðskap gyðingahaturs. Kynning og sala bókarinnar ætti því einnig að líta á sem tilraun til að breiða út boðskap gyðingahaturs og gengur þvert á lýðræðisleg gildi. Helförin er ekki getgáta heldur sagnfræðileg staðreynd. Helfararafneitun er ekki spurning um skoðanafrelsi heldur er það meinfýsin og illgjörn bjögun á sannleika og staðreyndum sem hafa ekkert með tjáningarfrelsi eða prentfrelsi að gera. Þess vegna er boðskapur bókarinnar hættulegur. Þó það sé ekki bannað samkvæmt lögum á Íslandi að gefa út efni með hatursorðræðu og skoðanamótun, hafa útgefendur Bókatíðinda siðferðislega skyldu til að hvorki lögmæta né gæða þau sjónarmið lífi sem koma fram í bókinni. Tjáningarfrelsi á ekki að rugla saman við frelsi í almennum skilningi, og því má ekki nýta tjáningarfrelsi sem rétt til að segja hvað sem er sem getur svert mannorð eða minningu fórnarlamba helfararinnar. Þessi bók er efnislega eins andstyggileg og gróft klám eða aðrar birtingarmyndir kynþáttarhaturs og ofstæki. Bókina ætti að fordæma og útskúfa sem ærumeiðandi hatursorðræðu í garð gyðinga. Menachem Z. Rosensaft er varaforseti og yfirlögfræðingur World Jewish Congress. Hann kennir lögfræði þjóðarmorða við lögfræðideildir háskólanna Columbia og Cornell.
Flokkar sem telja almenning of vitlausan til að vita hvað sé sér fyrir bestu Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Til hvers þá að segja satt? Pólitískt baktjaldamakk og upplýsingafölsun í Suðurnesjabæ Ari Gylfason Skoðun
Skoðun Fátækt á Íslandi: Áskoranir, viðkvæmir hópar og leiðir til úrbóta Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun Flokkar sem telja almenning of vitlausan til að vita hvað sé sér fyrir bestu Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Til hvers þá að segja satt? Pólitískt baktjaldamakk og upplýsingafölsun í Suðurnesjabæ Ari Gylfason skrifar
Skoðun Er niðurstaðan einstök? Ársreikningur Hveragerðisbæjar 2024 Friðrik Sigurbjörnsson,Eyþór H. Ólafsson skrifar
Skoðun Loftslagsaðgerðir eru forsenda velsældar til framtíðar – ekki valkostur: Svargrein við niðurstöðum rannsóknar sem kynnt var á Velsældarþingi í gær Laura Sólveig Lefort Scheefer skrifar
Skoðun Afsökunarbeiðni til fyrri kynslóða – og þeirra sem erfa munu landið Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Efnahagslegur hagvöxtur þýðir ekki endilega samfélagslegur hagvöxtur Davíð Routley skrifar
Flokkar sem telja almenning of vitlausan til að vita hvað sé sér fyrir bestu Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Til hvers þá að segja satt? Pólitískt baktjaldamakk og upplýsingafölsun í Suðurnesjabæ Ari Gylfason Skoðun