81 prósent greina fjallar um karla Björk Eiðsdóttir skrifar 8. mars 2019 07:00 Laufey Axelsdóttir segir vilja til að breyta stöðunni skipta miklu máli. Í dag, 8. mars, er fólk hvatt til að taka þátt í átaki á vegum UNESCO sem fer fram víða um heim og stuðla þannig að jafnari hlut kvenna í greinum vefsins með viðburðinum #wiki4women. Markmiðið er að bregðast við ákalli frá UNESCO og Wikimedia Foundation og stuðla að betri kynningu og umfjöllun um konur á upplýsingasíðum Wikipedia. Samkvæmt nýrri talningu UNESCO eru 12.152 greinar á Wikipedia um Íslendinga. Af þeim eru tæplega 19% um íslenskar konur en 81% um íslenska karla. Sjónum er sérstaklega beint að konum sem tengjast málefnasviðum UNESCO, þ.e. menntun, menningu, listum, fjölmiðlum, vísindum og upplýsingatækni. Mennta- og menningarmálaráðuneytið stendur fyrir viðburðinum hér á landi í samstarfi við UNESCO á Íslandi og Háskóla Íslands, Háskólann í Reykjavík, á Akureyri og Listaháskóla Íslands en það er Laufey Axelsdóttir, stundakennari við Háskóla Íslands, sem er í forsvari fyrir viðburðinum hér á landi. „Við fengum þetta verkefni í hendurnar frá menntamálaráðuneytinu í síðustu viku og þeir sem höfðu tök á að vera með viðburði í dag ásamt okkur í Háskóla Íslands eru Háskólinn í Reykjavík og á Akureyri. Listaháskóli Íslands verður ekki með dagskrá en hvetur nemendur sína sérstaklega til þátttöku,“ segir Laufey. „Aðalviðburðurinn á vegum UNESCO verður í París, rétt eins og á síðasta ári en auk þess er staðið fyrir viðburðum í borgunum Bangkok, Nýju-Delí, Almaty, Kaíró, Líma, Buenos Aires, Reykjavík, Akureyri og Rabat.“Viðburðinn má finna á Facebook undir orðunum Wiki4women.Laufey segir viðbrögðin hafa verið góð og þau vonist til að sem flestir mæti í dag til að skrá sögu markverðra kvenna og viðburðurinn verði í framhaldi árlegur. „Eins og tölurnar sýna er lítið fjallað um konur á þessum síðum og má segja að þetta sé ein mynd af þeim veruleika sem konur hafa búið við. Þær hafa þurft að berjast fyrir viðurkenningu á hinu opinbera sviði eins og til dæmis á vinnumarkaðnum og í íþróttaheiminum þar sem þeirra afrek hafa verið sett skör lægra en afrek karla. Þetta er ein af mörgum birtingarmyndum svokallaðs kynjakerfis eða félagslegs valdakerfis sem einkennist af kerfisbundinni yfirskipun karla og undirskipun kvenna. Í þessu kerfi hafa karlar orðið viðmiðið og þar skiptir t.d. máli að skoða menningarlega þætti og hugmyndir í samfélaginu um leiðtogahæfni, verðleika og virðingu. Rannsóknir hafa sýnt að slíkar hugmyndir eru kynbundnar og birtist t.d. í því að bæði konur og karlar velja sér frekar karla sem leiðtoga.“Rödd karla fengið meira vægi „Það er áhugavert að skoða þetta út frá tölfræðinni sem hefur verið tekin saman í skýrslu félags- og jafnréttismálaráðherra um stöðu og þróun jafnréttismála árin 2015-2017. Þar kemur mjög skýrt fram að karlar hafa frekar verið viðmælendur í fjölmiðlum en konur. Þeirra rödd hefur þannig fengið meira vægi í samfélaginu. Þetta gæti verið ein af ástæðum þess að fólk skrifar frekar um karla en konur á Wikipedia. Í skýrslunni má einnig sjá jákvæð áhrif þess þegar fjölmiðill fer í jafnréttisátak líkt og RÚV gerði. Vilji til að breyta stöðunni skiptir því miklu máli.“ Nemendur og starfsfólk háskólanna eru hvött til að mæta en aðgangur er öllum opinn og öllum áhugasömum fagnað. „Eins getur fólk unnið í þessu heiman frá sér, allir geta sest niður við tölvuna og skrifað. Þátttakendum er frjálst að velja sjálfir konur til að skrifa um en Wikipedia setur þó kröfur um að konan hafi afrekað eitthvað markvert til að fjallað sé um hana á hennar eigin síðu. „Við höfum svo tekið saman góðan lista um markverðar konur fyrir þá sem vantar hugmyndir og af nægu er að taka. Við höfum tekið svolítið af heimildum saman til að auðvelda fólki vinnuna og verðum á staðnum til að hjálpa fólki að setja inn heimildir og gera því þetta eins auðvelt og hægt er.“ Birtist í Fréttablaðinu Tímamót Mest lesið Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Lífið Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Lífið „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Lífið „Kunna ekki að reikna, kunna svo ekki að skammast sín“ Menning Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum Lífið Veisla fyrir augu og eyru Gagnrýni „Stefán er að hengja bakara fyrir að vera ekki smiður“ Menning Íslensk fyrirsæta slær í gegn á tískupöllum Mílanó Tíska og hönnun „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Lífið Var á klóinu þegar skilaboðin bárust og hélt að ferlinum væri lokið Lífið Fleiri fréttir Samhengið með Sif: „Það má blanda saman hámenningu og dægurmenningu“ Hefðbundið ítalskt „Pesto Alla Genovese“ Úrslitaspurningin var um letigarð „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Ómar Örn og Nanna selja á eftirsóttum stað í miðbænum Í miðjum tökum kom í ljós að Ragnhildur og Halldór voru náskyld Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Friðarsúlan tendruð í nítjánda sinn 9. október Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Var á klóinu þegar skilaboðin bárust og hélt að ferlinum væri lokið Leið yfir hana umkringd nöktum konum Herra Skepna sló Hafþór utan undir Danir taka ekki afstöðu gegn Ísrael Aðstoðarþjálfarinn reyndist ekki vera transkona Hnetukjúklingurinn hennar Höllu Kristrún meðal hundrað rísandi stjarna Time Er hún með „Bennifer“ hálsmen? Páskaungi á leiðinni hjá Kristínu og Sverri Hefur engan áhuga á góðlátlegum orðum Watson Play-liðar minnast góðu tímanna „kkk“ í klukku vekur lukku: „Hafa menn ekki meira kjöt á beinunum?“ Fanney og Teitur orðin þriggja barna foreldrar Nicole Kidman og Keith Urban hvort í sína átt Fjöldi fólks á frumsýningu kynlífsmyndbands „Erfitt að koma í veg fyrir slæm samskipti ef fólk segir ekki frá“ Viðkvæmar viðræður, lausn Assange og næstu skref WikiLeaks Íslensk kjötsúpa eins og hún gerist best Gjaldþrot Play setur RIFF úr skorðum: „Þetta kemur á versta tíma“ Sjá meira
Í dag, 8. mars, er fólk hvatt til að taka þátt í átaki á vegum UNESCO sem fer fram víða um heim og stuðla þannig að jafnari hlut kvenna í greinum vefsins með viðburðinum #wiki4women. Markmiðið er að bregðast við ákalli frá UNESCO og Wikimedia Foundation og stuðla að betri kynningu og umfjöllun um konur á upplýsingasíðum Wikipedia. Samkvæmt nýrri talningu UNESCO eru 12.152 greinar á Wikipedia um Íslendinga. Af þeim eru tæplega 19% um íslenskar konur en 81% um íslenska karla. Sjónum er sérstaklega beint að konum sem tengjast málefnasviðum UNESCO, þ.e. menntun, menningu, listum, fjölmiðlum, vísindum og upplýsingatækni. Mennta- og menningarmálaráðuneytið stendur fyrir viðburðinum hér á landi í samstarfi við UNESCO á Íslandi og Háskóla Íslands, Háskólann í Reykjavík, á Akureyri og Listaháskóla Íslands en það er Laufey Axelsdóttir, stundakennari við Háskóla Íslands, sem er í forsvari fyrir viðburðinum hér á landi. „Við fengum þetta verkefni í hendurnar frá menntamálaráðuneytinu í síðustu viku og þeir sem höfðu tök á að vera með viðburði í dag ásamt okkur í Háskóla Íslands eru Háskólinn í Reykjavík og á Akureyri. Listaháskóli Íslands verður ekki með dagskrá en hvetur nemendur sína sérstaklega til þátttöku,“ segir Laufey. „Aðalviðburðurinn á vegum UNESCO verður í París, rétt eins og á síðasta ári en auk þess er staðið fyrir viðburðum í borgunum Bangkok, Nýju-Delí, Almaty, Kaíró, Líma, Buenos Aires, Reykjavík, Akureyri og Rabat.“Viðburðinn má finna á Facebook undir orðunum Wiki4women.Laufey segir viðbrögðin hafa verið góð og þau vonist til að sem flestir mæti í dag til að skrá sögu markverðra kvenna og viðburðurinn verði í framhaldi árlegur. „Eins og tölurnar sýna er lítið fjallað um konur á þessum síðum og má segja að þetta sé ein mynd af þeim veruleika sem konur hafa búið við. Þær hafa þurft að berjast fyrir viðurkenningu á hinu opinbera sviði eins og til dæmis á vinnumarkaðnum og í íþróttaheiminum þar sem þeirra afrek hafa verið sett skör lægra en afrek karla. Þetta er ein af mörgum birtingarmyndum svokallaðs kynjakerfis eða félagslegs valdakerfis sem einkennist af kerfisbundinni yfirskipun karla og undirskipun kvenna. Í þessu kerfi hafa karlar orðið viðmiðið og þar skiptir t.d. máli að skoða menningarlega þætti og hugmyndir í samfélaginu um leiðtogahæfni, verðleika og virðingu. Rannsóknir hafa sýnt að slíkar hugmyndir eru kynbundnar og birtist t.d. í því að bæði konur og karlar velja sér frekar karla sem leiðtoga.“Rödd karla fengið meira vægi „Það er áhugavert að skoða þetta út frá tölfræðinni sem hefur verið tekin saman í skýrslu félags- og jafnréttismálaráðherra um stöðu og þróun jafnréttismála árin 2015-2017. Þar kemur mjög skýrt fram að karlar hafa frekar verið viðmælendur í fjölmiðlum en konur. Þeirra rödd hefur þannig fengið meira vægi í samfélaginu. Þetta gæti verið ein af ástæðum þess að fólk skrifar frekar um karla en konur á Wikipedia. Í skýrslunni má einnig sjá jákvæð áhrif þess þegar fjölmiðill fer í jafnréttisátak líkt og RÚV gerði. Vilji til að breyta stöðunni skiptir því miklu máli.“ Nemendur og starfsfólk háskólanna eru hvött til að mæta en aðgangur er öllum opinn og öllum áhugasömum fagnað. „Eins getur fólk unnið í þessu heiman frá sér, allir geta sest niður við tölvuna og skrifað. Þátttakendum er frjálst að velja sjálfir konur til að skrifa um en Wikipedia setur þó kröfur um að konan hafi afrekað eitthvað markvert til að fjallað sé um hana á hennar eigin síðu. „Við höfum svo tekið saman góðan lista um markverðar konur fyrir þá sem vantar hugmyndir og af nægu er að taka. Við höfum tekið svolítið af heimildum saman til að auðvelda fólki vinnuna og verðum á staðnum til að hjálpa fólki að setja inn heimildir og gera því þetta eins auðvelt og hægt er.“
Birtist í Fréttablaðinu Tímamót Mest lesið Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Lífið Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Lífið „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Lífið „Kunna ekki að reikna, kunna svo ekki að skammast sín“ Menning Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum Lífið Veisla fyrir augu og eyru Gagnrýni „Stefán er að hengja bakara fyrir að vera ekki smiður“ Menning Íslensk fyrirsæta slær í gegn á tískupöllum Mílanó Tíska og hönnun „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Lífið Var á klóinu þegar skilaboðin bárust og hélt að ferlinum væri lokið Lífið Fleiri fréttir Samhengið með Sif: „Það má blanda saman hámenningu og dægurmenningu“ Hefðbundið ítalskt „Pesto Alla Genovese“ Úrslitaspurningin var um letigarð „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Ómar Örn og Nanna selja á eftirsóttum stað í miðbænum Í miðjum tökum kom í ljós að Ragnhildur og Halldór voru náskyld Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Friðarsúlan tendruð í nítjánda sinn 9. október Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Var á klóinu þegar skilaboðin bárust og hélt að ferlinum væri lokið Leið yfir hana umkringd nöktum konum Herra Skepna sló Hafþór utan undir Danir taka ekki afstöðu gegn Ísrael Aðstoðarþjálfarinn reyndist ekki vera transkona Hnetukjúklingurinn hennar Höllu Kristrún meðal hundrað rísandi stjarna Time Er hún með „Bennifer“ hálsmen? Páskaungi á leiðinni hjá Kristínu og Sverri Hefur engan áhuga á góðlátlegum orðum Watson Play-liðar minnast góðu tímanna „kkk“ í klukku vekur lukku: „Hafa menn ekki meira kjöt á beinunum?“ Fanney og Teitur orðin þriggja barna foreldrar Nicole Kidman og Keith Urban hvort í sína átt Fjöldi fólks á frumsýningu kynlífsmyndbands „Erfitt að koma í veg fyrir slæm samskipti ef fólk segir ekki frá“ Viðkvæmar viðræður, lausn Assange og næstu skref WikiLeaks Íslensk kjötsúpa eins og hún gerist best Gjaldþrot Play setur RIFF úr skorðum: „Þetta kemur á versta tíma“ Sjá meira