Hið opinbera fær 100 milljarða á ári af erlendum ferðamönnum - er það virkilega ekki nóg? Þórir Garðarsson skrifar 15. janúar 2019 09:12 Neikvæð umræða um erlenda ferðamenn er lífseig. Það er látið eins og þeir séu hálfgerður baggi á þjóðinni. Þeir valdi álagi á ferðamannastöðum, slíti þjóðvegunum, fylli miðbæ Reykjavíkur og standi ekki undir kostnaði við innviði og endurbætur. Þetta nota stjórnmálamenn síðan sem margtugginn rökstuðning fyrir sérstökum aukasköttum og gjöldum á ferðamenn. Oft virðist umræðan vísvitandi vera villandi, látið í skína að erlendir ferðamenn skili samfélaginu litlum ávinningi, síst af öllu til hins opinbera.Skattar upp á 100 milljarða Staðreyndin er auðvitað sú að ferðamenn skila miklum tekjum í sameiginlega sjóði. Árið 2017 nam neysla erlendra ferðamanna innanlands 376 milljörðum króna. Af þessum viðskiptum gestanna höfðu ríki og sveitarfélög, með beinum og óbeinum hætti, að lágmarki 100 milljarða króna í skatta og gjöld. Er það ekki nokkuð? Þægilegir skattgreiðendur sem fer fjölgandi Ekki hefur hið opinbera mikinn kostnað af erlendum ferðamönnum. Ekki stunda þeir nám hér, ekki fylla þeir sjúkrahús eða dvalarheimili, ekki fá þeir greiðslur frá Tryggingastofnun. Stærsti hluti skattanna sem þeir borga fara í íslenska samneyslu. Við stórgræðum á þeim. Samanburður við fyrri ár sýnir hvað erlendir ferðamenn hafa vaxið hratt sem „skattstofn“ og drjúg tekjulind fyrir þjóðina. Árið 2008 nam innlend neysla erlendra ferðamanna 75 milljörðum króna, framreiknað til verðlags 2017 – árið sem þessi viðskipti voru 376 milljarðar króna. Aukningin er fimmföld, með samsvarandi áhrifum á tekjur hins opinbera. Peningarnir streyma um allt Þrátt fyrir alla neikvæðnina hefur þeim landsmönnum þó fjölgað sem átta sig á hversu mikilvægir erlendir ferðamenn eru þjóðarbúinu þar sem tekjurnar af þeim streyma um allt samfélagið, skapa tugþúsundum atvinnu og standa undir gríðarmikilli fjárfestingu. Ríki og sveitarfélög fá virðisaukaskatt, fasteignagjöld af hótelum og veitingahúsum, skatta af eldsneyti og þar fram eftir götunum. Miklar tekjur skila sér síðan sem útsvar til sveitarfélaga og tekjuskattur til ríkisins af launum þeirra sem þjóna ferðamönnum með einum eða öðrum hætti. Gróflega áætlað innheimtu íslensk fyrirtæki um 46 milljarða króna í virðisaukaskatt af ferðamönnum árið 2017. Hver einasta króna rennur í ríkissjóð, þó svo að peningarnir fari þangað eftir ýmsum krókaleiðum í viðskiptum milli fyrirtækja með útsköttum og innsköttum. Í þessu ljósi eru hugmyndir um sérstaka gjaldtöku af ferðamönnum sambærilegar við ef veitingastaður ætlaði að rukka matargesti aukalega fyrir að nota hníf og gaffal. Fjölgun ferðamanna drífur hagvöxtinn Á ársfundi Seðlabankans 2017 sagði Már Guðmundsson seðlabankastjóri að fjölgun erlendra ferðamanna undanfarin ár hafi verið búhnykkur fyrir þjóðarbúið og einn megindrifkraftur hagvaxtar. Hann benti jafnframt á staðreynd sem margir hafa vanmetið: „Að hluta til nýtir [ferðaþjónustan] innviði og fjármuni sem voru vannýttir áður en ferðamannabylgjan reis og því voru áhrifin á spennu í þjóðarbúskapnum minni en ef fjárfesting hefði þurft að aukast strax.“ Er hægt að hugsa smærra? Þeir sem tala ferðaþjónustuna niður einblína á vandkvæði fremur en lausnir og virðast með engu móti átta sig á ávinningi þjóðfélagsins af komu erlendra ferðamanna. Sumir ganga svo langt að kenna gestunum um bágborið ástand vegakerfisins. Tillögur um að leggja 1.200 milljónir króna í framkvæmdasjóð ferðamannastaða á þessu ári voru skornar niður í 600 milljónir. Sú upphæð er innan við eitt prósent af tekjum hins opinbera af komu erlendra ferðamanna. Smærra er varla hægt að hugsa. Tóm tjara Gott dæmi um vitleysuna birtist í umræðunni um vegtolla. Framkvæmdastjóri bílaumboðs taldi nýlega í viðtali sjálfsagt að „rukka ferðamenn fyrir notkun á vegum til jafns við okkur hin - þeir keyra enda á við hálfa þjóðina.“ Að sjálfsögðu greiða ferðamenn það sama og allir aðrir sem nota vegina, í gegnum hópferðafyrirtæki og bílaleigur og með kaupum á eldsneyti. En þeir keyra ekki á við hálfa þjóðina, langt því frá. Og svo vitnað sé til orða seðlabankastjóra hér að ofan, þá auka ferðamenn nýtingu vegakerfisins - fyrir utan allt annað jákvætt sem fylgir viðskiptum þeirra. Eini útflutningurinn sem borgar virðisaukaskatt Aðrir mikilvægir útflutningsatvinnuvegir, sjávarútvegur og stóriðja, greiða ekki virðisaukaskatt til ríkissjóðs. Það gerir erlendi ferðamaðurinn hins vegar. Einkaneysla er það eina sem eykur tekjur ríkissjóðs af virðisaukaskatti og þeir einu sem á endanum greiða þann skatt eru íbúar þessa lands og erlendir ferðamenn. Fælum ekki þessa mikilvægu erlendu skattgreiðendur frá okkur með vanhugsuðum fjárplógshugmyndum. Stöndum í lappirnar Skilningsskortur og þekkingarleysi á verðmæti erlendra ferðamanna smitar víða út um þjóðfélagið. Jafnvel innan ferðaþjónustunnar ber stundum á minnimáttarkennd gagnvart þröngsýnni túlkun stjórnkerfisins. Fólk í forystu í atvinnugreininni mætti standa fastar í lappirnar gagnvart ranghugmyndum og frekjulegri umræðunni um aukna skattheimtu og álögur á ferðaþjónustuna. Ekki mun ég láta mitt eftir liggja til að spyrna á móti í þeim efnum, hér eftir sem hingað til.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line og fyrrverandi varaformaður Samtaka ferðaþjónustunnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þórir Garðarsson Mest lesið Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga Skoðun Skoðun Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason skrifar Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Sjá meira
Neikvæð umræða um erlenda ferðamenn er lífseig. Það er látið eins og þeir séu hálfgerður baggi á þjóðinni. Þeir valdi álagi á ferðamannastöðum, slíti þjóðvegunum, fylli miðbæ Reykjavíkur og standi ekki undir kostnaði við innviði og endurbætur. Þetta nota stjórnmálamenn síðan sem margtugginn rökstuðning fyrir sérstökum aukasköttum og gjöldum á ferðamenn. Oft virðist umræðan vísvitandi vera villandi, látið í skína að erlendir ferðamenn skili samfélaginu litlum ávinningi, síst af öllu til hins opinbera.Skattar upp á 100 milljarða Staðreyndin er auðvitað sú að ferðamenn skila miklum tekjum í sameiginlega sjóði. Árið 2017 nam neysla erlendra ferðamanna innanlands 376 milljörðum króna. Af þessum viðskiptum gestanna höfðu ríki og sveitarfélög, með beinum og óbeinum hætti, að lágmarki 100 milljarða króna í skatta og gjöld. Er það ekki nokkuð? Þægilegir skattgreiðendur sem fer fjölgandi Ekki hefur hið opinbera mikinn kostnað af erlendum ferðamönnum. Ekki stunda þeir nám hér, ekki fylla þeir sjúkrahús eða dvalarheimili, ekki fá þeir greiðslur frá Tryggingastofnun. Stærsti hluti skattanna sem þeir borga fara í íslenska samneyslu. Við stórgræðum á þeim. Samanburður við fyrri ár sýnir hvað erlendir ferðamenn hafa vaxið hratt sem „skattstofn“ og drjúg tekjulind fyrir þjóðina. Árið 2008 nam innlend neysla erlendra ferðamanna 75 milljörðum króna, framreiknað til verðlags 2017 – árið sem þessi viðskipti voru 376 milljarðar króna. Aukningin er fimmföld, með samsvarandi áhrifum á tekjur hins opinbera. Peningarnir streyma um allt Þrátt fyrir alla neikvæðnina hefur þeim landsmönnum þó fjölgað sem átta sig á hversu mikilvægir erlendir ferðamenn eru þjóðarbúinu þar sem tekjurnar af þeim streyma um allt samfélagið, skapa tugþúsundum atvinnu og standa undir gríðarmikilli fjárfestingu. Ríki og sveitarfélög fá virðisaukaskatt, fasteignagjöld af hótelum og veitingahúsum, skatta af eldsneyti og þar fram eftir götunum. Miklar tekjur skila sér síðan sem útsvar til sveitarfélaga og tekjuskattur til ríkisins af launum þeirra sem þjóna ferðamönnum með einum eða öðrum hætti. Gróflega áætlað innheimtu íslensk fyrirtæki um 46 milljarða króna í virðisaukaskatt af ferðamönnum árið 2017. Hver einasta króna rennur í ríkissjóð, þó svo að peningarnir fari þangað eftir ýmsum krókaleiðum í viðskiptum milli fyrirtækja með útsköttum og innsköttum. Í þessu ljósi eru hugmyndir um sérstaka gjaldtöku af ferðamönnum sambærilegar við ef veitingastaður ætlaði að rukka matargesti aukalega fyrir að nota hníf og gaffal. Fjölgun ferðamanna drífur hagvöxtinn Á ársfundi Seðlabankans 2017 sagði Már Guðmundsson seðlabankastjóri að fjölgun erlendra ferðamanna undanfarin ár hafi verið búhnykkur fyrir þjóðarbúið og einn megindrifkraftur hagvaxtar. Hann benti jafnframt á staðreynd sem margir hafa vanmetið: „Að hluta til nýtir [ferðaþjónustan] innviði og fjármuni sem voru vannýttir áður en ferðamannabylgjan reis og því voru áhrifin á spennu í þjóðarbúskapnum minni en ef fjárfesting hefði þurft að aukast strax.“ Er hægt að hugsa smærra? Þeir sem tala ferðaþjónustuna niður einblína á vandkvæði fremur en lausnir og virðast með engu móti átta sig á ávinningi þjóðfélagsins af komu erlendra ferðamanna. Sumir ganga svo langt að kenna gestunum um bágborið ástand vegakerfisins. Tillögur um að leggja 1.200 milljónir króna í framkvæmdasjóð ferðamannastaða á þessu ári voru skornar niður í 600 milljónir. Sú upphæð er innan við eitt prósent af tekjum hins opinbera af komu erlendra ferðamanna. Smærra er varla hægt að hugsa. Tóm tjara Gott dæmi um vitleysuna birtist í umræðunni um vegtolla. Framkvæmdastjóri bílaumboðs taldi nýlega í viðtali sjálfsagt að „rukka ferðamenn fyrir notkun á vegum til jafns við okkur hin - þeir keyra enda á við hálfa þjóðina.“ Að sjálfsögðu greiða ferðamenn það sama og allir aðrir sem nota vegina, í gegnum hópferðafyrirtæki og bílaleigur og með kaupum á eldsneyti. En þeir keyra ekki á við hálfa þjóðina, langt því frá. Og svo vitnað sé til orða seðlabankastjóra hér að ofan, þá auka ferðamenn nýtingu vegakerfisins - fyrir utan allt annað jákvætt sem fylgir viðskiptum þeirra. Eini útflutningurinn sem borgar virðisaukaskatt Aðrir mikilvægir útflutningsatvinnuvegir, sjávarútvegur og stóriðja, greiða ekki virðisaukaskatt til ríkissjóðs. Það gerir erlendi ferðamaðurinn hins vegar. Einkaneysla er það eina sem eykur tekjur ríkissjóðs af virðisaukaskatti og þeir einu sem á endanum greiða þann skatt eru íbúar þessa lands og erlendir ferðamenn. Fælum ekki þessa mikilvægu erlendu skattgreiðendur frá okkur með vanhugsuðum fjárplógshugmyndum. Stöndum í lappirnar Skilningsskortur og þekkingarleysi á verðmæti erlendra ferðamanna smitar víða út um þjóðfélagið. Jafnvel innan ferðaþjónustunnar ber stundum á minnimáttarkennd gagnvart þröngsýnni túlkun stjórnkerfisins. Fólk í forystu í atvinnugreininni mætti standa fastar í lappirnar gagnvart ranghugmyndum og frekjulegri umræðunni um aukna skattheimtu og álögur á ferðaþjónustuna. Ekki mun ég láta mitt eftir liggja til að spyrna á móti í þeim efnum, hér eftir sem hingað til.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line og fyrrverandi varaformaður Samtaka ferðaþjónustunnar.
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun