Hugvísindi í hættu Ingvar Þór Björnsson skrifar 5. október 2017 09:39 Háskóli Íslands er í fyrsta skipti í hópi 250 bestu háskóla heims á sviði hugvísinda samkvæmt nýjum lista Times Higher Education University Rankings. Árangur Háskóla Íslands í þessu erfiða árferði er eftirtektarverður og alls ekki sjálfsagður. Að óbreyttu getur Háskóli Íslands ekki staðið undir hlutverki sínu. Langvarandi undirfjármögnun Háskólans kemur niður á nemendum og kennurum en ekki síst samfélaginu. Ef ekki verður varið auknu fjármagni til háskólastigsins verður ómögulegt innan fárra ára að halda úti kennslu í mörgum þeirra tungumála sem nemendur geta stundað nám í nú við Háskólann, en slíkt yrði reiðarslag fyrir þjóð sem á allt sitt undir fjölbreyttum og nánum samskiptum við umheiminn. Námsgreinar sem heyra undir Mála- og menningardeild eru í sérstakri hættu vegna fárra nemenda í hverri námsgrein í þeirri deild. Þar sem framlög með hverjum nemanda í hugvísindum eru jafn lág og raun ber vitni eru ákveðin viðmið um lágmarksfjölda nemenda í hverju námskeiði. Ef of fáir nemendur eru skráðir í námskeið er það ósjaldan fellt niður. Finnska er ekki lengur kennd og ekki er hægt að stunda nám í norsku eins og er. Sænskan er í verulegri hættu og danskan á í erfiðleikum. Þetta stafar af því að hér áður fyrr var stórum hlutum kennslunnar haldið uppi af sendikennurum, sem kostaðir voru af sendilöndunum, en nú er sá háttur aflagður. Ef stjórnvöld grípa ekki inn í með auknu fjárframlagi er ljóst að kennsla í Norðurlandamálunum við Háskóla Íslands gæti liðið undir lok. Sökum skorts á fjármagni er heldur ekki hægt að bjóða upp á nýjar námsleiðir sem mikil þörf er fyrir. Þar má til að mynda nefna kennslu í arabísku, Mið-Austurlandafræðum og íslenskri máltækni. Þá hefur nýliðun á ýmsum lykilsviðum íslenskrar menningar reynst erfið þar sem ekki er til fjármagn til að ráða í störf sem losna þegar kennarar fara á eftirlaun. Kennurum hefur fækkað verulega á undanförnum árum sem gerir skólanum erfitt fyrir að sinna mikilvægum sviðum í rannsóknum og kennslu. Rót vandans á Hugvísindasviði er því ekki aðeins undirfjármögnunin heldur líka stórgölluð fjárhagslíkön sem miða við aðstæður sem eru allt aðrar en hér á landi. Á þessu skólaári hófst kennsla í nýjustu byggingu Háskólans, Veröld – Húsi Vigdísar Finnbogadóttur. Húsið er helgað kennslu, rannsóknum og viðburðum sem tengjast erlendum tungumálum og menningu og undirstrikar því mikilvægi hugvísindanna. Fólk sem stundar rannsóknir á sviði hugvísinda hefur það mikilvæga hlutverk að móta skilning okkar á hugtökum og atburðum sem varða samfélagið. Tungumálakunnátta greiðir veg fólks á starfsvettvangi í alþjóðlegu samhengi, eflir skilning á öðrum þjóðum og opnar okkur áður óþekktar víddir. Ef ekki verður brugðist við aðsteðjandi vanda er ljóst að gæði kennslu á Hugvísindasviði við Háskóla Íslands gæti dregist verulega aftur úr í samanburði við þau lönd sem við viljum bera okkur saman við.Greinin er hluti af átaki Stúdentaráðs Háskóla Íslands í samstarfi við LÍS - Landssamtök íslenskra stúdenta vegna fjármögnunar háskólastigsins í aðdraganda Alþingiskosninga 2017. Kassamerki átaksins er #kjóstumenntun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun Tengdar fréttir Kjóstu menntun 28. október Nú liggur fyrir að kosið verður á ný til Alþingis, 364 dögum eftir síðustu kosningar. Hagsmunahreyfingar stúdenta telja nauðsynlegt að hafa málefni eins og fjármögnun háskólastigsins í forgrunni þegar kemur að vali á fulltrúum á þingi og umræðum um nýja ríkisstjórn. 2. október 2017 09:00 Mannauður er undirstaða heilbrigðisþjónustu Undanfarin tvö ár hef ég setið í Stúdentaráði og þar fengið að kynnast mikilvægi hagsmunabaráttu og þess að nemendur hafi rödd. Það hefur verið magnað að fylgjast með hverju er hægt að hrinda í framkvæmd og hvað er hægt að hafa mikil áhrif. 4. október 2017 09:00 Skiptir þessi háskóli máli? Nú rúmum 100 árum eftir stofnun hefur starfsemi Háskóla Íslands vaxið og dafnað eins og sjá má á auknum nemendafjölda. 3. október 2017 09:00 Mest lesið Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson Skoðun Skoðun Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Sjá meira
Háskóli Íslands er í fyrsta skipti í hópi 250 bestu háskóla heims á sviði hugvísinda samkvæmt nýjum lista Times Higher Education University Rankings. Árangur Háskóla Íslands í þessu erfiða árferði er eftirtektarverður og alls ekki sjálfsagður. Að óbreyttu getur Háskóli Íslands ekki staðið undir hlutverki sínu. Langvarandi undirfjármögnun Háskólans kemur niður á nemendum og kennurum en ekki síst samfélaginu. Ef ekki verður varið auknu fjármagni til háskólastigsins verður ómögulegt innan fárra ára að halda úti kennslu í mörgum þeirra tungumála sem nemendur geta stundað nám í nú við Háskólann, en slíkt yrði reiðarslag fyrir þjóð sem á allt sitt undir fjölbreyttum og nánum samskiptum við umheiminn. Námsgreinar sem heyra undir Mála- og menningardeild eru í sérstakri hættu vegna fárra nemenda í hverri námsgrein í þeirri deild. Þar sem framlög með hverjum nemanda í hugvísindum eru jafn lág og raun ber vitni eru ákveðin viðmið um lágmarksfjölda nemenda í hverju námskeiði. Ef of fáir nemendur eru skráðir í námskeið er það ósjaldan fellt niður. Finnska er ekki lengur kennd og ekki er hægt að stunda nám í norsku eins og er. Sænskan er í verulegri hættu og danskan á í erfiðleikum. Þetta stafar af því að hér áður fyrr var stórum hlutum kennslunnar haldið uppi af sendikennurum, sem kostaðir voru af sendilöndunum, en nú er sá háttur aflagður. Ef stjórnvöld grípa ekki inn í með auknu fjárframlagi er ljóst að kennsla í Norðurlandamálunum við Háskóla Íslands gæti liðið undir lok. Sökum skorts á fjármagni er heldur ekki hægt að bjóða upp á nýjar námsleiðir sem mikil þörf er fyrir. Þar má til að mynda nefna kennslu í arabísku, Mið-Austurlandafræðum og íslenskri máltækni. Þá hefur nýliðun á ýmsum lykilsviðum íslenskrar menningar reynst erfið þar sem ekki er til fjármagn til að ráða í störf sem losna þegar kennarar fara á eftirlaun. Kennurum hefur fækkað verulega á undanförnum árum sem gerir skólanum erfitt fyrir að sinna mikilvægum sviðum í rannsóknum og kennslu. Rót vandans á Hugvísindasviði er því ekki aðeins undirfjármögnunin heldur líka stórgölluð fjárhagslíkön sem miða við aðstæður sem eru allt aðrar en hér á landi. Á þessu skólaári hófst kennsla í nýjustu byggingu Háskólans, Veröld – Húsi Vigdísar Finnbogadóttur. Húsið er helgað kennslu, rannsóknum og viðburðum sem tengjast erlendum tungumálum og menningu og undirstrikar því mikilvægi hugvísindanna. Fólk sem stundar rannsóknir á sviði hugvísinda hefur það mikilvæga hlutverk að móta skilning okkar á hugtökum og atburðum sem varða samfélagið. Tungumálakunnátta greiðir veg fólks á starfsvettvangi í alþjóðlegu samhengi, eflir skilning á öðrum þjóðum og opnar okkur áður óþekktar víddir. Ef ekki verður brugðist við aðsteðjandi vanda er ljóst að gæði kennslu á Hugvísindasviði við Háskóla Íslands gæti dregist verulega aftur úr í samanburði við þau lönd sem við viljum bera okkur saman við.Greinin er hluti af átaki Stúdentaráðs Háskóla Íslands í samstarfi við LÍS - Landssamtök íslenskra stúdenta vegna fjármögnunar háskólastigsins í aðdraganda Alþingiskosninga 2017. Kassamerki átaksins er #kjóstumenntun.
Kjóstu menntun 28. október Nú liggur fyrir að kosið verður á ný til Alþingis, 364 dögum eftir síðustu kosningar. Hagsmunahreyfingar stúdenta telja nauðsynlegt að hafa málefni eins og fjármögnun háskólastigsins í forgrunni þegar kemur að vali á fulltrúum á þingi og umræðum um nýja ríkisstjórn. 2. október 2017 09:00
Mannauður er undirstaða heilbrigðisþjónustu Undanfarin tvö ár hef ég setið í Stúdentaráði og þar fengið að kynnast mikilvægi hagsmunabaráttu og þess að nemendur hafi rödd. Það hefur verið magnað að fylgjast með hverju er hægt að hrinda í framkvæmd og hvað er hægt að hafa mikil áhrif. 4. október 2017 09:00
Skiptir þessi háskóli máli? Nú rúmum 100 árum eftir stofnun hefur starfsemi Háskóla Íslands vaxið og dafnað eins og sjá má á auknum nemendafjölda. 3. október 2017 09:00
Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun