Brexit, ESB og Ísland Þröstur Ólafsson skrifar 16. mars 2017 07:00 Tvíeykið Bannon/Trump hefur sagt, að þeir vilji veikja ESB og helst koma því á kné. Í þeirra augum var og er hnattvæðingin forsending, sem kveða þurfi niður. Framtíðarsýn þeirra á NATO hefur verið keimlík. Með því telja þeir sig geta endurvakið BNA sem einsleitt forysturíki, ekki bara á Vesturlöndum heldur um heim allan. Þeir telja að BNA séu sterkari án bandamanna. Það er skoðun sem taka verður mark á. Ef þeir framfylgja henni, munu verða miklar breytingar á áhrifa- og valdastöðu ríkja á næstu árum. Fyrir okkur Íslendinga er óvissan ekkert fagnaðarefni, hvorki viðskiptalega né hvað öryggi landsins varðar. Velgengni okkar og uggleysi, hefur og mun áfram, hvíla á nánu samstarfi við norrænar og vestrænar vina- og lýðræðisþjóðir. Því nánari og samtvinnaðri sem félagsskapur þeirra er, þeim mun betra fyrir okkur, að því tilskyldu að við tökum þátt í því líka. Sérhver einangrun leiðir til stöðnunar á einstaka eða mörgum sviðum. Sundrung og pólitísk spenna milli þjóða í álfunni er þekkt ólyfjan sem of oft hefur leitt til opinna átaka. Það er okkur síst til framdráttar. Öll sundrung veikir auðlegð þjóða, einnig okkar. Við þurfum samfellu, traust og samstarf. Er Brexit tækifæri? Mér brá því óneitanlega þegar ég heyrði bæði Lilju, fv. utanríkisráðherra, og Guðlaug Þór, þann núverandi, segja að Brexit-ákvörðunin fæli í sér fjölmörg tækifæri fyrir Ísland. Sem sagt góð tíðindi. Vonandi var þetta bara innantóm taltugga, gerð til að þóknast harðbalanum í eigin flokkum. Raunskoðun gefur allt aðra niðurstöðu. Eftir útgönguna mun það taka Breta mörg ár að semja um nýja viðskiptasamninga við nánast alla heimsbyggðina. Sjálfir munu þeir þurfa að breyta yfir 20.000 lögum og reglugerðum í aðdraganda og í eftirmála útgöngunnar. Halda hinir galvösku utanríkisráðherrar að Ísland verði fyrst í röðinni, þegar kemur að því að semja um nýjan viðskiptasamning? Hvað gerist eftir að Bretar eru gengnir út og enginn nýr viðskiptasamningur við þá er í gildi? Bara vinna við einn fríverslunarsamning með nýjum stöðlum og regluverki tekur langan tíma. Brexit gengur ekki út á það að auðvelda innflutning, heldur öfugt. Nei, útganga Breta úr sameiginlega markaðnum eru slæmar fréttir fyrir okkur, hvernig sem á það er litið. Þröngsýn og þvermóðskuleg andúð á ESB er ekki það sem við þurfum á að halda nú. Álfa deilandi smáríkja? Hér heyrast sjónarmið svipuð þeirra Bannons/Trumps. Sterkir kjarnar bæði innan Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks, en einnig í VG, vilja sjá ESB leysast upp í þjóðríki gömlu Evrópu, þar sem hver og einn otar þeim tota sem hann megnar. Í þess konar heimi verða þeir sterkustu ofan á. Bæði NATO og ESB eru tilorðin undir keimlíkum sólarmerkjum; til að halda Þjóðverjum niðri en Rússum úti. ESB átti að tryggja litlu þjóðunum sanngjarna viðskiptahætti og þátttöku í framþróun álfunnar, en hernaðarlegu öryggi frá NATO. Þess vegna þyrptust nýfrjálsu austur-evrópsku þjóðirnar allar beint í faðmlag ESB og NATO. Sú ákvörðun þeirra að ganga í ESB hefur fært þeim ómæld tækifæri, fjárhagslega aðstoð og nýjar vandaðar lagasetningar á fjölmörgum sviðum. ESB er nefnilega ekki bara samstarf um sameiginlegan evrópskan innri markað. Þetta snýst um samstöðu og sameiginlega lausn á málum sem snerta mörg þjóðríki. Við höfum t.d. fengið frá Brussel mörg vönduð lög s.s. á sviði neytendamála, vinnuverndarmála, félagsmála og umhverfismála. Því miður verður að viðurkennast, að flest þau lög sem koma frá Alþingi eru hvorki eins vönduð né eins vel unnin. Meginstraumar eða sérleiðir? Þeim atvinnugreinum, sem standa utan áhrifasviðs sameiginlega markaðsins, hefur hnignað, í besta falli staðið í stað. Það á t.d. bæði við um byggingarstarfsemi og landbúnað. Sjálfstæð íslensk lög og reglugerðir um byggingamál gera byggingar hér mun dýrari, en ef við tækjum upp byggingareglugerðir frá Norðurlöndum. Af hverju þurfum við sjálfstætt lyfjaeftirlit? Hér ættu að fást sömu lyf og t.d. í Danmörku. Við erum að loka okkur frá meginstraumum í nafni sjálfstæðis og fullveldis, hugtök sem þjóðin þarf að endurmeta í gjörbreyttum heimi. Uppskrúfuð fullveldisímynd og sérhagsmunir hindra okkur í að þroska samfélag okkar og auðvelda þeim lífsbaráttuna sem á brattann þurfa að sækja. Þótt umsókn um aðild að ESB sé ekki forgangsmál í svipinn, þá er það okkur mikið hagsmunamál að halda sem bestu sambandi við ESB. Það er váleg blekking að þykjast vera stórveldi sem geti gengið á milli ávaxtagarða þjóðanna og valið þaðan það ljúffengasta, ekki síst þegar slík óskhyggja kemur frá fólki, sem situr eða hefur setið í stóli utanríkisráðherra. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þröstur Ólafsson Tengdar fréttir Lög um brókun nr. 4/2018 Það er langt síðan opinber smánun og líkamlegar refsingar voru lagðar niður hér á landi og er það vel að stærstum hluta. Þó eru til undantekningar frá því. 16. mars 2017 07:00 Mest lesið Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson Skoðun Skoðun Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Sjá meira
Tvíeykið Bannon/Trump hefur sagt, að þeir vilji veikja ESB og helst koma því á kné. Í þeirra augum var og er hnattvæðingin forsending, sem kveða þurfi niður. Framtíðarsýn þeirra á NATO hefur verið keimlík. Með því telja þeir sig geta endurvakið BNA sem einsleitt forysturíki, ekki bara á Vesturlöndum heldur um heim allan. Þeir telja að BNA séu sterkari án bandamanna. Það er skoðun sem taka verður mark á. Ef þeir framfylgja henni, munu verða miklar breytingar á áhrifa- og valdastöðu ríkja á næstu árum. Fyrir okkur Íslendinga er óvissan ekkert fagnaðarefni, hvorki viðskiptalega né hvað öryggi landsins varðar. Velgengni okkar og uggleysi, hefur og mun áfram, hvíla á nánu samstarfi við norrænar og vestrænar vina- og lýðræðisþjóðir. Því nánari og samtvinnaðri sem félagsskapur þeirra er, þeim mun betra fyrir okkur, að því tilskyldu að við tökum þátt í því líka. Sérhver einangrun leiðir til stöðnunar á einstaka eða mörgum sviðum. Sundrung og pólitísk spenna milli þjóða í álfunni er þekkt ólyfjan sem of oft hefur leitt til opinna átaka. Það er okkur síst til framdráttar. Öll sundrung veikir auðlegð þjóða, einnig okkar. Við þurfum samfellu, traust og samstarf. Er Brexit tækifæri? Mér brá því óneitanlega þegar ég heyrði bæði Lilju, fv. utanríkisráðherra, og Guðlaug Þór, þann núverandi, segja að Brexit-ákvörðunin fæli í sér fjölmörg tækifæri fyrir Ísland. Sem sagt góð tíðindi. Vonandi var þetta bara innantóm taltugga, gerð til að þóknast harðbalanum í eigin flokkum. Raunskoðun gefur allt aðra niðurstöðu. Eftir útgönguna mun það taka Breta mörg ár að semja um nýja viðskiptasamninga við nánast alla heimsbyggðina. Sjálfir munu þeir þurfa að breyta yfir 20.000 lögum og reglugerðum í aðdraganda og í eftirmála útgöngunnar. Halda hinir galvösku utanríkisráðherrar að Ísland verði fyrst í röðinni, þegar kemur að því að semja um nýjan viðskiptasamning? Hvað gerist eftir að Bretar eru gengnir út og enginn nýr viðskiptasamningur við þá er í gildi? Bara vinna við einn fríverslunarsamning með nýjum stöðlum og regluverki tekur langan tíma. Brexit gengur ekki út á það að auðvelda innflutning, heldur öfugt. Nei, útganga Breta úr sameiginlega markaðnum eru slæmar fréttir fyrir okkur, hvernig sem á það er litið. Þröngsýn og þvermóðskuleg andúð á ESB er ekki það sem við þurfum á að halda nú. Álfa deilandi smáríkja? Hér heyrast sjónarmið svipuð þeirra Bannons/Trumps. Sterkir kjarnar bæði innan Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks, en einnig í VG, vilja sjá ESB leysast upp í þjóðríki gömlu Evrópu, þar sem hver og einn otar þeim tota sem hann megnar. Í þess konar heimi verða þeir sterkustu ofan á. Bæði NATO og ESB eru tilorðin undir keimlíkum sólarmerkjum; til að halda Þjóðverjum niðri en Rússum úti. ESB átti að tryggja litlu þjóðunum sanngjarna viðskiptahætti og þátttöku í framþróun álfunnar, en hernaðarlegu öryggi frá NATO. Þess vegna þyrptust nýfrjálsu austur-evrópsku þjóðirnar allar beint í faðmlag ESB og NATO. Sú ákvörðun þeirra að ganga í ESB hefur fært þeim ómæld tækifæri, fjárhagslega aðstoð og nýjar vandaðar lagasetningar á fjölmörgum sviðum. ESB er nefnilega ekki bara samstarf um sameiginlegan evrópskan innri markað. Þetta snýst um samstöðu og sameiginlega lausn á málum sem snerta mörg þjóðríki. Við höfum t.d. fengið frá Brussel mörg vönduð lög s.s. á sviði neytendamála, vinnuverndarmála, félagsmála og umhverfismála. Því miður verður að viðurkennast, að flest þau lög sem koma frá Alþingi eru hvorki eins vönduð né eins vel unnin. Meginstraumar eða sérleiðir? Þeim atvinnugreinum, sem standa utan áhrifasviðs sameiginlega markaðsins, hefur hnignað, í besta falli staðið í stað. Það á t.d. bæði við um byggingarstarfsemi og landbúnað. Sjálfstæð íslensk lög og reglugerðir um byggingamál gera byggingar hér mun dýrari, en ef við tækjum upp byggingareglugerðir frá Norðurlöndum. Af hverju þurfum við sjálfstætt lyfjaeftirlit? Hér ættu að fást sömu lyf og t.d. í Danmörku. Við erum að loka okkur frá meginstraumum í nafni sjálfstæðis og fullveldis, hugtök sem þjóðin þarf að endurmeta í gjörbreyttum heimi. Uppskrúfuð fullveldisímynd og sérhagsmunir hindra okkur í að þroska samfélag okkar og auðvelda þeim lífsbaráttuna sem á brattann þurfa að sækja. Þótt umsókn um aðild að ESB sé ekki forgangsmál í svipinn, þá er það okkur mikið hagsmunamál að halda sem bestu sambandi við ESB. Það er váleg blekking að þykjast vera stórveldi sem geti gengið á milli ávaxtagarða þjóðanna og valið þaðan það ljúffengasta, ekki síst þegar slík óskhyggja kemur frá fólki, sem situr eða hefur setið í stóli utanríkisráðherra. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Lög um brókun nr. 4/2018 Það er langt síðan opinber smánun og líkamlegar refsingar voru lagðar niður hér á landi og er það vel að stærstum hluta. Þó eru til undantekningar frá því. 16. mars 2017 07:00
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun