Kvótann heim! Skjóðan skrifar 6. maí 2015 11:30 Útgerðin á Íslandi greiðir allt of lágt veiðileyfagjald. Þar munar væntanlega 40 milljörðum hið minnsta á ári hverju. Þetta eru alvöru peningar. Fyrir þá er hægt að byggja hátæknisjúkrahús á tveimur og hálfu ári. Það væri hægt að greiða spítalann niður á lengri tíma og nota hluta fjárins til að lækka skatta á fatnað og matvæli, sem er besta búbótin fyrir heimilin. Útgerðarfyrirtækiskila eigendum sínum tólffalt hærri EBITDA en stærsta verslunarfyrirtæki landsins. Þessi gríðarlegi hagnaður verður ekki skýrður öðru vísi en svo að um einokunarhagnað sé að ræða. Einokunin felst í næstum ókeypis aðgangi að mjög verðmætri og takmarkaðri auðlind, sem þjóðin öll á. Hagnaður íslenskrar útgerðar er utan velsæmismarka. Ekki vegna þess hversu hár hann er heldur vegna þess hvernig hann er tilkominn. Íslenskir skattgreiðendur niðurgreiða í raun og veru útgerðina um 40 milljarða á ári. Þetta er mun hærri fjárhæð en rennur í niðurgreiðslur vegna landbúnaðarframleiðslu. Því er haldið fram að þjóðin hagnist á góðu gengi útgerðarfyrirtækjanna þar sem þau greiði tekjuskatt af hagnaði sínum. Tekjuskattur fyrirtækja er 20 prósent. Ef 40 milljarðarnir skila sér óskiptir í hagnað fyrirtækjanna fyrir skatta renna 8 milljarðar í ríkissjóð. Eftir sitja þá 32 milljarðar hjá útgerðinni til að fjárfesta í óskyldum rekstri og greiða sér ofurarð. Þetta ástand er ekki ósvipað því að erlent konungsríki hefði slegið eign sinni á Ísland, helgað sér fiskinn í sjónum og konungur falið nokkrum sérvöldum fyrirtækjum að veiða fiskinn. Í stað þess að íslenska þjóðin njóti afraksturs auðlindarinnar rennur sá afrakstur til útvalinna. Einhver starfsemi er vissulega nauðsynleg í kringum útgerðina og vinnslu hér á landi. Mörlandanum bjóðast störf og einhverjir skattar eru greiddir til eyjarskeggja. Einokunargróðinn rennur hins vegar að mestum hluta til konungs og fyrirtækjanna sérvöldu. Á öldum áður þekktu Íslendingar vel til svona fyrirkomulags. Þá var fiskurinn í sjónum ekki talinn takmörkuð auðlind enda veiðitækin ekki stórtæk. Þá starfaði hins vegar hin konunglega einokunarverslun, sem ekki hafði aðrar skyldur við Íslendinga en að tryggja skipakomur með vistir á vorin og haustin. Af borðum einokunarkaupmanna hrutu brauðmolar til heimamanna líkt og nú tíðkast af borðum útgerðarinnar. Við Íslendingar losnuðum úr viðjum einokunarverslunar konungs. Löngu síðar fengum við handritin heim og töldum okkur fullburða, sjálfstæða þjóð. Nú erum við komnir í vist hjá annarri einokunarverslun þó að enginn sé kóngurinn í Kaupmannahöfn sem arðrænir íslenska alþýðu. Er ekki kominn tími fyrir okkur Íslendinga til að brjóta af okkur einokunarhlekkina? Er ekki kominn tími til að við fáum kvótann okkar heim?Skjóðan skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu á miðvikudögum. Hún er frekju- og leiðindaskjóða, sem lætur ekkert mannlegt sér óviðkomandi. Skjóðan Mest lesið ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi Viðskipti innlent Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Viðskipti innlent Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Atvinnulíf Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Viðskipti innlent „Það verður andskoti flókið“ Viðskipti innlent Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn Viðskipti innlent „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðskipti innlent Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Viðskipti innlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Fleiri fréttir Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Sjá meira
Útgerðin á Íslandi greiðir allt of lágt veiðileyfagjald. Þar munar væntanlega 40 milljörðum hið minnsta á ári hverju. Þetta eru alvöru peningar. Fyrir þá er hægt að byggja hátæknisjúkrahús á tveimur og hálfu ári. Það væri hægt að greiða spítalann niður á lengri tíma og nota hluta fjárins til að lækka skatta á fatnað og matvæli, sem er besta búbótin fyrir heimilin. Útgerðarfyrirtækiskila eigendum sínum tólffalt hærri EBITDA en stærsta verslunarfyrirtæki landsins. Þessi gríðarlegi hagnaður verður ekki skýrður öðru vísi en svo að um einokunarhagnað sé að ræða. Einokunin felst í næstum ókeypis aðgangi að mjög verðmætri og takmarkaðri auðlind, sem þjóðin öll á. Hagnaður íslenskrar útgerðar er utan velsæmismarka. Ekki vegna þess hversu hár hann er heldur vegna þess hvernig hann er tilkominn. Íslenskir skattgreiðendur niðurgreiða í raun og veru útgerðina um 40 milljarða á ári. Þetta er mun hærri fjárhæð en rennur í niðurgreiðslur vegna landbúnaðarframleiðslu. Því er haldið fram að þjóðin hagnist á góðu gengi útgerðarfyrirtækjanna þar sem þau greiði tekjuskatt af hagnaði sínum. Tekjuskattur fyrirtækja er 20 prósent. Ef 40 milljarðarnir skila sér óskiptir í hagnað fyrirtækjanna fyrir skatta renna 8 milljarðar í ríkissjóð. Eftir sitja þá 32 milljarðar hjá útgerðinni til að fjárfesta í óskyldum rekstri og greiða sér ofurarð. Þetta ástand er ekki ósvipað því að erlent konungsríki hefði slegið eign sinni á Ísland, helgað sér fiskinn í sjónum og konungur falið nokkrum sérvöldum fyrirtækjum að veiða fiskinn. Í stað þess að íslenska þjóðin njóti afraksturs auðlindarinnar rennur sá afrakstur til útvalinna. Einhver starfsemi er vissulega nauðsynleg í kringum útgerðina og vinnslu hér á landi. Mörlandanum bjóðast störf og einhverjir skattar eru greiddir til eyjarskeggja. Einokunargróðinn rennur hins vegar að mestum hluta til konungs og fyrirtækjanna sérvöldu. Á öldum áður þekktu Íslendingar vel til svona fyrirkomulags. Þá var fiskurinn í sjónum ekki talinn takmörkuð auðlind enda veiðitækin ekki stórtæk. Þá starfaði hins vegar hin konunglega einokunarverslun, sem ekki hafði aðrar skyldur við Íslendinga en að tryggja skipakomur með vistir á vorin og haustin. Af borðum einokunarkaupmanna hrutu brauðmolar til heimamanna líkt og nú tíðkast af borðum útgerðarinnar. Við Íslendingar losnuðum úr viðjum einokunarverslunar konungs. Löngu síðar fengum við handritin heim og töldum okkur fullburða, sjálfstæða þjóð. Nú erum við komnir í vist hjá annarri einokunarverslun þó að enginn sé kóngurinn í Kaupmannahöfn sem arðrænir íslenska alþýðu. Er ekki kominn tími fyrir okkur Íslendinga til að brjóta af okkur einokunarhlekkina? Er ekki kominn tími til að við fáum kvótann okkar heim?Skjóðan skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu á miðvikudögum. Hún er frekju- og leiðindaskjóða, sem lætur ekkert mannlegt sér óviðkomandi.
Skjóðan Mest lesið ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi Viðskipti innlent Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Viðskipti innlent Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Atvinnulíf Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Viðskipti innlent „Það verður andskoti flókið“ Viðskipti innlent Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn Viðskipti innlent „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðskipti innlent Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Viðskipti innlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Fleiri fréttir Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Sjá meira