Langtímaafleiðingar hryðjuverka fara eftir viðbrögðum Skjóðan skrifar 18. nóvember 2015 10:00 Vestrænir hlutabréfamarkaðir tóku hryðjuverkaárásunum í París af yfirvegun. Franska hlutabréfavísitalan, CAC40, lækkaði lítillega á mánudaginn en aðrar vestrænar hlutabréfavísitölur hækkuðu. Fjárfestar eru minnugir þess að bandaríski markaðurinn jafnaði sig fljótt eftir 11. september 2001 og sama gildir um breska markaðinn eftir að ráðist var á almenningssamgöngur í London í júlí 2005. Nú gáraðist varla markaðurinn þó að hlutabréf flugfélaga og ýmissa ferðaþjónustufyrirtækja lækkuðu nokkuð. Dæmin hafa sýnt okkur að hryðjuverk hafa lítil áhrif á verð hlutabréfa þegar frá líður. Strax í kjölfar ódæðisverka hryðjuverkamanna má merkja flótta fjárfesta í skjól öruggari fjárfestinga á borð við ríkisskuldabréf. Gull hækkar líka einatt í verði eftir slíkar árásir. Til lengri tíma virðast áhrifin hverfandi. Hér skiptir þó miklu hver eru viðbrögð stjórnvalda við hryðjuverkaárásum. Viðbrögð bandarískra stjórnvalda við árásunum 11. september 2001 voru yfirdrifin. Öryggisgæsla á bandarískum flugvöllum var margfölduð með tilheyrandi töfum og kostnaði fyrir flugfarþega og bandaríska skattgreiðendur. Bandaríkjamenn létu sér ekki nægja að grípa til viðamikilla öryggisráðstafana heima fyrir heldur gerðu þeir gríðarlegar kröfur um öryggisráðstafanir hjá erlendum flugfélögum sem fljúga til Bandaríkjanna. Þetta hefur torveldað viðskipti og aukið kostnað. Þá er ótalinn kostnaður af stríðsrekstri Bandaríkjanna og fleiri vestrænna ríkja í Afganistan og Mið-Austurlöndum, sem var bein viðbrögð við árásunum á Bandaríkin. Segja má að árásir Al-Qaeda á Bandaríkin hafi heppnast fullkomlega. Hryðjuverk eru fyrst og fremst framin í þeim tilgangi að skapa ótta meðal fólks og ráðast að hinni opnu vestrænu samfélagsgerð. Það heppnaðist 2001. Viðbrögðin voru verri en árásin. Nú standa vestrænir þjóðarleiðtogar frammi fyrir prófraun. Árásirnar í París voru fyrirlitlegar og árásarmennirnir gungur. París er mikil ferðamannaborg og takist að hræða ferðamenn frá ferðalögum þangað getur það haft alvarleg áhrif á efnahag borgarinnar og Frakklands. Ferðamannasvæði eru berskjölduð í þessum efnum. París mun hins vegar til lengdar alltaf draga til sín ferðamenn. Stærri hætta felst í því að stjórnvöld í Evrópu bregðist of hart við vánni. Uppi eru raddir um að leysa skuli upp Schengen-landamærasamstarfið og hvert ríki taki upp eigin landamæragæslu. Þá verður ekki lengur hægt að fara hindrunarlaust milli Frakklands og Þýskalands eða Hollands og Belgíu. Langar raðir myndast við landamærin með óheyrilegum töfum og kostnaði fyrir almenning og fyrirtæki. Það yrði dýrkeypt kaos fyrir Evrópu, sem þarf allt frekar en að auka viðskiptahindranir og draga úr hagvexti. Langsótt er að slík verði niðurstaða leiðtoga ESB þó að minni spámenn úr hópi stjórnmálamanna innan EES gamni sér við tilhugsunina. Fyrstu viðbrögð Frakklandsforseta virðast þó vera full yfirdrifin og valda áhyggjum.Skjóðan skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu. Hún er frekju- og leiðindaskjóða, sem lætur ekkert mannlegt sér óviðkomandi. Skjóðan Mest lesið Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi Viðskipti innlent ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Atvinnulíf Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Viðskipti innlent „Það verður andskoti flókið“ Viðskipti innlent Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn Viðskipti innlent „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðskipti innlent Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Viðskipti innlent Rúmlega þriðjungs samdráttur í olíuvinnslu í Rússlandi Viðskipti erlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Fleiri fréttir Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Hækkun flugfargjalda muni skila sér í meiri verðbólgu Sjá meira
Vestrænir hlutabréfamarkaðir tóku hryðjuverkaárásunum í París af yfirvegun. Franska hlutabréfavísitalan, CAC40, lækkaði lítillega á mánudaginn en aðrar vestrænar hlutabréfavísitölur hækkuðu. Fjárfestar eru minnugir þess að bandaríski markaðurinn jafnaði sig fljótt eftir 11. september 2001 og sama gildir um breska markaðinn eftir að ráðist var á almenningssamgöngur í London í júlí 2005. Nú gáraðist varla markaðurinn þó að hlutabréf flugfélaga og ýmissa ferðaþjónustufyrirtækja lækkuðu nokkuð. Dæmin hafa sýnt okkur að hryðjuverk hafa lítil áhrif á verð hlutabréfa þegar frá líður. Strax í kjölfar ódæðisverka hryðjuverkamanna má merkja flótta fjárfesta í skjól öruggari fjárfestinga á borð við ríkisskuldabréf. Gull hækkar líka einatt í verði eftir slíkar árásir. Til lengri tíma virðast áhrifin hverfandi. Hér skiptir þó miklu hver eru viðbrögð stjórnvalda við hryðjuverkaárásum. Viðbrögð bandarískra stjórnvalda við árásunum 11. september 2001 voru yfirdrifin. Öryggisgæsla á bandarískum flugvöllum var margfölduð með tilheyrandi töfum og kostnaði fyrir flugfarþega og bandaríska skattgreiðendur. Bandaríkjamenn létu sér ekki nægja að grípa til viðamikilla öryggisráðstafana heima fyrir heldur gerðu þeir gríðarlegar kröfur um öryggisráðstafanir hjá erlendum flugfélögum sem fljúga til Bandaríkjanna. Þetta hefur torveldað viðskipti og aukið kostnað. Þá er ótalinn kostnaður af stríðsrekstri Bandaríkjanna og fleiri vestrænna ríkja í Afganistan og Mið-Austurlöndum, sem var bein viðbrögð við árásunum á Bandaríkin. Segja má að árásir Al-Qaeda á Bandaríkin hafi heppnast fullkomlega. Hryðjuverk eru fyrst og fremst framin í þeim tilgangi að skapa ótta meðal fólks og ráðast að hinni opnu vestrænu samfélagsgerð. Það heppnaðist 2001. Viðbrögðin voru verri en árásin. Nú standa vestrænir þjóðarleiðtogar frammi fyrir prófraun. Árásirnar í París voru fyrirlitlegar og árásarmennirnir gungur. París er mikil ferðamannaborg og takist að hræða ferðamenn frá ferðalögum þangað getur það haft alvarleg áhrif á efnahag borgarinnar og Frakklands. Ferðamannasvæði eru berskjölduð í þessum efnum. París mun hins vegar til lengdar alltaf draga til sín ferðamenn. Stærri hætta felst í því að stjórnvöld í Evrópu bregðist of hart við vánni. Uppi eru raddir um að leysa skuli upp Schengen-landamærasamstarfið og hvert ríki taki upp eigin landamæragæslu. Þá verður ekki lengur hægt að fara hindrunarlaust milli Frakklands og Þýskalands eða Hollands og Belgíu. Langar raðir myndast við landamærin með óheyrilegum töfum og kostnaði fyrir almenning og fyrirtæki. Það yrði dýrkeypt kaos fyrir Evrópu, sem þarf allt frekar en að auka viðskiptahindranir og draga úr hagvexti. Langsótt er að slík verði niðurstaða leiðtoga ESB þó að minni spámenn úr hópi stjórnmálamanna innan EES gamni sér við tilhugsunina. Fyrstu viðbrögð Frakklandsforseta virðast þó vera full yfirdrifin og valda áhyggjum.Skjóðan skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu. Hún er frekju- og leiðindaskjóða, sem lætur ekkert mannlegt sér óviðkomandi.
Skjóðan Mest lesið Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi Viðskipti innlent ORA svarar fyrir fiskbúðinginn: „Stundum þarf bara pung í að gera breytingar“ Neytendur Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Atvinnulíf Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Viðskipti innlent „Það verður andskoti flókið“ Viðskipti innlent Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn Viðskipti innlent „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðskipti innlent Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Viðskipti innlent Rúmlega þriðjungs samdráttur í olíuvinnslu í Rússlandi Viðskipti erlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Fleiri fréttir Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Hækkun flugfargjalda muni skila sér í meiri verðbólgu Sjá meira