Gefur tóninn fyrir aðra 18. nóvember 2004 00:01 Kjarasamningi kennara er fagnað hvarvetna í atvinnulífinu, það sé stöðugleiki í sjálfu sér að friður skapist um starf svo stórs launahóps. Verðbólgumarkmið Seðlabankans er þegar í hættu og margir telja að samningurinn bæti ekki úr skák. KRISTJÁN GUNNARSSON Formaður Starfsgreinasambandins. INGÓLFUR BENDER Forstöðumaður Greiningar Íslandsbanka. Nú tifar klukkan "Endurskoðunarákvæði okkar kjarasamnings koma til endurskoðunar næsta haust. Kjarasamningur kennara kemur inn í það endurmat. Þessi niðurstaða setur allar þær forsendur á hliðina þannig að við munum að sjálfsögðu áskilja okkur rétt til endurskoðunar vegna hans," segir Kristján Gunnarsson, formaður Starfsgreinasambandsins. "Þessi samningur hefur klárlega þær afleiðingar að það mun reyna mjög á endurskoðunarákvæði. Þetta hefur áhrif á alla kjarasamninga á vinnumarkaði. Það þarf ekki flókinn útreikning til þess," segir hann og telur að kennarar "hafi farið mjög langt með Launanefndina. Hún er alveg klárlega búin að gefa tóninn fyrir alla aðra sem eiga eftir að semja." Samningar Starfsgreinasambandsins byggjast á verðlags- forsendum og kjarasamningum annarra stéttarfélaga. "Þetta er bara niðurstaðan og nú tifar klukkan." Algjör óvissa Ingólfur Bender, forstöðumaður Greiningar Íslandsbanka, segir að kjarasamningur kennara ögri almennum samningum og gæti leitt til frekari launahækkana á almennum markaði ef hann þýðir 30 prósenta kostnaðaraukningu fyrir sveitarfélögin. "Endurskoðun á sér stað í nóvember á næsta ári og það ríkir algjör óvissa um hvað sú endurskoðun leiðir til. Það er því klárlega verið að tefla þarna á tæpasta vað eins og reyndar var búið við að yrði," segir Ingólfur. Óvissa ríkir um það hvernig sveitarfélögin munu mæta auknum útgjöldum vegna samningsins. "Maður veit ekki hvort þau munu mæta þeim með hækkun útsvars eða auknum hallarekstri. Ef þau kjósa aukinn hallarekstur þá er það viðbót við þann þensluvanda sem við sjáum framundan á næstu tveimur árum," segir hann. Kennarar eru þó ekki það stór hópur að samningurinn raski stöðugleikanum að mati Ingólfs. "Ef sveitarfélögin hækka útsvarið þá dempar það efnahagslífið á móti. Það eru réttu hagstjórnarlegu viðbrögðin." ÞORSTEINN ÞORGEIRSSON Hagfræðingur Samtaka iðnaðarins.KATRÍN ÓLAFSDÓTTIR Hagfræðingur hjá Háskólanum í Reykjavík. Þensluhvetjandi áhrif Þorsteinn Þorgeirsson, hagfræðingur Samtaka iðnaðarins, segir ljóst að ef útgjaldaaukningu sveitarfélaganna er ekki mætt með aukinni skattheimtu hafa launahækkanir kjarasamnings kennara þensluhvetjandi áhrif. "Önnur hætta er að í kjölfarið fari aðrar stéttir að biðja um meiri launahækkanir, en það getur kynnt undir nýju verðbólgubáli og óstöðugleika," segir Þorsteinn. "Nýlegar spár benda til þess að verðbólgan haldist innan viðmiðunarmarka Seðlabankans. Ef spennan í hagkerfinu eykst kallar það eftir meiri hækkun stýrivaxta eða meira aðhaldi í öðrum hlutum opinberra fjármála en nú er gert ráð fyrir," segir hann. "Á meðan efnahagslífið fer í gegnum vaxtakipp tengt stóriðjuframkvæmdum er mjög mikilvægt að Íslendingar stígi varlega til jarðar í launasamningum, opinberum fjármálum og lántökum. Í þeirri stöðu sem upp er komin er mikilvægt að við bregðumst við af skynsemi og gerum það sem þarf til að viðhalda á stöðugleikanum á komandi árum." Ekki hættumerki Katrín Ólafsdóttir, hagfræðingur hjá Háskólanum í Reykjavík, segir að efnahagsleg áhrif kennarasamningsins þurfi ekki að vera hættuleg, samningurinn eigi ekki að setja allt á annan endann í efnahagslífi. "Við erum í uppsveiflu og auðvitað er það ekki besta tímasetningin fyrir svona hækkun. Í uppsveiflu hafa svona hækkanir meiri áhrif en ella. En í heildina held ég að þetta setji ekki allt á annan endann." Hvað fordæmisgildið varðar segir hún að erfitt verði að rökstyðja það að kennarar fái þessa hækkun en ekki aðrir, "sérstaklega vegna þess að þeir virðast ekki vera að kaupa þessa hækkun út á neitt eins og er venjan í svona samningum. En auðvitað kemur þetta út í verðlagið, það er engin spurning." Fréttir Innlent Kennaraverkfall Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira
Kjarasamningi kennara er fagnað hvarvetna í atvinnulífinu, það sé stöðugleiki í sjálfu sér að friður skapist um starf svo stórs launahóps. Verðbólgumarkmið Seðlabankans er þegar í hættu og margir telja að samningurinn bæti ekki úr skák. KRISTJÁN GUNNARSSON Formaður Starfsgreinasambandins. INGÓLFUR BENDER Forstöðumaður Greiningar Íslandsbanka. Nú tifar klukkan "Endurskoðunarákvæði okkar kjarasamnings koma til endurskoðunar næsta haust. Kjarasamningur kennara kemur inn í það endurmat. Þessi niðurstaða setur allar þær forsendur á hliðina þannig að við munum að sjálfsögðu áskilja okkur rétt til endurskoðunar vegna hans," segir Kristján Gunnarsson, formaður Starfsgreinasambandsins. "Þessi samningur hefur klárlega þær afleiðingar að það mun reyna mjög á endurskoðunarákvæði. Þetta hefur áhrif á alla kjarasamninga á vinnumarkaði. Það þarf ekki flókinn útreikning til þess," segir hann og telur að kennarar "hafi farið mjög langt með Launanefndina. Hún er alveg klárlega búin að gefa tóninn fyrir alla aðra sem eiga eftir að semja." Samningar Starfsgreinasambandsins byggjast á verðlags- forsendum og kjarasamningum annarra stéttarfélaga. "Þetta er bara niðurstaðan og nú tifar klukkan." Algjör óvissa Ingólfur Bender, forstöðumaður Greiningar Íslandsbanka, segir að kjarasamningur kennara ögri almennum samningum og gæti leitt til frekari launahækkana á almennum markaði ef hann þýðir 30 prósenta kostnaðaraukningu fyrir sveitarfélögin. "Endurskoðun á sér stað í nóvember á næsta ári og það ríkir algjör óvissa um hvað sú endurskoðun leiðir til. Það er því klárlega verið að tefla þarna á tæpasta vað eins og reyndar var búið við að yrði," segir Ingólfur. Óvissa ríkir um það hvernig sveitarfélögin munu mæta auknum útgjöldum vegna samningsins. "Maður veit ekki hvort þau munu mæta þeim með hækkun útsvars eða auknum hallarekstri. Ef þau kjósa aukinn hallarekstur þá er það viðbót við þann þensluvanda sem við sjáum framundan á næstu tveimur árum," segir hann. Kennarar eru þó ekki það stór hópur að samningurinn raski stöðugleikanum að mati Ingólfs. "Ef sveitarfélögin hækka útsvarið þá dempar það efnahagslífið á móti. Það eru réttu hagstjórnarlegu viðbrögðin." ÞORSTEINN ÞORGEIRSSON Hagfræðingur Samtaka iðnaðarins.KATRÍN ÓLAFSDÓTTIR Hagfræðingur hjá Háskólanum í Reykjavík. Þensluhvetjandi áhrif Þorsteinn Þorgeirsson, hagfræðingur Samtaka iðnaðarins, segir ljóst að ef útgjaldaaukningu sveitarfélaganna er ekki mætt með aukinni skattheimtu hafa launahækkanir kjarasamnings kennara þensluhvetjandi áhrif. "Önnur hætta er að í kjölfarið fari aðrar stéttir að biðja um meiri launahækkanir, en það getur kynnt undir nýju verðbólgubáli og óstöðugleika," segir Þorsteinn. "Nýlegar spár benda til þess að verðbólgan haldist innan viðmiðunarmarka Seðlabankans. Ef spennan í hagkerfinu eykst kallar það eftir meiri hækkun stýrivaxta eða meira aðhaldi í öðrum hlutum opinberra fjármála en nú er gert ráð fyrir," segir hann. "Á meðan efnahagslífið fer í gegnum vaxtakipp tengt stóriðjuframkvæmdum er mjög mikilvægt að Íslendingar stígi varlega til jarðar í launasamningum, opinberum fjármálum og lántökum. Í þeirri stöðu sem upp er komin er mikilvægt að við bregðumst við af skynsemi og gerum það sem þarf til að viðhalda á stöðugleikanum á komandi árum." Ekki hættumerki Katrín Ólafsdóttir, hagfræðingur hjá Háskólanum í Reykjavík, segir að efnahagsleg áhrif kennarasamningsins þurfi ekki að vera hættuleg, samningurinn eigi ekki að setja allt á annan endann í efnahagslífi. "Við erum í uppsveiflu og auðvitað er það ekki besta tímasetningin fyrir svona hækkun. Í uppsveiflu hafa svona hækkanir meiri áhrif en ella. En í heildina held ég að þetta setji ekki allt á annan endann." Hvað fordæmisgildið varðar segir hún að erfitt verði að rökstyðja það að kennarar fái þessa hækkun en ekki aðrir, "sérstaklega vegna þess að þeir virðast ekki vera að kaupa þessa hækkun út á neitt eins og er venjan í svona samningum. En auðvitað kemur þetta út í verðlagið, það er engin spurning."
Fréttir Innlent Kennaraverkfall Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira