Jafnréttisbaráttan gangi líka út á að gefa körlum tækifæri Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 7. nóvember 2025 08:59 Hanna Birna Kristjánsdóttir á heimsþingi kvenleiðtoga árið 2020. Vísir/Vilhelm Heimsþing kvenleiðtoga fer fram í Hörpu í áttunda sinn í næstu viku. Þótt þátttakendur verði langflestir konur hvaðanæva að úr heiminum, þá verður sérstök áhersla á þátttöku á karla og drengja í ár. Það er mikilvægt að þeirra rödd og hagsmunir gleymist ekki í jafnréttisbaráttunni að sögn stjórnarformanns ráðstefnunnar. Bakslag í jafnréttismálum sé áhyggjuefni á heimsvísu, þótt staðan sé mun betri hér á landi en annars staðar. Hanna Birna Kristjánsdóttir er stofnandi þingsins og stjórnarformaður Samtaka kvenleiðtoga sem heldur þingið. Í viðtali við Bítið á Bylgjunni í morgun var Hanna Birna spurð hvort það væri enn nauðsynlegt að halda þing af þessum toga. Bakslag víða, meðal annars í Bandaríkjunum „Það er mjög mikil þörf. Þetta er er auðvitað alþjóðlegt þing þar sem saman koma fimm hundruð leiðtogar frá sjötíu löndum. Þó að umhverfið sé íslenskt, þá er umræðan alþjóðleg, og það er svo sannarlega þörf á því núna. Ef þú lítur alþjóðlega á verkefnið jafnréttismál þá hefur orðið bakslag, þó að við séum ekki að finna fyrir því hér á landi í neinum sambærilegum mæli og annars staðar,“ segir Hanna Birna. Til að mynda þurfi ekki að líta lengra en til Bandaríkjanna til að sjá að þar sé að eiga sér stað „ákveðin breytt afstaða gagnvart því hvernig konur geta sótt fram og eiga að sækja fram,“ nefnir Hanna Birna sem dæmi. Í mörgum öðrum ríkjum séu konur á þeim stað að mega ekki vinna ákveðin störf, fái ekki að sækja nám og megi jafnvel ekki eiga eignir. Mikill áhugi sé fyrir þinginu á hverju ári og í hvert sinn séu öll sæti full. Þótt ekki sé skortur á kvenleiðtogum á Íslandi, þá sé staðan sú á heimsvísu að aðeins 13% forseta og forsætisráðherra í heiminum konur, ráðherrar 22% og þinkonur 27% svo dæmi séu tekin. Þá sé aðeins 10% af stærstu fyrirtækjum í heimi stýrt af konum. Karlar eigi fullt erindi í jafnréttisbaráttunni Þá bendir Hanna Birna á að þær hugmyndir um ólík hlutverk kynjanna, og rótgrónar og menningarlegar væntingar til þeirra, eigi ekkert síður við um karla. Samfélagslega ríkjandi viðhorf til þess hvað karlar eigi að gera megi ekki gleymast í jafnréttisbaráttunni. „Körlum er ætlað það hlutverk að sjá fyrir fjölskyldunni, vera sterkir í ákveðnum aðstæðum, ekkert endilega að hugsa um börnin sín, sannarlega ekki að vera heima hjá þeim, þó svo að allar rannsóknir sýni að karlmenn hafa alveg jafn mikinn áhuga á því og konur, þá ætlast samfélagið til annarra hluta. Og svo ætlast það til að við séum umhyggjusamar og sinnum ákveðnum „mýkri málum,“ þannig það eru þessi viðhorf,“ segir Hanna Birna. Árangurinn sem náðst hafi á Íslandi sé ekki síður vegna þess að víðtæk samstaða hafi ríkt um jafnréttismál í samfélaginu, óháð kyni, stöðu eða pólitík. Bakslagið sem nú sé að eiga sér stað alþjóðlega felist hins vegar einnig í því, að karlar og drengir upplifi að þeir hafi verið skildir eftir. Upplifi að þeim sé ógnað „Rannsóknir sýna að körlum finnst hluti af þessari baráttu ógnandi gangvart þeim. Það er eitthvað sem við þurfum að horfast í augu við og við verðum að reyna að átta okkur á því vegna þess að jafnréttisbaráttan gengur líka út á það að gefa karlinum tækifæri til að vera eins og hann vill.“ Árangur Íslands í jafnréttisbaráttunni sé líka körlum að þakka. Ekkert land í heiminum hafi komist jafn langt í því að loka hinu svokallaða kynjabili og Ísland. Það hefði ekki áunnist nema með þátttöku alls samfélagsins. Á þinginu í ár verði sérstök áhersla á karla og drengi. „Á afstöðu þeirra og mikilvægi þess að þeir móti líka umræðuna og taki þátt í henni og skynji hvað þetta er líka mikilvægt fyrir þá til að hafa frelsi til að velja í sínu eigin lífi, og þá erum við með mjög marga og mjög flotta fyrirlesara og þátttakendur sem eru karlmenn,“ segir Hanna Birna. Jafnréttismál Heimsþing kvenleiðtoga Mest lesið Einfaldlega tilviljun að Ársæll sé fyrstur í röðinni Innlent Forsendur séu brostnar vegna játningar ráðherra Innlent Mölvuð rúða snemmbúin og leiðinleg jólagjöf Innlent Vill leiða ráðherra og aðstoðarmannaskarann fyrir dóm Innlent Setja sjálf upp umferðarljós og gagnrýna ráðaleysi borgarinnar Innlent Óþekktir drónar stefndu á vél Selenskí við Írland Erlent Endurheimtu verðmætt hálsmenið úr þörmum þjófsins Erlent Kristrún bað forseta um að stöðva umræður Innlent Annað hvort hörfi Úkraínumenn eða verði hraktir burt með valdi Erlent Dagar Úffa mögulega taldir Innlent Fleiri fréttir „Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk“ Skólameistarinn á Egilsstöðum næstur í röðinni Forsendur séu brostnar vegna játningar ráðherra „Það er verið að setja Austurland í frost“ Boðar tuttugu aðgerðir í málefnum fjölmiðla Einfaldlega tilviljun að Ársæll sé fyrstur í röðinni Önnur mesta rýrnun Hofsjökuls frá upphafi mælinga Vill leiða ráðherra og aðstoðarmannaskarann fyrir dóm Vill Kristrúnu fyrir dóm og óvissa um Eurovision Gervigreindin sé enn einn pensillinn í höndum listamanna Tímamót og bylting í nýju Konukoti Setja sjálf upp umferðarljós og gagnrýna ráðaleysi borgarinnar Mölvuð rúða snemmbúin og leiðinleg jólagjöf Fékk „útdrátt“ úr skýrslunni sem hann vísaði í Mjófirðingar í skýjunum og sjá fjörðinn sinn rísa á ný Dagar Úffa mögulega taldir Handtekinn eftir slagsmál á Laugavegi Eftiráskýringar ráðherra haldi engu vatni Yfir 120 stórfelld fíkniefnamál hjá tollinum Hafi engin afskipti haft af málinu Ráðherra hafnar afskiptum af málinu Útilokar ekki að fara í pólitík og bjóða sig fram í borginni Skólameisturum brugðið og þeir krefjast fundar með ráðherra Vonar að „eitt skemmt epli“ skemmi ekki fyrir hinum Ákvörðunin varði gagnrýni Ársæls ekki að neinu leyti Vænir ráðherra um valdníðslu og óskar skýringa Arftaki Sigríðar Bjarkar þarf að uppfylla þessi skilyrði Ábati Fjarðarheiðarganga metinn neikvæður um 37 milljarða króna Kristrún bað forseta um að stöðva umræður Karlaklefunum lokað í Sundhöllinni vegna rakaskemmda Sjá meira
Hanna Birna Kristjánsdóttir er stofnandi þingsins og stjórnarformaður Samtaka kvenleiðtoga sem heldur þingið. Í viðtali við Bítið á Bylgjunni í morgun var Hanna Birna spurð hvort það væri enn nauðsynlegt að halda þing af þessum toga. Bakslag víða, meðal annars í Bandaríkjunum „Það er mjög mikil þörf. Þetta er er auðvitað alþjóðlegt þing þar sem saman koma fimm hundruð leiðtogar frá sjötíu löndum. Þó að umhverfið sé íslenskt, þá er umræðan alþjóðleg, og það er svo sannarlega þörf á því núna. Ef þú lítur alþjóðlega á verkefnið jafnréttismál þá hefur orðið bakslag, þó að við séum ekki að finna fyrir því hér á landi í neinum sambærilegum mæli og annars staðar,“ segir Hanna Birna. Til að mynda þurfi ekki að líta lengra en til Bandaríkjanna til að sjá að þar sé að eiga sér stað „ákveðin breytt afstaða gagnvart því hvernig konur geta sótt fram og eiga að sækja fram,“ nefnir Hanna Birna sem dæmi. Í mörgum öðrum ríkjum séu konur á þeim stað að mega ekki vinna ákveðin störf, fái ekki að sækja nám og megi jafnvel ekki eiga eignir. Mikill áhugi sé fyrir þinginu á hverju ári og í hvert sinn séu öll sæti full. Þótt ekki sé skortur á kvenleiðtogum á Íslandi, þá sé staðan sú á heimsvísu að aðeins 13% forseta og forsætisráðherra í heiminum konur, ráðherrar 22% og þinkonur 27% svo dæmi séu tekin. Þá sé aðeins 10% af stærstu fyrirtækjum í heimi stýrt af konum. Karlar eigi fullt erindi í jafnréttisbaráttunni Þá bendir Hanna Birna á að þær hugmyndir um ólík hlutverk kynjanna, og rótgrónar og menningarlegar væntingar til þeirra, eigi ekkert síður við um karla. Samfélagslega ríkjandi viðhorf til þess hvað karlar eigi að gera megi ekki gleymast í jafnréttisbaráttunni. „Körlum er ætlað það hlutverk að sjá fyrir fjölskyldunni, vera sterkir í ákveðnum aðstæðum, ekkert endilega að hugsa um börnin sín, sannarlega ekki að vera heima hjá þeim, þó svo að allar rannsóknir sýni að karlmenn hafa alveg jafn mikinn áhuga á því og konur, þá ætlast samfélagið til annarra hluta. Og svo ætlast það til að við séum umhyggjusamar og sinnum ákveðnum „mýkri málum,“ þannig það eru þessi viðhorf,“ segir Hanna Birna. Árangurinn sem náðst hafi á Íslandi sé ekki síður vegna þess að víðtæk samstaða hafi ríkt um jafnréttismál í samfélaginu, óháð kyni, stöðu eða pólitík. Bakslagið sem nú sé að eiga sér stað alþjóðlega felist hins vegar einnig í því, að karlar og drengir upplifi að þeir hafi verið skildir eftir. Upplifi að þeim sé ógnað „Rannsóknir sýna að körlum finnst hluti af þessari baráttu ógnandi gangvart þeim. Það er eitthvað sem við þurfum að horfast í augu við og við verðum að reyna að átta okkur á því vegna þess að jafnréttisbaráttan gengur líka út á það að gefa karlinum tækifæri til að vera eins og hann vill.“ Árangur Íslands í jafnréttisbaráttunni sé líka körlum að þakka. Ekkert land í heiminum hafi komist jafn langt í því að loka hinu svokallaða kynjabili og Ísland. Það hefði ekki áunnist nema með þátttöku alls samfélagsins. Á þinginu í ár verði sérstök áhersla á karla og drengi. „Á afstöðu þeirra og mikilvægi þess að þeir móti líka umræðuna og taki þátt í henni og skynji hvað þetta er líka mikilvægt fyrir þá til að hafa frelsi til að velja í sínu eigin lífi, og þá erum við með mjög marga og mjög flotta fyrirlesara og þátttakendur sem eru karlmenn,“ segir Hanna Birna.
Jafnréttismál Heimsþing kvenleiðtoga Mest lesið Einfaldlega tilviljun að Ársæll sé fyrstur í röðinni Innlent Forsendur séu brostnar vegna játningar ráðherra Innlent Mölvuð rúða snemmbúin og leiðinleg jólagjöf Innlent Vill leiða ráðherra og aðstoðarmannaskarann fyrir dóm Innlent Setja sjálf upp umferðarljós og gagnrýna ráðaleysi borgarinnar Innlent Óþekktir drónar stefndu á vél Selenskí við Írland Erlent Endurheimtu verðmætt hálsmenið úr þörmum þjófsins Erlent Kristrún bað forseta um að stöðva umræður Innlent Annað hvort hörfi Úkraínumenn eða verði hraktir burt með valdi Erlent Dagar Úffa mögulega taldir Innlent Fleiri fréttir „Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk“ Skólameistarinn á Egilsstöðum næstur í röðinni Forsendur séu brostnar vegna játningar ráðherra „Það er verið að setja Austurland í frost“ Boðar tuttugu aðgerðir í málefnum fjölmiðla Einfaldlega tilviljun að Ársæll sé fyrstur í röðinni Önnur mesta rýrnun Hofsjökuls frá upphafi mælinga Vill leiða ráðherra og aðstoðarmannaskarann fyrir dóm Vill Kristrúnu fyrir dóm og óvissa um Eurovision Gervigreindin sé enn einn pensillinn í höndum listamanna Tímamót og bylting í nýju Konukoti Setja sjálf upp umferðarljós og gagnrýna ráðaleysi borgarinnar Mölvuð rúða snemmbúin og leiðinleg jólagjöf Fékk „útdrátt“ úr skýrslunni sem hann vísaði í Mjófirðingar í skýjunum og sjá fjörðinn sinn rísa á ný Dagar Úffa mögulega taldir Handtekinn eftir slagsmál á Laugavegi Eftiráskýringar ráðherra haldi engu vatni Yfir 120 stórfelld fíkniefnamál hjá tollinum Hafi engin afskipti haft af málinu Ráðherra hafnar afskiptum af málinu Útilokar ekki að fara í pólitík og bjóða sig fram í borginni Skólameisturum brugðið og þeir krefjast fundar með ráðherra Vonar að „eitt skemmt epli“ skemmi ekki fyrir hinum Ákvörðunin varði gagnrýni Ársæls ekki að neinu leyti Vænir ráðherra um valdníðslu og óskar skýringa Arftaki Sigríðar Bjarkar þarf að uppfylla þessi skilyrði Ábati Fjarðarheiðarganga metinn neikvæður um 37 milljarða króna Kristrún bað forseta um að stöðva umræður Karlaklefunum lokað í Sundhöllinni vegna rakaskemmda Sjá meira