Bein útsending: Skóli og nám í víðum skilningi - breytt heimsmynd Atli Ísleifsson skrifar 12. júní 2025 14:30 Viðburðurinn fer fram í Veröld - húsi Vigdísar milli klukkan 15 og 16:30. Vísir/Vilhelm „Skóli og nám í víðum skilningi - breytt heimsmynd“ er yfirskrift málstofu á vegum Menntavísindasviðs Háskóla Íslands sem hefst klukkan 15 og stendur til klukkan 16:30. Aðalerindi málstofunnar flytur Andreas Schleicher sem er forstöðumaður menntadeildar hjá Efnahags- og framfarastofnuninni (OECD) en hægt verður að fylgjast með í beinu streymi í spilaranum að neðan. Dagskrá Kl. 15:00 Opnun - Kolbrún Þ. Pálsdóttir, forseti Menntavísindasvið Kl. 15:10 - Katrín Jakobsdóttir, tekur við fundarstjórn og kynnir Andreas Schleicher. Kl. 15:15 - Andreas Schleicher flytur erindið: From school as the world to the world as the school Að loknu erindi Schleicher stýrir Katrín Jakobsdóttir umræðum. Í tilkynningu segir að erindi Schleicher sé sjötta og síðasta erindi fyrirlestraraðar Menntavísindasviðs HÍ í samstarfi við Miðstöð menntunar og þjónustu, sem beri heitið: Menntakerfi á tímamótum– alþjóðlegar áskoranir og tækifæri þar sem leiðandi alþjóðlegir sérfræðingar stíga á stokk og deila reynslu annarra þjóða. „Í heimi nútímans snýst menntun ekki lengur bara um að kenna nemendum eitthvað, heldur um að hjálpa þeim að þróa áreiðanlegan áttavita og verkfæri til að sigla með sjálfstrausti í gegnum sífellt flóknari, óstöðugri og óvissari heim. Árangur í menntun í dag snýst um að byggja upp forvitni og opna huga, það snýst um samúð og að opna hjörtu og það snýst um hugrekki, að virkja vitræn, félagsleg og tilfinningaleg úrræði okkar til að grípa til aðgerða. Þetta eru jafnframt okkar besta vopn gegn stærstu ógnum á okkar tímum; fáfræði, lokuðum hugum, hatri, lokuðu hjarta og ótta, helsta óvin sjálfræðis. Hlutir sem auðvelt er að kenna og prófa hefur orðið auðvelt að gera stafræna og sjálfvirka. Við kunnum orðið að mennta annars flokks vélmenni, sem kynna að endurtaka það sem við segjum þeim. Á þessari tímum hraða og gervigreindar þurfum við að hugsa betur um hvað gerir okkur að manneskjum. Framtíðin snýst um að para gervigreind tölva við vitræna, félagslega og tilfinningalega færni okkar mannfólks. Hefðbundin nálgun í skólanum er oft sú að skipta vandamálum niður í viðráðanlega bita og síðan að kenna nemendum hvernig eigi að leysa þá. En nútímasamfélög skapa verðmæti með því að sameina mismunandi þekkingarsvið, tengja saman hugmyndir sem áður virtust óskyldar, tengja saman ólík sjónarhorn sem leiðir af sér nýja nálgun. Í fortíðinni nýttu skólar tæknina fyrst og fremst við að styðja við og varðveita núverandi starfshætti og nemendur fóru fram úr skólum þegar þeir tileinkuðu sér nýrri tækni. Nú þurfa skólar að nýta möguleika tækninnar til að umbreyta námi og tengja nemendur á nýjan og öflugan hátt, við þekkingarlindir, með nýstárlegum forritum og hver við annan. Hin hefðbundna nálgun byggðist einnig á því að kennurum og námsefni var skipt eftir námsgreinum og nemendur flokkaðir með væntingar um framtíðarhorfur í starfi; með skólum sem ætlað var að halda nemendum inni og umheiminum úti; með skort á samskiptum við fjölskyldur og tregðu til samstarfs við aðra skóla. Samþætta þarf framtíðina með áherslu á innbyrðis tengsl námsgreina og samþættingu nemenda. Í skólum nútímans læra nemendur venjulega hver fyrir sig og í lok skólaárs vottum við einstaklingsárangur þeirra. En því meira tengdur og hnattvæddur sem heimurinn er, því meira þurfum við frábæra samstarfsmenn og “hljómsveitarstjóra”. Við sáum á tímum heimsfaraldurs hve velferð landa valt á getu fólks til að grípa til sameiginlegra aðgerða. Skólar þurfa að hjálpa nemendum að læra að vera sjálfstæðir í hugsun og þróa sjálfsmynd sem er meðvituð um fjölhyggju nútímasamfélags. Þetta er mikilvægt. Í starfi, heima og í samfélaginu mun fólk þurfa víðtækan skilning á því hvernig aðrir lifa, í mismunandi menningu og hefðum og hvernig aðrir hugsa, hvort sem það er sem vísindamenn eða sem listamenn. Í erindinu verður skoðað hvernig kennarar, skólar og skólakerfi geta tekist á við þessar áskoranir. Um Schleicher: Andreas Schleicher er forstöðumaður menntadeildar hjá Efnahags- og framfarastofnuninni (OECD). Hann átti frumkvæði að og hefur umsjón hinni vel þekktu PISA könnun sem er ein stærsta samanburðarrannsókn á sviði menntunar. Hann hefur unnið í yfir 20 ár með ráðherrum og leiðtogum menntamála um allan heim að því að bæta gæði og jöfnuð í menntun. Áður en hann hóf störf hjá OECD var hann greiningarstjóri hjá International Association for Educational Achievement (IEA). Hann lærði eðlisfræði í Þýskalandi og hlaut gráðu í stærðfræði og tölfræði í Ástralíu. Hann hefur hlotið fjölda viðurkenninga og verðlauna, þar á meðal „Theodor Heuss“ verðlaunin, veitt í nafni fyrsta forseta Sambandslýðveldisins Þýskalands fyrir „fyrirmyndar lýðræðislega þátttöku“. Hann gegnir jafnfamt heiðursprófessorsstöðu við háskólann í Heidelberg,“ segir í tilkynningunni. Skóla- og menntamál PISA-könnun Háskólar Grunnskólar Mest lesið Leið yfir nýja ráðherrann á fyrsta fundi Erlent Ísraelar gera loftárásir á Katar Erlent Fámenn mótmæli við þingsetningu: „Afætur! Aumingjar! Rasistar!“ Innlent Ráðstöfun séreignarsparnaðar inn á húsnæðislán bara tímabundin Innlent Gera loftárásir á háhýsi og vara við yfirvofandi innrás Erlent Gefa grænt ljós á handtökur á grundvelli kynþáttar og málnotkunar Erlent Kínversk ferðaskrifstofa fær ekki áheyrn hjá Hæstarétti Innlent Útsending komin í lag Innlent Opinbera bréf Trumps til Epsteins Erlent Ruddust inn til manns og mölbrutu í honum tennurnar Innlent Fleiri fréttir Ráðstöfun séreignarsparnaðar inn á húsnæðislán bara tímabundin Útsending komin í lag Forseti biðlar til þingmanna og ólíkleg þátttaka í Eurovision Skipar ekki nýjan vararíkissaksóknara Teppa vegna minniháttar umferðarslyss á Kringlumýrarbraut Fámenn mótmæli við þingsetningu: „Afætur! Aumingjar! Rasistar!“ Skipar nefnd um jafnrétti karla Hvatti þingmenn til að halda ekki áfram að setja met í málþófi Bein útsending: Guðsþjónusta og setning Alþingis „Við munum reyna að bæta öll mál“ „Er þetta allt sem Ísland getur gert?“ Bókun 35 verði keyrð í gegnum þingið Ríkisstjórnin sýnir á spilin og Alþingi sett í dag Ekki útgangspunktur að beita ákvæðinu Mikill meirihluti hlynntur Hvammsvirkjun Ruddust inn til manns og mölbrutu í honum tennurnar Boða 157 mál á 157. löggjafaþingi og hér er það helsta Kínversk ferðaskrifstofa fær ekki áheyrn hjá Hæstarétti Gagnrýnir hæstu ríkisútgjöld sögunnar í fjárlagafrumvarpi Svona var kynning ríkisstjórnar á þingmálum vetrarins Reyksprengju kastað inn á pall í Hafnarfirði Verið ættleiddur af Íslendingum Fyrsti dagur Kvikmyndaskólans: „Það besta sem hefur gerst fyrir skólann síðan í apríl“ Hækka hámarksgreiðslur um hundrað þúsund krónur Uppfæra ekki fríverslunarsamning og banna tvo ráðherra Tveir fluttir til aðhlynningar eftir árekstur á Suðurlandsvegi Tekist á um fjárlög, lykkjumálið og aleigan í rafmynt Einn bílstjóri án leyfis og skráningar „Sultaról rithöfunda enn hert“ í fjárlögum Óásættanlegt að almennir starfsmenn séu beittir óeðlilegum þrýstingi Sjá meira
Aðalerindi málstofunnar flytur Andreas Schleicher sem er forstöðumaður menntadeildar hjá Efnahags- og framfarastofnuninni (OECD) en hægt verður að fylgjast með í beinu streymi í spilaranum að neðan. Dagskrá Kl. 15:00 Opnun - Kolbrún Þ. Pálsdóttir, forseti Menntavísindasvið Kl. 15:10 - Katrín Jakobsdóttir, tekur við fundarstjórn og kynnir Andreas Schleicher. Kl. 15:15 - Andreas Schleicher flytur erindið: From school as the world to the world as the school Að loknu erindi Schleicher stýrir Katrín Jakobsdóttir umræðum. Í tilkynningu segir að erindi Schleicher sé sjötta og síðasta erindi fyrirlestraraðar Menntavísindasviðs HÍ í samstarfi við Miðstöð menntunar og þjónustu, sem beri heitið: Menntakerfi á tímamótum– alþjóðlegar áskoranir og tækifæri þar sem leiðandi alþjóðlegir sérfræðingar stíga á stokk og deila reynslu annarra þjóða. „Í heimi nútímans snýst menntun ekki lengur bara um að kenna nemendum eitthvað, heldur um að hjálpa þeim að þróa áreiðanlegan áttavita og verkfæri til að sigla með sjálfstrausti í gegnum sífellt flóknari, óstöðugri og óvissari heim. Árangur í menntun í dag snýst um að byggja upp forvitni og opna huga, það snýst um samúð og að opna hjörtu og það snýst um hugrekki, að virkja vitræn, félagsleg og tilfinningaleg úrræði okkar til að grípa til aðgerða. Þetta eru jafnframt okkar besta vopn gegn stærstu ógnum á okkar tímum; fáfræði, lokuðum hugum, hatri, lokuðu hjarta og ótta, helsta óvin sjálfræðis. Hlutir sem auðvelt er að kenna og prófa hefur orðið auðvelt að gera stafræna og sjálfvirka. Við kunnum orðið að mennta annars flokks vélmenni, sem kynna að endurtaka það sem við segjum þeim. Á þessari tímum hraða og gervigreindar þurfum við að hugsa betur um hvað gerir okkur að manneskjum. Framtíðin snýst um að para gervigreind tölva við vitræna, félagslega og tilfinningalega færni okkar mannfólks. Hefðbundin nálgun í skólanum er oft sú að skipta vandamálum niður í viðráðanlega bita og síðan að kenna nemendum hvernig eigi að leysa þá. En nútímasamfélög skapa verðmæti með því að sameina mismunandi þekkingarsvið, tengja saman hugmyndir sem áður virtust óskyldar, tengja saman ólík sjónarhorn sem leiðir af sér nýja nálgun. Í fortíðinni nýttu skólar tæknina fyrst og fremst við að styðja við og varðveita núverandi starfshætti og nemendur fóru fram úr skólum þegar þeir tileinkuðu sér nýrri tækni. Nú þurfa skólar að nýta möguleika tækninnar til að umbreyta námi og tengja nemendur á nýjan og öflugan hátt, við þekkingarlindir, með nýstárlegum forritum og hver við annan. Hin hefðbundna nálgun byggðist einnig á því að kennurum og námsefni var skipt eftir námsgreinum og nemendur flokkaðir með væntingar um framtíðarhorfur í starfi; með skólum sem ætlað var að halda nemendum inni og umheiminum úti; með skort á samskiptum við fjölskyldur og tregðu til samstarfs við aðra skóla. Samþætta þarf framtíðina með áherslu á innbyrðis tengsl námsgreina og samþættingu nemenda. Í skólum nútímans læra nemendur venjulega hver fyrir sig og í lok skólaárs vottum við einstaklingsárangur þeirra. En því meira tengdur og hnattvæddur sem heimurinn er, því meira þurfum við frábæra samstarfsmenn og “hljómsveitarstjóra”. Við sáum á tímum heimsfaraldurs hve velferð landa valt á getu fólks til að grípa til sameiginlegra aðgerða. Skólar þurfa að hjálpa nemendum að læra að vera sjálfstæðir í hugsun og þróa sjálfsmynd sem er meðvituð um fjölhyggju nútímasamfélags. Þetta er mikilvægt. Í starfi, heima og í samfélaginu mun fólk þurfa víðtækan skilning á því hvernig aðrir lifa, í mismunandi menningu og hefðum og hvernig aðrir hugsa, hvort sem það er sem vísindamenn eða sem listamenn. Í erindinu verður skoðað hvernig kennarar, skólar og skólakerfi geta tekist á við þessar áskoranir. Um Schleicher: Andreas Schleicher er forstöðumaður menntadeildar hjá Efnahags- og framfarastofnuninni (OECD). Hann átti frumkvæði að og hefur umsjón hinni vel þekktu PISA könnun sem er ein stærsta samanburðarrannsókn á sviði menntunar. Hann hefur unnið í yfir 20 ár með ráðherrum og leiðtogum menntamála um allan heim að því að bæta gæði og jöfnuð í menntun. Áður en hann hóf störf hjá OECD var hann greiningarstjóri hjá International Association for Educational Achievement (IEA). Hann lærði eðlisfræði í Þýskalandi og hlaut gráðu í stærðfræði og tölfræði í Ástralíu. Hann hefur hlotið fjölda viðurkenninga og verðlauna, þar á meðal „Theodor Heuss“ verðlaunin, veitt í nafni fyrsta forseta Sambandslýðveldisins Þýskalands fyrir „fyrirmyndar lýðræðislega þátttöku“. Hann gegnir jafnfamt heiðursprófessorsstöðu við háskólann í Heidelberg,“ segir í tilkynningunni.
Skóla- og menntamál PISA-könnun Háskólar Grunnskólar Mest lesið Leið yfir nýja ráðherrann á fyrsta fundi Erlent Ísraelar gera loftárásir á Katar Erlent Fámenn mótmæli við þingsetningu: „Afætur! Aumingjar! Rasistar!“ Innlent Ráðstöfun séreignarsparnaðar inn á húsnæðislán bara tímabundin Innlent Gera loftárásir á háhýsi og vara við yfirvofandi innrás Erlent Gefa grænt ljós á handtökur á grundvelli kynþáttar og málnotkunar Erlent Kínversk ferðaskrifstofa fær ekki áheyrn hjá Hæstarétti Innlent Útsending komin í lag Innlent Opinbera bréf Trumps til Epsteins Erlent Ruddust inn til manns og mölbrutu í honum tennurnar Innlent Fleiri fréttir Ráðstöfun séreignarsparnaðar inn á húsnæðislán bara tímabundin Útsending komin í lag Forseti biðlar til þingmanna og ólíkleg þátttaka í Eurovision Skipar ekki nýjan vararíkissaksóknara Teppa vegna minniháttar umferðarslyss á Kringlumýrarbraut Fámenn mótmæli við þingsetningu: „Afætur! Aumingjar! Rasistar!“ Skipar nefnd um jafnrétti karla Hvatti þingmenn til að halda ekki áfram að setja met í málþófi Bein útsending: Guðsþjónusta og setning Alþingis „Við munum reyna að bæta öll mál“ „Er þetta allt sem Ísland getur gert?“ Bókun 35 verði keyrð í gegnum þingið Ríkisstjórnin sýnir á spilin og Alþingi sett í dag Ekki útgangspunktur að beita ákvæðinu Mikill meirihluti hlynntur Hvammsvirkjun Ruddust inn til manns og mölbrutu í honum tennurnar Boða 157 mál á 157. löggjafaþingi og hér er það helsta Kínversk ferðaskrifstofa fær ekki áheyrn hjá Hæstarétti Gagnrýnir hæstu ríkisútgjöld sögunnar í fjárlagafrumvarpi Svona var kynning ríkisstjórnar á þingmálum vetrarins Reyksprengju kastað inn á pall í Hafnarfirði Verið ættleiddur af Íslendingum Fyrsti dagur Kvikmyndaskólans: „Það besta sem hefur gerst fyrir skólann síðan í apríl“ Hækka hámarksgreiðslur um hundrað þúsund krónur Uppfæra ekki fríverslunarsamning og banna tvo ráðherra Tveir fluttir til aðhlynningar eftir árekstur á Suðurlandsvegi Tekist á um fjárlög, lykkjumálið og aleigan í rafmynt Einn bílstjóri án leyfis og skráningar „Sultaról rithöfunda enn hert“ í fjárlögum Óásættanlegt að almennir starfsmenn séu beittir óeðlilegum þrýstingi Sjá meira